UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (http://dare.uva.nl)

UvA-DARE (Digital Academic Repository)

Structure at open sea : genetics of zooplankton populations

Peijnenburg, K.T.C.A.

Link to publication

Citation for published version (APA):Peijnenburg, K. T. C. A. (2005). Structure at open sea : genetics of zooplankton populations.

General rightsIt is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s),other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons).

Disclaimer/Complaints regulationsIf you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, statingyour reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Askthe Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam,The Netherlands. You will be contacted as soon as possible.

Download date: 26 Dec 2019

Dankwoordd /Acknowledgements

Nuu ik eindelijk ben begonnen aan die laatste maar o zo belangrijke (want ookk meest gelezen volgens mij) pagina's van mijn proefschrift, welke zo langg als een soort f ita morgana onbereikbaar leken, voel ik me echt extreem gelukkig,, ja gezegend zou ik bijna zeggen (als ik niet van mijn geloof was afgevallen).. Eigenlijk komt dat niet omdat dit onderzoek nu 'af' is, want zo voeltt dat helemaal niet. Er ligt nog genoeg werk en data voor mijzelf en anderenn om mee verder te gaan. Op een gegeven moment doe je er 'gewoon' eenn kaftje omheen (onder enige druk van anderen moet ik toegeven; ik zal hierr geen namen noemen;-)). Nee, ik realiseer me nu dat ik zo gelukkig ben vanwegee alle geweldige mensen die ik om me heen heb (gehad) gedurende dee afgelopen jaren en die dit alles de moeite waard hebben gemaakt voor mij.. Ik kan hier onmogelijk iedereen noemen die iets heeft bijgedragen aan dee totstandkoming van dit proefschrift, maar als je dit leest heb je niet voor nietss een exemplaar van me gekregen en wil ik je hierbij bedanken voor het feitt dat ik je ken.

Allereerstt wil ik hier mijn promotor, Steph, bedanken voor de vrijheid enn mogelijkheden die je me hebt geboden en het enorme vertrouwen dat je steedss in mij hebt gehad. Mij n co-promotor Annelies wil ik bedanken voor hett creëren van de mogelijkheid om aan dit project te beginnen, de talrijke verzameltochtenn en uitstapjes, en samen met Han, voor de duizenden pijl -wormenn die julli e voor me uit de Middellandse Zee hebben opgevist. Hans, mijnn andere co-promotor, bedank ik voor nooit aflatend enthousiasme (zelfs niett voor microsatellieten in plankton populaties) en de gezelligheid.

ThisThis research project would never have been possible without the help of numerousnumerous people that either mediated, arranged, or collected plankton samples. In addition,addition, numerous people hosted me (or co-workers) on their research expeditions toto whom I owe many thanks. These people are all mentioned in the acknowledge-mentsments of the different chapters of this thesis. Here J would like to name a few espe-cially.cially. Allereerst de bemanning van het onderzoeksschep de Pelagia. Mede dankzijj julli e waren de verzameltochten op de Noordzee en de tocht naar Zuidd Oost Groenland op de Atlantische Oceaan, ervaringen om nooit te

204 4

StructureStructure at Open Sea - Genetics of Zooplankton Populations

vergeten.. Bedankt voor julli e hulp bij het nemen van alle planktonmonsters, hett vinden van ingenieuze oplossingen voor de diverse problemen waar ik tegenaann liep, en natuurlijk de enorme lol (vooral aan de bar). De diverse scheepskokss wil ik ook graag bedanken voor het steeds maar weer bereiden vann al die vegetarische burgers voor mij. Ik wil ook de mensen bedanken die speciaall met me zijn meegevaren op de Pelagia om de helpende hand te biedenn bij het uitzoeken van planktonmonsters, Remment, Jan Hein, en Eline. .

II would also like to thank especially my Tunisian friends, Halim, Omar, and NebilforNebilfor their great hospitality and help in obtaining the so important samples fromfrom the GulfofGabès (without which I would probably never have convinced the editoreditor of Evolution). Thank you so much for persuading the Tunisian harbour offi-cialscials that I was not an Israeli spy but just a silly girl interested in some worms liv-inging in Tunisian waters, and showing me the beauty of the Sahara on the way back.

Here,Here, I would also like to thank some very special people at the Fisheries InstituteInstitute in Varna (Bulgaria), Veselina, Vwleta, Soma, and Prof Dobrovolov for thethe plankton samples, everything they taught me about the Black Sea, and their warmwarm welcome. Also, Prof. Elvezio Ghirardelli deserves a special mention: grazie perper tutto, per il tempo bellissimo in Trieste e anche in Amsterdam, e sopra tutto per suosuo interesse e entusiasmo per il mio lavoro. Some recent chaetognath samples were collected,collected, and sent to me from various places by S. Lakkn, M. Gibbons, and X. de MontaudouinMontaudouin for which I am very grateful. Unfortunately, I didn't manage to incorporateincorporate the results from those samples in this thesis, but they will (hopefully) appearappear in some forthcoming papers...

TwoTwo people that have contributed tremendously to my development as an evo-lutionarylutionary biologist are Arne and Ellinor. Thank you for being such great friends, scientists,scientists, teachers, and inspirators! People like you are rare and your leaving still meansmeans a great loss to IBED and the University of Amsterdam. Ellinor and Jon, a bigbig thanks to you both as well for great comments and feedback on the general intro-ductionduction and summary of this thesis (on extremely short notices during these past few days). days).

II have been extremely lucky that Cécile and Pieternella joined the IBED as postdocs,postdocs, though not hired to work on marine organisms, luckily they both had marinemarine hearts and shared my enthusiasm for the genetic structuring of zooplank-ton.ton. During the critical final phase of my PhD, no one has taught me more. I am veryvery proud that you are co-authors on several papers presented in this thesis and havehave become great friends as well. Cécile, it is a pity that you had to leave to the PhilippinesPhilippines so soon because you would have looked terrific as a paranymph! I will missmiss you (and Gules!) and hope we will find some opportunities to meet in the

205 5

DANKWOORDD / ACKNOWLEDGFAIENTS

future.future. Pieternella, ik vind liet geweldig dat je straks naast me staat als paranimff (ook omdat ik dan niet de enige dikkerd ben ;-)). Bedankt voor jouww altijd heldere en constructieve commentaar, het mede-organiseren van hett Strudure(a>Sea Symposium, de geweldige voorkant en tekeningen in dit proefschrift,, en wat al niet meer!

Ikk heb ook minstens zoveel geleerd van de studenten die ik heb mogen begeleidenn tijdens mijn AIO-schap. Veel dank zijn daar voor mijn eerste studentt Kline, wier onderzoeksresultaten uiteindelijk hebben geleid tot een publicatiee (Hoofdstuk 4 van dit proefschrift) en Sandra met wie ik een aan-tall van de microsatellieten-merkers heb ontwikkeld. Chris, thanks for your contributioncontribution with regards to the recent history of the Black Sea and for being the mostmost problem-free student I have ever met! Leo, you have been slightly more of a challengechallenge ;-) but I have enjoyed working with you a lot. You produced the data for, andand wrote Chapter 3 of this thesis, and I am incredibly proud of that. Thanks for helpinghelping me out with numerous things during the last phase of this project and I hope youyou will decide to remain in science -you would be missed. Thanks also to Adriana whowho provided the first data on microsatellite DNA sequences.

Ikk wil hier ook graag Prof. Van der Spoel bedanken omdat hij al vanaf mijnn eerste jaren als student aan de UvA, en later ook tijdens mijn AIO-schap,, heeft bijgedragen aan mijn enthousiasme voor het mariene plankton enn in het bijzonder de biogeografie hiervan. Ik ben vereerd dat U ook deel uitmaaktt van mijn promotiecommissie. I would also like to extend these thanks toto my other committee members for their willingness to evaluate my thesis, their

feedback,feedback, and their willingness (of N. Knowlton, C. De Vargas, and J. Olsen) to presentpresent some of their own work at the Structure@Sea Symposium.

Wil ,, Peter, en Betsie wil ik bedanken voor het in goede banen leiden van hett moleculaire lab en voor alle hulp en goede adviezen met betrekking tot hett moleculaire werk (en alle gezellige koffiepauzes natuurlijk). Betsie wil ik inn het bijzonder bedanken voor het dubbelchecken van de microsatellieten voorr een groot aantal monsters en het verzamelen van sequentiegegevens die ikk helaas niet meer in dit proefschrift kon verwerken, maar die zeker nog van pass gaan komen!

Eenn heleboel collega's uit binnen- en buitenland hebben op allerlei manierenn bijgedragen aan dit proefschrift of anders wel aan mijn 'well-being', ikk noem er een aantal (in no particular order): Kitty, Andrew (thanks for teaching meme how to clone), Andrea, Saskia, Dirk (thanksfjr guiding me through the first steps ofof phylogenetic analysis), Nicole, Danny, Sven, Ronald's, Merijn en Michiel (bedankt(bedankt voor het schrijven van mijn engelse Cl), Tim, Martijn, Filipa, Sara, Marijnn (bedankt voor discussies over evolutie in grote populaties en jouw model zoals

206 6

StructureStructure at Open Sea - Genetics of Zoöplankton Populations

gepresenteerdgepresenteerd in Hoofdstuk 5), Mart in {thanks for being a great office mate, helping

meme through some tough peer-review times, and British-ifying many of my writings),

Mariaa [thanks for explaining me all about ma.rimum likelihood and for the unforget-

tabletable experience of swimming (naked) amongst bioiuminescent ctenophores at

IfIf bodshole), Galice, Jim, Jeanine, Wytze, Julia, Matthijs, Tom, Vera, Marc,

Wouter,, Ludek, Ole, Edwin, Reinier, Harm, Patrick... en iedereen die ik nu ver-

getenn ben te noemen!

Datt dit proefschrift er precies zo uit ziet als ik voor ogen had heb ik

tee danken aan Jan Bruin (lay out), Jan van Arkel (bijna alle figuren en foto's

inn dit proefschrift), Pieternella (omslag en planktontekeningen van alle

titelpagina's),, Jan Drent (foto omslag) en Cécile (Adobe I l lustrator genius).

Marijke,, jou wil ik ook hartelijk bedanken. Je kwam als een geschenk uit

dee hemel precies op tijd in mijn leven (en Karin, bedankt dat jij hebt

voorgesteldd je moeder aan me uit te lenen). Marijke, je wist altijd precies te

zeggenn wat ik nodig had te horen en ook zeker mede dankzij jou ligt dit proef-

schriftt hier (nu, in ieder geval).

Inn de stijl van één van mijn voorgangers, Matthijs, wil ik hier toch ook

maarr mezelf bedanken (want zonder mij was dit proefschrift er zeker niet

geweest).. Kn met name dan mijn lichaam, omdat dat liet allemaal heeft volge-

houdenn en ondertussen ook nog eens goed voor ons kindje heeft gezorgd. Kn

nuu ik dan toch bezig ben, wil ik ook jou bedanken, mijn eigen kleine worm,

datt je me tijdens de laatste zware maanden gezelschap hebt gehouden en

zoveell geluk hebt geschonken. Hier mag ook zeker niet een eervolle vermeld-

ingg van James ontbreken, want die heeft vele uren gezell ig en me bemoedi-

gendd toe-knorrend op de stoel naast me gelegen tijdens het schrijven van de

laatstee hoofdstukken.

Lievee Daniela, ji j hebt me al de afgelopen 15 jaar in mijn leven bijges-

taann en ik ben heel blij dat je ook naast me staat (als paranimf) tijdens de

verdedigingg van dit proefschrift. Jouw geweldige adviezen, uiteraard rijkelij k

mett humor overgoten, hebben mij altijd vooruit geholpen ('tel je zegeningen,

één-twee'' en 'misschien moet je niet meer naar die aan-knop zoeken maar er

gewoonn op beginnen te drukken'). Jij begrijpt mij als geen ander en zonder

jouu was er sowieso geen lol aan geweest.

Mij nn andere lieve vrienden en vriendinnen wil ik ook hartelijk

bedanken,, voor al hun bemoedigende emails, telefoontjes, (zwangerschap-

skleding),, maar vooral misschien voor julli e begrip dat ik de laatste tijd zo

ongezelligg ben geweest. Bedankt Irene, Nicole, Maarten, Sarah, Hans,

Marjolein,, Manoe, Gunna, en Monique!

207 7

DANKWOORDD / A C K N O W L E D G E M E N TS

Ookk wil ik mijn lieve familieleden bedanken voor al hun steun, inter-essee en liefde over de afgelopen jaren. In het bijzonder wil ik noemen mijn ouderss die me de liefde voor de natuur hebben bijgebracht, me altijd onvoorwaardelijkk hebben gesteund, en (vind ik zelf) geweldig hebben opgevoed;; mijn zusje Debbie, een beter zusje zou ik me niet kunnen wensen; mijnn geweldige schoonzusjes Emma en Janneke, bedankt voor o.a. de ontspannings-postpakkettenn deel één tot en met vijf ; en Jany en Bert, twee grandiozee schoonouders (en opa en oma binnenkort!).

Tenslottee wil ik de (tot nog toe) belangrijkste persoon in mijn leven bedanken,, Jan Hein. Ik ben er van overtuigd dat je mijn teruggevonden wederhelftt bent (tenminste als Aristophanes gelijk had in Plato's sympo-sium)) want jij bezit alle eigenschappen die ik ontbeer (relativeringsvermo-gen,, geduld, een mannenschouder, rijbewijs...^.) en zonder welke dit proef-schriftt er ook nooit was geweest. Belangrijker nog, zonder jou was alles maarr half zo de moeite waard geweest en ik hoop dan ook nog vele avon-turenn met jou te mogen beleven.

208 8

(f%(f% ' '%% ».r*ffff"!T "

Hett onderzoeksschip de 'Pelagia' van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoekk der Zee (NIOZ) op Texel.