เกรดความรเกยวกบเอดส

ความรความเขาใจเรองโรคเอดส HIVโรคเอดสคออะไร

โรคเอดส หรอ AIDS (Acquired Immuno Deficiency Syndrome)  คอ กลมอาการของความเจบปวยทเกดจากการตดเชอไวรสเอดส หรอ เอชไอว (HIV) ทำาใหรางกายออนแอลงเนองจากภมคมกนบกพรอง ผปวยเอดสอาจมอาการไดมากมายหลายอยาง เชน ไข ผนขนตามตว

การลกลามของโรคเรม ปอดอกเสบ ทองเสยเรอรง ผอมลงและนำาหนดตวลออยางรวดเรวโรคเอดสจดเปนโรคตดตออนตรายรายแรงโรคหนง เพราะผตดเชอเอดสทกรายจะเสยชวตในเวลาทไมนานนก ปจจบนยงไมมยาใด ๆ ทจะรกษาโรคเอดสใหหายขาดได และยงไมมวคซนทจะใขปองกนโรคเอดสอยางไดผล เมอไวรสเอดสเขาสรางกายคนเรา จะมระยะฟกตว เพอเพมจำานวนไวรสระยะหนงกอนเกดอาการตาง ๆ ผตดเชอบางคนมอาการของโรคเอดสภายใน 2-3 ป แตบางคนกอยไดนานนบ 10 ป หรอมากกวานน โดยเขาไปแพรจำานวนในเมดเลอดขาว แลวทำาใหเมดเลอดขาวซงมหนาททำาลายเชอโรคตาง ๆ ถกทำาลายไปดวย จงเปนเหตใหผตดเชอเอดสไมสามารถปองกนตนเองจากเชอโรค ซงไมทำาใหเกดโรคในคนปกตได เชอกนวาผตดเชอไวรสเอดสทกคนจะกลายเปนโรคเอดสในโอกาสตอไป  เนองจากไวรสเอดส มไดทำาใหเกดโรคกบคนโดยตรง แตเปนตวทำาใหภมคมกนของผทไดรบไวรสเอดส

บกพรองเสยหายไป อาการของผปวยเอดสจงไมมอาการเฉพาะทจะบอกไดวาเปนโรคเอดส ทงนขนอยกบวาเชอโรค ทฉวยโอกาสทำาใหเกดโรคในผรบเชอไวรสเอดสนนเปนเชออะไร ดงนนผปวยเอดสจงมอาการไดมากมายหลายระบบ เชน ทองเสย ปอดอกเสบ ผดหนงอกเสบ หรอมะเรงบางชนด อยางใดอยางหนงหรอหลายอยางกได

ประวตความเปนมา

โรคเอดสพบครงแรกในเดอนมถนายน พ.ศ. 2524 ทประเทศสหรฐอเมรกา ผปวยเปนชายรกรวมเพศปวยเปนปอดบวมจากเชอ นวโมซสตส แครนอาย (Pneumocystis Carinii) ทงทเปนคนแขงแรงมากมากอน และไมเคยใชยากดภมตานทาน ผลการตรวจทางหองปฎบตพบวาเซลลทมหนาทเกยวของกบภมตานทานไมสามารถทำาหนาทไดตามปกตจากการศกษายอนหลง พบวาโรคนมตนกำาเนดมาจากประเทศแถบอฟรกาตะวนตกในป พ.ศ. 2503 และตอมาไดแพรไปยงเกาะไฮต ทวปอเมรกา ยโรปและเอเซยรวมทงประเทศไทยดวย

สำาหรบผปวยเอดสรายแรกในประเทศไทยนนเปนชายอาย 28 ป เดนทางไปศกษาตอทอเมรกาและมพฤตกรรมรกรวมเพศ เรมมอาการในป

พ.ศ.2526 ไดรบการตรวจและรกษาทโรงพยาบาลแหงหนงในอเมรกา พบวาปอดอกเสบจากเชอ Pneumocystis Carinii แพทยลงความเหนวาเปนโรคเอดส จงกลบมารกษาตวทประเทศไทยในป พ.ศ.2527 และเสยชวตในเวลาตอมา

ใครพบเชอไวรสเอดสเปนคนแรก

ในป พ.ศ. 2526 Luc Montagnier ชาวฝรงเศส สามารถแยกเชอจากตอมนำาเหลองของผปวย และตงชอวา LymphadenopathyAssoiciatedVirus หรอ LAV และในเวลาใกลเคยงกน Robert Gallo นายแพทยชาวอเมรกนกสามารถแยกเชอจากเมดเลอดขาวของผปวย และตงชอวา Human T cell Lymphotropic Virus Type III หรอ HTL V III ตอมา Levy นายแพทยชาวอเมรกนสามารถแยกเชอชนดเดยวกนนและตงชอวา AIDS related virus จากการศกษาในเวลาตอมา พบวาเชอทง 3 ตวนนาจะเปนเชอตวเดยวกนจงตกลงตงชอใหเปนสากลวา HumanImmounodeficiency

เอดส โรคตดเชอ HIV,AIDS

                ประเทศไทยมการตดเชอ HIV เปนจำานวนมากแมวาเวลาผานไปนานพอสมควรกยงพบผปวยทตดเชอเพมขนอยตลอดเวลา เปนการสมควรททกคนจะเรยนรถงโรคและการปองกน หากทานม

ผลเลอดบวกแสดงวาทานไดรบเชอ HIV จากการรวมเพศกบผทตดเชอโดยทไมไดปองกน หรออาจจะเกดจากการฉดยาเสพตด

HIV และ AIDS ตางกนอยางไร

 เ ชอ HIV [Human Virus]  เปนเชอไวรสททำาใหเกดโรคเอดส เมอเชอเขาสรางกายเชอจะแบงตวอยางมากและมการเกดโรคทอวยวะตางๆ เชนสมอง หวใจ ไตและทสำาคญคอจะทำาลายระบบภมคมกนของรางกาย ระบบภมคมกนนจะทำาหนาทสรางถมเพอตอตานการตดเชอและมะเรงบางชนด ในการสรางภมจะตองอาศยเซลลหลายชนดทสำาคญไดแกเซลล CD4+ lymphocytes ซงเปนเซลลทเชอ HIV ชอบ เมอเซลล CD4+ lymphocytes ถกทำาลายโดยเชอมากจะทำาใหภมของรางกายออนแอ ดงนนปญหาทสำาคญของคนตดเชอ HIV คอปญหาของโรคทเกดจาดภมทออนแอลงเชนโรคตดเชอฉวยโอกาส  opportunistic  infections เชนโรคปอดบวมและโรคเยอหมสมองอกเสบ และมะเรงบางชนด ปจจบนพบเชอ HIV ม2 ชนดคอ            - HIV-1 เปนชนดทแพรระบาดทวโลก            - HIV-2 พบทแถบประเทศ Africa            - HIV-1 ม sub-types หลายชน

เชอเอชไอว ทำาอะไรกบรางกาย

             เมอไวรสเอชไอวเขาสรางกายจะใช  CD 4  ในการขยายพนธ ในขณะเดยวกนกทำาให  CD 4  ถกทำาลายและมจำานวนลดลงดวย ในชวงทคน ๆ หนงไดรบเชอเอชไอว แตยงไมปวย เรยกวา ผตดเชอเอชไอว แตเมอจำานวนเชอเพมขน และจำานวน  CD 4  ลดลงจนไมสามารถกำาจด / ควบคมเชอโรคตาง ๆ ได เรยกวา มภาวะภมคมกนบกพรอง หรอเปนผปวยเอดส เฉลยตงแตรบเชอ จนเรมปวยใชเวลาประมาณ 7 – 10 ป โรคทปวยโรคเนองจากภาวะภมคมกนบกพรอง เรยกวา โรคตดเชอฉวยโอกาส ซงสวนใหญเกดจากเชอโรคทมอยแลวในรางกาย แตปะทขนมาเมอ CD 4   ควบคมไวไมอย

              โรคตดเชอฉวยโอกาสทพบบอย คอ เชอราในปาก, เชอราในหลอดอาหาร, รวขาวขางลน, ตมพพอ, วณโรค, งสวดทรอยแผลกวางเกน 2 นวมอทาบ หรอมการกลบเปนซำา, เรมทอวยวะเพศทเปนบอย ( ทกเดอน ) หรอหายชา, ปอดอกเสบพซพ, ฝในสมอง, เชอราเยอหมสมอง ( ครปโต ), เชอราในกระแสเลอด ( เพนนซโลซส )

ประเมนสขภาพกนกอน

          *  ตองเขาใจกอนวา วนทเรารผลเลอดไมไดหมายความวาเราเพงไดรบเชอ แตอาจเปนไปไดวาเราไดรบเชอมานานกได          *  เมอเรารบเชอเราจะมสขภาพไมตางจากเดมเลย เพราะเชอเอชไอว จะทำาลายภมคมกนไปเรอย ๆ จะไมทำาใหเราปวยในทนท

อตราเฉลยของประเทศไทยตงแตรบเชอจนเรมปวยใชเวลา 7 – 10

ป

โรคตดเชอ HIV และระบบภมคมกน

            เมอเชอไวรส Human Immunodeficiency Virus (HIV)

เขากระแสเลอดเชอจะเขาไปทำาลายระบบภมคมกน การทำาลายภมอาจจะเรวตางกนในแตละคน บางคนทำาลายเรวไมกปกเปนโรคเอดส แตสวนใหญใชเวลา 10 ปจงจะกลายเปนโรคเอดส แตอยางไรกตามมขอเทจจรงทควรทราบดงน          *  การเจาะเลอดหาปรมาณเชอ HIV ในเลอด (viral

load )จะสามารถคาดการณไดวาเชอจะทำาลายระบบภมคมกนเรวแคไหน ถาเชอมปรมาณมากจะทำาลายภมของรางกายเรว ยาตานไวรส HIV ทดจะสามารถยบยงการแบงตวของเชอทำาใหหยดยงการดำาเนนของโรค          *  การเจาะเลอดหาเซลล CD-4 จะบงบอกสภาพภมของรางกาย เซลล CD-4 ยงตำาภมยงบกพรองมากขนเทานน

          *  หากไมไดรกษาเชอ HIV จะทำาลายระบบภมคมกนอยางมากทำาใหรางกายตดเชอฉวยโอกาส โดยเฉพาะปรมาณเซลล CD-4

นอยกวา 300 ถาหากตำากวา 100 จะมการตดเชอรนแรง

การตรวจหาการตดเชอ

เปนการเจาะเลอดเพอตรวจหาภมของโรค           *  เจาะเลอดตรวจหาภมโดยวธ enzyme-linked immunoabsorbent assay (ELISA) ถาใหผลบวกตองยนยนการวนจฉยโดยวธการ Western Blot แตมขอเสยคอไมสามารถใหการวนจฉยไดเรวคอหลงจากไดรบเชอประมาณ 6 เดอนจงใหผลบวก            *  การตรวจ HIV PCR เปนการตรวจหาตวเชอหลงจากสมผสโรคโดยทภมยงไมขน

ใครควรทจะตองเจาะเลอดหาเชอ HIV

            - ผทไดรบเลอดและหรอนำาเหลองกอนป คศ.1970-1980            - รกรวมเพศ            - ผทมเพศสมพนธ

กบคนอนโดยไมไดปองกน

            - ผทมเพศสมพนธกบคนทมเชอ HIV            - มเพศสมพนธกบผทฉดยาเสพตดเขาเสน            - ผทมคขาหลายคน            - ผทเปนโรคตดตอทางเพศสมพนธ เขนซฟลส หนองใน               - ผตดยาเสพตดเขาเสน            - คนทอง

เมอเราตดเชอเอชไอว สขภาพจะเปนอยางไร

              ในชวงทเรามเชอเอชไอวอยในรางกายแตไมปวยเพราะเรายงมภมคมกนทยงควบคมหรอจดการกบเชอโรคทเขาสรางกายได เรยกวาเปนผตดเชอ และเมอภมคมกนถกทำาลายเหลอจำานวนนอย จนไมสามารถควบคมหรอจดการกบเชอโรคบางอยางได ทำาใหเราปวยดวยเชอโรคนน ๆ เรยกวาเราเรมมภาวะภมบกพรอง เปนผปวยเอดส โรคทเราปวยเนองจากภาวะภมบกพรองเรยกวาโรคตดเชอฉวยโอกาส ทสำาคญคอโรคตดเชอฉวยโอกาส สวนใหญรกษาได และมหลายโรคทปองกนได

AIDS ทำาลายรางกายอยางไร        - ทำาลายระบบภมคมกนของรางกายทำาใหมปจจยเสยงตอการตดเชอฉวยโอกาสและมะเรง       - สมองถกทำาลายทำาใหสมองเสอมและความจำาเสอม       - ทำาใหหวใจวายมอาการเหนอยงาย บวมเทาและทอง       - ทำาใหไตวาย       - ไมสามารถทำางานประจำาวนไดเชน การขบรถ       - มการเปลยนแปลงทางนำาหนกและทองรวงเรอรง

อาการของโรคเอดส

                  คนทสมผสกบโรคเอดส หรอคนทไดรบเชอเอดสเขาไปในรางกาย ไมจำาเปนตองมการตดเชอเอดสเสมอไป ขนกบจำานวนครงทสมผส จำานวนและความดรายของไวรสเอดสทเขาสรางกายและภาวะภมตานทานของรางกาย ถามการตดเชอ อาการทเกดขนมไดหลายรปแบบหรอหลายระยะตามการดำาเนนของโรค

อาการทนาสงสย

1. มเชอราในปากบรเวณกระพงแกม ลน และเพดานปาก 2. ตอมนำาเหลองโต ทบรเวณคอ รกแร ขาหนบ 

3. เปนงสวด หรอ แผลเรมชนดลกลาม 4. มไข ทองเสย ผวหนงอกเสบ นำาหนกลดเรอรงเกน 1 เดอน

อาการของโรคตดเชอ HIV

              อาการของการตดเชอ HIV จะมความหลากหลายขนกบระยะของโรค เนองจากเชอ HIV เปนไวรสชนดหนงอาการของการตดเชอ HIV จะเหมอนอาการของไขหวดคอ มไข ปวดศรษะ มผน ออนเพลย เราไมสามารถวนจฉยไดจากอาการ แมวาผไดรบเชอ HIV จะไมมอาการแตเขาสามารถแพรเชอสผอนได  ฉนนผทมพฤตกรรมเสยงควรไดรบการเจาะเลอด ในชวงแรกของการตดเชอ HIV คณอาจจะมอาการดงตอไปน             * ตอมนำาเหลองโต ตบมามโต มกจะเปนอาการอนแรกของการตดเชอ             * ทองรวง บางคนอาจจะเรอรง             * นำาหนกลด.             * มไข             * ไอและหายใจลำาบากเมอไมไดรบการรกษาเชอกจะแบงตวเรอยและทำาลายระบบภมคมกนและกลายเปนโรคเอดสซงจะมอาการดงน              - เหงออกกลางคน             - ไขหนาวสน ไขสงเรอรง             - ไอเรอรงและหายใจลำาบาก             - ทองรวงเรอรง

             - ลนเปนฝาขาว             - ปวดศรษะ             - ตามวลงหรอเหนเปนเสนลอยไปมา             - นำาหนกลด

การตดเชอฉวยโอกาส                เปนโรคตดเชอทางเดนหายใจบอย   หากเปนผหญงกมอาการตกขาวบอย   เพลยและเหนอยงาย  บางคนมผนตามตว

การดำาเนนของโรค HIV                ผปวยบางคนทไดรบเชอ HIV และดำาเนนไปสโรค AIDS เรว บางคนกดำาเนนชา ผปวยทดำาเนนชา(A slow progress)อาจจะเนองจากพนธกรรม หรอไดรบเชอชนดทมความรนแรงนอยซงภมของรางกายสามารถคมเชอได และการปฏบตตวทด สวนผทการดำาเนนของเชอเรวอาจจะเนองจากไดรบสายพนธทมความรนแรงมาก เชอมการแบงตวมาก อายมาก ตดยาเสพตด ตดสรา 

ระยะ อาการของโรคเอดส

ระยะท 1 :   ระยะทไมมอาการอะไร

    *  ภายใน 2-3 อาทตยแรกหลงจากไดรบเชอเอดสเขาไป ราวรอยละ 10 ของผตดเชอจะมอาการคลายๆ ไขหวด คอมไข เจบคอ ปวดศรษะ ปวดเมอยตามตว ตอมนำาเหลองโต ผนตามตว แขน ขาชาหรอออนแรง เปนอยราว 10-14 วนกจะหายไปเอง ผปวยสวนใหญอาจไมสงเกต นกวาคงเปนไขหวดธรรมดา    *  ราว 6-8 สปดาหภายหลงตดเชอ ถาตรวจเลอดจะเรมพบวาม

เลอดเอดสบวกได และสวนใหญจะตรวจพบวามเลอดเอดสบวกภายหลง 3 เดอนไปแลว โดยทผตดเชอจะไมมอาการอะไรเลย เพยงแตถาไปตรวจกจะพบวามภมคนเคยตอไวรสเอดสอยในเลอด หรอทเรยก วาเลอดเอดสบวก ซงแสดงวามการตดเชอเอดสเขาไปแลว รางกายจงตอบสนองโดยการสรางโปรตนบางอยางขนมาทำาปฏกรยากบไวรสเอดสเรยกวาแอนตบอดย(antibody) เปนเครองแสดงวาเคยมเชอเอดสเขาสรางกายมาแลว แตกไมสามารถจะเอาชนะไวรสเอดสไดคนทมเลอดเอดสบวกจะมไวรสเอดสอยในตวและสามารถแพรโรคใหกบคนอนได     *  นอยกวารอยละ 5 ของคนทตดเชออาจตองรอถง 6 เดอนกวาจะมเลอดเอดสบวกได ดงนนคนทมพฤตกรรมเสยงมา เชน แอบไปมสมพนธกบหญงอนทไมใชภรรยา โดยไมไดใสถงยางอนามยปองกน ตรวจตอน 3 เดอน แลวไมพบกตองไปตรวจซำาอกตอน 6 เดอน โดยในระหวางนนกตองใสถงยางอนามยทกครงเวลามเพศสมพนธกบภรรยา และหามบรจาคโลหตใหใครในระหวางนนผตดเชอบางรายอาจมตอมนำาเหลองตามตวโตได โดยโตอยเปนระยะเวลานานๆ คอเปนเดอนๆ ขนไป ซงบางรายอาจคลำาพบเอง หรอไปหาแพทยแลวแพทยคลำาพบ ตอมนำาเหลองทโตนมลกษณะเปนเมดกลมๆ แขงๆ ขนาด 1-2 เซนตเมตร อยใตผวหนงบรเวณดานขางคอทง 2 ขาง ขางละหลายเมดในแนวเดยวกน คลำาดแลวคลายลกประคำาทคอไมเจบ ไมแดง นอกจากทคอตอมนำาเหลองทโตยงอาจพบไดทรกแรและขาหนบทง 2 ขาง แตตอมนำาเหลองทขาหนบมความสำาคญนอยกวาทอนเพราะพบไดบอยในคนปกตทวไป ตอมนำาเหลองเหลานจะเปนทพกพงในชวงแรกของไวรสเอดส โดยไวรสเอดสจะแบงตวอยางมากในตอมนำาเหลองทโตเหลาน

ระยะท 2 :  ระยะทเรมมอาการหรอระยะทมอาการสมพนธกบเอดส

           เปนระยะทคนไขเรมมอาการ แตอาการนนยงไมมากถงกบจะเรยกวาเปนโรคเอดสเตมขน อาการในชวงนอาจเปนไขเรอรง นำา หนกลด หรอทองเสยงเรอรง โดยไมทราบสาเหต นอกจากนอาจมเชอราในชองปาก , งสวด , เรมในชองปาก หรออวยวะ เพศ ผนคนตามแขนขา และลำาตวคลายคนแพนำาลายยง  จะเหนไดวา อาการทเรยกวาสมพนธกบเอดสนน ไมจำาเพาะสำาหรบโรคเอดสเสมอไป คนทเปนโรคอนๆ กอาจมไข นำาหนกลด ทองเสย เชอราในชองปาก งสวด หรอเรมได ดงนนจงไมใชวาถามอาการเหลานจะตองเหมาวาตดเชอเอดสไปทกราย ถาสงสยควรปรกษา แพทยและตรวจเลอดเอดสพสจน

ระยะท 3 :  ระยะโรคเอดสเตมขน หรอทภาษาทางการเรยกวาโรคเอดส

              เปนระยะทภมตานทานของรายกายเสยไปมากแลว ผปวยจะมอาการของการตดเชอจำาพวกเชอฉกฉวยโอกาสบอย ๆ และเปนมะเรงบางชนด เชน แคโปซ ซารโคมา(Kaposi's sarcoma) และมะเรงปากมดลกการตดเชอฉกฉวยโอกาส หมายถง การตดเชอทปกตมความรนแรงตำา ไมกอโรคในคนปกตแตถาคนนนมภมตานทานตำาลง เชนจากการเปนมะเรง หรอจากการไดรบยาละทำาใหเกดวณโรคทปอด ตอมนำาเหลอง ตบ หรอสมองได รองลงมาคอเชอพยาธทชอวานวโมซส-ตส-คารนไอ ซงทำาใหเกดปอดบวมขนได(ไข ไอ หายใจเหนอยหอบ) ตอมาเปนเชอราทชอ ครปโตคอคคส

ซงทำาใหเยอหมสมองอกเสบ มอาการไข ปวดศรษะ ซมและอาเจยน นอกจากนยงมเชอฉกฉวยโอกาสอกหลายชนด เชนเชอพยาธททำาใหทองเสยเรอรง และเชอซยโตเมก กะโลไวรส (CMV) ทจอตาทำาใหตาบอด หรอทลำาไสทำาใหปวดทอง ทองเสย และถายเปนเลอดเปนตนในภาคเหนอตอนบน มเชอราพเศษ ชนดหนงชอ เพนนซเลยว มารเนฟฟโอ ชอบทำาใหตดเชอทผวหนง  ตอมนำาเหลองและมการตดเชอในกระแสโลหตแคโปซ ซารโค มา เปนมะเรงของผนงเสนเลอด สวนใหญจะพบตามเสนเลอดทผวหนง มลกษณะเปนตมนนสมวงๆ แดงๆ บนผวหนง คลายจดหอเลอด หรอไฝ ไมเจบไมคนคอยๆ ลามใหญขน สวนจะมหลายตม  บางครงอาจแตกเปนแผล เลอดออกได บางครงแคโปซซารโคมา อาจเกดในชองปากในเยอบทางเดนอาหาร ซงอาจทำาใหมเลอดออกมากๆ ได นอกจากน ผปวยอาจเปนมะเรงตอมนำาเหลอง หรอมะเรงปากมดลกได ดงนนผหญงทตดเชอเอดสจงควรพบแพทยเพอตรวจมะเรงปากมดลกทก 6 เดอน  นอกจากนคนไขโรคเอดสเตมขนอาจมอาการทางจตทางประสาทไดดวยโดยทอาจมอาการหลงลมกอนวย เนองจากสมองฝอเหยว หรอมอาการของโรคจต หรออาการชกกระตก ไมร สกตว แขนขาชาหรอไมมแรง บางรายอาจมอาการปวดราวคลายไฟชอตหรอปวดแสบปวดรอน หรออาจเปนอมพาตครงทอน ปสสาวะ อจจาระไมออก เปนตน              ในแตละปหลงตดเชอเอดสรอยละ 5-6 ของผทตดเชอจะกาวเขาสระยะเอดสเตมขนสวนใหญของคนทเปนโรคเอดสเตมขนแลว จะเสยชวตภายใน 2-4 ป จากโรคตดเชอฉกฉวยโอกาสทเปนมาก รกษาไมไห หรอโรคตดเชอทยงไมมยาทจะรกษาอยางไดผล หรอเสยชวตจากมะเรงทเปนมากๆ หรอคอยๆ ซบซดหมดแรงไปใน

ทสด พบวายาตานไวรสเอดสทใชกนอยในขณะนในประเทศตะวนตกสามารถยดชวตคนไขออกไปได10-20 ป และมคณภาพชวตดขน หรออาจอยจนแกตายได

เอดสตดตอไดอยางไร ?

เชอไวรสเอดสพบมากทสดในเลอด นำาเหลอง  เนอเยอตางๆ รองลงมา คอ นำาอสจ นำาในชองคลอด สวนนำาลาย เสมหะ นำานม มปรมาณไวรสเอดสนอย สำาหรบเหงอ ปสสาวะ และอจจาระ แทบไมพบเลย           แมวาเชอเอดสจะปะปนในของเหลว ทออกมาจากรางกาย แตพบวาโอกาสแพรโรคมเฉพาะทางเลอด นำาอสจ และนำาในชองคลอดเทานน

ชองทางการตดตอทสำาคญม 3 ทาง คอ

1. การรวมเพศกบผตดเชอเอดส โดยไมใชถงยางอนามย ไมวชายกบหญง ชายกบชาย หรอหญงกบหญง ลวนมโอกาสตดโรคนไดทงสน และปจจยททำาให มโอกาสตดเชอมากขน ไดแก การมแผลเปด และจากขอมล ของกองระบาดวทยา พบวารอยละ 80 ของผปวยเอดส ไดรบเชอจากการมเพศสมพนธ

2. การรบเชอทางเลอด โอกาสตดเชอขนกบปรมาณไวรสในเลอด พบไดใน 2 กรณ คอ

                 2.1 ใชเขมหรอกระบอกฉดยา รวมกบผตดเชอเอดส มกพบในกลม ผใชสารเสพตดชนดฉดเขาเสน                 2.2 รบเลอดในขณะผาตด หรอเพอรกษาโรคเลอดบางชนด            ในปจจบนเลอดทไดรบบรจาคทกขวด ตองผานการตรวจหาการตดเชอเอดส และจะปลอดภยเกอบ 100% (โอกาสตรวจผดหรอ เลอดมเชอแตยงไมใหผลบวก มนอยมาก)

3. หญงทตดเชอเอดสจากสาม / คนอนหรอจากพฤตกรรมเสยงของตนเอง อตราการตดเชอเอดสในหญงมครรภ ในปจจบนประมาณรอยละ 1.76 (มถนายน 2542) และโอกาสทเดกจะไดรบเชอจากแม ประมาณรอยละ 30             ขณะนมวธปองกนการแพรเชอเอดสจากแมสลก ไดโดยใหหญงตงครรภ กนยา เอ-แซด-ท ในชวงอายครรภ 36 สปดาห ไปจนคลอด ซงสามารถชวยใหทารกปลอดภย จากการตดเชอเอดสจากแมไดมากกวารอยละ 50

มมความร นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5/3