Latinitatis Italicae Medii Aevi Lexicon (saec. V ex.- saec. XI in.). Addenda - Series altera, fasc....

LATINITATIS ITALICAE MEDII AEVI LEXICON

(saec. V ex. - saec. XI in.)

CONDITUM A FRANCISCO ARNALDI

MODERANTE

PASCHALI SMIRAGLIA

CURA ET STUDIO

ANTONII DE PRISCO MICHAELIS DI MARCO

HUIC FASCICULO CONFICIENDO PRAEFUIT

IOHANNES POLARA

ADDENDA - SERIES ALTERA

FASCICULUS V

gabalus — hyvemus

La redazione del presente fascicolo è stata curata da Antonio De Prisco, per i lemmi gabalus - gyrus e, per i lemmi ha - hyvernus, da Michele Di Marco, che ha anche curato la selezione dei materiali utili dallo schedario del Lexicon.

Roma, settembre 2007P S .

LEXICON 7

gabalus - -bu- inf. — Nom sing, -um inf. — Gl . Philox. 159, 2, 12 -bulum : pàaavoç.

gabesco - v. A2 gavesco. gabulum - v. A 2 gabalus. gala - v. A2 gaza. galbeum - v. A 2 galbeus. galbeus - ca- inf. — Nom. sing, -um inf.,

nom. pi. calbae inf. — Gl. Philox. 207, 1, 19 calbae : KÓapia : Paul . diac. Fest. 41, 2 ca-os armillas dicebant, quibus triumphantes uteban- tur, et quibus ob virtutem milites donabantur : 85, 12 -urn ornamenti genus,

galbianum - v. Lx galbanum. galbus - -lucis inf., -Ivu- Gl . Philox. 159,

2, 6. — Galbina ales, galgulus (cf. Thes.) : Gl. Philox. 159, 2, 5 -lucis: %Xxopocn;pou6iov .

galear - galerum : P a u l. diac. Fest. 85, 28 -ia a galearum similitudine dicta,

galesco - v. A2 gavesco.Galeticus - v. Lx Galaticus.Galienus -v .L x Galenus. gaiina - v. Lx gallina.gallicinium - Gl . Plac. 29, 2, 6 -urn dictum

est propter gallos lucis praenuntios.gallodromi - mangones discurrentes et

fraude decipientes (cf. adn. ad loc.) vel potius mercatores per vel usque in Galliam currentes (cf. Thes.) : A nast. Vita loh. El. 511, 1,51 quidam malignus et impostor ... e ra t ... de his qui dicuntur -i (gr. Ttov ïeyopevœ v yaXXoôpôpœv).

1 gallos - Gl . Philox. 159, 2, 15 -us: ciTTsXeßog.

2 gallos - Paul . diac. Fest. 84, 25 -i, qui vocantur Matris Magnae comités, dicti sunt a ilumine ... Gallo ; quia qui ex eo biberint, in hoc furere incipiant, ut se privent virilitatis parte.

3 Gallus - Paul . diac. Fest. 359, 4 retiario pugnanti adversus murmillonem cantatur ‘non te peto, piscem peto, quid me fugis, -e?’, quia murmilionicum genus armaturae Gallicum est ipsique murmillones ante -i appellabantur, in quorum galeis piséis effigies inerat.

galucis, galvus - v. A2 galbus. gam dictus - v. Lx et A 1 iamdictus. gamma - acc. sing, -a inf. — Apud agri

mensores, de agro qui formam litterae Y habet : Mon. Neap. A rch . I 2, a. 966, 155, 21 ex alio latere parte horientis memorata via puplica et terra bestra qui est intus ipsa -a sicuti inter se termines discemitur: II, a. 982, 29, 15 abere

debeatis ipsum anditum vestrum ad ibsum tricli- neum vestrum et at ipsa -a vestra.

ganeum - Paul. diac. Fest. 85, 17 -um antiqui locum abditum ac velut sub terra dixerunt.

ganio - v. A2 gannio.gannator - Gl. Philox. 159, 2, 26 -r:

%lEuaoynS H W -gannio - -ani- inf. — De voce libidinosa-

rum (cf. THES.): Gl. Philox. 159, 2, 19 -anit: Xayveúei (luv. 6, 64): 159, 2, 27 -it: gkuÇçl

gannitio - Paul. diac. Fest. 88, 4 -o canum querula murmurado.

ganno - Gl. Philox. 159, 2, 25 -at: KXeuâÇei.

gardinalis - v. A2 cardinalis. garethinx - -riti - Concord. 250, 38. gargaridio - v. Lx et A2 gargarizo. gargarizo - -ridi- A n . ex div. 149, 5. garismatium - gr. yapiopàxiov, officina

ubi garum conficitur vel taberna ubi venum datur : Cass. Hist. 378, 32 haec loca et -a plura nutriunt et piscium ubertate gloriantur.

garitinx - v. A2 garethinx. garrió - Paul, di ac. Spec. 627, 24 transea-

mus bine ad quartam ... coniugationem: formis haec ex quinqué prima est, quae ut -o -ivi in perfecto duplex est. — Transi. : Greg. M. Cant. 493 D 5 dum reprobi quique in amore mundi -unt et laetantur, mens electa in coelesti desiderio atte- ritur.

garritus - clamor avium : Paul. diac. Fest. 2, 7 augur ... ab avium -u, unde et augu- rium.

garrulitas - murmur : Paul. diac. Hist. Lang. 51, 10 in qua (scil. Evodia insula), sicut ab illius incolis adseveratur, vergentium in ean- dem Caribdin aquarum -s auditur.

garruliter - cum garrulitate : Rath. Opuse. 537 B 11 hoc licet, ut est utique garrulus, -r ac mendacissime dicat.

gam s - v. Lx garum.garyophyllon - cariophalum, caroeophilum

inf. — Gl. Plac. 1 6 ,2 ,2 caroeophilum sic scri- bimus, quod vulgo ‘cariophalum’ dicunt.

gastaldale - ca- inf. — Tributum gastaldis debitum: Mon. Neap. A rch. I 2, a. 979, 275, 19 concedimus ... omnes terras ... cum omnes censum vel dationes seu angarias vel servitium et portaticum vel pensiones et caballuna sibe qualiscumque serbitium in partibus nostre reipu- plice vel ca-e facere.

8 PASCHALIS SMIRAGLIA

gastaldius - ca-de- inf., -dus inf. — Prae- fectus urbium, villarum ac praediorum : Rath. Prael. 163 C 10 procurator, exactor, quod -dus usitato multis ... dicitur eloquio, sive thelonea- rius, vel cuiuslibet alterius publicae functionis minister es ? ; ead. signif., in form. : Mon. Neap. Arch. I 1, a. 946, 163, 15 a nullo ex nostris iudicibus idest comitibus ca-deis vel a quibus- cumque agentibus... habeat aliquando prefatam sanctam sedem requisitione aut molestatione : II, a. 997, 169, 6 concessimus ... ad habendum et possidendum et faciendum exinde omnia que ad partem predict! monasteri! placuerit, absque contrarietate comitis ca-dei iudicis vel sculdahis aut cuiusque persone hominis contradictione vel inquietudine.

gastaldus - v. Lx et A2 gastaldius. gau? - Gl. Philox. 159, 2, 4 -u (?) : Çi<t>oç. gaudenter - cum gaudio, feliciten Ps. Greg.

In I Reg. 63 D 7 venientem in carne mundi Redemptorem -r excepit : Conc. Tic. 149, 20 nos unanimiter vos ... defensorem omnium nostrum eligimus, cui et -r toto cordis affectu subdi gaudemus.

gaudeo - imp. praes. -ite Cap. Fuld. 437, 3. — Frui, uti: Rath. Prael. 162 A 14 omnibus licebit quaelibet impune agere : furtum aeque laudabitur ut datum, vitia cum virtutibus pari corona -ebunt. — Apud Christ., sensu spirit., seq. in et abl. : Rath. Prael. 210 C 4 senex es ? -e in Domino qui ad hoc usque ductus ; de caelesti beatitudine : Petr. subd. Agripp. 114, 23 qui (seil. Deus) eos fecit viriliter pugnare et vincere et in regno suo secum sine fine -ere : Petr. subd. lui. 880, 38 in caelesti regno cum ilio (scil. Deo) perenniter -eamus : A nast. Theod. Stud. 736 A 1 -eas, qui ad coelos commeasti, et medius in choro divinae aciei tuae refulges in gloriae inac- cessibilis splendore, in exsultationis insatiabili iucunditate.

gaudia - v. A2 guadia. gaudium - aetemum, sempitemum -um,

apud Christ., de caelesti beatitudine : Sacr. Gel. 45, 17 precamur, omnipotens Deus, ut ... ad aetema -a consequenda et spes nobis suppetat et facultas: 153, 8 Domine, quaesumus u t ... quod fecisti ex nihilo ... Christo tuo coniungas in -o sempiterno. — Per -a, cum gaudio : Resurr. 95 , 267 psallentes Domino celebrant per -a grates.

gaulus - grull- Gl . Philox. 163, 1, 13. — Gr. yauXoç : Gl . Philox. 159, 2, 22 -i : elôo<ç> ttXoìou : Paul . diac. Fest. 85, 11 -us genus navigli paene rotundum.

gauma - v. A2 groma.gausape - -sarus inf. — Gl. Philox. 159, 2,

23 -arus: èvôpopiçgausarus - v. A2 gausape. gavesco - -be- Gl . Philox. 159, 2, 9, -le-

'mï. — Gl . Philox. 159, 2 ,1 3 -leseo: %aipm, yf|6opai.

gaza - -ala inf. — Gl . Philox. 159, 2, 7 -ala: %pf|paxa I le p a iò i òkxXéktg) : Gl . Plac. 2 3 ,2 ,5 -ae dicuntur divitiae lingua Persarum a Gaza, oppido Graecorum, in quo ohm Persarum rex divitias congesserat universas.

gazophylacium - transi. : Serm. Rofil. 381 A 8 Pontifex Rofillus ... infirmis solatium, pauperibus -um, viduis subsidium, orphanis praesidium.

gehaenna - v. A2 gehenna.gehenna - -hae- Paul . diac. Exp. 55, 1,

31.gehennalis - infemalis: Ioh . xii 1038 A 3

per illius (scil. martyris) interventionem prome- rebimus evadere -e supplicium,

geiuno - v. A2 ieiuno. geiunium - v. A2 ieiunium. geloria - v. A2 gloria.gelidus - glidi- inf. — Gl . Philox. 161, 1,

33 glidium: Ttayoôeç (-œô-). gem a - v. A2 gemma.gem ellus - acc. pi. -us Lex Rom. Raet. 436,

3.gem enus - v. A2 geminus. gem initas - Gl . Philox. 160, 2, 14 -s:

yvqCTiôxriç, à ô s^ ô x q ç .gem ino - repetere : Sacr. Gel. 26, 19 adesto

nobis omnipotens Deus ... beatq Agnes natalicia -antes ; vere enim huius honorandus est dies, quq ... terrena generatione processit.

gem inus - ce - Romae inscr. I, 72, 1, 29, -me - M art. Hier. 9, 2, 27.

gem itus - cella -uum, de carcere : Cass. Var. 354, 13 cella -uum, tristitiae domus, apud superos Plutonis hospitium, locus perpetua nocte caecatus. — In imag. : Sacr. Gel. 250, 1 Domine, ... parturi in corde meo inenarrabi- les -us, qui aures tuas possint pulsare : M ir. A nast. 234, 24 anima vero Christiana ... intra conscientiam cordis sui et intra speluncam pectoris sui collocai sibi dignum consistorium ; facit sibi chartam conscientiam, stilum -um et lacrimas atramentum.

gem m a - geme Mon . N eap. A rch. I 2, a. 957, 56, 20. — Abl. pi. -as Brev. Hieros. 110, 43. — Transi., de virtutibus : Verc. inscr. 6731,

LEXICON 9

22 -isque nitentes ... (sórores) potientur honore : Gump. Vene. 215, 12 his ergo virtutum fulgenti- bus -is beatissimi iuvenis decorata conversado ; de Christo : Romae inscr. II, 4114, 2 rex -a pro- pheta ... omnia Christus; de Romano Pontífice: II, p. 216, 83 ecclesiae specimen, clarissima -a bonorum.

gem matus - -ur pro -um inf. — Gl . Philox. 160, 1 ,6 -ur: \|/t|<}>cotóv.

genarius - v. Lx et Al ianuarius. genealogia - -ni- inf. — Gl . B er. 358, 5

filum ... aliquando ponitur ... pro -nialogia.gener - gen. sing, -o Mon . N eap. A rch. 1 1,

a. 934, 77, 19.generabilis - generalis ? : Chron. A lt. 16,

26 per ... Romanum -e concilium secundum canonicorum ordinem ... electus et ordinatus Helias Gradensis patriarcha.

generalis - Gl . Philox. 160, 1, 28 -e: yevucóv. — De Ecclesia universali : Serg. i 34 C 14 erit enim ... edam cunctis libi creditis pro- futurum quidquid Ecclesiae -i claruerit per eius (scil. Bedae) praestantiam impertitum.

generalitas - sensu conce, omnes cives: Cass. Var. 30, 5 quid enim gratius quam videre crescere publicum decus, ubi omnium utilitas in -e concluditur?; -j vestra, vos omnes: Ioh. viii 325, 35 -em vestram ... hortamur ac obtestamur ut ... Ludovicum gloriosum regem vestrum ... voce libera moneatis. — In form, salut., nota locut. redund. universa populi -s: Cod. Car. 509, 7 Domno excellentissimo atque praecel- lentissimo ... Pippino, regi Francorum, et patricio Romanorum omnis senatus atque universa populi -s.

generaliter - in form. : Steph . iv 977 A 3 oliveta cum vineis, appendicibus suis et colonis, atque familiis ad eos -r in integrum pertinentibus ... in perpetuum concedimus detinendum.

generado - Gl . Philox. 160, 1, 21 -es: yevsai. — Genus, origo: Cass. Var. 232, 7 aliquid forsitan et amplius mereor sinceritatis, cuius (scil. Athalarici regis) nec aetas videtur esse suspecta, nec -o iam probatur extranea.

generativos - gr. yevqTiKÔç, ad generandum idoneus: Dion. Gr. Nyss. hom. 383 B 1 cum itaque et hi dicant ignem aliorum elementorum esse -um, et iste similiter aerem, ille vero aquam ; abs., subst. : Boeth. Top. Arist. 947 B 9 nam si corruptivum dissolutivum, et corrompi dissolvi, et si -um est effectivum (ei tò yevr|TiKÒv 7TOir|TiKÓv), et generari fieri, et generado factio, similiter et in potentiis et usibus.

generator - transi., de rebus : Cass. Var. 11, 12 acervus ille Neptunius (scil. conchylia), -r florentis semper purpurae, ... imbrem aulicum flammeo liquore laxaverat.

genero - ind. pf. 3a pers. sing, -abit Lex Rom. Raet. 323, 3. — Paul. diac. Fest. 85, 15 Gneus ... praenomen a ... -ando e t ... ex Graeco yíyvsaGai apparet. — Sensu spirit., regenerare, de baptismo: Romae inscr. II, 4128, 3 hue undis -ate veni, quo sanctus ... Spiritus ... te ... vocat.

genetrix (-ni-) - nom. sing, -ni-ce Mon. N eap. Arch. I l , a. 942,128,6, gen. -ni-ci I I , a. 938,107, 3, -ce 12, a. 948, 3, 5, acc. -ni-ce I I , a. 934, 77, 11. — Dei -x, de Maria Christi matre : Sacr. Gel. 168, 19 sancta Dei -ni-x mortem subiit temporalem : A nast. Vita loh. El. 511, 1,15 vis dimittam tibi istas (scil. libras), an Dominara meam Dei -em curatorem et provisorem ? ; beata -x, ead. signif. : Sacr. Gel. 9, 1 quatenus beatae -ni-is integritati probata dilecti discipuli (i.e. sancti Iohannis) virginitas deserviret. — In imag., de Ecclesia: Nie. i 273, 7 ad earn (scil. ecclesiam sanctam) omnes, velut ad pium caris- simae -ni-is gremium, confugere digna devo- cione procurant, qui se in aliquo flagitii scelere iacere cognoscunt.

gengib[i]a - v. A2 gingiva. genialis - G l. P h ilox . 225, 2, 18 lectus -is:

k Xív t | aupjcoaíou. — P aul. diac. Fest. 84, 16 -es deos dixerunt aquam, terram, ignem, aerem : ea enim sunt semina rerum ... -es autem dicti a gerendo, quia plurimum posse putabantur, quos postea gerulos appellarunt. — G l. P hilox . 160, 1, 34 -ia: xa xu%<a>m.

genealogia - v. A2 genealogia. geniatus - hilaris : Cass. Var. 38, 33 regalem

quin etiam mensam conviva -us omavit, ibi se nobis studens iungere, ubi nos certum est posse gaudere ; omatus : 194, 9 -us indutus, vestís gratiosa, quam filio suo Priapo Venus dicitur texuisse; honoratus : 176, 22 officium (praefecti praetorii) plane -um, efficax, instructum et tota animi firmitate praevalidum.

genicalis - v. A2 genitalis. genicium - v. A2 gynaecium. genicon - Gl . Philox. 160, 1, 23 -n:

ysviKÓv.geniculo - -nucí- inf. — Gl. Philox. 160, 2,

6 -nuclat : yovaxiÇei.geniculum - -nu- Gl . Philox. 160, 2,1 : inf.

— Gradus cognationis : Lex Rom. Raet. 334,16 omnia perdat e t ... in exilio mittatur ... qui se


in tercio et usque in quarto -nu-o se parentes in coniugio iuncxerint.

genita - subst., filia : Anast. Vita Bas. 303 C 9 mox protulit puerum qui quaerebatur, simul et propriam -am.

genitalis - -nica- inf. — Gl. Philox. 160, 1, 31 -nicalia : pf|xpa èv tcò ß tcov F ecopyiKcov (2, 324). — Naturalis : Cass. Var. 212, 7 marmorum iuncturas venas dicas esse -es.

genitibus - v. A2 genitivus. genitivas - -ibus Paul. diac. Exp. 58, 1, 7. genitor (ie-) - ce- Vols, inscr. 2836, 2. —

Nom. sing, -ore Mon. N eap. A rch. I l , a. 937, 95, 7, gen. -ori I I , a . 934, 76, 21, abl. -ori I 1, a. 935, 83, 1 et ie-ores I 2, a. 953, 35, 24. — Apud Christ., supremus -r, omnipotens -r rerum, de Deo: Rav. inscr. 258, 10 hominem produxit ... supremi -is amor: 259, 9 ammalia ... quae munda creavit omnipotens -r rerum.

genitrix - v. Lx,AÌ et A2 genetrix. genitus - subst., filius, de Christo : Vita

Leuc. 670, 8 , 27 cuncti pariter immensas grates almifico Patri, eiusque dilectissimo -o, sancto- que Flamini reddiderunt.

genius - virtus : Cass. Var. 14, 19 non habet distributions -um, cui auctoritatem libera conscientia non ministrai ; honos : 116,29 nihil de -o vestro {scil. senatorum) subtrahitur, quando venientium novitas honorabiliter invitatur ; auctoritas : 306, 24 non decet senatum corrigi, qui debet alios paterna exhortatione moderari. Nam ex quibus habebunt -um mores, si parentes públicos minores contigerit invenid ?

gennarius - v. Lx et Al ianuarius. gens - gen. sing, -es Lex Rom. Raet. 337, 1,

abl. -ns in f. es vel -ns, homines : A nast. VitaIoh. El. 508, 2, 9 videntes enim multi indesinen- tem eius et inscmtabilem circa -es compassio- nem, movebantur multoties ad vendenda multa de substantiis suis: Mon. N eap. Arch. IV, a. 1017, 112, 27 si enim quaecumque -ns qualibet rixa cum nostro principatu vel cum iamdicto nostro subiecto comitatu comsino habuerit. et pars predict! monasteri! potuerit se cum -ns ipsa pacificare potestates habeant.

genta - Gl. Philox. 160,1,16 -a: yapßpog. gentilis - adi., ad barbaros pertinens : Cass.

Var. 42, 11 discat sub vobis Burgundia res sub- tilissimas inspicere et antiquorum inventa laudare: per vos propositum -e deponit et ... facta sapientium concupisciti subst., barbari : Cass. Var. 72,33 citharoedum ... sapientia vestra eli- gat praesenti tempore meliorem, facturus aliquid

Orphei, cum dulcí sono -ium fera corda dormien ti 241, 30 patriciorum genius per nos constat erectus, quando nemo -ium (= Gothorum) in vobis (= Romanis) putavit abiectum, quod in me respicit honoratum : Lex Rom. Raet. 430, 22 -es, qui Latinum non intellegunt nec Latinum non fabellant, tarnen sensum habent ad intel- legendum, testamentum facere possunt.

gentilitas - metonym., barbari: Cass. Var. 73, 15 cede itaque suaviter genio nostro, quod sibi -s communi remitiere consuevit exemplo : 88, 21 -s ... vivit ad libitum.

genu - ie- Ioh. A rch ic. 197, 1, 21 : P au l, diac. Exp. 87, 1, 18.

genuale - Gl . Philox. 160, 2, 5 -e: yovaxôôsapoç.

genuarius - Gl . Philox. 160, 2, 4 -us: yOV07T8Tf|Ç.

genuclo - v. A2 geniculo. genuculum - v. A2 geniculum. genuflexio - nota locut. mittere -em, genu-

flectere : A n ast. Vita Bas. 310 D 57 (Basilius) dicit ei : Mittamus -em, et iacentibus super pavi- mentum, posuit manum super sanctum Ephraem magnus sacerdos.

genurius - v. Lx et Al ianuarius. genus - -neralis pro -neris Cap. F u ld . 443,

10. — Abl. sing, -s Ioh. A rch ic. 205, 32. — Cum adi. masc. coniung. : M ir. A n ast. 240, 32 o magnus -us admirationis. — P a u l. diac. Fest. 88 , 2 -us dictum putatur a terrae Graeco vocabulo, quam yfjv dicunt. — De humano -e : R esurr. 61, 76 Eva persuasa male patefecit limina leto / et sibi cum -e creavit fuñera toto. — In log., argumentum a -e: Cass. Inst. 165, 6 a -e argumentum est, quando a re generali ad speciem aliquam descendit. — Modus, mos: R ath . Prael. 301 C 16 dumque superferri fratribus ambimus, superbiendo, lugendo -e [adn. ad loc.: id est modo quodam lacrymis digno], cui praeferri debuimus supponimur mundo. — Species, exemplum: Cass. Var. 43, 33 virtutis -us est, propriam substantiam non amare, ubi tantum opinionis acquiritur, quantum facultati- bus abrogatur.

geom etricalis - ad geometriam pertinens: Gump. Vene. 213, 15 per formulas -es.

geom etricus - subst., geometres : Cass. Var. 40, 12 translationibus enim tuis ... Nicomachus arithmeticus, -us Euclides audiuntur Ausoni!.

geom etrizo - ital. geometrizzare : Cass. Inst. 150, 7 nunc ad Geometriam veniamus, quae est descriptio contemplativa formarum,

LEXICON 11

documentum etiam visibile philosophorum ; quod ut praeconiis efferant, Iovem suum in ope- ribus propriis -are testantur : 150, 10 - a t si fas est dicere, sancta Trinitas, quando creaturis suis, quas hodieque fecit existere, diversas species formulasque concedit ; quando cursus stellarum potentia veneranda distribuii, et statutis lineis facit currere quae moventur certaque sede quae sunt fixa constituit.

gergo ? - fort, perper. pro gestum : Gl. Phi- lox. 160, 1, 7 -o (?): öioiKrjOevTa.

germ ana - acc. sing, -a Quaest. mon. 590, 38: Mon . N eap. A rch. I l , a. 934, 77, 4, nom. pl. -es IV, a. 1016, 99, 6 , dat. -as I 1, a. 927, 41, 17, abl. pl. -as I 1, a. 937, 102, 2.

germanum - frumenti species : Mon . N eap. A rch. IV, a. 1012,58, 13 de quo ibidem hober- noticum seminaberitis bos et heredes vestris mihi meisque posteris exinde dare debeatis modias tres pro ilium triticum duas vero modias de -um et unum de hordeum : Mon . N eap. A rch. IV, a. 1028, 213,20 terraticum dare et atducere debeamus per festivitate sancte Marie de augusto mense idest triticum modias viginti quinqué et mileum modias duodecim et -um modios undecim insimul bonum siccum.

germ anas - nom. sing, -o Mon . N eap. A rch. I 1, a. 943, 144, 24, gen. -o I 1, a. 920, 27, 5, nom. pi. -is I 1, a. 941, 127, 5, acc. -is 1 1, a. 934, 75,5. — Pa ul . diac. Fest. 84, 9 germen est, quod ex arborum surculis nascitur ; unde et -i, quasi eadem stirpe geniti. — Exadelfus -us, patruelis : Mon . N eap. A rch. I 2, a. 949, 8 , 11 quantum et quomodo tetigit nominato genitori meo a quidem domino Madelfreda langubardo exadelfo -o suo thio meo per chartula notifia in tumbo scripta. — Nota locut. parens -us : Rath. Prael. 241 C 12 de te aut pater aut quilibet parens loquitur -us : Ex nobis exierunt, sed non erant ex nobis.

germen - in imag. : Cass. Var. 47, 29 rediit per te Transalpinae familiae consulatus et aren- tes laurus viridi -e renovasti: Vita Valent. Gen . 544, 1, 31 in sulcis agrestium hominum, [id est in eorum] cordibus, divini verbi semina serebat; eradicans omnia nequitiae -a, suadens ut Christo munda praepararent corda.

germinabilis - qui germinare potest : D ion. Gr. Nyss. horn. 356 D 2 herbarum siquidem natura incrementis est tantum et nutrimentis accommoda, congruum praebens his qui ex ea paventur augmentum, quae et -is dicitur.

germinalis - ad germen pertinens : Dion. Gr. Nyss. horn. 357 A 9 post exanimem materiam primum velut crepidinem quandam hanc -em substantiam legislator expressit.

germino - dep. more : Paul. diac. Exp. 127, 2 , 20 mos est illius terrae et romanae et aliarum provinciarum mittere legumina in aquam, et cum -ata fuerint, tunc manducan.

gero - abs., sensu refi.: Cass. Var. 21, 30 hunc ergo, patres conscript!,... favor vester exci- piat. Debetis enim bene -entibus, ut eos laudis vestrae comitetur assensus : los. Fl . Apion. 117, 2 huic quisque non oboedit supplicio subiace- bit tamquam qui in ipso deo impie -sserit. — Facere : los. Fl. Apion. 85, 19 alios ad mala -enda compellens. — Efficere : Cass. Var. 3, 14 mox ut coepero ... festinatione nimia -itur, ne cautius coepta peragantur. — Pugnare, sensu mor.: Vita Apian. 325, 1, 30 tamdiu contra invisibilem hostem infatigabiliter -ssit, donee ad victoriae palmam gloriosus triumphator pervenirci. — Suimet curarti -ere, rebus suis consulere : Rath. Prael. 171 B 11 ill! maluerit etiam cum vitae innumeris periculis succurrere ... quam suimet curam -ere et sibi necessaria ... captare.— Part. pf. neutr. pi. -a, subst., monumenta scripta, instrumenta : Cass. Var. 216, 3 -a quin etiam totius actus te subscribente complentur et consensus tuus quaeritur, postquam voluntas iudicis explicatur.

gerolus - v. Al etA2 gerulus. gerontas - gr. yépovxaç : Quaest. mon. 592,

49 si vero homo est ea aetate, quae decrepita vel veterana dicitur et facit inválidos, non -as sed presbyteros appellant, ut plus quam senes esse insinuentur, quos profectiores vocant.

gerra - v. A2 gerro.gerrae - Paul. diac. Fest. 83, 11 -ae: crates

vimineae. Athenienses, cum Syracusas obside- rent et crebro -as poscerent, irridentes Siculi -as clamitabant. Unde factum est, ut -ae pro nugis et contemptu dicantur.

gerres - Gl. Philox. 160, 2, 19 -s : pqviôsç (paiv-).

gerro - -a inf. — Gl. Philox. 160, 2, 18 -a: oüôcqnvôç. V. etA2 2 gestio.

gerulus - -ro- Ep. Lang. 713, 34. — Gl. Philox. 160,2,21 -i : <x£ipiaxai>, Ttpaxxfjpeg.— Paul. diac. Fest. 84, 20 geniales deos dixerunt aquam, terram, ignem, aerem ... Geniales autem dicti a gerendo, quia plurimum posse putabantur, quos postea -os appellarunt. — Subst., de tabellario : Cass. Var. 79, 19 aliqua


vero a praesentium -is litterarum sermone vobis commisimus intimanda : 313, 25 significamus ... ad papam urbis Romae nos litteras destinasse, ut praesentium -o litterarum sine aliqua dilatione respondeat.

gesta - gi- Lex Rom. Raet. 353, 7. — Nom. pl. -a Lex Rom. Raet. 362, 16, -as 329, 21. — Tabulae, acta publica: Lex Rom. Raet. 362, 16 -a, hoc est omnis carta, sic firma esse potest, si cum aliis testes III curiales eo {a. I. eas) firma- verint : Mon . N eap. A rch. I 2, a. 951, 25, 15 integra quarta mea qui mihi pertinuit de memorato quidem domino Marino viro meo secundum legem eo quod Johannes quidem germano suo disposuit per -am ut tantum memorata socera mea domna et domina vite sue esset et post eius transitimi rediret a memorato quidem domino Marino viro meo.

gestabilis - qui portati potest : Cass. Var. 169, 17 alter se -i muro cannarum contra sae- vissimum animai, ericii exemplo, receptatus includit.

gestans - transi. : Rath. Prael. 190 A 8 vir es a virtute ... denominatum -ans vocabulum.

1 gestio - seq. acc., celebrare, referre : Lib. Sacr. 115, 2, 16 qui (scil. beatus Baptista) ... adhuc clausus utero, adventum salutis humanae prophetica exultatione -ivit. — Conati: Rath . Prael. 218 C 12 refertissimos aestus tentantes, flatibus nos committentes adversis, ipsum obi- cem opponimus Christum, tricipiti voluminum lintre eosdem -entes sulcare.

2 gestio - Gl . Philox. 160,2,37 -o (gerro ?) :KttKÖßlOq.

gesto - Gl. Philox. 160, 2, 32 -at: rcpá^ev (-ei); 160, 2, 32 -atur: yupvàÇsxai.

gestos - Gl . Philox. 160, 2, 29 -u<s>: XeipoOeaia.

gianuarius - v. Al ianuarius. gibberosus - gibv- Gl. Philox. 161, 1, 4,

givv- inf. — Gl. Philox. 161, 1, 2 givve-us: KUpTÔÇ, ôÎKupxoç.

gibverosus - v. A2 gibberosus. gigans - v. Lx et A2 gigas. gigas - -ans Lib. Sacr. 177, 1, 48. — De

Christo : Romae inscr. II, 4114,2 iudex porta -s re x ... omnia Christus,

gilbus - v. A2 gilvus. gileria - v. A2 gizeria.gilvus - -lb- inf. — Gl. Philox. 161, 1, 5

-lbus : [yiXpoç] aTtoôiaïoç (Verg. G. 3, 83 ?). gingila - v. A2 gingiva.

gingiva - gengibfi]- inf., -ila Gl . Philox. 161, 1, 8 . — Gl. Philox. 160, 1, 17 gengib[i]ae:OUÀXX ÒÒÓVTGOV.

gingriator? - v. A2 gizeriator. gingriba - v. A2 gingrina. gingrina - -iba inf. — Gl . Philox. 161, 1,

11 -iba: slôoç <|>covtîç a a kn iyyo ç : Paul . diac. Fest. 84,12 gingrire anserum vocis proprium est. Unde genus quoddam tibiarum exiguarum -ae.

gingrio - Gl . Philox. 161, 1 ,6 -unt: Xti^eg EKßotoaiv : Paul . diac. Fest. 84, 12 -ire anserum vocis proprium est.

gingrum - Gl . Philox. 161, 1, 10 -um: 4>œvfi xrjvôç.

ginnasium - v. A l gymnasium. ginsiva - v. Lx gingiva. giróvagas - v. A2 gyrovagus. giras - v. A2 gyrus. gista - v. A2 gesta. gius - v. Al ius. givverosus - v. A2 gibberosus. gizeria - gilè- inf. — Gl . Philox. 161,1,12

gile-iis gallinarum : tgdv aicpcov tcov òpvlOcov : Paul . diac. Fest. 84, 15 -a ex multis obsoniis decerpta.

gizeriator ? - perper. pro gingriator ? (cf. THES. s. v. gingriator): Paul . diac. Fest. 84, 14 t - r t tibicen.

glacia - v. Lx et A2 glacies. glacies - -ia inf. — Gl . Philox. 161, 1, 19

-es et -ia : xptxrcaXX,oç (xp-), %ó%vq. — Hiems : Resurr. 51, 23 quid facial laetis ut vitis aestuet u v is ,... arbor ut in -e nigris pubescat olivis.

gladiator - -tus inf. — Gl. Philox. 161, 1, 20 -tus : povopâxoç.

gladiatus - v. A2 gladiator. gladiosus - P h ilo x . 161, 1, 27 -us:

4̂>npnç-gladius - acc. sing, -o M on . N eap. A rch. IV,

a. 1022, 168, 6 . — In imag. : Sacr. Gel. 196, 3 beatus evangelista tuus Lucas, assumpto ... -o spiritus, quod est verbum tuum, fortiter oppu- gnantibus passionibus vitiorum reluctatus est: A nast. Ep. Theod. Papae 582, 16 quae (scil. schismata) spirituali iam et bis acuto sententiae -o sunt recisa.

glaeva - v. A2 gleba.glam a - Paul . diac. Fest. 85, 26 gramiae

oculorum sunt vitia, quas alii -as vocant.glandaticum - tributum pro facúltate porcos

glande pascendi (cf. Duc. s. v. glandacium): Ioh . vin 1021 A 5 simulque cum -is, herbaticis, vel qualibet alia datione, quae ... nostrae sanctae

LEXICON 13

Romanae Ecclesiae soliti sunt persolvere : Mon. N eap. A rch. IV, a. 1017, 122, 6 nullus morta- lis homo ausus sit quacumque in ipsis facere molestationem set neque erbaticum neque -um ñeque nulla ratione ... exinde tollantur.

gianduia - glandium, in med. : Paul . diac. Hist. Lang. 74, 6 maxima pestilentia exorta est. Post annum vero expletum, coeperunt nasci in inguinibus hominum, vel in aliis deligatioribus locis, -ae in modum nucis seu dactuli, quas mox subsequebatur febrium intolerabilis aestus, ita ut in triduo homo extingueretur.

glans - gra- inf. — In med. : A n . ex div. 147, 22 balamorum (= balanorum) gra-es virides stringunt. Cocte minus. Indigestionem faciunt. Fluxum omnem constringunt.

glaris ? - Gl . Philox. 161, 1, 30 -s (?): puOoXôyoç.

glaucus - Gl . Plac. 23, 1, 14 in equis aut hominibus ‘-i oculi’ pro ‘splendidi’ ponuntur.

gleba - c - inf., -aev- Gl . Philox. 161, 1, 27. — Cadaver : Pass. U rb i. 14 ,2 ,7 levaverunt inde cum magno honore -as almas, et adduxe- runt eas in domum M arm eniae,... in qua sepul- crum ... miro iussit modo poni: Vita Valent. Gen . 545, 1, 17 Episcopus cum sacro ordine Clericorum ... exinde -am Saneti auferens, cum omni reverenda iuxta altare maius posuit. — In form, donationis: Cartm. 602, 1, 2 carta in terra posila, et super calamario, cultello, festuca nodata, watone, c-a, ramo arboris, donatio Saliha ita fit.

glidium - v. A2 gelidus.glimerit ? - v. A2 glomero.glis - -jt inf. — Gl . Philox. 161, 1, 31 -x:

ÏTTTtOUpOÇ.gliscerae - Paul . diac. Fest. 85, 26 gliscere

crescere est. -ae, mensae gliscentes, id est cre- scentes, per instructionem epularum scilicet.

glittus - Paul . diac. Fest. 87, 19 -is, subac- tis, levibus, teneris.

glix - v. A2 glis.globum - Gl . Plac. 23, 1, 24 globus dici-

tur genere masculino lunaris, ut Vergilius (A. 6 . 725) ‘lucentemque globum lunae’ ; -um autem [et glombum] et glomera neutro genere pensa mu Herum.

globus - Gl . Philox. 161, 1, 35 -us: KXœapa, aucrrpo<|)f|.

glocido - Pa ul . diac. Fest. 87, 17 gluttire et -are gallinarum proprium est, cum ovis incubiturae sunt.

gloditatus - v. A2 glucidatus.

gloma - G l. Philox. 161, 1, 34 -a: pa<f>iç. glomero - gli-rit pro glo-atl inf. — Gl. Phi

lox. 161,1,31 gli-rit: TtpoaTÍOqaiv.— Transi. : Ps. Greg. In I Reg. 204 A 7 dum electae mentis scientia in experientiam supemae delectationis erigitur,... spiritalium sibi claritates -antur.

glomus - in imag., dormire ut -us, de iis qui quasi ad instar glomeris contraed dormiunt : A nast. Vita loh. El. 505, 2, 6 quanti sunt modo, qui psiathum habentes subtus dimidium, et supra dimidium, et non possunt extendere pedes suos, sed dormiunt ut -us trementes ?

gloria - gel- M ediol. inscr. 6244,4. aepro -am inf. — Béatitude : Paul. diac. Exp. 56, 1, 32 propter metum gehaennae vel -ae vite aeteme. — Honor : Transl. Reg. 225, 1, 23 cum iam Dominus ... eundem (scil. Regulum) in -a amplius, quam in terris, vellet exaltare, fecit... sanctum corpus a loco, in quo iacebat, in alium, ubi magis frequentaretur et honoraretur, transferri. — Hon. tit. ducis: Ep. Lang. 696, 13 multorum relatione cognovimus quod vestra -a in diversis causis iusticiam teneat.

gloriabilis - Gl . Philox. 161, 2, 3 -is: KauxripaTÎaç.

gloriado - -o fidelium , epith. Dei: Sacr. Gel. 122, 23 Deus -o fidelium et vita iustorum ... in universis gentibus miseriordiç tuç munus operare tribuendo beatitudinem.

glorifico - sensu Christ. : Anast. Theod. Stud. 736 A 4 illinc nos, benignissime (scil. Bar- tholomaee), intuearis ; illinc benedicas te beatificantes; illinc -es (= facias ut gloriara conse- quantur) te glorificantes.

glorior - seq. in cum abl. : Pass. Terent. 115,1,16 confundantur omnes, qui adorant sculpti- lia, et qui -antur in simulacris suis. — Florere, transl. : Cass. Var. 16,5 tanta quin etiam patrimonii sui ubertate -atus est, ut inter reliqua bona equinis gregibus principes vincerei et donando saepius invidiam non haberet.

gloriosos - -ius pro -us inf. — Seq. de cum abl. : Lib. Sacr. 85,1,19 Deus apud quem nemo per se est innocens, nemo de suis meritis -ius. — De sanctis: Sacr. Gel. 18, 12 beatus Fçlix donis tuis extitit -us: Petr. subd. Iul. 876, 10 beatae et -ae Martyris Iulianes sacratissimum corpus in ... Cumanae Sedis ecclesia requie- scit: Petr. subd. Agripp. 322, 17 tantum puto esse culpe, sanctorum beneficia reticere, quantum premii est eorum -as narrare potentias ; de divinis mysteriis : Petr. subd. Iul. 889, 21 quod autem -ius est atque infallibile, una sola extitit


Virgo et mater, quae talem edidit filium, qui antequam nasceretur, caelum et terram ex nihilo condidit — Hon. tit. : Mon. N eap. Arch. l i , a. 703-748, 3, 8 iu ro ... per Deum omnipotentem et ... salutem -issimi domini nostri Ihusulfi summi ducis : I 2, a. 951, 21, 6 cum consensu et volúntate ... Theodore -e ducisse coniugi meae ... tradidi vobis ... integrum unum modium meum de terra: IV, a. 1010, 41, 2 bicesimo nono anno principatus domini Paldolfi -i principis Bene- benti.

glos - Gl. Philox. 161,2,3 -s : fi tou àvôpôç àôetaj)f|, yâtaoç rcapà IIXedtco (IIXaÙTœ) : Paul. diac. Fest. 87, 6 -s, viri soror, a Graeco yaXôcoç.

glosa - v. A2 glossa.glossa - -osae inf. — Nota locut. -ae per

elementum, -ae litterarum ordine digestae : G l. P hilox . 291, 2, 14 expliciunt -osae per elementum.

glubo - Paul. diac. Fest. 87, 21 pecus -i dicitur, cuius pellis detrahitur.

glucidatus - glodita- inf. — G l. P h ilox . 161, 2, 9 gloditatus: qôùq. V. et A2 clucidatus.

gluma - G l. P hilox . 161, 2, 6 -a: Xércupov KpiOqç : P aul. diac. Fest. 87, 20 -a hordei tuni- cula, dictum quod glubatur id granum. V. et A2 clunar.

gluten - de actu conglutinandi, in imag. : Petr. Pis. Gramm. 160, 15 (littera appellatur) parvula vero, cum syllabarum -e paulatim gradi- tur et puerula, cum pedum mensuris crescit.

glutinum - transi. : Ps. Greg. In I Reg. 444 B 15 -um quippe illecebrosorum motuum, immunda cogitado est : quia qui libenter immunda videt, statim camem ad amata concu- piscendo violenter movet.

glutio (-tt-) - ind. praes. 3a pers. sing, -iat An. ex Div. 146, 26. — G l. P h ilox . 161, 2, 11 -ttit: êvKà[p]7TT8i (èy-). — P aul. diac. Fest. 87, 17 -ttire et glocidare gallinarum proprium est, cum ovis incubiturae sunt.

gluttifer - delicatus: Paulin. Hymn. 135, 3, 13 a paradysi lçtabundis gaudiis / nos traxit olim ciborum cupiditas, portas polorum dulcedo -a / clauserat.

gluttio - v. A2 glutio.glutto - Paul. diac. Fest. 99, 21 ingluvies a

gula dicta. Hinc et ingluviosus et -o.gluttus - G l. P h ilox . 161, 2, 12 -us:

Ppôr/oçguare - Gl. Philox. 162, 1, 23 -e: àpxaicoç

êvTpsxœç.

gnarigo - Pa ul . diac. Fest. 85, 1 -avit apud Livium significai narravit.

gnario - Gl . Philox. 162, 1, 28 -itur : yvropiÇeTat : Paul . diac. Fest. 85, 1 -ivisse narrasse.

gnarro - Gl . Philox. 161,2, 15 -at: narrat, ôtriysixat.

gnaruro - Gl . Philox. 162, 1, 22 -at: yvœpiÇsi.

gnato - Gl . Philox. 162, 1, 25 -are: TtaiSoTroifjaai.

gnatus - \ .L x natus.gnephosus - -etons- inf. — Gl . Philox.

162, 1, 26 -etonsum : àpaipôv (-paup-), œkot<8> ivôv : Pa ul . diac. Fest. 84, 24 -um obscurum, videlicet ex Graeco, quod est Kvé<t>aç. V. et A2 cnephosus.

gnetonsus - v. A2 gnephosus. gneus - Pa ul . diac. Fest. 85,15 -us et cor

poris insigne et praenomen a generando dicta esse ... apparet.

gnitor - v. A2 nitor. gnixus - v. A2 nixus. gnoro - v. A2 ignoro.gnosticus - Cass. Hist. 458, 64 propositio

n s ad contemplationem pertinentes, quas -a problimata, id est cognitionales propositiones denominavit (Evagrius).

gnotus - Gl . Philox. 162, 1, 20 -u<m> : yvœmv, ôiàyvcoaiv: Paul . diac. Fest. 85, 22 -u cognitu.

goadium - v. Al gaudium. goberno - v. A2 guberno. goreo - v. A2 corgo. gorgi - v. A2 corgi.goruthum - corytus : Gl. Philox. 163, 2, 19

-um: PeXo6tîkt|.grabatus - -bb- Rath. Opuse. 575 B l l . grabbatus - v. A2 grabatus. grabis - v. Al et A2 gravis. gracia - v. Lx, Al et A2 gratia. graculus - -aul- Gl . Philox. 162, 2, 32. gradae - acc. et abl. pl. -e inf. — Scalae:

Mon . N eap. A rch. I 2, a. 957, 61, 31 si vos ... -as facere volueritis licentiam abeatis a parte de memoratum bicum publicum : 1 2, a. 970, 200, 9 tradidi ... inferiora nostra una cum integra regia nostra... una cum integre -e nostre favrite : 1 2 , a. 982, 29, 9 inter ipse -e communes et inter ibsum ballatorium commune.

gradalis - -e, subst., responsorium : Sacr. Greg. 1 ,12 postmodum dicitur Oratio, deinde sequitur Apostolum. Item -e seu Alleluia.

LEXICON 15

gradibus - v. A2 gradivus.gradior - in imag. : Cass. Var. 71, 16 natura-

lis autem rhythmus ... per accentus viam musicis pedibus composita voce -atur.

gradivus - -ib- inf. — Gl . Philox. 162, 1, 10 -ibus: tcxktikôç "Apqç: Paul . diac. Fest. 86, 15 -us Mars appellatus est a gradiendo in bella ultro citroque ; sive a vibratione hastae, quod Graeci dicunt Kpaôaiveiv; vel, ut alii dicunt, quia gramine sit ortus, quod interpretan- tur, quia corona gramínea in re militari maximae est honorationis.

gradus - -at- Ioh . A rchic. 196, 2, 7. — Abi. sing, -o inf. — De suo -u, ultro, sua sponte : Lex Rom. Raet. 444, 7 si pagare volunt de suo -u, potestatem habeant. — Transi. : Paul . diac. Exp. 55, 2, 9 primus humilitatis -us ... -us intel- legitur ascensio vel salitio : Ps. Greg. In I Reg. 22 B 7 et quia omnipotens Deus per Scripturas agnoscitur, quid est eadem sacra Scriptum, nisi -us quidam, qui conscenditur ut illa sublimitas contingatur ? — Ambo, pulpitum : Ioh. A rchic. 197, 2, 18 accipiens lector codicem ascendit ad legendum in -o. — De aedificiis (horréis ?), unde pañis gradilis distribuitur (cf. Thes.) : Cass. Var.71,16 praesentes direximus portitores, ut sive in -u sive in aliis locis frumentorum condita potue- rint invenire, tantum sibi unusquisque dominus ... retineat, quantum se expendere posse cogno- scit.

graece - gre- A n . ex div. 134, 36: Paul, diac. Exp. 12, 1, 18: Gl . B er. 356, 5.

graecisco - Gl . Philox. 162, 1, 12 -at: 8ÀXr|viÇsi.

graecizo - Graecis verbis uti : Rath . Opuse. 524 B l l Chronographiam, -ando vanus, cum non sit saltern Latinus, huiusmodi sui temporis vocat scripturam, quae utique contemporalium sibi contineat vitam.

graecus (gre-) - -issimus los. Fl . Apion. 40,1. — Nota locut. -a sacra : Pa ul . diac. Fest. 86, 7 -a sacra : festa Cereris ex Graecia translata, quae ob inventionem Proserpinae matronae cole-bant. urn, subst., -us sermo : Gl . B er. 392, 2technam : fraudem ; gre-um est; vini genus, ital. greco : M on. N eap. A rch. IV, a. 1017, 120, 16 vinum vero quantum omni annuo ibidem Deus dederis (= dederit)... inter nobis dividere debeamus ... preter quantum gre-um ibidem per annuo Deus dederis super vos vobis illut tollere et habere debeatis.

graffi um - v. A2 graphium.

grafio - -avi- inf. — Comes : Paul. diac. Hist. Lang. 156,18 Alahis ... cum comite Baioa- riorum, quern illi -vionem dicunt, ... conflixit, eumque mirifice superávit.

grallator - gru- inf. — Gl . Philox. 163, 1, 3 gru-es : jravncà <j)opoüVT8ç: Paul. diac. Fest. 86, 23 -es appellabantur pantomimi, qui, ut in saltatione imitarentur Aegipanas, adiectis perticis furculas habentibus atque in his supersta tes, ob simulationem crurum eius generis, gradiebantur, utique propter difficultatem consistendi. Plautus (Poen. 530): “Vinceretis cursu cervas et -em gradu. ”

gramatica (-mm-) - acc. sing, gramm-um Paul. diac. Exp. 51,2 ,38.

gramia - Gl. Philox. 162, 1, 16 -m<i>a: >vf|pq : Paul. diac. Fest. 85, 26 -ae oculorum sunt vitia, quas ahi glamas vocant.

grammatica - v. A2 gramatica. granarium - -nia- Mon. N eap. Arch. II,

a. 982, 19, 11.grandaevus - -de- Lib. Sacr. 20, 2, 30,

-dellus inf. — Gl. Philox. 162, 1, 34 -dellus :yéptoV, 7CO>uU8Tf|Ç.

grandellus - v. A2 grandaevus. grandevas - v. A2 grandaevus. grandilocus - v. A2 grandiloquus. grandiloquus - -ocus Romae inscr. VII,

19056, 4.grandis - acc. sing. fern, -e Lex Rom.

Raet. 437, 8, comp. abl. sing, -iori Dion. Gr. Nyss. horn. 358 C 12.

grandisonas - altisonus : Cass. Var. 137, 13 tantis ... molibus natura rixante montis illius (scil. Vesuvii) hiatus immurmurat, ut excitatus quidam spiritus -o fremitu vicina terrificet.

granditer - vehementer : Paul . diac. Exp. 80, 1, 20 hoc sciendum est: quod monachus nullatenus debet ... -r ridere ... quia forte est frater in contemplatione et impeditur pro hoc.

granditas - de corpore : Cass. Var. 104, 32 Alamannorum boves, qui videntur pretiosiores propter corporis -em.

graniariam - v. A2 granarium. grans - v. A2 glans.graphiam - -affi- Paul . diac. Exp. 116, 1,

43.grappas - Gl . Philox. 162, 2, 5 -us:

gkeMuÔç.gras? - Gl. Philox. 162, 1, 33 -s (eras?):

%0ov (%6éç?).grasitado - v. A2 crassitudo.


grassa - gressus ? (cf. Thes.) : Gl . Philox. 162, 2, 15 -a: ßdSiapa, ßfjpa.

grassator - transi., de diabolo : V ita Apian. 326, 2, 27 sanctus ait secum : ... corruet attritus coluber, -or iniquus, cuius ... rumpo caput, veteris pro fraude reatus.

grasses - v. A2 crates.grassor - c- Ioh. viii 90, 23 : Ioh. xii 1015

A i l .1 grassus - v. A2 crassus.2 grassus - v. A2 grossus.grate - -o inf. — G l. P hilox . 162, 2, 31 -o :

lôécoç (f|ô-).gratia (-c-) - abl. -e Chron. A lt . 8, 26.

— Favor, auctoritas: Lex Rom. R aet. 308, 19 iudices provinciarum hoc scire debent, ut de omnes homines causas talem curam habere debeant, ut nullum hominem per suam poten- ciam vel pro -cia de suo seniore pauperes oppremere non présumant. — Partium Studium, ital. parzialità : los. F l. Apion. 13, 18 si quid gestorum per ignorantiam aut per -am commutavi.— Ubertas : Cass. Var. 58, 7 aquarum vasta pro- funditas terrenam -am in nullos usus profuturos absorbuerat. — Gloria : A nast. Theod. Stud. 730 C 4 non ... maiorem -am consecutum invideo. — Hon. tit., de rege Burgundionum : Cass. Var. 42, 10 dignum est ut bonis nostris vestra -a perfruatur, quae nobis etiam affinitate coniungi- tur. — De Dei donis : Anast. Vita Bas. 300 D 11 post aliquod vero tempus postulavit a Deo quo concederei sibi -am sapientiae et intellect s : A nast. Vita loh. El. 503, 1, 60 Domine, ... non permisisti servo tuo pecuniis vendere -am tuam.— In form. : Serg. i 35 A 1 Sergius -a Dei pontifex Romanus Heroni Lingonum praesuli salutem et apostolicam benedictionem : B en . Mir. Cyr. 336, 50, 19 tandem divina -a ipsum inspirante, ... transitorias huius mundi divitias dereliquit. — -as referre, gratias persolvere : Chron. A lt. 6 , 25 totis omnibus illis domino Iesu Christo -as erant referentes : A nast. Vita loh. El. 503, 1, 60 ille Beatus, cadens in terram, gratias egit omnipotenti Deo, dicens : -as refero tibi, Domine. — Nota locutt., alterna -a, gr. Tcpôç àXXr\Xo\)<;: Ios. Fl. Apion. 57 , 4 quia ... mentitur aperta ratione, monstrabo illud primum distinguens, quod postea alterna -a referendum est ; ad -am, ad gratificandum : Anast. Vita Ioh. El. 503, 1, 60 et quoniam non fabula, neque ad -am est, quod dictum constat, testimonium nobis perhibeat piane, quod mox in pretiosa eius dorm itone gestum est prodigium ; dare -am alicui

ut, ei concedere ut: A nast. Vita Bas. 309 B 14 qui (sc//. Deus) potestatem talem habet, ut ... darei -am servis suis, ut post discessum eorum sanent omnem languorem.

gratifiais - Gl . Plac. 23, 1, 30 -um: gra- tum ; -us est enim gratis faciens.

gratiosus - Gl . Plac. 23 ,1 ,31 -us : qui non iuste (= iniuste) unicuique quod meretur tribuit.

grato - v. A2 grate.gratuite - gratuito, gratis : Cass. Var. 18, 25

olioso enim -e praestatur aliquid munificentia principali; consuetudo autem quodam debito redditur fideliter obsequenti.

gratuitas - apud Christ., quod Dei gratia conceditur. : Vita Valent. Gen . 545, 2, 41 cum olim Deus ... ipsos (seil, sanctos) ... -o muñere sibi filios tacere decrevisset : Rath. Prael. 262 C 1 si singulärem deitatem, eius regnatum et potentiam ... ita pie venerando intellegeret, ut -ae miserationi ... impie invidendo contraire timeret.

gratulabunde - grate : Steph. v 809 B 15 suscepit -e ... episcopatum.

gratulanter - libenter: Ioh . viii 28, 5 omnia ... quae vos ... nobis intimare maturaveritis, -r agere ingenti cum gaudio festinabimus.

gratulatio - laetitia: Cass. Var. 310,21 colloquia oris vestri, muneribus omnibus celsiora, reverentissima -e promerui.

gratulor - ind. praes. 3a pers. sing, -ator inf. — Gl . Philox. 162, 2, 34 -ator : cjuvf|Ô£Tai, cnwxaipei (cruy-). — Laetari, seq. infin. : Cass. Var. 99, 17 vobis itaque hostili ferocitate vastatis ... relaxatam agnoscite tributariam funtionem, quia non -amur exigere, quod tristis noscitur solutor offerre. — Gratias agere, seq. acc. : Pa ul . diac. Exp. 165, 1, 25 Deo gratias respondeat, idest -etur et benedica! Deum.

1 gratus - c- Tol. inscr. 684, 17.2 gratus - v. A2 gradus. graulus - v. A2 graculus. gravam entum - gravamen : Gl . Philox.

161, 2, 23 -um: ßaprpgravanter - aegre: Cass. Var. 13, 16 nul-

lus -r obtulit quod sub aequitate persolvit, quia quidquid ex ordine tribuitur, dispendium non putatur : 117,2 nullum decet nostras -r suscipere iussiones, quae magis utilitates noscuntur extollere devotorum.

gravedo - -vi- inf. — Gl . Philox. 163, 1, 4 -vido: Kaxâppouç. — Impedimentum : Ps. A mbr. Gerv. 743 C 6 nullam quidem -em patiens, loqui cum eis non poteram.

LEXICON 17

gravidal ? - Lib. Sack. 165, 2, 19 item ad infantem -1. baptizandum.

gravido - v. Lx et A 2 gravedo. grávidos - transi. : Cass. Var. 71, 22 ut in

organis toni, ita in humana voce varias animi affectiones -a metra pepererunt.

gravio - v. A 2 grafio.gravis - -abis Mon. N eap. Arch. II, a.

982, 32, 4. — Nom. sing. mase, -es Lex Rom. Raet. 383, 5, ace. sing. mase, -e Epor. inscr. 6808, 6 , fern, -e Lex Rom. Raet. 431, 26: al., comp. acc. fern. sing, -e Lex Rom. Raet. 451,16. — Transi., intolerandus, molestus : Cass. Inst. 4, 4 hue accedit quod magistrum -em pate- ris, si frequenter interroges ; item, sensu spirit. : Paul. diac. Exp. 24, 2, 1 bene peccatores per plumbum intellegi vult, quia peccatores -es sunt malitia, molles sunt in patientia. — Apud Christ., de peccatis maxima poena dignis: Greg. M. Cant. 505 D 3 electi ergo quique ... rigore conversations appetitum camis assidue frangunt, ne hostis ... mollem aditum inveniat, et per voluptatis mollitiem eo facilius ... ad -iora peccata perducat ; perfectus, sensu spirit, et, e contra, malus : Paul . diac. Exp. 24, 2, 16 gravitas ... et in bono et in malo ponitur. In bono ut est illud: in populo -i laudabo te ... id est in populo perfecto. In malo, ut est illud : vae genti peccatrici, populo -i iniquitate. e, adv., vehementer : Pa ul . diac. Hymn. 118,8, 32 cedit fre- mens leo -e.

gravitas - Paul . diac. Exp. 24, 2, 14 -s ... et in bono et in malo ponitur. In bono ut est illud : in populo gravi laudabo te ... In malo, ut est illud: vae genti peccatrici, populo gravi iniquitate.

gravo - impers., -at, piget: Cass. Var. 103, 19 quid est enim gratius quam humanis rebus cautelara semper adhibere, quae aut fit necessaria, aut non -at esse superfluam ? — Nocere : Cass. Var. 16, 26 voluntas recta in gravibus passionibus non est, sed potius illud appetitur quod a salutis iudice -are posse sentitur. — Nota locut. carne -ari : Petr. subd. lui. 881,57 nemo ... miretur, quare Virgo Domini daemonem posset ligare, cum sit ille spiritus, ilia autem came -ata.

grece - v. Al etA2 graece. grecus - v. Al etA2 graecus. gredinunda - Gl . Philox. 163, 1, 9 -a:

paôiÇouaa.gremium - transi., sedile, tribunal (cf. THES,

s. v., 2324,45) : Cass. Var. 14, 17 quis ... vereatur scelus, cuius in suggestu -i complicem videt ? ;

de conventi! in penetralibus habito (cf. Thes. s. v., 2323, 55) : 82, 9 delectat peregrini germinis viros -o libertatis inserere, ut variis frondescat senatus aula virtutibus. — F. tutela, thesaurus (cf. Thes. s. v., 2324, 66): Romae inscr. IX, 24357, 3 Calledrome ...-um totius bonitatis, autrix castissimi pudoris.

grepta - v. Al cripta.gressibilis - qui gradi potest : Boeth. Top.

Arist. 747 C 15 omne animal aut -e aut aqua- ticum ... et hominem esse totum animal -le: Gump. Vene. 223, 21 vir quidam pedum incessu ab ipsa iam infantia carens et, viciata natura, non -is sed reptilis per terram se contrahendo incedono

gressus - ambulandi facultas : Ps. Ambr. Gerv. 746 B 10 quae (scil. simulacra immunda et vana) oculos habent sine lumine, ... manus sine tactu, pedes sine -u : Bert. Barth. Lip. 40 D 8 vide eum (scil. Bartholomaeum) ... febres expellentem, claudis -urn, surdisque auditum praebentem. — Sensu fig.: Cass. Var. 108, 7 agrimensori vero finium lis orta committitur ... Indicia siquidem rerum inter silvas asperas et dumeta perquirit, non ambulai iure communi, ... -ibus suis concertantium iura discemit. V. et A2 grassa.

grex - de monachorum congregatione : Paul. diac. Exp. 27,1, 14 ut enim abba -em sibi commissum in corporalibus rebus antecedit ita et in spiritalibus rebus debet antecedere : Paul, diac. Hist. Lang. 66 , 1 gens eadem reparat omnia septa -is.

gricenea - Paul. diac. Fest. 88, 8 -a funis crassus.

griminus - v. A2 grumus. gripta - v. A2 cripta. griptula - v. A2 criptula. groma - gau- inf., gru - inf. — Gl. Philox.

159,2,28 gau-a : opona (ôloTiipa ?) tsktovikt) ; 163, 1, 18 gru-a: yvcopcov; 163, 1, 23 gru-a: ßaaiXiKT) yvcopri (?); Paul. diac. Fest. 86, 1 -a appellatur genus machinulae cuiusdam, quo regiones agri cuiusque cognosci possunt, quod genus Graeci yvœpcova dicunt.

gromaticus - -a disciplina, quae agrorum mensuram docet: Cass. Var. 107, 15 hoc enim per geométricas formas et -am disciplinara ita diligenter agnoscitur.

grossus - gra- inf. — Gl. Philox. 162,2, 19 gra-us : oXuvOoç.

grullator - v. A2 grallator. grullus - v. A2 gaulus.


gruma - v. A2 groma.grummusa ? - -u inf. — Mon. N eap. Arch.

I 2, a. 962, 97, 11 commutabimus et tradidimus vobis domino Sergio ... integra una terra nostra que nominatur binea qui fuit de illa -a posita in cambranem territorio plagíense: IV. a. 1012, 54, 9 visus itaque fuid ego ... vendere tibi ... integra una tertia mea ex integrum unum cuniolum qui nominatur billa noba de illu -u positura vero in loco qui vocatur super sanctum Andream at sextum.

grumo - Gl. Philox. 163, 1, 17 -at: psTpoï, èÇujoî; 163, 1, 22 -ari: Kaiaaipsij/ai, ô<i>op<0>œTai (-aai). V. et Al gromo.

grumus - grimini inf. — Gl. Philox. 163, 1,11 grimini: oí ôiopiÇovTî|ç (-sç) toùç opouç XiOoi.

grunda - Gl. Philox. 163,1, 24 -a: axéyr| Kai to imèp TÔv n[X]\)Xe(bva eÇexov. — Ital. gronda: Mon . Neap. Arch. I 2, a. 974, 233, 16 -a tectui que . . . fecerimus ... et haberemus a foris eodem parietem.

grundio - v. A2 grunnio. grunnio - -ndit inf. — Gl. Philox. 163,1,1

-unt : pucTGCoaiv (ypùÇouaiv) : 163,1,20 ; -ndit : ypuMiÇEi : Paul. diac. Fest. 86, 12 dicuntur ... sues -ire. — Transi., contumeliose, de haereti- cis: Paulin. Hymn. 150, 22, 87 Arium spemo, latrantem Sabellium, / adsensi numquam -enti Simoni fauce susurra.

gruo - Gl. Philox. 163, 1, 16 -unt: yEpaviÇoumv. — Paul. diac. Fest. 86, 12 -ere dicuntur grues ... unde tractum est congruere, hoc est convenire, quia id genus volucrum minime solivagum est.

grups - v. A l gryps. grux - v. A2 crux.gryps - grup- inf. — Gl. Philox. 163, 1, 19

grupes : ypÔTtEç.grypta - v. Lx et A2 cripta. guadia - gaud- inf. — Vadimonium, pignus :

Mon. N eap. A rch. IV, a. 1019, 129, 14 per ipsa gaudia obligaverunt se et suos heredes ... defen- sare nobis.

gualdum ? - abl. sing, -u inf. — Nemus : Mon. Neap. A rch. IV, a. 110, 41, 7 declaro me abere decem petias de terris ... in ipsu -u patrien- sis.

gubem aculum - pastorale -um, throni Apostolici -a, de episcoporum potestate : Ep. Lang . 713, 7 a priscis temporibus sub uno pastorali -o fuit grex adscita: A nast. Vita Bas. 295 A 18 Gregorius Nazianzenus episcopus, qui throni

Apostolici -a per duodecim moderatus est annos. — Administrado, auxilium : Vita Apian. 323, 1, 22 confessor ... noluit terram illam ... suo frustrali patrocinio, et suo destituere -o.

gubernator - transi., de Deo: Sacr. Gel. 51, 17 adesto, Domine, famulis tuis ... qui te auctore et -e gloriantur : Rath. Prael. 286 C 1 aliquod pertulit periculum, ex quo -or cunctipo- tens omnium carabum liberei nostrum.

gubem atrix - transi., de Trinitate : Rath. Prael. 247 A 6 confiteor me credere ... consub- stantialem aetemaliter Trinitatis unitatem, unita- tis Trinitatem,... creatricem et -em universorum, quae sunt sive in coelo sive in terra.

gubem o - go- Sacr. Gel. 65, 6 : Lex Rom. Raet. 423, 15: al. — Ind. praes. pass. 3a pers. sing, -ator Gl. Plac. 29, 2, 35, ger. acc. -ando M on . N eap. A rch. II, a. 983, 37, 31. — Seq. dat.: Paul . diac. Hist. Lang. 165, 20 Foroiu- liano autem ducatui post haec Ado ... per annum et menses septem -avit. — Nota locutt. Deo -ante: Vita A pian . 322, 2, 28 Appianus Dei fidelissimus miles ... ad sedes aethereas, Deo -ante, securus ascendit ; Domino -ante, in imag. : Pass. Theon. 347 F 1 tunc beatus Theonestus ... cum navícula, Domino -ante, ad ripam alteram fluminis inlaesus pervenit.

gubitalis - v. A2 cubitalis. guila - v. A2 gula.gula - guil- inf. — Gl . Plac. 25, 2, 21

ingluvies : guila vel voracitas.gulator - Gl. Philox. 163, 2, 11 -es:

A.áyvoi, páKiai, icaxa<|>ayàôeç.gulliocae - -lluca inf. — Gl . Philox. 163,

1, 27 -lluca : xapoioxopia (?). — Paul. diac. Fest. 87, 27 -ae: nucum iuglandium summa et viridia putamina.

gulluca - v. A2 gulliocae. gulositas - voracitas, nimius delicatioris cibi

appetitus : Ps. Greg. In I Reg. 315 D 11 plerique resistere gulae incipiunt, sed dum fatigari absti- nentiae labore inchoant, ad usum se consuetae -is inclinant.

gumi - v. A2 gummi. gumm i - -umi A n . ex div. 148, 17. gundola - pensionis species (cf. Duc. s. v.

gundula, gonela 1): Chron. A lt. 16, 8 quod parati et recepta sive -is et angaridiis dominus dux faciebat.

gorges - abl. sing, -go Lex Rom. Raet. 372,4. — Transi., de baptismal! fonte : Romae inscr. II, 4112, 1 sumite perpetuara sancto de -e vitam: Lib. Sacr. 67, 2, 10 quicquid noxium de

LEXICON 19

praevaricatione contractum est, huius -is puntate deponant. — In imag. : Petr. Pis. Gramm. 159, 11 qui cupit, ecce bibat nostro de -e lymphas / vescaturque cibis me tribuente libri.

gurgulio - cum gurgustium confund. : Gl. Philox. 163, 2, 5 -gulio : obcr¡ pà[pa]nov ßpa%6 . — Paul , di ac. Fest. 99, 22 ingluvies a gula dicta. Hinc e t ... gutturosus et -o.

gurgus - v. A2 gurges. gurgustium - -ulio inf. — Gl . Philox. 163,

2, 5 -gulio: oberip<x[pa]Tiov ßpa%6 : Paul, diac. Fest. 88, 6 -um genus habitations angustimi, a gurgulione dictum.

gurgustiolum - Gl . Plac. 23, 1, 26 -urn: antrum secrete angustum.

gustarium - Gl . Philox. 163, 2, 13 -urn: ßoöKKicqui.

gustatiti - in imag. : Cass. Var. 5, 11 aliter ... multa lectione satiatis, aliter mediocri -e suspen- sis, aliter a litterarum sapore ieiunis, persuasions causa loquendum est.

gustator - Gl . Philox. 163, 2, 8 -r: 7TpCÛT0y8ÙCTXr|Ç.

gusto - manducare, seq. ex et abl. : los. Fl. Apion. 93 ,10 occidere ... hominem et eius corpus sacrificare secundum suas sollemnitates et -are ex eius visceribus. — Transi., sensu spirit. : Ps. Greg. Exp. 500 D 7 anim a... quo frequentius palato intimo quam dulcís sit Dominus -avit, eo constantius sponsi rectitudinem tenet et distorta fastidii : 614 C 10 -avimus bonum Dei verbum virtutesque saeculi superventuri.

gutta - in med., -a cadiva, comitialis morbus, epilepsia: Rath. Prael. 168 C 10 cuiusdam divitis filius -a, quam cadivam dicunt, laboraba!: 169 B 2 libera Deus istum hominem ... a -a cadiva.

gutteria - morbus gutturis (cf. Duc. 2 gutteria) : Rath. Opuse. 351 B 7 orla est quaedam in eius collo saeva nimis infirmitas, quae -a dicitur sermone Gallico.

gatto - stillare : Cass. Var. 42, 8 aliud (seil. horologium), ubi solis meatus sine sole cognoscitur, et aquis -antibus horarum spatia terminan- tur.

guttur - Pa ul . diac. Fest. 99, 22 ingluvies a gula dicta. Hinc e t ... -r.

gutturorus - v. A2 gutturosus.

gutturosus - -orus inf. — Paul. diac. Fest. 99,22 ingluvies a gula dicta. Hinc e t ... -us. — Gl. Philox. 163, 2, 8 -orus: tatipapyoç.

guttus - -utum inf. — Gl. Philox. 163,1,31 -utum: X,£KÚ0iov (Xr¡-) loußEvaXico (3, 263): 283, 1, 22 trulleum et -utum et ... : %Apvißov, Çeaxôv.

gutum ium - Gl . Philox. 163, 2, 2 -um: stôoç œkeüoüç oaipaK ivou: Paul. diac. Fest. 87, 28 -um vas, ex quo aqua in manus datur, ab eo, quod propter oris angustias gutta- tim fluat.

gutus - v. A2 guttus. guvitus - v. Lx cubitus. gymnasium - transi. : Cass. Inst. 60, 13 ille

(scil. Hieronymus) enim scripsit ad divinae legis novum lectorem, qui tantum erat litteris saecula- ribus eruditus, ... quoniam ilio tempore milites Christi in -o legis divinae salutari adhuc sudore laboraban! ; de honorum cursu : Cass. Var. 14,21 Cassiodorus ... his itaque sub praecedenti rege -is exercitatus emeritis laudibus ad palatia nostra pervenit.

gynaecium - genie - Paul . diac. Hist. Lang. 75, 14.

gypsoplastes - gr. yvvj/OTtXàaTqç, qui vasa et statuas ex gypso facit: Ios. Fl . Apion. 131,2 pictores et -ae ... apud Graecos multam habuere potestatem, ut unusquisque formam quam velie! ... exponeret, alter quidem ex luto quod velici fingens, alius vero pingens: Cass. Var. 205, 1 quidquid enim aut instructor parietum, aut sculptor marmorum, aut aeris fusor, aut came- rarum rotator, aut -es, aut musivarius ignorât, te prudenter interrogai.

gyrovagus - gi- inf. — De monachis, in malam partem: Paul . diac. Exp. 22, 1, 46 -i dicuntur, eo quod in girum vadunt, idest per diversas provincias: 25, 2, 38 peiores sunt gi-i sarabaitis, eo quod... sarabaite sibi celias aedificant et manent in eis, -i non aedificant celias, sed discurrunt per diversa loca.

gyrus (gi-) - nota loculi., in gi-um vadere, vagati, de monachis, in malam partem: Paul, diac. Exp. 22, 1, 46 gyrovagi dicuntur, eo quod in gi-um vadunt, idest per diversas provincias ; per gi-o in gi-o, ital. intorno intorno, tutt’intorno: Mon. N eap. A rch. IV, a. 1016, 91, 28 per gi-o in gi-o ipsa clausuria claudere debeamus.


H

ha, hab - v. Al et A2 a, ab.habena - av- Romae inscr. II, 4103, 2. —

Transi., de Christi omnipotentia : V ita V a len t. Gen. 546, 1, 41 ad laudem et gloriam Christi omnipotentis, qui omnipotentiae suae -is cuneta cohibens, cum Pâtre et Spiritu sancto coaetema unitate régnât.

1 babeo - ind., praes., I a pers. sing, abeo Mon. Neap. Arch. I l , a. 916, 19, 10, aveo I 2, a. 949, 8, 24, 3a pers. sing, abet An. ex div. 148, 20, -veti 1, a. 939, 119, 6 , avetl 1, a. 939, 118, 11, Ia pers. pl. abemus Ioh. A rchic. 199, 2, 1, avemus M on. Neap. A rch. I l , a. 939,119,4, 2a pers. pl. abêtis IV, a. 1017, 115, 16, 3a pers. pl. abent An. ex div. 132, 30; fut. Ia pers. sing. -evo Mon. Neap. A rch. I 2, a. 962, 101, 13, abevo I 2, a. 975, 237, 15 ; pf., 3a pers. sing. abuet Cap. A quil. 5 ,25 , abuit N o la e inscr. 1365,4: Mon. Neap. A rch. I I , a. 942,139, 12, Ia pers. pl. abuimus I I , a. 942, 139, 1, 2a pers. pl. abuistis I I , a. 942, 139, 17, avuistis I I , a. 945, 152, 16; coni., praes. 3a pers. sing, abeat Lex Rom. R aet. 434, 23: G l. Ber. 368, 15, -ead Mon. Neap. A rch. I 2, a. 963, 110, 31, 2a pers. pl. abeatis I I , a. 912, 15,9, aveatis IV, a. 1014, 69, 16, -veatis I 2, a. 949, 6 , 6 , 3a pers. pi. abeant Cap. inscr. 4539, 6 , ppf. Ia pers. pi. abuissemus Mon. Neap. A rch. I I , a. 942, 140, 1 ; inf. praes. abere Lex Rom. R aet. 438, 10, -vere Mon. Neap. A rch. I 2, a. 962, 101, 8 ; part., praes., nom. sing, abente Mon. Neap. A rch. I 1, a. 916, 19, 10, fut. nom. sing. mase. -uturus I I , a. 927,42, 24 ; gerund., gen. avendi I 1, a. 935, 80, 4, acc. abendum I 1, a. 916, 21, 3, abendu I 2, a. 976, 244, 23. — Ind. praes. 3a pers. sing, -ent An. ex div. 131,20: Lex Rom. R aet. 426, 13, -it Ioh. A rchic. 206, 31 :217 ,9 , 3a pers. pi. -unt Mon. Neap. A rch. II, a. 994, 138, 16, fut. 3a pers. sing, abuerit I I , a. 927,42, 5, -uerit I I , a. 927, 42, 23 ; coni., praes. 3a pers. sing, abeam Rav. inscr. 322, 5, -eantur Lex Rom. R aet. 371, 21, pf. 3a pers. pi. -uerit Ioh. A rchic. 209, 22; inf. praes. -ire Ioh. A rchic. 216, 16; part, praes., nom. sing, -ente M on. Neap. A rch. I I , a. 934, 76, 6 , acc. sing. fern. -ente I I , a. 936, 89, 18, abente I I , a. 944, 149, 10, nom. pi. masc. -ente Chron. A lt . 11, 19, acc. pi. masc. -ends Ioh. A rchic. 216, 27. — Seq. part. pf. (cf. B la ise 12): Lex Rom. R aet. 321, 14 (mulier) hoc (scil. filios exheredare) non potest, si ipsi filii contra suam matrem

graves culpas facías non -uerint (= fecerint): Ioh . vin 192, 4 de Landulfo venerabili presbítero, quem ... electum -etis (= elegistis) : Rath. Prael. 184 C 1 sed, heu ! vecordem me, quid namque -eo confectum (= confeci) ? : Mon . N eap. A rch. I l , a. 937,104, 7 verumtamen stellt inter nobis ut quantum de nominata substantia ... iam venundatum -etis (= vendidistis) vos aut nominatus vester monasterius unde solidos ... recepii sunt... : M on. N eap. A rch. I 1, a. 941, 121, 1 vinea qui fuit sergii Canonarchi quas parentibus tuis emptas -uerunt (= emerunt). — Seq. in c. acc. vel abl. : Pa ul . diac. Exp. 27, 2, 3 nam si abba sicut diximus non aelegit mona- chos ut in dilectione et doctrina -eat illos ; non abba christi sed diaboli est abba: 116, 2, 47 qui vero dicit meum quaquam vitium sit; tarnen peius est habere proprium et non dicere meum ; quam dicere meum; et non -ere in delectatio- nem. Delectar! ; pro velie ponitur. — De scriptis, continere : Ioh . A rchic. 210, 2, 18 inde vero benedicentur cerei a diacono, ordine quo in sacramentorum -etur: Pa ul . diac. Hist. Lang. 63, 4 omnes constitutiones principum, quae utique multis in voluminibus -ebantur, intra duodecim libros coartavi! (Iustinianus) : A nast. A pocr. Ep. 664 A 5 misi ... vobis ... rotulam -entern testimonia ex dictis sancii Hippolyti. — Ad praesens -ere, de hom., praesto adesse: Ioh . Archic. 204, 36 baptizad autem infantes, si ad praesens possunt episcopum -ere, confirmari cum crisma debent. — Accipere : Ios. Fl . Apion. 5, 15 nam antiquissimum earum (scil. litterarum) usum -uisse creduntur a Phoenici- bus: 1 0 , 7 oportet enim eum, qui sacerdotium -iturus est, ex eiusdem gentis nasci muliere. — Degere : Ios. Fl . Apion. 21, 10 et pascualem -entes vitam vocabantur ita pastores. — F. esse : Greg. M. Cant. 525 A 7 Libanus quippe mons est in quo sublimes valde et odoriferae arbores -entur : Pa ul . diac. Hist. Lang. 50, 6 quibus in locis ... per aliquod dies etiam noctu clarissima lux cemitur, diesque ibi multo maiores quam alibi -entur : Rath . Prael. 191 B 7 coniux, vel maritus es ? Considera quam fidem debeas uxori, cuiusque fidei quis -etur exactor et testis : Rath . Prael. 301 C 3 quae cum ita se -eri intitubabiliter ipsa duce ratione etiam ex nobis ipsis possimus colligere ...: Pass. M agni 716, 1, 11 de qua regione te -emus ? (= es ; cf. Vulg . Tob. 5, 6). — Seq. infin., f. posse seu velie : Mon . N eap.

LEXICON 21

A rch . I l , a. 937, 104, 4 intens namque stetit inter nobis propter ille quinte quos vos aut nominates sanctus vester monasterius dedistis aut dare -uistis de hoc: Mon. Neap. A rch . I I , a. 939, 114, 16 offene et offerimus ... per manus tua ... pro solidos quos dare -uimus pro anime nominate germane nostre ... : Idest in integro duas petias nostras de tenas ... — F. debere, seq. a, ad, at c. infin. seu gerund. : Mon. Neap. A rch . II, a. 997, 171, 8 preter si ego et heredibus meis ipsa sorte mea at dare abuerimus per quobis modum vobis vestrisque : posteris illas dare debeamus ... : II, a. 1017, 115, 26 et si forte ante et ego aut heredes meis ipsas duas partes meas qui me tetigit ... a dare abuerimus ... tunc vobis ... illut dare debeamus : II, a. 1017, 115, 31 et si vos aut posteras vestras ipsas tres partes vestras qui bos tetig it... ad dare abueritis ... tunc mihi meisque heredibus eas dare debeatis : IV, a. 1017, 121, 4 et dum ipsum palmentum et sub- scetorium at conciandum habueritis nos vobis ibidem atiubare debeamus; seq. gerundiv.: O rdo Rom. 148, 13 in diebus festis, id est Paschae, Pentecostés..., per has quattuor sollemnitates -ent colligendos presbyteri cardinales. — Abs., se -ere: A n ast. Theod. Stud. 730 D 5 -et enim sic huiusmodi nanatio illius (scil. Theo- dori). — De valetudine : Ios. F l. Apion. 58, 6 deinde tam multa milia leprosorum et male -entium una paene hora quomodo fuit possibile congregari ? — Infin. -ere pro subst., res familia- ris, facúltales, cf. ital. averi : C hron. A lt . 11, 10 per medium noctem et integrum diem per partes habitationis accreverunt dampnum magnissimum de -ere et de adolescentibus sive et de parvulorum tam et maiorum hominum. — Transi., sensu spirit., in liturg., n. locut. : Ioh. A rch ic. 199, 2, 1 (pontifex) dicit sursum corda, respondentibus omnibus abemus ad Domino : Sacr. G reg. 1, 19 sursum corda / -emus ad dominum. — N. locutt. manifeste -ere quia, bene scire : R ath . Prael. 224 B 7 ecce -es manifestissime quia principes populorum ipsi sunt dii tenae ; necesse -ere c. acc., indigere : A n ast. Vita Bas. 308 C 5 surge, mulier, et ego homo sum peccator, necesse -ens indulgentiam : 308 D 7 necesse -eo et ego adiutorium ; risui -ere, deridere: P etr . subd. lui. 879, 2, 3 attamen quia non decet nostram mansuetudinem risui -ere, nec calliditatem foemineam imitari ; nec est servanda severitas, ubi affuerit venialis humilitas, adhuc te monemus de ignorantiae caecitate, et ad viam lucis perducere curamus ; ante oculos

-ere, sensu spirit., meminisse, recordari : Rath. Prael. 190 B 2 camem animae, animam subigas Deo, ..., illud Psalmistae semper ante oculos -ens: Viriliter agite ... (Ps. 26, 14); daemonem -ere (cf. Mt. 11, 18), a daemone possideri : Vita Exup. 1149, 2, 25 responderunt Romani: daemonem -es. B. Exuperantius dixit: daemones non -eo, quia non colo eos, sed colo Patrem, Filium et Spiritum sanctum ; Deum -ere, sensu spirit., de aetema beatitudine : P el. ii 107,4 quicumque in pace et unitale ecclesiae non fuerit, deum -ere non poterit ; de Deo, ead. signif. : Neap, inscr. 1539, 2 sanctus abbas -et deus; partem cum Anna, Caipha, luda -ere, in malam partem, sensu spirit., poena aetema damnari (cf. B la ise s . v . damno, 4) : Rav. inscr. 325,5 si [quis hunc] sepulchrum vio[laverit] abeat parte c[um luda] traditore : Mon. Neap. A rch. I I , a. 942, 137, 2 si quis autem ... contra hanc chartu- lam oblationis venire presumseris ... tunc personas illas qui hoc ausus fuerit poenetrare et suis heredibus ... partem -eat cum anna et caiphas et cum iuda traditore domini et salvatoris nostri ihesu christi et cum omnibus ereticis.

2 habeo - v. Lx abeo. habitado - v. A2 habitado. habitaculum - de caelo prout Dei sede:

Vita Laur. 61, 1, 60 te ... de sancto et cadesti -o suo exaudivit Dominus : A nast. Vita Bas. 301 B 2 attende, Domine Iesu Christe, Deus noster, de sancto -o tuo, et veni ad sanctificandum nos. — De mundo : Dion. Gr. Nyss. horn. 351 B 15 dives et copiosus nostrae conditor educatorque substantiae, bonis omnibus replens -um mundi huius et magnas has epulas variasque disponens, sic introduxit hominem. — De paganorum deorum simulacris prout diaboli sede : Pass. Martin AE 12, 10, 6 et mox daemon, qui in idolo Apollinis habitaba!, ... clamavi! ... dicens: O Virago Martina, ... me denudasti ab -o meo. — De hom. corpore : Pass. Sec. Th . 796, 7, 29 ipsa mors, ... -um camis irrumpens, animam, quam imparatam invenerit, ad perpetua tormenta perduti!. — Transi., sensu spirit., de hom. corde : Rath. Opuse. 448 B 15 pacatum redde, Deus, nostrorum cordium -um expulsione camalium vitiorum : 557 B 4 parasceve autem praeparatio dicitur, hoc est, ut praeparemus cordium nostrorum -a venturo ad nos per corporis et sanguinis sui substantiam Christo. — In imag., de sanctis : Sacr. Greg. 108, 11 Deus qui ex omni coap- tatione sanctorum aetemum tibi condis -um, da aedificationis tuae incrementa caelestia: Lib.

2 2 PASCHALIS SMIRAGLIA

Sacr. 142, 2, 28 Deus qui de vivís et electis lapidibus. aetemum nomini tuo condis -um. da aedificationi buie incrementa iustitiae. — De sede beatorum : Lib. Sacr. 159, 1, 4 praesta quaesumus omnipotens Deus, ut animam famuli tui ... ab angelis lucis susceptam. in praeparata -a deduci facias beatorum.

habitatio - a- Mon. N eap. Arch. I l , a. 927, 42, 2, h a v-1 2, a. 964, 119, 11, av-1 2, a. 964, 119,25, -taci- Gump. Vene. 217,12 : inf. — Acc. sing, -tacione Lex Rom. Raet. 391, 3. — Locus habitatus, urbs, civitas: Chron. A lt. 11, 10 per medium (v. 1. media) noctem et integrum diem per partes -is accreverunt dampnum magnissimum de habere et de adolescentibus sive et de parvulorum tam et maiorum hominum : 19, 17 Deusdedi, qui fuit nacione nova -is Torcelli, ... a dominus Paulus patriarcha, qui primus in Gradensem civitatem a Romanum pontificem constitutum, item ipse consecratus est: Vita Laur. 61, 1, 65 (B. Laurenti) impetra ergo semper Angelorum praesidium civitati tuae. Tuean- tur semper supemae virtutes locum -is tuae (scil. Sipontum). — Transi., de Christi carne, i.e. de eius natura humana: Dion. Cyr. syn. 238, 30 quamvis enim Verbum habitaverit in nobis et dictum sit in Christo habitare omnem plenitudi- nem deitatis corporaliter, attamen intellegimus eum quod caro factus, non sicut in sanctis habitare dicatur, nec talem in ipso -em factam definire temptavimus ; sed unitus iuxta naturam nec in camem penitus commutatus, talem sibi fecit -em qualem et anima hominis habere creditur ad proprium corpus ; de utero B. V. Mariae : Lib. Sacr. 13, 52 Deus cui caeli et terra non sufficient. virginis viscera ingressus. templum tibi -is dedicare dignatus es ; de angelis : Lib. Sacr. 146,1, 48 quamvis enim illius sublimis angelicae substantiae sit -o semper in caelis... ; de diabolo : Lib. Sacr. 165,2, 7 tibi enim heremus sedes est. tibi -o serpens est. — Sensu spirit. : Greg. M. Cant. 493 B 2 in dilectione Dei et proximi -o Christi sancta aedificatur. : Sacr. Greg. 107, 24 domine ... in tuorum tibi corda fidelium perpe- tuam constitue mansionem, ut cuius aedifica- tione subsistit, huius fiat -e praeclara.

habitative - v. A2 habituative.habitator - a- Gl. Ber. 373, 5 : Mon. N eap.

Arch. IV, a. 1016, 81, 5, hav- I 2, a. 957, 57,5, av- IV, a. 1014, 68, 14. — Nom. pi. masc. -i Mon. N eap. A rch. 1 2, a. 977, 248, 6 : II, a. 982, 24, 5. — Seq. acc. : Chron. Alt. 20, 3 Senator, qui fuit nacione suorum parentorum Equilensem

castrum, -es Murianensem vicum, filius Iohannis Senatori, sedit a. 6 et m. 3. — Transi., de d iv ie tate in Christo : D ion. Cyr. syn. 238, 27 sed nec illud dicimus quod Dei Verbum velut in homine communi, qui de sancta Virgine natus est, habitant, ne Deum homo Christus -em possidere credatur. Quamvis enim Verbum habitaverit in nobis et dictum sit in Christo habitare omnem plenitu- dinem deitatis corporaliter, attamen intellegimus eum quod caro factus, non sicut in sanctis habitare dicatur, nec talem in ipso habitationem factam definire temptavimus ; sed unitus iuxta naturam nec in camera peni tus commutatus, talem sibi fecit habitationem qualem et anima hominis habere creditur ad proprium corpus ; sensu spirit, (cf. B laise 2), de Dei praesentia in sanctis : Lib. Sacr. 5, 1, 48 da tuorum quaesumus Domine, -r aeteme sanctorum ut beati apostoli tui Andreae pretiosa natalicia... veneremur.

habito - a- Paul . diac. Exp. 58, 2, 1 : Mon . N eap. A rch. I 2, a. 957, 52, 5, havi-1 2, a. 953, 34, 14, avi- IV, a. 1017, 119, 6; part, praes. gen. pi. -ancium Chron. A lt. 6, 2. — Impf. 3a pers. pi. -bunt Chron. A lt. 6, 37, fut. 2a pers. pl. a-beritis Mon . N eap. A rch. I 2, a. 950, 10, 22, pf. 3a pers. pi. -are Chron. A lt. 6 , 41 ; part, praes., nom. sing, a-ande M on. N eap. A rch. IV, a. 1019, 128, 4, a-ante I 2, a. 979, 269, 5, nom. pi. -ntium inf. — Seq. in cum acc. : Lex Rom. Raet. 388, 4 a curialem hominem non licet ... in alia civitatem -are : Paul . diac. Hist. Lang. 76, 9 -verunt autem in Pannoniam annis quadragliela duobus : Sacr. Greg. 88, 5 inf. — Transi., de Deo, f. esse: Steph. v 802 C 4 quis enim negabit esse Spiritum sanctum vitam? et cui vita Pater, vita sit Filius ; sicut Pater vitam habet in semetipso, sic dédit et Filio vitam -are in semetipso. — De Dei Verbi incamatione : D ion. Cyr. syn. 238, 27 sed nec illud dicimus quod Dei Verbum velut in homine communi, qui de sancta Virgine natus est, -arit, ne Deum homo Christus habitatorem possidere credatur : Sacr. Greg. 88, 5 Deus qui virginalera aulam beatae Mariae, in quam (v.l. qua) -ares (v.l. -are) eligere dignatus es ... — Sensu spirit. : Cass. Var. 72, 24 in ipso quippe intellectu -are referunt superna : Greg. M. Cant. 501 D 1 Bethel autem domus Dei interpretatur. Quae bene Ecclesia Dei dicitur, quia in ea Dominus -at, dum per fidem corda nostra mundantur: Sacr. Greg. 67, 26 concede quaesumus omnipotens deus, ut ... ipsi quoque mente in caelestibus -emus. — N. locutt. -ntem esse, habitare : Chron. A lt. 6, 17 in navibus et

LEXICON 23

in cavéis lignorum in patulibus aquarum fuerunt -antes ; de avibus : Chron. A lt. 5,31 cuñete aves et volucres, que per mûris et turris civitatum totis per circuitum -ntium erat (= -ntes erant), longe a civitate exponebantur ; in monasterio -are, vitam monasticam agere : Paul . diac. Exp. 21, 1, 38 (= Ben . Reg., c. 60) de sacerdotibus qui in monasterio -are voluerint.

habituative - -ita- inf. — Ex habitu, sive consuetudine : B oeth. Top. Arist. 931 D 11 casus autem, ut iuste, et fortiter, et sanative, -ita-e, et quaecunque eodem modo dicuntur. Videntur autem et quae sunt secundum casus, coniugata esse, ut iuste iustitiae, et fortiter fortitudini.

habituativus - qui ex habitu procedit, consuetus : B oeth. Top. Arist. 931 D 8 similiter autem effectiva et conservativa, coniugata illi cuius sunt effectiva et conservativa, ut sanativa sanitatis, -a habitudinis, eodem autem modo et in aliis : coniugata igitur talia soient dici.

habitudo - f. status (cf. Thes., B laise 1), condicio : A nast. Apocr. Ep. 677 B 3 nam illi quidem vel unam, illi vero nec unam voluntatem vel operationem eum {scil. Christum) habere volunt, ac per hoc insubstantialem illum et ines- sentialem ; minus enim est dicere sine volúntate, ac impotem, secundum utrasque naturas pro- nuntiant : cum iuxta sacras diffinitiones et radones corruptio, id est interemptio et inexistentia naturae, naturalium -um et operationum atque virtutum infirmitas et defectus existât, et quod universaliter volúntate naturali ac substantiali operatione privatur, ncque est, ncque aliquid est, ncque est quaevis eius essentia. — Sensu mor., vitae ratio : Gump. Vene. 215, 3 domestica -e simplex, morum castitate perspicuas. — In phil., f. qualitas (cf. Thes.) : Cass. Inst. 130, 6 inter artem et disciplinara Plato et Aristoteles ... hanc differentiam esse voluerunt, dicentes artem esse -era operatricem contingentium, quae se et aliter habere possunt ; disciplina vero est quae de his agit quae aliter evenire non possunt. — Relatio ad aliquid: Boeth. Inst. ar. 1106 A 12 igitur post duas primas -es multíplices et superparti- culares, et cas quae sub ipsis sunt submultiplices et subsuperparticulares, tertia inaequalitatis species invenitur, quae a nobis superius superpar- tiens dicta est: B oeth. Anal. pr. 677 C 3 huius autem causa est quod non bene exponuntur termini secundum locutionem, quoniam trans- sumptis quae iis sunt secundum -es, non erit Syllogismus : Cass. Inst. I l l , 21 astronomia est

disciplina cursus caelestium siderum, quae figuras contemplatur omnes et -es stellarum circa se et circa terram indagabili ratione percurrit.

1 habitus - a- Gl. B er. 357, 8 . — Unum de (Aristotelis) praedicamentis sive categoriis : Paul. Diac. Exp. 19, 1, 40 decern sunt modi quibus loquuntur homines inter se. et ipsis etiam modis ... loquitur scriptum de deo vel ad deum. Idest ; primus modus est natura. ... sextas- -us: 19, 2 , 19 iste modus qui -us dicitur; tribus modis constat, idest ; iacere. sedere, et stare. — Modus, mos (cf. Thes.) : Steph. v 814 A 4 hoc deliberantes secemimus ut congruis temporibus nostrae sollicitudini ecclesiasticae intimetur, qualiter religio monastica regulari -u dirigatur concordiaque convenienti ecclesiastico studio mancipetur. — Status, condicio (cf. Thes., B laise 5), sensu Christ., de vita monastica: Ioh. xii 1017 A 1 si quando filii Ecclesiae tuae ... terrena despicientes, ad contemplativae vitae perfectionem confugere desiderarent, ne a tua Ecclesia penitus dissociati viderentur, in monasterio ... solatii refugium sub -u religionis sibi invenirent, et Domino tranquillitate quieta inibi famulentur : Gump. Vene. 219, 26 Vencezlaus ... cogitavit ... sae- cularibus se renuntiaturum monachicoque -u vestiendum; sensu spirit. : Lib. Sacr. 168, 1, 19 oremus ... Dominum ... ut donet Spiritum Sanctum. qui -um religionis in eo (scil. famulo suo) perpetuum conserve!, et a mundi impedimento, vel saeculari desiderio, eius cor custodia!. — De laicalibus vestimentis : Ioh . vii 64 A 2 apostolicae sententia usque adeo sedis praevaluit, ut voluntarle omnes Anglorum clerici ... laicalem et sinuosum, sed et cunctum -um deponentes, talares tunicas secundum Romanum morem induerent. — N. locut. privato -u, ital. in veste privata: Paul. diac. Hist. Lang. 137, 6 regis Persarum coniux ... de Perside exiens, cum pau- cis suis fidelibus privato -u propter christianae fidei amorem Constantinopolim venit.

2 habitus - v. Al abitus. habius - v. Al 1 avius et A2 avus. habrenuntio - v. A2 abrenuntio. habsque - v. A2 absque. habsum - v. Al absum. habundans - v. Lx et A2 abundans. habundantia-v .A l abundantia. habundo - v. A2 abundo.hac - v. Lx atque. hacceptabilis-v .A l acceptabilis. haccessio -v .A l accessio.


haccipio - v. Al accipio. hacmonitio - v. Lx admonitio. hactenus - a- Paul. diac. Exp. 112, 1, 43:

Nie. i 272, 9. — Etiam nunc : A nast. Theod. Stud. 735 B 11 porro quot et quanta deinceps mirabiliter operatus sit (s. Bartholomaeus), aut mira faciens operetur -s ... nec necessarium est dicere ... nec incredibile audienti,

hactionarius - v. Lx actionarius. hadhuc -v .L x adhuc. haebes - v. A2 hebes. haebesco - v. A2 hebesco.Haebreicus - v. A2 Hebraicus. haeclectarium - v. Lx electarium. haedulo - ab haedulus (cf. Thes.), ludere

(cf. Duc.): Gl . Philox. 186, 1, 10 -at: m íy e i(-(Et).

haedus - ae- P aul. diac. Fest. 333, 6, e- G l. Ber. 378, 9, fae- P aul. diac. Fest. 74, 9. — In metaph., de iis, qui in finali iudicio damnabuntur (cf. Mt. 25, 33): R ath. Prael. 187 D 2 satage, rogo, et tu pro posse Deo in humilitate servire, ut cum ovibus in dextera in ilio supremo examine poni, ... non cum -is propter superbiam in sinistra locari, ... et maledictus a facie Dei et sanctorum merearis sequestrali

haelit - v. A 2 elix. haera - v. Lx aera. haereditas - v. A2 hereditas. haereo - he- P aul. diac. Spec. 626, 21 : G l.

Ber. 397,3 : inf., hç- Ioh. viii 17,34. — He-ntem esse, -ere Chron. A lt . 23, 24 omnibus autem contumaces illis erat he-ntes (= -bant) et contristantes coram universum populum. — F. ligare, (con)iungere, conglutinare: Form. Mer. 693, 3 emitte, Domine, angelum tuum Gabrielem, qui ora -at gutturibus eorum, qui hoc furtum fecerunt, ut nec manducent nec glutiant creaturam tuam, panem et caseum istum. — Transi., de reb. abstractis: G l. Ber. 361, 17 semper enim he-et superbia invidiç. — Sensu spirit, (cf. B la ise 3) : Ioh. viii 17, 35 vos ... nec apostolica sedis ... decretis hç-tis, nec affectui metropolitani proprii et patroni atque magistri : 164, 19 vos autem, Carissimi, ... deponentes omnem temeritatem pro communi salute et pace regni nobis he-te, adeo ut, quç recipimus, recipiatis et, quç respui- mus, respuatis. — In malam partem, n. locut. perditionis auctori (i. e. diabolo) -ere, se dammare (cf. B la ise s. v. damno, 2): Lib. Sacr. 16, 2, 45 Deus ... presta quaesumus ut non he-amus perditionis auctori. sed ad Redemptoris nostri consortia transferamur. V. et Lx hereo.

haeres - v. A1 heres.haeresiarches - he- inf. — Norn. sing, he-us

Cass. Hist. 232, 1.haeresis - he- Cass. Inst. 11, 20: Ioh . viii

110, 5 : Petr. subd. Chron. 165,9: inf., hç- Ioh . viii 59, 1. — Sing., nom. he-im Petr. subd. Chron. 173, 11, abl. he-e Cass. Hist. 14, 46; pl., nom. he-is Ioh . A rchic. 217,4, gen. he-um Cass. Inst. 35, 22, he-eon Leo ab. Hug. 688 , 18, acc. he-is Ioh . A rchic. 217, 6 . — In metaph. : A nast. Theod. Stud. 733 B 2 verum eumdem (sciL, s. Bartholomaeum) nosse velis ... propel- lentem bestias -eos.

haeresium - lacemae genus ? (cf. adn. ad loc.) : Rath . Prael. 295 A 3 corpus vero totum tanto studio comitur, ut -um (heserium Reid) ipsum, quod solo frigoris debuerat obtentu parari, tanto melius quanto spissius, cum sit ex pallio factum optimo, limbum habeat ex alio, quod, si inveniri posset, melius sit optimo.

haereticus - e- Mon . N eap. A rch. I 1, a. 942, 137, 4, he- Paul . diac. Hist. Lang. 169, 3: Leo ab. Hug. 687, 43, /zç- Sacr. Gel. 18, 19: Ioh . viii 62, 2. — Nota locut. redund. -a cacodoxia : A nast. A pocr. Ep. 663 C 10 bonum enim veraciter est ... -am ... cacodoxiam publicare ac redarguere. V. et A2 hereseus.

haereus - v. A 1 aereus. haerilis - v. Al herilis. haesitatio - he- inf. — Sensu spirit., de fide

(cf. B laise) : Cass. Inst. 161,15 licet enim tali- bus considerationibus sensus nostros cedere ; fidem vero nostram non licet he-e aliqua titubare.

haesito - hç- Ioh . viii 37, 2, -tit- Gl. Philox. 186, 1, 15.

haetito - v. A2 haesito. haeu - v. A l heu. hagellus - v. A2 agellus. hagiographa, orum - a- inf. — De parte

quadam S. Scripturae Veteris Testamenti (cf. Blaise): Cass. Inst. 19, 16 D anihel... inter eos annumerato qui A-a conscripserunt : 36, 19 auctoritas divina ... in Testamentis duobus ita dividitur, id est : In Vetus. In Lege ... In Prophetis ... In A-is : Rath . Prael. 161 B 12 audi quaedam verba ipsius Spiritus sancti, ut et habentur in a-is (a-a Reid), tuae saluti congruenza,

hago - v. A l ago. haie - v. A2 Ihic. hala - v. A2 ala. halapanta - v. A2 halophanta. halaris - v. A2 alaris.

LEXICON 25

halendae - v. Al calendae. haliquando - v. Al et A2 aliquando. haliquis - v. Al aliquis. halius - v. A2 alius. hallus - v. A2 allus.1 halo, are - al- Gl. Philox. 145, 2, 17, -aiit

pro -ant 186, 1, 22. — Transi., f. effutire (cf. THES. s. v. halophanta) : Paul . diac. Fest. 90, 24 halapanta significai omnia mentientem, ab eo, quod -et omnia. aXr|v enim Graeci if]v 7tXávr|v, id est fallentem, appellant.

2 halo - v. Al alo.3 halo, nis - Paul . diac. Fest. 66,18 elucum

significai languidum ac semisomnum, vel, ut alii volunt, alucinatorem et nugarum amatorem, sive t-en t, id est hestemo vino languentem, quod scoXov vocitant Graeci.

halophanta - -lapa- Paul . diac. Fest. 90,24.

haltercatio - v. A2 altercado. hamodo - v. Al et A2 amodo. hamor - v. A l et A2 amor. hamotrahones - Paul . diac. Fest. 91,16 -es

alii piscatores, alii, qui unco cadavera trahunt. hamula - amo- Paul . diac. Exp. 152, 1, 19. hana -v .L x ana. hanathema - v. A2 anathema. hancmonitio - v. Lx admonitio. hanctio - v. Lx actio. hando - v. A2 ando. hanima - v. Al et A2 anima. hannus - v. Lx et A2 annus. hante - v. Lx et A2 ante. hanulum - Paul . diac. Fest. 91, 29 -a parva

delubra, quasi fanula. Cf. A2 fanulum. hapud, haput - v. A2 apud. hara - f. area ? : Mon . N eap. A rch. I 2, a.

965, 131, 13 venundedimus et tradidimus vobis ... integrum funducculum nostrum ... : et cuberei sivi de una parte fundum heredes domina rotunda et extenditur de longitudine passi decem et de alia parte coheret terra -a publica et extenditur ibidem similiter passi decem.

haranea - v. A2 aranea. harbum - v. Lx arvum. harchiepiscopium - v. Lx archiepiscopium. harcus - v. A2 arcus. barena - v. A2 arena. harenacius - v. A2 arenaceus. hargentum - v. A2 argentum. hariolor - a- Ps. Greg. In I Reg. 432 C 1. hariolus - pa- Gl. Philox. 240, 1, 21, ti

los. Fl . Apion. 69, 1 : inf. — Acc. pi. a-us Lex

Rom. Raet. 372, 12. — In malam partem: Gl . Plac. 23, 2, 23 -i dicuntur insani, qui spiritu nescioquo inflati vaticinantes circa aras et templa discurrunt atque bacc<h>antur.

harmonía - a- Cass. Inst. 143, 11 : Gl. Ber. 361, 5: inf. — Transi., sensu mor. (cf. Blaise 4) : Pel. ii 113, 10 quicquid ergo est quod aliam (scil. corporis partem) pati sentit, in se a-a caritatis adtrahit.

harmonious - a- inf. — Apud mathemat. : Boeth. Inst. ar. 1115 B 2 est autem quaedam in bac re profunda et miranda speculatio ..., et adintervalla -ae disciplinae. a, subst., in mus. :Cass. Inst. 144, 6 musicae partes sunt tres : a-a - rithmica - metrica, a-a est scientia musica quae decemit in sonis acutum et gravem.

harpago, nis - a- Gl. Philox. 152,1,33. haruspex - a- inf. — In malam partem : Lib.

Sacr. 163, 1, 32 Deus ... defende misericors dona tua ... a mails hominibus ... a veneficis. et ab a-ibus. et ab omnibus temptationibus atque infirmitatibus : Lex Rom. Raet. 372, 12 quicumque ... in a-es, qui aguria cablant, credide- rint, capite puniantur.

hascribo - v. Lx 1 scribo. hasolda - Gl. Philox. 186, 2, 15 -a: q

Ôaa<e>îa. Cf. Thes. s. v. h (VI.3, 2389, 15). haspicio - v. Al aspicio. hassero - v. A2 assero. hasta - a- Lex Rom. Raet. 381, 20: Gl.

Ber. 376, 2. V. Lx asta.hastarius - nota locut. censio -a: Paul,

diac. Fest. 47, 21 censio -a dicebatur, cum militi multae nomine ob delictum militare indicebatur, quod bastas daret.

hastatus - a- Gl . Philox. 151,1,28. hastina - Gl. Philox. 186, 1, 28 -a: òópu,

àKÓVTlOV.hat - v. Al et A2 ad.hatubus - Gl . Philox. 186, 1, 29 -us:

poyiÀùÀuç.hauctor - v. Al auctor.1 hand - -t Paul, di ac. Hist. Lang. 49, 10:

Gump. Vene. 216,14.2 hand - v. A2 aut.haurio - au- A n . ex div. 131, 13: Ost.

inscr. 1941: Paul. diac. Exp. 13, 2, 6 : Concord. 241, 41 : Mon . N eap. A rch. IV, a. 1019, 126, 34 : inf. — Transi., sensu spirit. : Lib. Sacr. 63, 2, 29 sicut veritatem caelestis sacrifi- cii exsequimur. sic veritatem dominici corporis, et sanguinis -amus : Cass. Inst. 29, 22 quae nos ita transferri fecimus in Latinum, ut exclusis


quibusdam offendiculis purificata doctrina eius (scil. Clem. Alex.) securior potuisset a-iri : 66 , 2 nihil vacuum nihil otiosum divinis litteris conti- netur, sed semper ad utilitatem aliquam dicitur, quae rectissimis sensibus salubriter a-iatur.

hauritorium - vas ad hauriendam aquam aptum : Rath. Prael. 184 B 10 non est, inquis, puteus, deest fons vel fluvius, ipse non adest tor- rens, -urn omnino nullum,

haus -v .L x aus.1 haut - v. Al aut.2 haut - v. A2 ìhaud. hauthenticus - v. Al authenticus. hav - v. A2 a, ab.haveo - v. A l et A2 habeo. havitatio - v. Al et A2 habitatio. havitator - v. Al et A2 habitator. havito - v. Al et A2 habito. hebdómada - e- Cass. Hist. 562, 119: Ioh .

A rchic. 194, 2, 20: Paul. diac. Exp. 118, 2, 32 : inf., epd- Ioh. viii 293,4, eobd- Mon. N eap. Arch. II, a. 983,42,24, e-ma Cap. Fuld. 441,7, e-mat- Ioh. A rchic. 194, 1, 17, eodomm- Mon . N eap. Arch. I 1, a. 939, 115, 20. — Spatium septem dierum muneribus in coenobio fungen- dis destinatum (cf. Thes.) : Paul. diac. Exp. 59, 1, 47 sunt tales; qui gaudent cum ad oboedien- tiam coquine vadunt. ... Et postea occasione e-e locuntur in claustra ; et vadunt in ortum ; et aliut faciunt quod delectant sub occasione oboedien- tie: 61, 2, 43 et illi debent facere focum; qui e-am dimiserunt: 118, 2 , 28 aut enim si inve- niuntur duo vel tres qui possint illud officium implere insimul hoc debent facere ; et illis in una e-a reputetur solummodo.

hebdomadarias - e- Paul. diac. Exp. 77, 1, 8 . — De iis, qui per hebdomadam aliquo muñere in liturg. funguntur (cf. Duc.) : Ordo Rom. 128, 24 pontifex... dat pacem uni episcopo de -is : 134, 10 reliquas oblationes post pontificem suscipit episcopus -us: 136, 14 tune surgens pontifex a sede, descendit ad altare,... et suscipit oblatas de manu presbiteri -i et diaconorum.

hebes - hae- Gl. Philox. 186, 1, 8. — Transi., sensu mor. : Paul. diac. Exp. 39, 2, 25 et sunt item alii pastores neglegentes et -es ; qui non studiose pascunt gregem suum.

hebesco - hae- Gl. Philox. 186, 1, 2. hebeto - in metaph., deterere, retundere :

Rath. Prael. 226 C i l quod si negligentia pra- vae alicuius eorum consuetudinis exposcit ut debeant tundendo produci, ut tuba ductilis in

Ecclesia sint Domini, cave tu malleus fieri, quia dum tuba producitur, malleus -atur.

hebetudo - ebi- Petr. subd. Agripp. 114,I ,9 .

Hebraei - ebre- Cap. Regin. 262, 21. H ebraicae - v. A2 Hebraice.H ebraice - -ae Lib. Sacr. 36, 1, 40. H ebraicas - hae-ei- Paul . diac. Exp. 27,

2,31.hecce - v. Lx et A2 ecce.hecclesia - v. A2 ecclesia.hederá - e- Paul. diac. Fest. 72, 23: 443,

I I .

hedem us - v. Al aetemus. hedico - v. Lx edico.hedificium - v. Lx edificium et A2 aedifi-

cium.hedifico - v. Zjc edifico. hedra - v. Lx hederá. hedulus - v. A l haedulus. hegumenus - ig- inf., agumin- Mon . N eap.

A rch. I 2, a. 967, 160, 17: inf. — Abl. sing. a-minu Mon . N eap. A rch. I 2, a. 967, 160, 28, ig-u I 1, a. 941, 89, 31. — Abbas, archimandrita (cf. Duc., THES.) : Mon. N eap. A rch. I 1, a. 931, 53, 7 a presenti die offerre et offeruimus vobis domino benedicto religioso ig-o congregations sergii et bacchi ... idest integrara portio- nem nostram : de domucella una.

heic - v. Al 2hic. heiulo - v. A2 eiulo. helcinus - v. Zjc hircinus. helefas - v. Zjc elefas. helemosina - v. Zjc, Al et A2 elemosina. helemosyna - v. Zjc, A 1 et A2 elemosina. helexine - v. Zjc helxine. heligo - v. A2 eligo. helimos - v. Zjc elimos. helimosina - v. Zjc elemosina. helioscopes - v. Zjc helioscopios. helixine - v. Zjc helxine. helucus - v. A2 elucus. helus - v. A2 olus.helvacea - P a u l. diac. Fest. 88, 18 -a genus

ornamenti Lydii, dictum a colore boum, qui est inter rufum et album, appellaturque helvus.

hem briulcia - v. Zjc embriulcia. hem ero - G l. P h ilo x . 186, 2, 2 -o (?):

apTra .̂hem ina - e- Paul . diac. Exp. 69, 1, 8. hem iolius - e- Cass. Inst. 145, 8.

LEXICON 27

hem isphaerium - -phe-on Cass. Inst. 154, 20. 22, e-phe- inf. — Nom. sing. <h>e-phe-a Gl . Plac. 20, 2, 20.

hem ispherion - v. A 2 hemisphaerium. hem istichium - se-on Gl . B er. 392, 14,

e-on Gl . Ber. 383, 1.hem itheus - <h>e- Gl . Plac. 25, 2, 25.1 hem o - v. A 2 emo.2 hem o - v. A2 homo. hem onus - v. A2 humanus. hem ptor - v. A l emptor. hem tor - v. Al emptor. hem unitas - v. A l immunitas. hendecas - undenarius numerus : D ion. Ep.

Pasch. 23 D 11 noverimus itaque, quia idem decemnovennalis cyclus per ogdoadem et -em semper in se revolvitur.

heneticon - v. Lx henoticon. henfiteosis - v. A l emphyteusis. henphiteosis - v. Al emphyteusis. heo - v. Al eo.hepar - e- inf. — Gen. sing, e-ris A n . ex

div. 140, 7 : Paul . diac. Exp. 104, 1, 45. hepillum - v. Lx serpyllum.heptachordus - <h>e-c<h>o-on in f . on,

subst., de cithara : Gl . Plac. 29, 2, 28 nonnulli <h>-c<h>o-on iuxta numerum septem deorum (fecerunt), quorum dies nominibus nuncupan- tur.

heptateuchus - a-tico Ioh . A rchic. 209, 21, e-ticum Paul . diac. Exp. 132,1,8.

hequaliter - v. A2 aequaliter.1 hera - e- inf. — Gl . Philox. 182, 1, 25

era : Ôécutoiva.2 hera -v .L x aera. heracleonticus -v .L x heracleoticus. heraclia - v. Lx eraclea. herarius - v. A2 aerarius.herba - e- P a u l. diac. Exp. 89, 1, 34. herbaticum - e- inf. — Tributum pro herba

succidenda vel depascenda : Ioh. xii 1021 A 5 castellum in integrum, quod vocatur Sublaco, ... una cum omnibus finibus ... simulque cum glandaticis, -is, vel qualibet alia datione, quae ad castelli ius pertinet : M on. Neap. A rch . IV, a. 1017, 112, 6 set ñeque e-um. neque glandaticum neque nulla datione nullus exinde tollatur.

herbex - v .L x vervex.herbilis - herba pastus : Paul . diac. Fest. 89,

20 -is anser herba pastus, qui gracilior est quam frumento altus.

here - v. A2 heri. herebenthus - v.Lx erebenthus. heredera -v .L x hederá. hereditarios - hç- inf. — Transi., sensu spi

rit., f. proprius, de electis a Deo (cf. Vulg. Dt. 4, 20): Sacr. Gel. 102, 25 renovatos domine fonds ac Spiritus tui potentia in hç-um populum d e menter adnumera, ut ... invisibilium ... merean- tur copiam prçmiorum.

hereditas - hae- inf., /zç- Sacr. Gel. 203, 27, ae- Paul. diac. Exp. 56, 2, 30, e- 152, 2, 10: Lex Rom. Raet. 435, 14. — Sing., gen. -es Lex Rom. Raet. 322, 17, acc. -e Mon. Neap. Arch. I 1, a. 938, 109, 1, abl. hae-ae Paul, diac. Exp. 56, 2,21, -em Lex Rom. Raet. 341, 24: Mon. N eap. A rch. I I , a. 938, 109, 9. — Sensu concr., heres : Lex Rom. Raet. 381, 5 si peticiones (= -is) socius sine -em defecerint (= -it); bona, patrimonium: Ep. Lang. 712, 29 gens perfida Langobardorum sanctae nostrae ecclesiae invaserunt -em. — Sensu Christ., de cadesti beatitudine (cf. Blaise 4): Paul, diac. Exp. 163, 1, 36 celestis patrie -as; non est sicut terrena hereditas. in qua quantum quis plus habuerit ; tantum alius habebit minus : Vita Apian. 325, 2, 15 fuit iste Confessor et verbere disciplinae correctus, quia ad aetemae -is patrimonium praeparatus est: Sacr. Gel. 96, 11 Deus ... respice in opera misericordiçtuç, ut in Christo renatis et aetema tribuatur hç-as et vera libertas : Lib. Sacr. 26, 2, 44 hic nempe martyr (seil. Vincentius) verus Domini testis, non dubitavi! pro Christo animam dare in morte, sciens quod non hic haberet civitatem manentem. sed in caelo distributam -em per sortem. — Nota locutt. redund., cum, portio : Anast. Vita loh. El. 503, 1, 53 non est tibi portio neque -as in hac parte; exheredare: Concord. 251,9 inhu- manum et impium nobis esse videtur, ut pro tali causa exheredentur filii ab -e patris sui : Paul, diac. Exp. 152, 2, 12 exeredo illum ab omni mea -e ut exeres sit in perpetuum.

heremita - v. Al etA2 eremita. heremiticus - v. A2 eremiticus. heremus - v. Al et A2 eremus. hereo -v .L x s. v., Al et A2 haereo. heres - deredes (= de e-es ?) Mon. Neap.

Arch. II, a. 994,138,15, derede (= de e-e ?) 138, 19, e- Ost. INSCR. 1908, 4 : Lib. Sacr. 10, 2, 38 : Lex Rom. Raet. 434, 23 : Mon . N eap. Arch. IV, a. 1019, 129, 2, e-ivusqui Romae inscr. II, 4280, 2, -tibusqui Lex Rom. Raet. 394, 4: 397, 7. — Sing., nom. -em Lex Rom. Raet. 386, 7,


-es 434, 4, abl. eres 321, 19, -em Mon. Neap. A rch. I 2, a. 964,117, 2; pl., nom. -ibus I 1, a. 937, 91, 20, gen. - « I 1, a. 945, 150, 12, -ibus I 1, a. 937, 97, 6 , dat. -es I 1, a. 820, 7, 3, acc. -Ï&MS I 1, a. 935, 83, 6 , abl. -es I 1, a. 941, 123, 3, -um I 1, a. 930, 48, 10. — Filius: Cass. Var. 82, 32 libet referre quam magno tunc spectaculo totius scholae in eum convertebatur aspectus: quasi cum audiret parentem, ilia mox intende- bat -em quaerens, ut quae auctorem cognoverat dicere, per huius posset similitudines approbare. — Transi., sensu spirit, (cf. Blaise) : Lib. Sack. 6 4 ,1 ,8 immensa pietas Dei. ... transfer a nobis iniquitates nostras, et -es nos caelestium bonorum esse concede.

hereseus - fort, perper. pro haereticus [cf. THES, haerese(us)] : Gel. Decr. 7, 140 addita est etiam societas beatissimi Pauli apostoli ..., qui non diverso, sicut -i garriunt, sed uno tempore uno eodemque die gloriosa morte cum Petro ... coronatus est. V. et Al hereseus.

heresiarcha - v. Lx haeresiarcha. heresiarches - v. A2 haeresiarches. heresiarchus - v. A2 haeresiarches. heresis - v. A2 haeresis. heresius - v. Al hereseus. hereticus - v. A2 haereticus. hereus - v. Al aereus et A2 1 aereus. beri - e- Gl . Philox. 182, 1, 23, -e Paul ,

diac. Fest. 88, 23.herimannus - v. Lx arimannus. berma - Paul. diac. Fest. 88, 20 -a a Grae-

cis ponitur pro firmamento. ... Interdum etiam saburram significai.

hermula - parvus cippus in modum her- mae factus, columella : Cass. Var. 105, 28 sed mundi dominus ad potentiam suam opus extol- lens mirandam etiam Romanis fabricana in vai- lem Murciam tetendit Augustus, ut immensa moles firmiter praecincta montibus confinerei, ubi magnarum rerum indicia clauderentur. bis sena quippe ostia ad duodecim signa posuerunt. haec ab -is funibus demissis subita aequalitate panduntur, docentes totum illic, ut putabant, consilio geri, ubi imago capitis cognoscitur operan.

herna - n. pl., Paul. diac. Fest. 89, 24 Her- nici dicti a saxis, quae Marsi -a dicunt.

hernia - hi- Gl. Philox. 186, 2, 20. heroana - v. A2 heroína. heroas - herois : Gl. Plac. 23, 2,18 mulier

vero heroine vel heroana [s], aut -s ut Lemnias.

herogator - v. Al erogator. herogo - v. A2 erogo.heroicas - acc. sing, neutr. -on Cass.

Inst. 144, 10.heroína - nom. sing, -oana (lect. inc.: cf.

THES.) Gl . Plac. 23, 2, 18, -e Gl . Plac. 23, 2,17.

heroine - v. A2 heroína. herpillis -v .L x serpyllum. herpillum - v .L x serpyllum. herpullos - v .L x serpyllum. herpullum -v .L x serpyllum. heruca -v .L x eruca. hervosus - v .L x erbosus. bes - v. Al aes. heserium - v. A2 haeresium. hesitatio - v. A2 haesitatio. hesitator - v. Al haesitator. hesito - v .L x haesito. hespondeo - v .L x spondeo. het - v. A2 1 et. hetereus - v. Al aethereus. hetiam - v. A2 etiam.hetta - hi- inf. — Gl. Philox. 186,2,32 hi- :

upf|v. — Pa ul . diac. Fest. 88 , 24 -a res minimi pretii, quasi hieta, id est hiatus hominis atque oscitatio. Alii pusulam dixerunt esse, quae in coquendo pane solet adsurgere, a qua accipi rem nullius pretii, cum dicimus : non -ae te facio.

hen - adv.: Petr. Pis. Gramm. 168, 7 aut (adverbia) respondendi, ut -u ae oi.

heugem enus - v .L x hegumenus. heugum enus - v. Lx hegumenus. hens - adv. : Petr. Pis. Gramm. 168, 6 aut

(adverbia) vocandi, ut -s huu oe ae : Pa ul . diac. Fest. 89, 7 -s adverbium vocandi a Graeco auç venit.

hevado - v. Al evado.hexam eter - e- Paul . diac. Hist. Lang. 63,

22.hexas - gen. sing, -os A nast. Theod. Stud.

731 C 9.hianeus - v .L x cyaneus. hibernas - hy- Kal. A mbr. eccl. 1033, 4,

ob- inf. — Adi., nota compar. : B oeth. Anal, post. 758 B 9 propter quid Nilus finiente mense magis fluit ? propter id quod -ior est finiens mensis. Propter quid autem -ior est finiens mensis ? propter id quod luna deficit. — Subst. : Ioh . A rchic. 212, 19 et omne (= omnes) sive estate sit sive -um (= -i, an -o ?) tempore semper, lectionem ad collectam leguntur (= legunt) : 212 , 36 si autem cottidianis dies fuerint tempore -i,

LEXICON 29

post noctumis finitis iterum pausantes usquequo lux apparere incipiat ; per ob-um, hieme : Mon. N eap. A rch. II, a. 992, 120, 11 omni tempore per extate et per bendemias cum carrum abere et andare debeatis et per ob-um ommines at pedes,

hibi - \ .L x et A l ibi. hibidem - v. Lx ibidem. hibsicum -v .L x hibiscum.1 hie - sing., nom. fern, hec P a u l. diac.

Exp. 13, 2, 29, neutr. oc Lex Rom. R aet. 435, 11 : M on. Neap. A rch . I I , a. 937, 9 1 ,9 , hue 12 , a. 951, 24, 1, gen. uius Rav. inscr. 330, 3: P a u l. diac. Exp. 90, 1, 15: Mon. Neap. A rch. I 1, a. 916, 23, 1, dat. uic Cartm. 602, 2, 1, uhic ibid., acc. fern, anc M on. Neap. A rch . I I , a. 916, 22, 1, neutr. oc P a u l. diac. Exp. 56, 2, 45 : Cod. Car. 651, 39: M on. Neap. A rch . I I , a. 934, 77, 7, hue I I , a. 703 aut 748, 3, 24, abl. mase, oc Neap, in scr. 1541, 1, fern, ac Chron. duc. 566, 11: Ioh. A rch ic. 199, 1, 10: P aul, diac. Exp. 18, 2, 6 , hae (vit. typoth.) 23, 1, 12, neutr. oc M on. Neap. A rch . IV, a. 1016, 97, 22 ; pl., nom. neutr. hec Cap. A q u il. 8, 65 : Ioh. A rch ic. 205, 33, M on. Neap. A rch . 12, a. 951, 23, 17, acc. neutr. hec Ep. Lang. 693, 25 : P etr. SUED. Agripp. 113, 1, 25. — Sing., nom. mase. hec M on. Neap. A rch . I I , a. 937, 95, 5, fern. hanc I I , a. 938, 110, 9, neutr. hunc I 2, a. 950, 11 ,2 , dat. hoc P a u l. diac. Exp. 131,2 , 12, acc. masc. hie C hron. A lt . 12,13, fern, hie M ediol. in scr. 6244,9 , hoc Lex Rom. R aet. 333,14, hac 356, 12, haec 394, 11, neutr. hanc 367, 8, hec P a u l. diac. Exp. 14, 2, 10, hunc M on. Neap. A rch . I I , a. 703 aut 748, 3, 3, abl. masc. hunc M art. Hier. 48, 3, 15, fern, hanc C onc. inscr. 8776, 1 : Lex Rom. R aet. 442, 7, M on. Neap. A rch . I 1, a. 935, 78, 8, hec An. ex div. 131, 8 ; pl., nom. masc. hiis Lex Rom. R aet. 372, 8, fern, has 442, 44, neutr. hoc Ioh. A rch ic. 210, 10, acc. masc. hec L ex Rom. R aet. 317, 21, fern, haec P a u l. diac. Hist. Lang. 95, 26, hoc L ex Rom. R aet. 319, 8, neutr. hec Cartm. 595, 1, 18, abl. masc. hos Lex Rom. R aet. 442, 31, neutr. haec P a u l. d iac. Hist. Lang. 132, 19, hec M on. Neap. A rch . I 1, a. 912, 16, 7. — Fund, cum, de: An. ex div. 132, 18 quoniam multi dehis (= de his) rebus temptaverunt dicere ; ob : 142, 15 cçpa ... nec egeruntur nec nutriunt corpus obhoc (= ob hoc) inutiles. — Artie, more (cf. B la is e 2): B o e th . Div. 890 B 13 dividitur etiam qualibet adiectione quae determine!, vel generis, vel casus, vel alicuius articuli, ut cum dico: Canna Romanorum sanguine sorduit, et

calamum demonstra! et fluvium ; sed dividimus sic, articulo quidem, ut dicamus, hic Canna Romanorum sanguine sorduit; vel genere, ut Canna Romanorum plenus sanguine fuit; vel casu, vel numero. — Hoc sunt, id est, scilicet : An. ex div. 149, 18 palmarum tebaicarum vel niculaorum poma hoc sunt dactali habent aliquid caloris cocti invino dati stomaci dolorem tollunt. — Hunc, fort, perper. pro hinc : P aul, diac. Exp. 94, 2,7. Cf. A2 hinc.

2 hic - haic M ediol. inscr. 6251, 1, huius 6206, 8, ic Laude inscr. 6400, 7 : Ost. inscr. 1884, 4: Syr. inscr. 7172, 1: inf., kic Romae inscr. 9035, 1. — De quocumque loco: B ert. Barth. Lip. 40 A 17 alius igitur Apostolorum -c, alius vero alibi percepii partem orbis, in prae- dicatione Dei cognitionis, et omnes università- lem sibi dispertientes, praedicatores regis regum Christi constituti sunt. — De locis librorum (cf. THES.) : Ps. Greg. Concord. 662 C 1 ista dissona videntur, sed scire volumus quomodo intelligan- tur. Nam ibi dixit, Omnis : -c dixit, Non omnis. — Hue : P aul. diac. Hist. Lang. 112,8 usque -c erunt Langobardorum fines ; de motu ad locum : P aul. diac. Hist. Lang. 68, 25 -c autem, hoc est in Cassini arcem, perveniens, in magna se semper abstinentia coartavit (Benedictas) : P aul, diac. Exp. 68, 2, 20 non veni implere voluntatem camis ; sed dei. cuius instincti hue missus sum; quia ipse me misit -c (scil. in monaste- rium) : Mon. Neap. A rch. IV, a. 1019,130, 5 et si infra quinqué anni ic rebersi fuerimus abitan- dum. — In hac vita: P etr . subd. Iul. 880, 1, 19 noli, suadeo, te tuamque progeniem in barathrum mortis mergere et perditionis, ut et -c pereatis et illic Acherontis iudicia experiamini ; item, sensu Christ, (cf. Thes., B la ise 1): Ps. Greg. Exp. 567 B 10 neque enim possumus -c gaudere cum saeculo, et illic regnare cum Christo : Ioh. A rchic. 215,5 quomodo illi vadunt, istam sanctam doctrinam ... deferent, ut -c post modum vel in futurum perpetualiter gaudeant atque letentur in conspectu Dei: R ath . Prael. 229 B 10 quod si nostram ad illorum (scil. sanctorum) studue- rimus vitam componere, erimus participes et gloriae sempitemae. Quod si aliter, quod absit ; illic separabimur, qui -c communis honoris et ministerii officio fungi videmur : Mon. Neap. A rch. II, a. 982, 32, 6 ut ic et in futuro seculo a piissimo domino de peccatis meis requiem et indulgentiam. imbenire baleam.

hiccirco - v. A2 idcirco.


hicni - v. Lx ignis.hicticus - v. Lx hecticus.hictonicus - v. Lx tectonicus.hictus - v. Lx, Al et A2 ictus.hidcirco -y . Lx iccirco.hidem - v. Lx et A2 idem.hidest - v. Lx idest.hidkirco - v. A2 idcirco.hidoneus -v .L x idoneus.hiemalis - hy- inf., y- Capr. L ect. 194,1,43.

is ecclesia, hieme adhibita: K al. Sit. 1035,45 processio ab ecclesia Beltrade in ecclesia hy-i: 1037, 56 obiit Oldericus archiepiscopus, qui obtulit hy-i ecclesiae totam capellam suam.

hiems - hy- Ioh. A rchic. 194, 1, 38. V. et Al hyems.

hierogator - w. Lx erogator. hieromartyr - f. martyr: A nast. Ep. tres

737 C 3 passionem sancti -is Dionysii quondam Areopagitae ... Latino eloquio tradidi.

hieta - fort, a hieto : P au l. diac. Fest. 88, 24 betta res minimi pretii, quasi -a (v. 1. eta), id est hiatus hominis atque oscitatio. Cf. A2 hetta.

hilaresco - transi., sensu spirit. : G reg. M. Cant. 496 D 5 sancta autem anima sponsa Christi a cunctis mundi perturbationibus quie- scere appétit,... ita ut etiam necessaria colloquia aliquando fastidiai, soliusque spensi collocu- tione quanto quietius, tanto serenius -at. — F. in malam partem, sensu mor. : Ps. Greg. Exp. 571 D 4 inde sanctus omnis cum dolore ingemiscit, unde iniquus quisque cum gaudio -it. Unde per Salomonem dicitur : “Risum reputavi errorem, et gaudio dixi, Quid frustra deciperis?” (V u lg . Eccl. 2, 2).

hilaris - transi., de Deo: R ath. Prael. 283 C 13 quicunque in ilio supremo examine -em eius (scil. Dei) vultum videre merebuntur, his in aetemum cum ilio vivere dabitur; sensu Christ., de martyribus : Lis. Sacr. 133, 1, 53 sed hi (scil., Mauritius et commilitones eius) tanto caritatis ardore fervebant. ut eiectis armis. ... spiculatorum tela -i corde susciperent. — De diabolo : Mir. A nast. 237,1 veniebat frequenter die noctuque -is, gaudens et ridens per puellam ... et ingrediebatur in puellam.

hilaritas - hy- Gump. Vene. 219, 44, i- inf. — Transi., de Deo: Sacr. Greg. 129, 10 quaesumus omnipotens deus clementiam tuam, u t ... -em tui vultus nobis inpertire digneris: R ath . Prael. 283 C 12 in eius quoque regis (scil. Dei) -e est vita (cf. V u lg . Prv. 16,15). — Sensu Christ., vel spirit. : P aul. diac. Exp. 79, 1 ,8 scriptum

divina non prohibet hominem i-em spiritalem abere : R ath . Prael. 302 B 3 in -e nobis invicem miserantes, ... fateor, non solum aliquem non timeremus, sed etiam ab omnibus timere- mur. — Nota locut. in -e, hilare, hilariter, laete : A n ast. Vita loh. El. 512, 2, 54 si vero aliquando audiebat sapientissimus, quoniam eleemosynator est talis; adducebat eum in -e seorsum, et dicebat ei: Quomodo factus es eleemosynator?

hilariter - i- P a u l. d iac. Exp. 59, 1, 35. hilarodos - P a u l. diac. Fest. 90, 10 -os

lascivi et delicati carminis cantator. hille - v. A2 ille.hilum - ill- inf. — G l. P h ilo x . 193, 2, 24

ilium : vâpOrjKoç tò èvxôç. hilus - v. Lx oleum. him brilis - v. Lx imbrilis. himiasin - v. Lx thymiama. himnus - v. A2 hymnus. him or - v. Lx humor. himus - v. Lx imus.1 hinc - hu- (fort. vit. typoth.) P a u l. diac.

Exp. 94, 2, 7. — In enum., dehinc, deinde: R ath . Prael. 165 A 9 cave ante omnia crudeli- tatem, inde fraudem, -c cupiditatem et rapacita- tem, non minusque ebrietatem. — Ex hac vita : R ath . Prael. 214 B 1 ponas ante oculos, quo -c excedens suscipi debeas taphum. — N. locut. -c est quod, propter hoc : R ath . Prael. 252 A 7 -c est quod in scholis huiusmodi nutriendi sponte commissa confitentes, veniam citius merentur, pertinaces diu virgis caeduntur.

2 hinc - y .L x 2 hie.hinnitus - i- G l. P h ilo x . 199,1,19. hinnulus - enu- G l. P h ilo x . 181, 1, 30. hinterventus - v. Al interventus. hipatus - v. A l hypatus. hippaco - P a u l. diac. Fest. 90, 5 -are est

celeriter animam ducere, ab equi halitu, qui est supra modum acutus.

hippocoum - P a u l. d iac. Fest. 90, 17 -urn vinum ex insula Coo dictum ab agro generoso, cui nomen est Hippo.

hippofies -w. Lx hippophaes. hippom arithron - v. Lx hippomarathron. hiprocrisis - v. A2 hypocrisis. hirctus -y .L x hirtus. hircus - i- G l. P h ilo x . 204, 2, 13.1 hiris - v. A l heres.2 hiris - y .L x iris.

LEXICON 31

him ela - i- inf. — Parva himea : Paul . diac. Fest. 93, 19 i-a vasis genus in sacris.

hirnia - v. A2 hernia. hironia - v. A2 ironia. hirpex - v. A2 irpex. hirpus - i- Paul . diac. Fest. 93, 25. hirquitallus - i-alus inf. — Gl. Philox.

204,2 ,14 i-tal<l>us : vr|7ucoTaTOÇ <jraîç &p%qv flPf|aaç>: Paul . diac. Fest. 90, 1 -i pueri primum ad virilitatem accedentes, a libidine scilicet hircorum dicti.

hirrio - Paul . diac. Fest. 90, 9 -ire garrire, quod genus vocis est canis rabiosae.

hirsutus - i- Gl . Philox. 204, 2,11. hirtipilus - Pa ul . diac. Fest. 89, 30 -i duro-

rum pilorum homines.hirtus - i- Gl . Philox. 204, 2, 1. his - v. A2 is. hischium - v. Al ischium. hisclo -v .L x aesculus. hisdem - v. A2 idem. hismilax - v. Lx smilax. hismymion - v. Lx smymion. hispasmus - v .L x spasmus. hispono -v .L x dispono. histe - v. Al iste.historia - hy- Ioh . viii 77, 29, y- 281, 5.

— Nom. pi. y-e Ioh . viii 281, 5. — In log., f. expo sitio, ordo expositionis vel argumentation s : B oeth. Anal. pr. 674 B 10 quare si suman- tur quae insunt circa unumquodque, nostrum erit iam demonstrations prompte declarare : si enim nihil secundum -am omittatur eorum quae subtiliter et vere insunt rebus, habebimus de omni (cuius quidem non est demonstratio) hanc invenire et demonstrare, cuius autem non nata est demonstrado, hoc facere manifestum. — De quibusdam libris Veteris Testamenti : Cass. Inst. 38, 10 Scriptura divina ... in Testamenta duo ita dividitur ... In vetus - In -a libri XXII, id est, Moysi libri V... : Gel. Deer. 6, 91 item ordo -arum: lob liber unus, Tobiae liber unus... — De eo, quod in Evangeliis narratur : D ion. Gr. Nyss. horn. 389 C 13 sicque erant ex his quae cemebant stupore admirationis affecti, ut sancti Evangelii declarat -a, dicentes : Qualia opera, qualesque essent aedificationes ! : Ioh . viii 61, 21 evangelicam legal -am. — De sensu littéral! S. Scripturae (cf. B laise 2) : Ps. Greg. In I Reg. 17 A 15 nam plerumque in illorum expositioni- bus quod hie planum per litteram dicitur valde esse arduum per spiritalem intelligentiam declarator, et aperte insinuant quia longe sublimius de

sacra -a intelligunt quam in eius superficie foris legunt. V. Lx hystoria.

historiografus - v. A2 historiographies. historiographus - -graf- M art. Hier. 80, 1,

3 5 . i nostri, sensu Christ., de hagiographis(cf. B la ise Lex. s.v. hagiographus, 2): Rath. Opuse. 472 C 16 cum non minore studio -i nostri agones ... martyrum, merita confessorum, caeli- batum et continentiam virginum ac viduarum, poenitentiam describere gestiebant converso- rum, quam eloquentiae venustate cuncto saeculo praedicati liberalium artium illi vel inventores, vel propagatores, quos mendax protulit potissi- mum Graecia, et poetica garrulitas semper de falsitate inflabat ornata, suos laudibus extollere non cessavit heroas.

historióla - nota locut. redund. : P aul. diac. Hist. Lang. 133, 21 defunctus est aput Triden- tum Secundus servus Christi,... qui usque ad sua tempora succinctam de Langobardorum gestis conposuit -am.

histriculus - v. A2 hystriculus. histrongnum -v .L x strychnum. hita - v. A2 ita. hitcirco - v. Al iccirco. hitta - v. A2 hetta.hittus - G l. P hilox . 186, 2, 31 -us: cpovf]

KUVÔÇ.

hiulcus - nom. sing, neutr. -am, subst., inf. — G l. P h ilox . 186, 2, 33 -am: xáa p a.

hnos - v. Lx nos. hob - v. Lx ob. boba - v. Al oba. hobbenio - v. A2 obvenio. hobbligo - v. Lx obligo. hobediens - v. Lx oboediens. hobedientia - v. A2 oboedientia. hobenio - v. Lx et A2 obvenio. hobeo - v. Lx obeo.hobernoticus - v. A2 vemoticus; cf. Al ber-

nosicus.hobitus - v. Lx et A2 obitus. hoblata - v. A2 oblata. hoblatus - v. A2 off ero. hobligatio - v. Lx obligatio. hobligo - v. Lx et A2 obligo. hoblivio - v. Lx oblivio. hobridiacus - v. Lx obryziacus. hobsequium - v. Lx obsequium. hobserbo - v. Lx observo. hobservo - v. Lx observo. hobteneo - v. Lx optineo.


hobtimus - v. Lx obtimus.hobum - y . Lx ovum.hobvenio - v. Lx et A2 obvenio.hocasus - v. Lx occasus.hoccansio - v. Lx et A2 occasio.hoccasio - v. Lx et A2 occasio.hoccasus - v. A2 occasus.hoccidens - v. Lx et A2 occidens.hoccidentalis - v. A2 occidentalis.hoccultus - v. Lx occultus.hoccupatio - v. A2 occupatio.hoccupo - v. Lx et A2 occupo.hoccurro - v. Lx et A2 occurro.hocsimeli -v .L x oxymeli.hoctabus -v .L x octabus et A2 octavus.hoctavus - v .Lx octabus et A2 octavus.hocto - v. Lx et A2 octo.hoctoaginta - v. Lx octoginta.hoctober - v. Lx et A2 october.hoctuagesimus - v. Lx octogesimus.hoctuaginta - v. A2 octoginta.hoctuber - v. Lx october.hoctuver -v .L x october.hocurro - v. Lx occurro.hodiae, hodiç - v. A2 hodie.hodibilis -v .L x odibilis.hodie - o- Mon. N eap. Arch. II, a. 994,

139,10, -ae Paul. diac. Exp. 48,1,47, -ç Sacr.Gel. 82, 5.

hodiernus - o- Mon. N eap. Arch. I 1, a.937, 91, 15. — Sing., gen. fern, -ç Sacr. Gel.2, 18, abl. masc. o-um Mon. N eap. Arch. I 2,a. 951,23, 24.

hodium - v. A2 odium.hodoedocos - gr. ôôoiôôkoç: Paul. diac.

Fest. 91,20 -os latro atque obsessor viarum. hodor - v .Lx odor.hodoramentum -v .L x odoramentum. hodoror - v.Lx odoror. hofero -v .L x et Al ojfero. hofersio - v .Lx offersio. hoffendo - v. A2 offendo. hoffero - v. Lx et A2 offero. hoffertio - v.Lx offersio et A2 offertio. hoffertus - v. A2 offero. hofficium - v. Lx et A2 officium. holeostion - v .Lx holostion. holera -v . Lx cholera. holeum - v .Lx oleum. holibaster - v. A2 olivaster. holibetum - v .L x olibetum. holibus - v. A2 olivus. holim - v. Lx et A2 olim.

holiva - v.L x oliva. holivetum - v. A1 olivetum. holocausto - de martyribus, comburi : Rath.

Opuse. 462 A 9 ecce in qua schola educabaris, discipule obedientissime ac verecundissime Christi ; qua exercebaris palaestra, regis illius coelestis athleta; quo -abaris incendio, acceptis- sima hostia Christo.

holocaustum - o- inf. — Transi., de Christi sacrificio: Gel. Deer. 3, 21 multiformis autem nominum Christi dispensado: ... sacerdos, quia se obtulit -urn. — De eucharistia: Vita Syri 481, 2, 15 et dum laetus iuxta ordinem suum ... sacrificium Sacerdos libaret; ... super -urn protinus splendor emicuit, atque radiavit. In quo fulgere dexteram Domini meruit videre S. Syrus. — De pueris monasterio oblatis : Paul , diac. Exp. 152, 1, 44 ita edam ille infans o-um domino efficiatur. — De vita monastica et ascetica: Vita A pian. 325, 1, 8 totam intentionem suam in ilio constituit, cuius se membrum esse cognovit, et membra sua pro eius caritate iugi- bus affecit cruciatibus, ut dignum Deo merere- tur fieri sacrificium, et se offerre posset -urn in odorem suavitatis: Rath. Opuse. 463 B 8 studebas ... quotidie Domino victimam immolare, -um mactare, non ex alieno verum pecore, sed ex proprio corpore. — De nocturna pollutione : Paul . diac. Exp. 101, 2, 5 pro sola enim pollutione. idest; absque somnii crassitudine quae sine perpetratane in somnio fit; quinqué psalmi canendi sunt ; eo quod sine cogitatione fit. Haec namque pollutio; -urn dicitur. quia poene sine necessitate fit. — Sensu spirit, (cf. B laise) : Greg. M. Cant. 475 B 9 in dextera ergo Dei lex ignea est, quia in electorum cordibus, qui ad dexteram ponendi sunt, flagrant divina praecepta, et charitatis ardore succensi sunt. Iste ergo ignis, quidquid in nobis est exterius rubiginis et vetu- statis, exurat, ut mentem nostrum velut -um in Dei contemplatione offerat : Ps. Greg. Exp. 600 B 3 tunc electorum suorum oblationes Deus acceptas habebit, quia sanctas eorum meditatio- nes nullius pravitatis admistio commaculabit. -a nihilominus eorum accipiet, quia totum quod in eis erit, fiamma divinae charitatis accendet.

holographus - o-fus Romae inscr. II, 4185,2 .

holosericoprata - olosicopr- Romae inscr. II, 5211, 1.

holus - v. Lx et A2 olus. holym - v .L x olim.

LEXICON 33

homanus - v. A 2 humanus. homelia - v. A2 homilía. homeltium - P a u l. diac. Fest. 91, 21 -um

pillei genus.homicida - gen. sing, -e C oncord . 238, 6;

nom. pl. -as L ex Rom. R aet. 398,12. — Transí., sensu spirit., de diabolo (cf. Vulg. Io. 8, 44 et B la ise ) : A nast. Vita Bas. 302 B 1 diabolus, qui ab initio -a est, invidens eius (scil. Preterii) religioso proposito, commovit unum ex servis eius, et hunc ad puellae succendit amorem.

homicidalis - hu- Ep. Lang. 697, 11. homicidium - o- L ex Rom. R aet. 398,

7, -oci- 442, 38. — Abi. sing, -um 444, 8. — Transi., sensu spirit. : R ath . Prael. 191 C 13 violata charitas, odio subvertente, in duobus spirituali regeneratione fratribus -i crimine notatur ; de diabolo : Lib. Sacr. 165, 1,47 tu es maledicte -i princeps.

homilía - hu- Ioh. A rch ic. 195, 1, 18, ome- Cass. Hist. 587,1 : Cass. Inst. 14,1 : P a u l. diac. Exp. 96,1,21, -me- P a u l. diac. Hist. Lang. 118, 17. — Nom. pl., fort, perper., hu-lis inf., abl. pi. hu-lias Ioh. A rch ic. 209, 15. — De sermonibus Patrum in liturg. adhib. : Ioh. A rch ic. 209,13 in vigilia pridie Natalis Domini hu-lis cum respon- suriis suis vel antephonis in mattutinis laudibus de ipsa die pertinentes canuntur.

homitidium - v .L x homicidium. hommo - v. A2 homo. homnino - v .L x omnino. homnipotens - v .L x omnipotens. homnis - v. Lx, Al et A2 omnis. homo - o- L ex Rom. R aet. 433, 18: Mon.

Neap. A rch. IV, a. 1017, 110, 2: inf., homm- I 1, a. 965, 125, 27, omm- II, a. 992, 119, 31, homos I 2, a. 961, 95, 31, hemon- P a u l. diac. Fest. 89, 8. — Sing., nom. -em P a u l. diac. Fest. 247, 22 : Lex Rom. R aet. 431,21, gen. -es 386, 20, -em 380, 9, -i 414, 5, dat. -em 429, 5, acc. -e Cap. A q u il. 30, 5 : Lex Rom. R aet. 367,6, o-e M on. Neap. A rch . I 1, a. 937, 91, 25, -um L ex Rom. R aet. 325, 12, abl. -em 401, 1 ; pl., gen. -bus M on. Neap. A rch . I 2, a. 955, 36, 5, -i C hron. A lt . 5, 32, abl. -es Lex Rom. R aet. 404, 8: M on. Neap. A rch . I 1, a. 820,7, 4. — Cum adi. neutr. coniung. : L ex Rom. R aet. 438, 3 si quicumque iudex qualecumque ingenuum o-em in causas fiscales conligaverit, pro hoc suam ingenuitatem non perdat. — Cum in fund. : An. ex div. 131, 16 quern (humorem) non solum infructibus verum etiam inomnibus (= in -bus) ut supra dixi repperit. — Generaliter

vel abstráete, in allocut. : B ert. Barth. Lip. 40 E 3 intuere mecum, o -o, civitates, et habitacula, quae olim populus seductus infidelitate possedit.— In log., de specie : Boeth. Anal. pr. 640 C 4 particularem autem affirmativam (scil. propositio) quidem converti necesse est particularités ... Privativam vero non est necessarium. Non enim si -o non inest alicui animali, et animal non inestalicui hom ini. em exire, -em exuere, mori:Gump. Vene. 214,23 quo (scil. Wratizlav) etiam post tardos temporum tractus naturaliter -em exeunte, sobolem ... reliquit: Vita Valent. Gen. 544, 2, 6 beatus Valentinus ... post longa huius vitae certamina, -em exuens, ad siderea transiit regna. — De Christi humana natura : Ps. Greg. Exp. 562 D 12 sine peccati macula solus invenitur -o Iesus Christus : A nast. Theod. Stud. 732 B 8 haec divinitus audivit a Domino : Vade, discipule, ad praedicandum,... consule figmentomeo, cuius misertus -o factus su m . o Dei,de sanctis (cf. Blaise 4): Vita Severini 500, 2, 29 pretenso pede tetigit -em Dei. — Transi., sensu mor. vel spirit., vetus -o, in malam partem, de horn, natura peccato corrupta (cf. Rom. 6, 6 : Eph. 4, 22: Col. 3, 9; B laise 2): Sacr. Greg. 62, 12 concede quaesumus omnipotens deus, ut veterem cum suis rationibus -em deponentes illius conversatione vivamus, ad cuius nos substantiam paschalibus remediis transtulisti : A nast. Vita Bas. 299 D 12 et mox cum tremore consurgens deponit vestimenta sua, et cum eis procul dubio veterem -em, sic demum descendens in aquam orabat, et accedens sacerdos baptizavit eum; novus -o (cf. Col. 3, 10: Eph. 4, 24), de Christo et de redemptionis gratia: Paul. diac. Exp. 31,2 ,33 novum testamentum ideo dicitur; quia novis -bus datum est. et quia ad novum -em attinet. Sic enim dicit beatus gregorius papa, novus -o venit in mundum ; nova praecepta dédit mundo : Vita Apian. 322, 1, 50 pro eins (scil. Christi) dilectione veteres deposuit exuvias et novum -em cum suis actibus induit. — N. locutt. -o exterior (de eo quod ad sensus et ad vitam animalem [cf. Blaise s. v. animalis, 2] attinet), -o interior (de ratione et intellectu) : Paul. diac. Exp. 13, 43 aures exterioris -is; sonum tantum audiunt; sed non discemunt. eo quod noster -o exterior ; communis est cum bestiis. -o vero interior ; communis est cum angelis. quia ipse ad imaginera dei plasmatus existit.

homocidium - v. A2 homicidium.

homoeusios - (gr. ôpoiouaioç) omoeou- inf.— Cass. Hist. 271,103 omousion et omoeou-on,


id est eiusdem substantiae et similis substantiae nomen abicimus tamquam scripturarum extra- neum.

homousios - (gr. ôpooùatoç) om- Cass. Hist. 271, 103 : Dion. Cyr. syn. 237, 29.

homonimus - v. A2 homonymus. homonymus - -ni- Gl. Ber. 365, 11, o-ni-

367,8.hornos - v. A2 homo.homousae - de Musis, natura unitae (cf.

B la ise ) : Cass. Var. 138, 36 Musae vero Eoa lingua quasi -ae dicuntur, quod invicem sicut virtutes necessariae sibi esse videantur.

homunculus - nota locut. redund. : P a u l, diac. Hist. Lang. 139, 14 erat quidam parvus -us ex propria familia Godeperti oriundus in civitate Taurinatium.

honde - v. Lx unde. honero - v. Lx, A 1 et A2 onero. honestas - sing., acc. -e P aul. diac.

Exp. 172, 1, 42, abl. -em Lex Rom. R aet. 332,15. — Nota locut. -em (i. e. honorem) alci debere, Ps. Ambr. Gerv. 744 D 7 statimque sanctus Vitalis corpus martyris rapiens, intra Ravennensium urbem sepelivit cum omni -e martyri debita.

honeste - o- Ioh. A rchic. 212, 42: P a u l, diac. Exp. 154, 2, 4.

honestus - o- Romae inscr. VII, 17910,2: inf. — Gen. sing. fern, -a Mon. Neap. A rch . I 1, a. 934, 75 , 5: 1 1, a. 937, 94, 1, -e inf. — In form.: Mon. Neap. A rch. I I , a. 930, 48, 7 a presenti die ... offerre et offeruimus vobis ... Idest integras duas petias de terras portionis mee memorate eufimie -e femine. — Hon. tit. defunctorum (cf. Thes.) : Cap. inscr. 4523, 3 hic posila est Claudia Innocentia o-issima femina : Romae inscr. I, 2794, 2 defun[ctus] est vir -us bigilius.

honmis - v. Lx omnis. honnis - y .L x omnis.honor - o- Rav. inscr. 330, 2: Romae

inscr. Vili, 20943, 2: Ioh. A rchic. 195, 1, 33: P au l. diac. Exp. 142, 1, 24: Ioh. xv 10, 27. — Sing., nom. honus G l. P h ilox . 187, 1, 10, acc. -e Lex Rom. R aet. 359, 15: Chron. A lt . 24, 7. — Coniung. cum adi., fern. : L ex Rom. R aet. 309, 22, neutr. : 359, 15: 388, 6; cum pron. (adiect. more) neutr. : 394, 1 : 396,9 . em, ad -em, in -e, in honorem, honoris tribuendi causa : P aul. diac. Hist. Lang. 79, 20 altarium in -e beati Martini confessoris constructum : 150, 1 (basilica), quae aliquando

pantheum vocabatur et conditura fuerat in -e omnium deorum: T ra n sl. Reg. 239, 1, 19 in ipsa vero confessione corpus B. R eguli... posuit in sepulchro marmoreo novo, et desuper altare construxit; primum vero -em B. Martini: Ioh. XV 9, 39 est enim ipsa abbatia constructa in -e ... Retri et Pauli: M on. Neap. A rch . IV, a. 1018, 122, 16 placuit vobis fabricare et dedicare ecclesia ad -em beati iohannis. — In form. : Sacr. G reg. 5, 18 Consecrado. Deus -um omnium, deus omnium dignitatum ... — De ecclesiasticis muneribus (cf. B la ise 2) : V ita V a len t. Gen. 544, 1, 21 Beatus ... Valentinus salubriter pastoralem curam ita gessit, ut vita cum meritis concordarci. Propter culmen -is, a recto tramite non deviavit intentionis pedem: sed vera semper viriliter permansit in fide: Mon. Neap. A rch . IV, a. 1003, 18, 22 omnem officium sacerdotalem ibidem canere promicto vel kanere facio usque : dum domino meo placueris et ego perductus fuero ad o-em sacerdotalem.— F. pompa, in malam partem (cf. B la ise s. v .

pompa) : Sacr. G reg. 6, 1 pontificalem gloriam non iam nobis -r commendai vestium, sed splendor animarum: V ita V a le n t . Gen. 544, 2, 2 beati mundo corde; quoniam ipsi Deum videbunt (Mt. 5, 8), ipsorumque erit regnum caelorum ; non eorum, qui extolluntur in -bus et divitiis, et qui gloriantur in signis et prodigiis.— Sensu Christ., de defunctis: Petr. subd . Chron. 159, 4 in ecclesia Stephania translatas, merito cum -e quiescit (Agrippinus episcopus) : Pass. Vict. A ss. 670, 1, 38 eadem hora S. Victorinas ... tulit corpus eius, ac sepelivit cum magno -e ; de sanctis et eorum cultu : Pass. Eut . 461, 1, 65 per cunctam ecclesiam de loco in locum aitarla construxerunt, ad -em Sanctorum atque sanc- tarum Virginum Dei. — In metaph., vasa praeparata in -em (cf. Rom. 9, 21: 2 Tim. 2, 21), de electis : Ps. Greg. Concord. 662 B 1 reddet ergo Deus unicuique secundum opera sua, quia vasis praeparatis in -em reddet vitam aeternam, et aptis in contumeliam, debitam damnationem.

honorabilis - honore dignus, sensu Christ., de sanctis et eorum cultu: Gel. Decr. 7, 153 tertia vero sedes apud Antiochiam beatissimi apostoli Petri habetur -is, eo quod illic prius- quam Romae venisset habitavit: Sacr. Gel. 143, 3 Deus, qui präsentem diem -em nobis in beati Iohannis nativitate fecisti... : 169,23 Beati Laurentii martyris -em passionem muneribus domine geminatis exsequimur: 225, 24 gloriosi illius martyris vel confessons pia certamina

LEXICON 35

prçcurrendo, cuius -is annua recursione solem- nitas, et perpetua semper et nova est.

honorificabilitudinitas - honor (cf. Duc.) : P etr . Pis. Gramm. 164, 17 -as nomen est appel- lativae qualitatis generis feminini.

honorificae - v. A2 honorifice. honorificatio - acc. sing, -e inf. — Actus

honorificandi (cf. Duc., Thes., B la ise ) : Chron. A lt . 16, 9 dominus dux faciebat toti Capurlen- ses et Equilenses omnibus -e.

honorifice - -cae C onc. Rom. 826 573,16. — Sensu Christ., f. graviter, sollemniter, veneranter", in liturg. : P a u l. diac. Exp. 87, 1, 2 quando incipit ille cantor dicere gloriam ; non debent festinanter surgere; sed -e et inclinato capite: O rdo Rom. 124, 13 acolythus deferí evangelium usque ante altare in presbyterium, praecedente eum subdiacono sequente, qui eum desuper planetam suscipens manibus suis -e super altare ponat : Pass. Reg. 230, 2, 34 (Regulus) passus et sepultus est Calendarum die Sep- tembris ; cuius -e est celebranda festivitas ; erga martyr. : Pass. Vig. 165, 2, 60 (Vigilius) colle- git busta eorum (seil, martyrum) in Sindonibus mundis ; rediensque Tridentinae urbi, -e condidit in ecclesia, ipsorum nomini ab ipso Domino consécrala. — N. locut. f. redund. : C hron. A lt . 9, 12 fecerunt ecclesia -e in medium littore ad suum honorem et domum similiter.

honorificentia - dat. sing, -ç inf. — Reverenda: Cass. Var. 307, 31 et ideo salutans clementiam vestram (scil. Iustinianum imp.) -a competenti. — Actus honorandi, sensu Christ. : Ion. xi! 1038 A 11 sicut enim eumdem asylum ad -am omnipotentis Dei et pretiosissimi Try- phonis martyris est peractum... — Hon. tit. : Ion. vili 245, 29 preterea -ç vestrç (scil. Karolo III imp.) cum benedictione apostolica palmam ... direximus.

honorífico - ind. fut. 3a sing, -vit (cf. Vulg.Io. 12, 26) Cap. Virceb. 316, 13. — Sensu Christ., de cultu sanctorum: Sacr. G e l. 202, 10 benedictio tua deus impleat corda fidelium tales- que perficiat, qui martyrum -ent passiones, et remedia salutis aeternç ... adsequantur: C hron. A lt . 7, 38 “ Ego sum Petrum principe et apostolum ... Constitue tibi, ut -es sive ediffices ad meum honorem ecclesia... ”.

honoro - o- P a u l. d iac. Exp. 160, 2, 25. — Inf. praes. pass, -are P a u l. diac. Exp. 109,2,41. — N. locut. a Deo -tus, de sanctis : A n ast. Vita loh. El. 507, 1, 37 hae sunt beatissimi a Deo -ti Ioannis Patriarchae narrationes. — Transi., de

animalibus : Pass. Reg. 230,1,31 (beatus Regulus) dum a seculi istius vanitale viverci sequestrata, ferarum, multorumque animalium -abatur quotidie famulatu.

1 bonus - v. A2 honor.2 bonus - v. Al et A2 onus. honustus - v. Lx onustus. hopera - v. Al opera. hoperarius - v. Lx et A2 operarius. hoportet - v. Lx et A2 oportet. hopservo -v .L x observo. hoptabus -v .L x octabus.hopus - v. Lx et A2 opus. hora - o- inf. — Acc. sing, ora Ioh. Archic.

212, 40 (bis), -a inf. ; pl., nom. oras inf., acc. oris inf., abl. oras inf. — De horis canonicis (cf. Duc., THES., B laise 1, B laise Lex. 3): Lib. Sacr. 172, 1, 42 or. (= oratio) ad -am primam: Ioh. Archic. 212, 1 item de cursu diurno vel nocturno qualiter o-as canónicas nuntiantur in sánete sedis Romane ecclesie sive in monastiriis constitutis: Paul. diac. Exp. 141, 1, 9 agant ibidem opus dei. et reliqua. Ita in opere debent fratres agere tertiam. et reliquas -as; sicut in monasterio : Mon. N eap. A rch. I 2, a. 970, 188, 2 et in eadem ecclesia nostra ... homnem hofficium sacerdotalem canere debeant. hoc est hésperos et matutinos seu missarum sollemnia. et oris laudibus. — N. locutt. grandi -a diei, de die (aestatis) : Paul . diac. Exp. 99, 2, 36 si capitulum stante die peragitur ; (candela) devet fieri accensa post capitulum ; adhuc stante die ; sicut in aestivo tempore fit; quando grandi -a diei peragitur capitulum. si autem tarde completar capitulum. idest; iam incipiente nocte ; devet fieri accensa illa candela dum in capitulo sedent ; sicut fit in hiemis tempore ; circa -a, ilio tempore : Ios. F l. Apion. 66,14 super haec igitur Manethon quidem prius in lapidicinas macéralos dicit expulsos, deinde dal eis ad habitandum Ava- rim et dum circa -a contra Aegyptios pugnatum fuerit, lune dicit evocasse eos Hierosolymitarum auxilium; sine -a, continuo, iugiter, perpetuo : Mon. N eap. Arch. II, a. 988, 81, 20 et omnem officium sacerdotale die noctumque facere et exivere debeamus sine oras ut atput deus mihi laus et mercis atcrescat ; ad -am, parumper (cf. Blaise) : Ps. Greg. Exp. sed haec anima illius terribilis iudicii terrore perculsa, amoris Dei desiderio accensa, moras non patitur, dilationem aversatur ; et si ad -am Deum convenire distule- rit, damnationem se evadere non posse arbitra- tur; ipsa -a, statimi A nast. Vita Bas. 311 A 2


et loquente eo (scil. Ephraem) Graece, ipsa -a glorificaverunt Dominum, qui omnia potest, et exaudit orationes timentium se. V. Lx ora.

horacolum - v. Lx oraculum. horaculum - v. Al oraculum. horarium - v. A2 orarium. horatio - v. Lx et A2 oratio. horatorius - v. Lx oraturius et A2 oratorius. horda - forba G l. P h ilox . 189, 2, 30. hordeaceus - o- An. ex div. 140,11, -ci-

135, 10, — Abi. sing. mase, -cium 135, 10.hordeum - o- An. ex div. 135, 16: Mon.

Neap. A rch . IV, a. 1017, 120, 9. — Abi. sing. -i An. ex div. 134, 11, o-um Mon. Neap. A rch. II, a. 988, 84, 17.

hordinacio - v. Lx ordinatio. hordinatio - v. Lx et Al ordinatio. bordino - v. Ly, Al et A2 ordino. bordo - v. Lx et A2 ordo. borea - v. Al horia.horgania - acc. sing. (?) -a inf. — Instru

mentum (parvum) (cf. gr. òpyàviov), supellex (cf. adn. ad loc.) : Mon. Neap. A rch. I l , a. 927, 43, 1 et hoc recordati sumus ut nec ego nec vos nec vestris heredes non abeatis licentiam intus memorata ecclesia vestra qualibet -a aut lectum ponere per nullum modum.

horganium - v. Lx organeum. horgiolus - v. Lx hordeolus. horiens - v. Lx et A2 oriens. horientalis - v. Lx orientalis. horigo - v. Lx origo. horior - v. Lx et A2 orior. horisonus - v. Al horrisonus. borna - v. et Lx et A l urna. hom am entum - v. Lx, Al et A2 ornamen-

tum.hom atus - v. Lx et A2 2 omatus. hornea - v. A2 homa. horninum - v. Lx horminum. hom us - v. Al et A2 omus. boro - v. Lx oro. horophoma - v. Al orophoma. horrearius - o- Rav. inscr. 321,2. horrende - (adv.) -ç Ioh. viii 108, 33. horrendas - o- Lib. Sacr. 175, 1, 48.

— Nom. pi. fern, -e inf. — De Eucharistia : A nast. Vita Bas. 301 D 14 (Hebraeus quidam) credens ergo quod revera -um sit et gloriosum Christianorum mysterium, in crastinum adit Basilium. — Sensu mor., de peccatisi P a u l, diac. Exp. 36, 2,45 sunt enim multi ; q u i... inte-

ritum animarum dissimulant, istorum dissimula- tiones ; -e sunt et detestandae.

horrens - in imag., sensu spirit. : C onc. Rom. 826 564, 9 hinc namque est, quod inge- mescens dico, quia populi Christiani ... audio temere contra catholicae fidei documenta et patrum statuta agere ; quod oportunum est spiritali amputati mucrone, ne seges boni agricolae zizaniorum mixta -bus fructibus sordescat.

horreo - o- inf. — Seq. acc., sensu mor. (cf. B laise II, 2) : Paul . diac. Exp. 161,1, 31 et iterum sunt alii qui o-ndo vitium ; etiam hominem in quo vitium est o-ent.

horresco - abs., de cibis, fastidium facere : Cass. Var. 220, 22 dulcedo mellis, si assidue sumatur, -it.

horreum - o- Cap. Virceb. 300, 18 : inf. — Abi. sing, o-um M on. Neap. A rch . IV, a. 1016, 79,17. — Transi., sensu Christ., de regno caelesti (cf. B la ise ) : G reg. M. Cant. 516 C 8 myrrham dilectus cum aromatibus metit, quando Christus mortificatione vitae ad perfectionem perducta, electum suum ab hac vita succidens, ad coeleste -urn cum sancta opinione induciti R ath . Prael. 305 C 6 his destitutis, ad alios subinde migrans, nullumque ... ad -um Dominicae areae fructum apportans, quot debuisti manípulos ferre, tot exi- geris in iudicio componere.

horribilis - o- Petr. subd . Agripp. 113, 21 : inf. — De horn, vultu, f. iratus, tristis : Pa ul , diac. Exp. 162, 1, 23 Ule turbulentus est. qui in vultu suo hilaritatem non ostendit. et semper incedit iratus ; et vultu o-i. — Transi., sensu mor., f. abominabilis, detestabilis : Paul . diac. Exp. 161, 1, 9 si in aliqua immunditia corporis iacuerit ; nullo modo abba fieri debet. quia malum hoc ; valde deo o-e est.

horripilor - ind. praes. 3a pers. sing. -atum inf. — Gl . Philox. 187, 1, 16 -atum : òpOoTpixeì.

hortator - o- inf. — Gen. sing, o-i Mon . N eap. A rch. I l , a. 946, 161,2.

hortensis - o- inf. — Norn. sing, neutr. o-um An. ex div. 138,16.

horteus - v. A2 hortus. horthonicus -w .Lx orthopnoicus. horthopnicus - v. Lx orthopnoicus. horthopnocus -v .L x orthopnoicus. horticellus - o- inf. — Abl. sing, -urn M on.

Neap. A rch . I 2, a. 949, 5, 25. — Parvus hortus, hortulus i M on. Neap. A rch . II, a. 997,172, 12 venundedimus et tradidimus tibi ... integra

LEXICON 37

portions nostra de o-o qui antea casa fuit posila intus memorato castro iusta hortum vestrum.

hortobnicus -v .L x orthopnoicus. hortodoxus - v. Lx ortodoxus. hortomnoycus - v. Lx orthopnoicus. hortopnia - v. Lx orthopnoea. hortopnocus - v .L x orthopnoicus. hortopnoicus - v .L x orthopnoicus. hortopnoycus - v .L x orthopnoicus. hortor - o- P a u l. diac. Exp. 59, 1, 18: inf.

— Ind. praes. 3a pers. sing, o-at P a u l. diac. Exp. 73, 1,28.

hortulanus - abl. sing, -us M on. Neap. A rch. 1 1, a. 935, 78, 13.

1 hortus - o- C oncord . 272, 27: Mon. Neap. A rch . I 1, a. 937, 91, 12, - te -1 2, a. 955, 36, 24. — Sing., nom. -um M on. Neap. A rch. I 2, a. 962, 101, 25, o-um I 1, a. 937, 91, 13 (bis), abl. -um I I , a. 920, 24, 17, o-um I I , a. 937, 91, 21 ; pl., nom. -ua I 1, a. 920, 25, 21, acc. -ua I 1, a. 938, 113, 14, -uas I 2, a. 952, 30, 23, abl. -uas I I , a. 943, 143, 2. — Transi., de Ecclesia: G reg. M. Cant. 513 C 14 -us sancta Ecclesia existit, quia dum populos multos in fide gignit, quasi flores pulchros bona terra emittit; de B. V. Maria: P a u l. d iac. Hymn. 123, 2, 6 haec virga lesse, virgo puerpera, / -us superno genere consitus ... / mundum beavit viscere caelibi.

2 hortus - v .L x 2 ortus. horziorus - v .L x hordeolus. hos - v. Lx et A2 1 os. hosculum -v .L x osculum.hospes - o- P a u l. diac. Exp. 56, 1 ,9 : G l.

Ber. 375,4: M on. Neap. A rch . I l , a. 942,133, 2 : inf. — Sing., gen. -peti M on. Neap. A rch. I 2, a. 955, 39, 8, o-i inf. ; dat. fern. (?) o-a inf.— Villarum seu pagorum incoia vel agricola (cf. Duc., et M on. Neap. A rch . I 1, p. 62, adn. 5 et p. 133 ss., adn. 2): M on. Neap. A rch . I 1, a. 943, 142, 10 a presenti die ... commutavi et tradidi vobis ... Idest integras sex uncias meas de omnibus o-ibus fundatis et exfundatis : I 2, a. 979, 254, 9 cuius (scil. monasterii) -es et ser- bis sumus partibus militie et partibus langobardorum: II, a. 982, 19, 26 seu et tunc tetigit me memorato Sergio, et vonella o-a nostra germana memorati turbi o-i nostri qui me te tig it... — F. in malam partem, de barbaris : P a u l. d iac. Hist. Lang. 90, 19 his diebus multi nobilium Romano- rum ob cupiditatem interfecti sunt. Reliqui vero per -es (v. 1. hostes) divisi, ut terciam partem suarum frugum Langobardis persolverent, tributarli efficiuntur.

hospicium - v.Lx s.v. et Al hospitium. hospitalarias - monachus cui munus

suscipiendi hospites delatum est (cf. Duc., B la ise Lex. II): P au l. diac. Exp. 149, 20 si autem ilium talem cognoverit frater ille -us per duos menses ; tunc debet dicere abbati eius vitam ; eiusque sollicitudinem.

hospitals - sing., acc. -em inf., abl. -e inf. — Cella hospitum in monasterio (cf. B la ise Lex. 2) : P aul. diac. Exp. 149,1, 33 deinde post quam in -e legerit ei regulam ; tunc si adhuc ste- terit ; debet se indui suis bonis vestimentis : 165, 1,22 si autem (hospes) pauper fuerit ; (portarius) innuit illi ; ut ad -em vadat.

hospitalitas - -em tenere, de monachis, hospites suscipiendos curare : P aul. diac. Exp. 149, 1, 15 deinde suscipiatur in cella hospitum adhuc laicus. debet enim ilium suscipere qui -em tenet.

hospitatus - o- inf. — De fundo vel domo quae hospiti (v. A2 hospes) sub certis servitiis conceditur (cf. Duc. 2) : Mon. Neap. Arch. II, a. 985, 52, 16 a presenti die promtissima volúntate. promitto vobis... et per vos at cuncte vestre congregationis monachorum memorati sancti et venerabilis vestii monasterii : propter integra portione mea qui mihi pertinet vel pertinentes fuerit per memoratis iugalibus genitoribus meis de omnem illorum hereditate seu substantias de intus et foris. simul et de omnem illorum. o-um fundatum et exfundatum. omnibusque: atia- centibus et pertinentibus eis.

hospitiolum - de cella monachi (cf. THES.) : V ita Gaud. Nov. 419, 9, 3 per idem tempus beatissimus vir intra moenia urbis ... quoddam -urn, ceu coenobii claustra, circumspectum ad habitandum expetierat.

hospitium - domus (cf. B la ise 2): Pass. Reg. 230, 1, 37 missi quidam iuvenes ad eius (seil. S. Reguli) -urn pervenerunt : R ath. Opuse. 528 A 8 cum primoribus nihil actitat regni, -a illorum non adit, colloquia parvipendet ; ad suum eorum nullum invitât (episcopus). — Transi., sensu spirit., sedes: Dion. Gr. Nyss. horn. 363 D 4 nec ob affectus irascibiles aestimandum in corde esse mentis -urn.

hostendo - v. Lx et A2 ostendo. hostensio - v. Lx et A2 ostensio. hostia - fo- P aul. diac. Fest. 74, 10, o- Lib.

Sacr. 175, 1, 47. — De Christo : Ps. Greg. Exp. 587 D 5 ipse est enim summus Pontifex noster, qui in ara crucis pro totius mundi sanitate, sui corporis -am obtulit : Ioh. A rchic. 205,


33 defunctorum autem qui merentur die dominica, Christus Filius Dei ipse dat requiem, qui semetipsum pro ipsis vel pro universo genus humano -am obtulit. — De eucharistia (cf. B la ise 3) : Sacr. G el. 60, 7 efficiatur haec -a domine quaesumus solemnibus grata ieiuniis, et ut tibi acceptior fiat, purificatis mentibus immo- letur : Sacr. Greg. 3, 24 offerimus praeclarae maiestati tuae de tuis donis ac datis + -am puram + -am sanctam + -am inmaculatam + panem sanctum vitae aetemae + et calicem salutis perpetuas : 18, 18 -as tibi domine beati Felicis confessoris tui dicatas meritis benignus adsume : Ps. G reg. In I Reg. 83 C 13 salutis quippe fructum non percipiunt in comestione salutaris -ae, qui ea quibus se repleverant flagitia portant in mente : O rdo Rom. 140, 21 tunc acolythi vadunt dextra laevaque per episcopos circum altare, reliqui descendant ad presbíteros, ad confrin- gant -as: T ransl. Reg. 238, 2, 33 quando -am Deo sanctificabat, ad praedicationem eius (scil. Reguli) copiosa turba currebat. — Transi., sensu spirit. : R ath . Opuse. 463 B 10 studebas, dico, quotidie Domino victimam immolare, holocaustum mactare, non ex alieno verum pecore, sed ex proprio corpore. Tu sacerdos, tu -a eras ; tu camifex, tu martyr ; tu tortor, tu torsionis perla- tor ; tu iugulum, tu iugulator ; ultor criminis, ser- vator alumni, camis neglector, mentis provisor,

hostiarius - v. Lx et A l ostiarius. hosticapas - P aul. diac. Fest. 91, 15 -s

hostium captor (cf. Forc.).hostilis - sensu spirit., ad hostem, id est ad

diabolum, pertinens (cf. Blaise) : Lis. Sacr. 126, 2, 20 -es vitiorum acies mirabiliter supe- rarunt (martyres) : Sacr. Greg. 73, 11 da quaesumus ecclesiae tuae misericors deus, ut sancto spirita congregata -i nullatenus incursione tur- betur.

hostilitas - sensu spirit., praesertim de diaboli insidiis: Lib. Sacr. 155, 2, 32 Deus ... protege ab omnibus impugnationibus supplices tuos • Ut qui in defensione tua confidimus nullius -is arma timeamus.

hostio - Paul. diac. Fest. 91, 9 hostia dicta est ab eo, quod est -ire ferire.

hostis - fostim Paul. diac. Fest. 74, 9, o- Lex Rom. Raet. 409, 7. — Abs., sensu spirit., de diabolo (cf. Blaise 2) : Cass. Inst. 53, 7 ultra omnes dementias est Redemptoris sui iussa neglegere, et crudelissimi -is vota compiere : Greg. M. Cant. 513 D 8 unaquaeque anima sancta etiam hortus conclusas esse intelligitur,

quia ... dum humanas laudes omnino contem- nit, ipsa bona intentione se circumsepit, ne ad interiora rapienda -is antiquus irrumpere possit : Pass. Urb. i 15, 1, 30 obsecro te (scil. Christe), ut mecum comitare dignetur usque in finem gratia tua, quatenus conculcato -e maligno victrix ad te valeam pervenire : Serg. i 35 A 5 quampri- mum nobis attendendum ... ne -is malignas gregem Christi perturbet : P au lin . Hymn. 135, 5, 17 ieiuniorum sunt sacrata tempora, / in quibus -is bellum movet invidus : P a u l. diac. Exp. 36, 2, 11 patientia; tribus modis exercetur. aut a deo ; aut ab -e. aut ab homine : Mir. A n ast. 234, 14 ille invidus -is, antiquus humani generis ini- micus, immisit se in puella : Ioh. vili 320, 35 in omnes homines mortis sententiam vitae -is induxit : Ioh. xii 1028 A 8 omni diligentia omni- que amore impertió operae pretium duximus; ne quod erga pia desideria propensius impendi convenit, callidi -is invidia ob desidiam indefi- cienter subripiat: Serm. R o fil . 381 B 8 induite amaturam (= arm-) Dei, ut possitis signati a vobis repellere suggestiones -is versuti. — Item, sensu spirit., de reb. : Lib. Sacr. 41, 1, 19 praesta nobis Domine ... auxilium gratiae tuae • Ut ieiuniis et orationibus convenienter intenti, liberemur ab -ibus mentis, et corporis,

hostium - v. A l et A2 ostium. hostracatus - v. Lx et A2 ostracatus. hostracum do - v. Al et A2 ostracumdo. hostrea - v. Lx ostrea. hovbenio - v. Lx et A2 obvenio. hovenio - y . L x obvenio. bovile - y . Lx ovile. bovis - y . Lx ovis. hovvenio - v. Lx obvenio. hrotarius - v. Lx rotarius. buba - v. Lx et A2 uva. huber - y . Lx 2 über. hubi - v. Lx et A2 ubi. hubicum que - y . Lx ubicumque. hubique - y . Lx ubique.1 hue - hoc Crem, inscr. 4111,8.2 hue - v. A l et A2 1 hic. hud - y . Lx ut.huiusmodi - u- P a u l. d iac. Exp. 59, 1, 45:

90, 1 ,7 . — F. talis, pron. (cf. B la ise ) : R ath . Prael. 284 D 2 ipsum autem quid legibus merea- tur, non indiges doceri qui et vindex a Deo et a populo constitutus es super -i : 304 B 9 presbyter ore proprio captum -i respondens instruxit episcopum.

huiusscemodi - v. Lx huiuscemodi.

LEXICON 39

hulcus - v. Lx ulcus. hullus - y. Lx ullus. hulter -y . Lx ulter. hululatus - y. Lx ululatus. hululo -y . Lx ululo.humanitas - hom. natura vel condicio:

G reg. M. Cant. 497 B 10 ad amplexus sponsae suae Christus venire disponens, -em nostram dignanter assumpsit. — De Christi natura humana : Ps. G reg. Concord. 661 B 12 et (Dominus) seipsum dixit tristem secundum -em, profecto non secundum impassibilem divinitatem: Sacr. G reg. 91, 12 unigeniti tui domine nobis succurrat -s, ut qui natus de virgine matris integritatem non minuit sed sacravit, ... oblatio- nem nostram sibi faciat acceptam : P a u l. diac. Exp. 58, 2, 11 ideo dixit (dominus); non veni facere voluntatem meam ; quia in hoc loco ; non de volúntate divinitatis quam abet coniunctam cum volúntate patris dicit; sed de volúntate camis, idest -is ; quam suscepit propter nos de maria virgine : A n ast. Apocr. Ep. 665 A 15 eos enim qui unam voluntatem et operationem, vel etiam naturam unam deitatis et -is eius (sell. Christi) dogmatizant, inclyti institutores nostri et praeceptores repellunt et detestantur : R ath. Prael. 203 D 1 secundum enim divinitatem totus manens perfectus, neque in quo profice- ret habens, qui sic sine initio existit, ut neque defiriendo finem aliquem haberi possit; iuxta -em, quam tui gratia accepit, proficere voluit (Iesus). — Benevolentia, benignitas, dementia : P etr . sued. Chron. 176, 17 idem (= eundem, sell. Pomponium episc.) vero papa Hormisda misit ex constitutum synodum in Graecias, -em ostendens sedis apostolicae, quia Greci obligati erant sub vinculo anathematis. — Hospitalitas, f. caritas, sensu Christ. : P a u l. diac. Exp. 25, 2, 21 consuetudo est et fuit monasteriorum ; ut cum suscipiunt hospites ; tribus vel quattuor diebus omnem -em eis exhibere : 143, 1, 30 post lectionem vero ; exhiber! debet ei (scil. hospiti) omnis -s. Quid est omnis -s ? idest omnis dilec-t io . j nostra, regis epith. : Cass. Var. 2 1 ,13hos enim aestimatione subvehimus, alios gratia promovemos et ad omnes indulgentiae vias nostra se relaxat -s: 24, 18 -s nostra, quae sibi etiam in sceleratis locum pietatis inquirit, praesenti auctoritate definit, ut huius modi portenta provinciae finibus abigantur.

humanitus - de natura humana Christi (cf. B laise 4): A nast. Ep. Theod. Papae 666 D 4 secundum nos veraciter factum homo absque

peccato Dei Verbum, operatumque ac patiens -us quaecunque naturae sunt sine peccato.

humanorvitrio - v. A2 arbitrium et humanus.

humanus - hom- Cap. Regin. 262, 67, humm- Mon. Neap. A rch. II, a. 997, 156, 10, um- P aul. diac. Exp. 172, 1 ,11: Mon. Neap. A rch. 12, a. 951, 17, 23, hemona Paul. diac. Fest. 89, 8. — Fund, cum arbitrium: Mon. Neap. A rch. I 2, a. 964, 120, 6 et nunquam ... habeamus licentiam memorata nostra ecclesia ... tibi tollere aut te exinde eicere nec ... sacerdotes ... ibidem mittere per nullum modum nec per summissis personis nec per nullum -orvi- trio. — N. locut. : P a u l. diac. Hist. Lang. 180, 8 sublato e rebus -is (i. e. mortuo) patriarcha Sereno, Calistus ... Aquileiensem ecclesiam regendam suscepit.

humde - v. Lx unde. huméelo - v. Lx humecto. hum ectado - v. Lx humectado. humectado - u- inf. — Actus humectandi :

Cass. Var. 314, 4 ager eius (scil. monasteri!) nimia inundatione perfusus sterilitatis vitia de inimica -e contraxerit : Cass. Hist. 37, 106 olei siquidem unctionem, lavacrorum atque similium usum modis omnibus evitabat (Antonius), quia u-e sua in mollitiem robur corporis immutarci.

humectus - u- Cass. Hist. 38, 142. — Sensu obsceno : R ath. Opuse. 509 C 4 in quo enim Deus manet, et ipse in Deo, quomodo in eo diabolus dormire possit non video. Dormit vero in eo qui per hypocrisim vel elationem umbrosas et vacuus, per luxuriam existit -us.

humerosus - v. Lx humorosus. humerus - u- Cass. Hist. 137, 199: Paul,

diac. Fest. 23, 21: inf. — De toto brachio: P aulin . Hymn. 133, 4, 17 Mater beata camis sub velamine / Deum ferebat u-is castissimis: Pass. M artin ae 14, 25, 13 mortui enim sunt in tormentis pessimis et intolerabilibus centuriones novem, et ceteri dissoluti sunt ab -is suis. — Transi., de Deo: Lis. Sacr. 178, 2, 22 puer datas es nobis et filins datas es nobis cuius imperium super -um Dei (cf. Is. 9, 6) ; in metaph., de Christo bono pastore : Sacr. G el. 38, 21 (Domine) qui -is tuis ovem perditam reduxisti ad caulas ; sensu spirit. : R ath. Prael. 279 A 13 solet enim miserrimae animae id saepe contingere, ut dum virtutibus paulatim quotidie deficientibus, -os mentis ad reparandum in pri- stinum aut certe meliorem non exerit statum. — A d -urn, sub -o, iuxta (a tergo) : Ordo Rom. 122,


26 advocatores autem ecclesiae stant quidem cum maioribus ; non autem praecedunt cum eis, sed ipsi tantummodo sequuntur sellarem pontificis cum acolytho qui aquamanus portât ; quem semper necesse est sequi pontificem usque dum ad altarem ascendit, paratus sub -o in presby- terio quando vocetur a subdiacono regionario ad aquam dandam : 138, 14 quando (pontifex) inchoat canonem, venit acolythus sub -o, Habens sindonem in collo ligatam, tenens patenam ante pectus suum in parte dextra usque in medium canonem : 144, 18 adstat autem subdiaconus regionarius ante faciem pontificis ut adnuat ei. Ille vero contemplans populum si iam communi- cati sint, et adnuit ei. Et ille vadit ad -um, aspicit ad primum scholae, faciem crucera in fronte sua, adnuit ei dicere Gloriam. — N. locut. : Cass. Var. 47, 35 respice te supra omnium u-os atque ora volitare (i. e., ab omnibus celebrari).

humicidalis - v. A2 homicidalis.humiditas - humor: Gump. Vene. 221, 37

plaustrum altera stat ripa, undiquesecus aquae -e intactum.

humidus - u- G l. P hilox . 289, 2, 10: inf. — Cum liquor f. redund. : Cass. Var. 128, 7 imi- taris ... Moysen, q u i... inde (scil. de saxi sterilitale) fecit currere u-os liquores.

humilia - v. A2 homilía.

humiliatio - actus vel signum humilitatis, sensu Christ. : P aul. diac. Exp. 82, 6 nam ideo dixit (Benedictas) inclinato semper capite esse monachum debere ; ut per -era corporis ; desi- gnetur humilitas mentis : 94, 39 et iterum sunt alii; qui respondent e contrario dicentes; non est hoc concessio quod dicit beatus benedictus ; sed -o. Et respondens altera pars dicit ; non est verum ut causa humilitatis hoc dixisset; sed concessionis.

humilio - u- P aul. diac. Exp. 81 ,2 ,36 . — Se -are, se prostemere, provolvere : P aul. diac. Exp. 135, 2, 8 si iste frater qui incipit versum ita fefellerit ; ut totum chorum conturbet ; debet se -are usque ad terram : P etr. subd. Chron. 177, 18 tune Iustinus augustas dans honorem Deo, -vit se pronus, et adoravit beatissimum papam Iohannem ; sensu spirit., humilitatem exer- cere; de Deo: P aul. diac. Exp. 19, 1, 16 ille qui est omnipotens. et aetemus. et immortalis ; condescendit nobis, et se -ando ; fecit se patrem nostrum ; de hom. : P aul. diac. Exp. 26, 2, 29 et si se (abba) invenerit indignum ; -et se. deinde humilitate suscepta. et eiecta superbia; ad hoc

laboret et conetur ; ut dignus inveniatur. quatenus sibi et auditoribus suis proficiat.

humilis - u- G l. P h ilo x . 289, 2, 10: Mon. Neap. A rch . 1 2, a. 960, 83, 6, um m -12, a. 951, 15, 7; sup. -ilimus Ep. L ang. 712, 3. — Sing., nom. mase, -es M ed io l. in scr . 6298, 6, dat. mase, u-is M on. Neap. A rch . I 2, a. 960, 83, 6, umm-is I 2, a. 965, 141,8, dat. fern, u-em I 2, a. 957, 57, 7, acc. mase, w-e I 1, a. 927, 41, 5, abl. maso. M-em inf. — De ecclesiasticis, in form., hum. vel modestiae tit. : Romae inscr . II, 6449, 24 leo u-is clericus: Pass. T eren t: 113, 2, 13 S. Terentianus episcopus dixit : Ego -is servus Christi... : C onc. Tic. 150, 1, 29 Ioannes Sanc- tae Aretinae Ecclesiae -is Episcopus subscripsi : M on. Neap. A rch . I I , a. 937, 103, 22 neque a nobis nominato sergio -em abbatem presbiterum habeatis aliquando quacumque requisitionem aut molestia: I 1, a. 941, 89, 4 neque a nobis memorato benedicto u-em ygumenum ... neque a nostris posteris ... nullam exinde habeatis ... quacumque requisitone aut molestia : 1 1, a. 942, 138,6 horta est itaque intento inter nos petrum -em presbiterum et abbate monasteri! beatissimi ianuarii sacerdotis ... et te videlicet campulo : IV, a. 1016, 79, 5 certum est me petrum u-em presbyterum filio quidem iohanni ...: Ioh. xii 1020 A 6 Ioannes -is episcopus sanctae Tibur- tinae Ecclesiae. — Sensu Christ. : G reg. M. Cant. 479 C 11 ubera Dei sunt,..., -illimae incarnations eins condescensio ; de rebus spirit. : Lib. Sacr. 52, 2, 21 te (seil. Deus) -i devotione precamur : Ioh. viii 29, 6 hanc ipsam necessitatem spiritali filio nostro ... rursum significabimus et, ut quantocius nobis potent virtute subveniat, -illimis precibus exhortabimur; in form.: Ep. L ang. 712, 27 ergo, pastor pastorum ,... iamdu- dam (sic) apostolicis pro nostris -illimis sylla- bis precabimus almis obtutibus de tarn crudele et importabile ingerente m a t ta : Steph. v 793 A 1 hac de causa -ibus his nostris litteris tuam oramus venerabilitatem ; -ia, subst. : P a u l. diac. Exp. 13, 1,30 aures submitte. quia inclinare est; ab excelsioribus ad -ia submitti.

hum ilitas - u- Paul . diac. Exp. 39, 2,47. — Obsequium: Cass. Var. 182, 36 si tranquillitatis nostrae velis considerare rationem, quoddam regiae domus famulis praeiudicium -is impo- nis. — Sensu spirit, (cf. B laise 4) : Ps. Greg. Exp. 553 D 2 virtutes animae obscuratae sunt, et extenuatae virtutes simul conturbatae sunt. Charitas enim confunditur, -s impingitur, fortitude deicitur, castitas impugnatur : Pa ul . diac.

LEXICON 41

Exp. 13, 1, 28 et est sensus cum dicit; inclina aures. hoc est; ad -em discendane ; aures submitte. — F. humiliatio, sen actus se humiliandi : P a u l. d iac. Exp. 18, 1, 22 cum enim oboedientia pugnavis contra inoboedientiam ; videt earn sibi fortiter resistere ; ita ut earn per se superare non possit ; tunc adhibet sibi in adiutorium cete- ras virtutes. idest ; -es. orationes. atque lacrimas. Et sic faventibus sibi istis virtutibus ; quae dis- similia arma sunt; oboedientia superatrix ino- boedientiae domino iuvante existit ; de Christo : Steph. V 796 A 10 quapropter qui Christi -em, venerandam scilicet crucem, contemnunt, per- cussi sunt tanquam primogenita Aegypti. — In metaph., de morte (corporis et animae) : Rath. Prael. 214 B 7 ab obtutibus non receda! sepul- crum ; a meditatione ne aufugiat memoria pecca- torum, immanitas poenarum, formido supplicio- rum, contemplado iudicis, sententia illa ultima aeternae perditionis. Hoc est enim stercus, quo ad statum potes revehi pinguedinis ; haec fossa -is, qua fructum referre valeas piae operationis, videlicet ut conscientia pravitatis tangat memo- riam cogitationis, et plangens, quod te fecisse recolis, ad fecunditatem operis per defossionem confessionis, et contemplationem fetidae operationis radix tui redeat cordis. — De ecclesiasticis, in form., hum. vel modestiae tit. : Sacr. G reg. 5, 13 adesto supplicationibus nostris, omnipotens deus, et quod -is nostrae gerendum est ministerio, tuae virtutis impleatur effectu : A n ast. Vita loh. El. 502, 1 ,13 a vobis exqui- rat Deus et illa alia decem centenaria : quoniam si dedissetis quindecim libras, ut dixit -s mea, qui attulit quinqué centenaria, quindecim daret : Ioh. vili 80, 33 Leontardus quidam ... sanctam sedem apostolicam et nostram -em adiit, referons se ... homicidii incidisse reatum : A nast. Ep. Mart. 589 C 1 quibus confestim intrceunti- bus, iussio a Calliopa porrecta est presbyteris et diaconibus, in qua -is meae abiectio contineba- tur, quod irregulariter et sine lege episcopatum subripuissem : A n ast. Apocr. Ep. 662 C 8 deni- que Stephanum qui in sanctis est, ..., venientem in hanc regionem, ..., ad requisitionem -is meae ipsi cum omni studio et gaudio susceperunt et honoraverunt.

hum iliter - in bonam partem, f. reveren- ter : Cass. Var. 238, 8 atque ideo te cum favore divino suggestu praesentalis patriciatus evehi- mus, ut pro re publica nostra tractantem sedes celsa sublime!, ne sententia salutaris, cui decet -r pareri, a loco videatur venisse communi : Ioh.

Archic. 197, 2, 23 accepta diaconus benedictione a Pontífice oscolans -r sanctum evangelium, super altare... ascendi! et legit,

hummanus - v. A2 humanus. humor - u- Gl . Philox. 289, 2, 9. — Sing.,

acc. -r An . ex div. 131, 6, abl. -em 131, 17. — In re med. : A n . ex div. 149, 10 balaustion idest centifolia flos eius siccus tritus vulnera qui -em aut sanguinem mittunt desiccat.

humus - Gl. Plac. 24, 1, 17 -us terra ab humanitate dicta, quia cunctis humana est ; et est generis feminini. — Sepultura : Gl. Plac. 31, 2,21 posthumus dicitur puer qui mortuo pâtre nascitur ; quasi post -um patris, id est post sepul- turam.

huna - v. A2 una. hune - v. A2 hinc. huncia - v. Lx uncia. hunde - v. Lx et A2 unde. hundecim - v. Lx undecim. hundecimus - v. Lx undecimus. hungiculus - v. Lx unguiculus. hungo -v .L x ungo. hunguis - v. Lx unguis. hunitus - v. Lx unitus. huniversalis - v. Lx universalis. huniversus - v. Lx universus. hunus - v. Lx et A2 unus. hunusquis -v .L x unusquis. hunusquisque - v .Lx unusquisque. hurbs - v. Lx urbs. burina - v. Lx et A2 urina. hurior - v.Lx orior. huro - v .Lx uro. bus - v.Lx los. busque - v. Lx usque. hustulo -v .L x ustulo. hustura - v. Lx ustura. hustus - v.Lx ustus. husus -v .L x usus. hut -v .L x ut. hutensilis - v .Lx utensilis. huterinus - v .Lx uterinus. huterque - v. Lx uterque. hutilis - v.Lx utilis. hutilitas - v. Lx et A2 utilitas. hutiliter -v . Lx et A2 utiliter. hutor - v.Lx utor. hutrocelicus - v. Lx hydrocelicus. huu - adv. : P etr. Pis. Gramm. 168, 6 aut

(adverbial vocandi, ut heus -u oe ae. huvi - v. Lx ubi.hyacinthus - ia- Arder. 469, 46.


h y b e r n u s - v. A 2 hibemus. h y c - los. F l. Apion. 20, 1 -c ... Aegyptiaca

lingua et ac, quando pingui sono profertur, captivos aperte significai.

hydria - y- Gump. Vene. 216, 31. — In imag. : Lib. Sacr. 38, 2, 40 imploramus itaque inmensam clementiam tuam (Deus), ut contem- nentes tenebrosam profunditatem vitiorum. et relinquentes noxiarum -am cupiditatum. te qui fions vitae et origo bonitatis es semper sitiamus.

hydrogyrus - v. Lx hydrargyrus. hydropicus - i- An. ex di v. 140, 27. hydrus - y- infi. — De diabolo (cf. Thes.,

B la ise ) : P au l. diac. Hist. Lang. 66, 4 y-o non caperis, fraudis amice puer,

hyemalis - v. A2 hiemalis. hyems - v. A2 hiems. hylaris - v. Lx hilaris. hylaritas - v. A2 Maritas. hymbroco -v .L x embroco. hymnidicus - hymnorum decantatione efifiec-

tus ; n. locutt. -a laus, -a melodia : R ath. Opuse, ne prestantissimi cleri -am signorum cum strepila, laudem (contemnam) : Serm. R o fil. 382 D 16 cuius (scil. Rofili) corpus populi pii aromatibus condientes,... dignissime tradiderunt -a melodia sepulturae.

h y m n i s o n u s - hymnos sonans : Romae inscr. II, 4160, 10 exeuvians Christi cantibus -is.

h y m n i z o - intr., Deo laudes canere (cf. Thes.) : Ps. Greg. Exp. 552 A 6 et qui pro indulg e n te desiderio iniquitates suas annuntiat, in tabemaculis justorum dulciter hymnizat; trans., laudibus celebrare : T ransl. M agni 708, 36, 12 ipsi ... venerabile corpus in crypta eiusdem ecclesiae Dominum -antes deportaverunt.

h y m n o d i a - hymnorum decantado, can- ticum (cf. Duc.): A nast. Vita loh. El. 514, 2, 15 ad similitudinem monasteri! ex his civitas paene vivit, in diversis locis pervigiles -as Deo referons.

h y m n u s - hi- Lib. Sacr. 182, 2, 6, y- Sacr. G el. 5, 4: Sacr. Greg. 10, 11: P au l. diac. Hist. Lang. 80, 11 : P aul. diac. Exp. 88, 2, 26 : P aulin . Hymn. 150, 22, 85 : Ioh. viii 68, 23, hynum Sacr. G el. 48 ,1 . — Nom. sing, -um Ioh. A rchic. 208, 2, 35: P etr. subd. Chron. 176, 11, y-um P a u l. diac. Exp. 134, 1, 46.

h y n u s - v. A2 hymnus. h y o s q u i a m u m - y . Lx hyoscyamum. h y p e r a e o l i u s - in mus., unus e tonis: Cass.

Inst. 147, 25 -us est hyperphrygium hemitonio,

hyperiastium tono, hyperdorium tono semis, lydium duobus tonis, aeolium duobus semis, hoc est diatessaron symphonia <praecedens>.

hyperbole - i- G l. B er. 367, 8. hyperdorius - in mus., unus e tonis: Cass.

Inst. 147, 6 -us est lydium hemitonio... <prae- cedensx

hyperiastius - in mus., unus e tonis : Cass. Inst. 147, 12 -us est hyperdorium hemitonio... <praecedens>.

hyperlydius - in mus., unus e tonis : Cass. Inst. 148, 5 -us est novissimus et acutissimus omnium.

hyperphrygius - in mus., unus e tonis: Cass. Inst. 147, 18 -us est hyperiastium hemitonio... praecedens.

hypoaeolius - in mus., unus e tonis : Cass. Inst. 146, 6 -us est hypophrygium hemitonio, hypoiastium tono, hypodorium tono semis praecedens.

hypocamisius - vestimentum, quod subtus camisium est (cf. Duc., Thes.) : A n ast. Vita loh. El. 505, 2, 42 dicebat semper, quod posset aliquis intentione dandi pauperibus exspoliare divites, et ipsum etiam -um ab eis benevole auferre, et non peccare.

hypocoristicos - gr. ÔTtOKopiaiiKœç, adv., deminutive: P a u l. diac. Fest. 281, 9 praedono- los -os, id est deminutive, idem Cato posuit pro praedonibus.

hypocrisis - hipro- G el. Decr. 20, 5, y- Pa ul . diac. Exp. 82, 1, 9.

hypocrites - i- P a u l. diac. Exp. 74, 1, 38, y- 49, 2, 17, ycrita (emend, ypocrita) 32, 1, 32.

hypodorius - in mus., unus e tonis : Cass. Inst. 146, 2 -us tonus est omnium gravissime sonans, propter quod et inferior nuncupatur.

hypogaeum - y-ge- Romae inscr. VII, 19122,1. — Acc. sing, y-geu Romae inscr. Ili, 6555,3.

hypographice - gr. Ù7roypaq)iKf| : Cass. Inst. 121, 15 quarta species definitionis est, quae Graece -e, Latine descriptionalis nuncupatur, quae adhibita circuitione dictorum factorumque, rem quae quid sit descriptione declarat, ut si luxuriosum volumus definire, dicimus: ‘Luxu- riosus est victus non necessari! et sumptuosi et onerosi appetens, in deliciis affluens, in libidine promptus’. haec et talia definiunt luxuriosum.

hypoiastius - in mus., unus e tonis : Cass. Inst. 146, 3 -us autem hypodorium hemitonio praecedens.

LEXICON 43

hypolydius - in mus., unus e tonis: Cass. Inst. 146, 7 -ius est hypoaeolium hemitonio, hypophrygium tono, hypoiastium tono semis, hypodorium ditono praecedens.

hypophrygius - in mus., unus e tonis : Cass. Inst. 146, 4 -us est hypoiastium hemitonio, hypodorium tono praecedens.

hyris - v. Lx iris.

hyronia -v .L x ironia. hysopum - v. A2 hyssopum. hyssopum - hyso- Cass. Hist. 35, 66, yso-

An. ex div. 146,5.hystoria - v. A2 historia. hystriculus - hi- inf. — G l. P h ilo x . 186, 2,

28 hi-us : ôaaùrcpcoKTOç.hyvernus - v. Al hibernus.

Date post:	06-Mar-2023
Category:	Documents
Upload:	uniroma3
View:	0 times
Download:	0 times

Latinitatis Italicae Medii Aevi Lexicon (saec. V ex.- saec. XI in.). Addenda - Series altera, fasc....

Documents