ภาพรวมระบาดวทยา 1

นพ.เฉวตสรร นามวาทDirector, Field Epidemiology Training Program (FETP)กองระบาดวทยา กรมควบคมโรค

เนอหา

▪ตวอยาง ระบาดวทยากบปญหาสขภาพใกลตว

▪หลกระบาดวทยา❖Host – Agent - Environment

❖Person – Place – Time

❖Prevention Level

❖Chain of infection

▪ตวอยางมาตรการสงเสรมสขภาพ EU

▪จะใชระบาดวทยาในงานสงเสรมสขภาพอยางไร

ตวอยาง 1 ระบาดวทยากบปญหาสขภาพใกลตว

เชอ SARS-CoV-2

4

2019-nCoV

กอโรค COVID-19

Source: National Geographic , 7 Feb 20

5Source: National Geographic , 7 Feb 20

6

7

Source: NEJM (published 30 Jan 20)

Sore throat, myalgia

BT 39.1 C, cough

German

M 33 y

ผปวย ชาย ชาวเยอรมน อาย 33 ป- 24 ม.ค. เจบคอ ปวดเมอยกลามเนอ- 25 ม.ค. ไข 39.1 C ไอมเสมหะ- 26 ม.ค. อาการดขน และกลบไปท างานวนท 27 ม.ค.

ไมมประวตเดนทางตางประเทศในชวง 14 วนกอนเรมปวย- 20-21 ม.ค. ประชมธรกจ มนกธรกจจากเซยงไฮรวมประชมดวย

8

Source: NEJM (published 30 Jan 20)

Shanghai

Female

หญง ชาวจน เรมปวยขณะบนกลบ 22 ม.ค.- ตรวจ PCR ผล positive 26 ม.ค. จงแจงบรษทท าใหมการตดตามผสมผส (contact tracing)

9

Source: NEJM (published 30 Jan 20)

ประเดนทได

▪ล าดบการเกดโรค

▪ความเชอมโยงกนของการปวย

▪…

▪…

▪…

ตวอยาง 2a

11https://www.nytimes.com/2019/10/26/world/asia/hiv-aids-pakistan-ratodero.html((Cr. New York Times)

Oct, 2019

ตวอยาง 2a

12https://www.nytimes.com/2019/10/26/world/asia/hiv-aids-pakistan-ratodero.html((Cr. New York Times)

Oct, 2019

13

Feb, 2008

https://www.jems.com/200

8/02/27/4044000-nevada-

clinic-patients/

https://www.cdc.

gov/mmwr/previ

ew/mmwrhtml/m

m5719a2.htm

ตวอยาง 2B

14

Feb, 2008

https://www.jems.com/2008/02/27/4044000-nevada-clinic-patients/

https://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm5719a2.htm

ตวอยาง 2C

15

June, 2018

https://apnews.com/929a1582f3664d18b32d4c943f625a10/Patient

s-being-tested-for-HIV-after-nurse-reused-syringes

ตวอยาง 2 – Lesson Learned

▪Abnormal event : outbreak, clinical practice

▪Roles of field epidemiologist▪ Outbreak detection and investigation

▪Tools▪ Epidemic curve

▪Descriptive study: Person, Place, Time

16

ตวอยาง 3

▪ บทความนมขอสรปส าคญวาอยางไร

▪ ขอมลผปวยทน ามาวเคราะห ตองมขอมลเกยวกบอะไรบาง17

18

Figure 2. Number of reported dengue disease cases and denguedisease incidence, Thailand, 2000–2011

19

2015

20132001

2002

2010

2008

1998

1997

20

21

Figure 4. Reported dengue disease incidence by region, Thailand, 2000–2011

22

Figure 6. Number of reported cases due to dengue disease, bymonth, Thailand, 2000–2012

ตวอยาง 3 (cont.)

▪Dengue disease in Thailand, 2000 and 2011

▪Peaks in the number of cases occurred during the review period in 2001, 2002, 2008 and 2010.

▪A shift in age group predominance towards older ages continued through the review period.

▪Disease incidence and deaths remained highest in children aged <=15 years and case fatality rates were highest in young children.

▪Heterogeneous geographical patterns were observed with higher incidence rates reported in the Southern region and serotype distribution varied in time and place.

23

ระบบขอมลทใชในการวเคราะหมขอมลอะไรบาง

1. …

2. …

3. …

4. …

5. …

24

25

https://bit.ly/37nymFf https://bit.ly/34dbs1a

26

27

https://bit.ly/35pjDI0

28

ตวอยาง 4

▪HIV epidemic : An emerging disease in 1990’s

▪History of ▪ case report

▪AIDS case investigation

▪AIDS surveillance

▪Sentinel surveillance : sero-surveillance

29

Factors studied for association with HIV infection among female prostitutes in Chiang Mai, Thailand, August 1989

30

Variables

Frequency of intercourse per day in last week

<=1 45 2

1.5-3.0 57 29

3.5-6.0 15 10

>6 27 44

Total 144 85

HIV- HIV+

Please interpret this table

Source: modified from

“Risk factors for HIV among prostitutes in Chiangmai, Thailand.” Taweesap

Siraprapasiri, et al., AIDS 1991, 5:59-582

John Snow Award at EIS conference, US CDC

Factors studied for association with HIV infection among female prostitutes in Chiang Mai, Thailand, August 1989

31

VariablesCrude

OR(95% CI) P-value

Frequency of intercourse per day in last week

<=1 45 2 1

1.5-3.0 57 29 11.4 (2.6-102.7)

3.5-6.0 15 10 15.0 (2.6-149.1)

>6 27 44 36.7 (8.2-326.1) <.001

Total 144 85

Charge for sex (Baht)

>150 59 4 1

51-150 47 13 4.1 (1.2-18.1)

30-50 45 70 22.9 (7.6-91.4) <.001

Total 151 87

HIV- HIV+

Please interpret this

table

Source: modified from

“Risk factors for HIV among prostitutes in Chiangmai, Thailand.” Taweesap

Siraprapasiri, et al., AIDS 1991, 5:59-582

John Snow Award at EIS conference, US CDC

▪ศกษาประสทธผล HIV vaccine candidates

32

▪ศกษาประสทธผล HIV vaccine candidates

▪อาสาสมคร 16,000 คน

33

34

35

40 ป ระบาดวทยาภาคสนาม

36

อาจารยผกอตง

■ Established since 1980

■ Philosophy: “Learning by Doing”

นพ.สชาตเจตนเสน

นพ.ประยรกนาศล

นพ.ธวชจายนยโยธน

ตวอยาง 4: Lesson Learned

▪Epidemiological Study▪ Descriptive Study

▪ Analytic Study

▪Field work for clinical trial

▪International collaboration

37

Back to the basic principles

▪ระบาดวทยาคออะไร

▪Epidemiological Triad:Host – Agent – Environment

▪Natural History of disease

▪Chain of infection

38

ระบาดวทยาคอ...

39

40

“ยอดภเขาน าแขง”

41

ผปวยทตรวจพบ

ผปวยทยงไมพบ•ไปตรวจรกษาทอน•อาการนอย•ไมมอาการ

“Spectrum of Disease”

ประโยชนของระบาดวทยา

▪บอกธรรมชาตของโรค

(Natural history of disease)

▪หาสาเหตของโรค (Causation)

▪วดสถานะสขภาพและการเปลยนแปลง(Description of health status and changing in time)

▪ประเมนมาตรการ

(Evaluation of health intervention)

42

45

สงกอโรค เชน เชอโรค ..Agent

Hostคน

Environmentสงแวดลอม

Epidemiological Triads

46

AgentHost

Environment

Environment

Environment

Environment

Environment

Natural History of Disease Timelineธรรมชาตของการเกดโรค - ม 4 ระยะ

47

Exposure

Pathologic Change

Usual Time

Of Diagnosis

Stage ofSusceptibility

Stage ofSubclinical Disease

Stage ofClinical Disease

Stage of Recovery, Disability, or Death

Onset ofSymptoms

เหตทปรมาณการพบโรคแตกตางกน

▪Infectivity - สดสวนการไดรบเชอแลวเกดการตดเชอ

▪Pathogenicity - สดสวนการตดเชอแลวมอาการ

▪Virulence - สดสวนการมอาการแลวมความรนแรงมากหรอ

เสยชวต

48

ตวอยาง

Pathogenicity Virulence

ต า ต าHepatitis A (เดก)

สง ต าMeasles (ในกลมโภชนาการด)

สง สงMeasles (ในกลมทพโภชนาการ)

สง สงRabies

หวงโซของการตดเชอChain of Infection

50

Herd immunity

Pop A Pop B

ถามวงกลมสขาวแสดงวา มภมคมกน เครองหมายบวก หมายถงตดเชอเครองหมายลบ หมายถง ไมตดเชอ

Pop A ไมมภมคมกน 100%อตราตดเชอ 100%

Pop B ไมมภมคมกน 3/6 = 50%อตราตดเชอ 2/6 = 33%

คนนไมมภมคมกน แตไดประโยชนจาก Herd immunity

Ten Great Public Health Achievements—United States, 1900-1999

▪ วคซน Vaccination▪ ความปลอดภยบนทองถนน Motor-vehicle safety▪ ทท างานปลอดภย Safer workplaces▪ การควบคมโรคตดเชอ Control of infectious diseases▪ การตายจากโรคหวใจและหลอดเลอดลดลง Decline in deaths

from coronary heart disease and stroke▪ อาหารปลอดภยและดตอสขภาพมากขน Safer and healthier

foods▪ อนามยแมและเดก Healthier mothers and babies▪ การวางแผนครอบครว Family planning▪ การใสฟลออไรดในน าดม Fluoridation of drinking water▪ การพบพษภยของบหรRecognition of tobacco use as a health

hazard

53

54

Conclusion

▪บทบาทหนาท(นก)ระบาดวทยาภาคสนาม▪สอบสวน

▪ เฝาระวง

▪ศกษา/วจย

▪หลกการดานระบาดวทยา▪ ความหมาย, Triad, Natural History of Disease, Chain of infection, Herd

immunity

55

56

57

58

■ ไฟไหมซานตกาผบ น าทวมใหญ เขอนแตกในลาว

ตวอยางงานดานตาง ๆ

สอบสวนการตายจากเหตเพลงไหมในผบซานตกา

Outbreak Investigation during the big Flood in Thailand

Dam collapse in Laos PDR

59

ขอบคณครบ