ความเรนมาและภมรำเนาจองผไเ ดภาษามลารมาพรฐาน

ตามประวตรำรตร แตเตมน นภาษามลาอ เรนภาษาท นดโดอกล ม Deutro-Malays (Hassan 1974: 1) สงอนอนมาจากอาททจกรปองกล มมอญ-เปมร (Mon-KhiLer) ในเอเส อ กลาง (C entra l Asia) เมอ 2 ,000 นกอนดรรคกาล และไดรถาปนาอาผาจกรปองตนเอง ตามเกาะตางๆในเอเสอตะวนออกเฉองใต การอนอนเชามาปองกล มนมผลทำใหเผาด ง',ตมท อาตอออในแถบน อนใตแก เผ าเนกร โต (N egr i to ) เผาเชนอร (S e n o i ) และจากน (Jakun) ตองอนอนหนไปอาตอในนา ตามภเปา และรมท งแมนาตางๆ เผาต างๆเหลาน บจจบน

องคงอาตอออ ลามภ เจาและรมท งแมนาตางๆในแหลมมลาอ (Malay P e n i s u l a )

ฝาหรบภาษามลาอมาตรฐานน น เตมคอ ภาษามลาอถ น Riau-Johore สงเรนภาษา มาตรฐานปองจกรวรรต Johore ในครรตวรรษท 17 อรางไรกตาม ในบจจบน ถาคภาษา มลาอมาตรฐานท ใช เรนภาษาเสอน หรอใชในท อมวลชนตางๆ พบวา มความแตกตางกบภาษา มลาอถน Riau-Johore ดงนนภาษามลาอมาตรฐานท ใชในบจจบนจงไมนาจะใชภาษามลาอถ น R ia u - jo h o r e เชนแตกอน (H aji Omar 1974:51)

ภาษามลาอมาตรฐานเรนภาษาราชการท ใชกนท วประเทรมาเลเสอในบจจบน Asmah Haji Omar (Haji Omar 1 9 7 4 :5 0 -7 0 ) ไตแรดงทรรรนะเท อวกบภาษามลาอมาตรฐานวา Iรนภาษาท เกดจากการรวมลกษเ«ะหนวฮเสฮงปองภาษามลาอถ นตางๆเชาตวฮกน และฝาเนอง การออกเสองปองภาษามลาอมาตรฐานนนคอ ฝาเนองปองภาษามลาอท ใช ในทารกระจาอเสอง ทางรถานรทอและโทรทร นปองประเฑรมาเลเสอ ดงน นจงไมรำมารถกำหนดภมรำเนาท แนนอน ปฮงผ พดภาษามลาอมาตรฐานไต

29

ระบบเสรงและโพรงฟร างคำไนภาษา»a า รมาตรฐาน

1. ระบบเสรง*ระบบเสรงอองภาษา»ลารมาตรฐานประกอบดวร ระบบเสรงพอญîi นะและ

ระบบเสองฟระ ตงนก. ระบบเสรงหรโy If นะ

พอญฟนะไนภาษา»ลารมาดรฐาน»ทงห»ล 23 หนวอเสรง ไดแก / p / , / t / , / k / , / ? / , / b / , / d / , / g / , / f / , / ร / , / / / , / h / , / v / , / z / , / c / , / j 7 , / m / , / n / , / J 1/ , / ป / , / ! / , / r / , / w / และ / j / (ลดารางท 1 ประกอบ)

‘‘ ระบบเสรงภาษา»ลารมาตรฐานท น าเฟนอไวน เท นผลการว เดราะหออง AsmahHaji Omar (1 9 8 3 :8 4 -8 5 )

30

ตารางท 1 แตลงระบบเลรงพรฤเtfนะในภาษามลารมาตรฐาน

ลกษผะการเปล,งเลรงฐานทเกดปองเ ลรง

รมฝปาก ปมเหงอก เพลานแปง เพลานออน เลนเลยง

เสรงกก ไมกอง P t - k ?กอง b d - g

เสฮงเสรล ไมกอง f ร ร — hแทรก กอง V Z

เลฮงกก ไมกอง - - - C -เลฮลแทรก กอง - - - J -

เสรงนาลก กอง m ท J1 ป -

เลรงขางลน กอง - 1 - - -

เลรงลนรว กอง - r - - -

เลรงเปต กอง พ j - -

จากตารางขางตน / f / , / V / . / / / และ / Z/ ปรากฎเป ,พาะในตำท รมาากภาษาองกฤษและภาษาอาหรบ

31

ตวอรางรำทธมจากภาษาองกฤษ เมน / f o t o / 'รปถาร’ มาจากคำวา <photo)/v o k a l/ 'เม รงล ระ’ มาจากคำวา <vocal>

ตวอรางคำทรมจากภาษายาหรบ เมน / / a r a t / 'เงอนไป ’ มาจากคำวา / / a r t //zaman/ 'ลม ร’ มาจากคำวา /zamaan/

ป. ระบบเสยงลระลระในภาษามลารมาตรฐานม 2 ประเภท ไตแก ลระเตรา และลระผลม 1) ส,?ะเคยว ม 6 หนวฮเมยง ไตแก / i / , / e / , / 9 / , / a / , / o / และ

/น / (ดตารางท 2 ประกอบ)

ลารางท 2 แลตงระบบเมยงลระในภาษามลายมาตรฐาน

ระตบปองมนมวนปองลน

หนา กลาง หลง

ลง i น1

กลาง e 9 0

ตา - a -

2) ลระผลม ม 5 หนายเ ม รง ไตแก, / a u / , / l i a / , / n i / , / a i / และ/ o i /

32

2. โครงสร างพรางค*พรางคในภาษามลาaมาตรฐานน'โครงสราง 9 ประเภท คอ (C m n รถง

เมรงฬรฤ!สนะ และ V หมาฮถง เท รงสระ)พรางคท ม โครงสรางเปน V เลน / i - n i / 'น ’พรางคท ม โครงสร างเปน CV เลน / b a - g u s / ' ล ’พรางคท ม โครงสรางเปน VC เลน /a m - b e l / ' เ อ า ’พรางคท ม โครงสรางเปน CVC เลน /ma-kan/ 'กน’พรางคท มโครงสรางเปน CCV เสlu / p r a k a t a / 'คำนำ’พรางคท ม โครงสรางเปน CCVC เลน / s t e m / 'แสลมป ’พรางคท ม โครงสรางเปน CCCV เลน / s t r a t a / 'ลน’พรางคท ม โครงสร างเปน CCCVC เลน / s t r u k t u r / 'โครงส ร าง’

หมาฮเหต พรางคท มโครงสรางเ.ปน CCV■ CCVC CCCV และCCCVC พบนพาะในคำท รมจากภาษาองกฤษ

3. โครงสรางคำ**คำในภาษามลารมาตรฐานสำมารทแบงออกเปน 4 ประเภท ตามจ'านวน

นรางคท ปรากฎในคำ คอ คำพรางคเครา คำสองพรางค คำสำมนรางค และคำท พรางคอน ไป คำแตละประเภทมโครงสรางตางๆลงน (.หมารทงออบเอตอองพรางค)

ก) คำพรางคเคราคำนรางคเลรวในภาษามลารมาตรฐานมโครงสราง 2 ลกษเนะ คอ CV.

เลน คำวา / r u / 'ตนสน’ และ CVC.เลน คำวา /wag/ ' เ ง น ’

'‘โครงสร างพราง«ในภาษามลารมาตรฐานท นำมาเสนอไวน เปนการว เคราะห ปอง Asmah Haj i Omar (1983ะ88)

’“‘โครงสรางคำในภาษามลารมาตรฐานท นำมาเสนอไวน อางจาก Nik S a f i a u Karim,Farid Onn และ Hashim Hj. Musa (1 9 9 2 :2 2 -2 7 )

33

ป) คำ๙องหรางดคำสองพรางดๆนภาษามลารมาตรฐานพา■ ครงสราง 11 ลกษณะ ดงนดอ

V.CV. น/น / i t u / 'โนน’ V.CVC. เรน / u b a t / ' ร า ’CV.CV. น/น /kami/ ' เ ร า ’ VC.CVC. น/น /a i )k at / ' ร ก ’CVC.CV. น/น / j anj i / 'ล flเฤเา’ CV.CVC. เใ/น /malam/ 'กลางดนVC.CV. เรน /agkau/ 'ตวเลป ’ CVC.CVC. น/น /sampah/ 'ป ระ’V.VC. น/น / a e r / ' น า ’ CV.V. เรน /d u a / 'ส อง’CV.VC. น/น /b u e h / 'ฟอง’

ด) คำสำมพรางคคำสำมพรางดในภาษามลาฮมาตรฐานมโดรงสราง 19 ลกษณะ ดงนดอ

V.CV.CV. น/น /udara / 'ลากาส ’c v . c v . c v . น/น /kepada / ' เน อ ’v c . c v . c v . เ ใ/น / i s t a n a / 'ว ง ’c v . c v . c v . น/น / b i n a s a / 'พนาส’V . CV.CVC. น/น /amaran/ 'คำล ง’V.CVC.CV เรน / a d i n d a / ' u ^ ’c v . v . c v . น/น / s u a r a / ' เล รงV.CV.CVC. น/น / i j a z a h / ' ว ร ’cv.V.CVC. เรน /b iawak/ 'แ ร ’v . c v . v . เรน / u s i a / 'อาร ’c v . c v . v . lî/น /semua/ 'ทงพมด’c v c . c v . v . น/น /tsmpuwa/ 'นกสนดMนง’CV.CV.VC. l î /น /paluai ) / ' โอกาส ’CVC.CV.VC. เใ/น / lerjkuas / ' ธ ง ’cvc.CV.CV. น/น /k s m b a r a / ' เรรอน’cv.CV.CVC. น/น / b e l a l a i ) / 'ดกแตน’cvc.CV.CVC . น/น / tsa puro î) / 'กะลา(มะพราว)

24

c v . c v c . c v . ฟน / k a l a i b u / 'ม ง’ c v . c v c . c v c . เอน / t a l a n j a g / ' เปลอร’

ง) คำทพรางคปน'ไปคำท พรางคปนไป,ในภาษามลารมาตรฐาน«โครงคร าง 4 ลกษ{นะ คท

c v . c v . c v . c v c . เอน / h u lu b a la g / 'หวหนา’ c v . c v c . c v . c v . เอน /sementara / 'น วคราว’ c v . c v c . c v . c v . c v . เอน / s e n e n t i j a s a / 'ตลอดเวลา’ c v . c v . c v c . c v c . เอน / semenagjog/ 'แหลม’

หมารเหต โครงครางปองคำทงท ประเภทอางลนเหนโครงครางปองคำเฉฬาะท รงไมไลมการสรางคำและคำท ไมไอคำรมเทาน น

การคร างคำในภา»ไมลารมาตรราน

จากออมลคำท เกรวอองกบการล'รางคำท งหมค 5 ,442 คำ ท งผ วจรไลรวบรวมาาก พจนานกรม มลารมาตรฐาน Kamus Dewart ปอง Se ikh othman B. Se ikh S a l i s (1991) พบวา ในภา»ามลารมาตรฐานมคำ 4 ประเภทลวรกน คอ คำผคำน คำผคม คำอา และคำแปลงหมวต น นแคตงให เหนวาในภา»ามลารมาตรฐานมวธการครางคำ 4 วธ คอ การผคำนคำ การผคมคำ การอาคำ และการแปลงหมวดคำ อรางไรกลามอตราการปรากฎปอง คำท งท ประเภทนไมเทากน ตงท แคตงไวในลารางท 3

35

ตารางท 3 แลดงอตรารออละ3องคำประเภทตางๆในภาษามลามมาตรฐาน

ประเภทaองคำ จำนวนคำทพบ ตตเหนรอ8ละ

คำพลาน 4,439 81 .57คำผลม 280 5.15คำลา 583 10.71คำแปลงหมาต 140 2.57

รวม 5,442 100.00

จากตารางจะเหนไคว าคำท เกดจากการลร างคำโตaการพลานคำมถงรอรละ 8 1 .57 ลงมากท ลต คำใ!ารออละ 10 .71 คำผลมรอaละ 5 .15 และนอรท ลดคอ คำแปลงหมาต ม เviaง รอaละ 2 .57 เทานน ออางไรกตาม พวจ8คตวาจำนวนคำและอตรารอaละธองคำท เกดจาก การลรางคำแบบตางๆในภาษามลาอมาตรฐานดงกลาวแลวน น ไมฟามารถเสอถอไดนก Iนราะ ว จa เกบaอมลจากพจนา«เกรม จากความร เท aวกบภาษามลาอมาตรฐานaองผว จa และจากการ ลมภาษผม พตภาษามลาอมาตรฐาน พบวา 8งมคำอกหลา8คำท ไมปรากฎเหนคำต งในพจนานกรม เลน คำลาท มความหมา8 เหนพหพจน ตวออางเลน คำวา /budak-budak/ ' เดกหลารตน’ลงเหนคำลาท ลรางธ นจากคำนามเตมตอ /budak/ ' เ ด ก ’ เหนตน

1. การพลานคำการพลานคำเหนวสการลร างคำท พบมากท ลลในภาษามลารมาตรฐาน มกง

รอaละ 8 1 .5 7 และถอวาเหนลกษร!ะเดนธองกาษามลารมาตรฐาน การพลานคำในภาษามลาร มาตรฐานลามารถแบงประเภทใหกทโดaใลเกร!ท 2 เกaทตอ เกร!หการแบงท ใลลนตรองหนวร Iตมลพฑ และเกรกาการแบงท ใลประเภทa องคำทไตจากการพลานคำ

\ \ ฯ.?rh 3 0[O

36

ประเภทรอยปองการพสำนคำท 'ใร สนคปองหนวยเตมตพท เปนเกorท ในทารแบง ม 4 ประเภท ไตแก

ประเภทท 1 ะ การเตมหนวรเตมหนาตพท เยน / t u l e s / ' เป ยน’ เปน / p a n u l e s / 'ผ เปยน, หนวยเตมตพทท เตม ตอ / p a - /

ประเภทท 2 ะ การเตมหนวยเตมกลางตพท เธ1น / k a b o t / 'ฝ น, เบน / k a l a b o t / 'มฝ นกาก’ หนวยเตมตพทท เตมตอ / - a l - /

ประเภทท 3 ะ การเตมหนวยเตมหลงตพท เยน /makan/ 'กน’ เปน /makanan/ 'ลงท ถกกน,อาหาร’ หนวยเตมหลงตนทท เตมตอ / - a n /

ประเภทท 4 ะ การเตมหนวยเตมรอบตพท เยน / b a s a r / 'ใหญ’ เปน /k a b a sa r a n / 'ความยงใหญ’ หนวยเตมรอบตนทท เตม ตอ / k a - __- a n /

ประเภทยอยปองการผสำนคำฑใป 'ประเภทปลงคำท ไตจากการพสำนคำเปนเกท!ทาน การแบง ม 8 ประเภท ไตแก

ประเภทท 1 ะ การพสำนคำเน อสรางคำนาม เยน / t u l e s / ' เป ยน’ เปนคำกรยา เมอเตมหนายเตมหนาตพท / p a - / คำกรยาจะเปนคำนาม / p a n u l e s / 'ผ เปยน’

ประเภทท 2 ะ การพสำนคำเน อสรางคำกรยา เยน /b u k e t / 'ภ เป า ’ เปนคำนาม เมอเตมหนวยเตมตพท / m a i - / คำนามจะเปนคำกรยา /mambuket/ 'มลกษณะเหมอนภเปา’

ประเภทท 3 ะ การพสำนคำเนอสรางคำคท!ตนท เยน / c i n a / 'จน’ เปนคำนามเมอเตมหนวยเตมรอบตฬท / k a - - a n / คำนามจะเปนคำคท!ตพท / k a c i n a a n / 'เหมอนคนตน

ประเภทท 4 ะ การพสำนคำเพอสรางคำกรยาร เสษท! เยน / s a m p a i / ' ถ ง ’ เปน คำกรยา เมอเตมหนวยเตมหนาตนท / s a - / คำกรยาจะเปนคำกรยา'วเสษ!-น / s a s a æ p a i /'ทนททถง’

ประเภทท 5 ะ การพสำนคำเนอสรางคำลกษทเนาม เยน / e k o r / 'ลกษท!นามสำหรบ ลตว ,ตว’ เมอเตมหนวยเตมหนาตพท / s a - / แทนคำวา / s a t u / 'หน ง’ เปน / s a e k o r /'หน งตว’ เปนคำลกษท!นามใหม (คตวอยางประโยคประกอบ)

ก. / s a j a ada t i g a ekor kucïi ) /'ลน’ 'ม ’ 'สำม ’ 'ตว’ 'แมว’

'ลนมแมวสำมตว’

37

3. /adek s a j a ada saekor kuci i ) /'นอง’ 'ฉน’ 'ม ’ 'หน งตว’ 'แมว’

'นอง3องฉนมแมวหนงตว’

ปรนเภทท 6 ะ การพฟานคำเพอฟรางคำถามแบบเนน เฟน /a p a / ' อ ะ ไ ร ’ เนน

คำถาม เมอเตมหนวอหลงตพท / - k a h / คำถามธรรมดาจะเน นคำถามท หนกเนนอง3น เนน /apakahv 'อ ะ ไ ร ( เน น ) ’

ประเภทท 7 ะ การพฟานคำเพ อฟรางคำปฎเฟธ เฟน /bukan/ 'ไม ใฟ ’เน นคำปฎเฟธ เมอเตมหนวฮหตงตฬท / - l a h / การปฎเฟธธรรมลาจะเปล รนเน นการปฎเฟสท ม ดวามหมาอหนกแแนนมาก3น เนน /bukanlah/ 'ไม,‘ฟ ( เ น น ) ’

ประเภทท 8 ะ การพฟานคำเพอฟรางคำตง เฟน /makan/ 'กน’ เมอเตมหนวร เตมหตงตพท / - k a n / จะเน นคำตง /makankan/ 'จงกน’

ตามท ผ กจอไดทบทวนวรรท(กรรมเกรวกบการฟรางคำในภาษามลาอมาตรฐานน นพบวา มการใฟเกท(ททงฟองเกททา ในการแบงประเภท3องการผฟานคำ ผ ท ใฟประเภท3องหนวรเตมสพท เนนเกทภา ไดแก H a s s a n (1974) H a j i Omar ( 1983) และผ ท ใฟประเภทธองคำท ไดจาก การพฟานคำเน นเกททาในการแบง ไดแก P ayn e (1970) ออางไรกลามในการใฟประเภท 3องการผฟานคำเน นเกฒาในการแบงประเภท3องการผฟานคำในงานตงกลาวน นผ ก จอพบวา อง ไมฟมบรณ ฟามารถก เดราะหลอไปไดอก

ฟาหรบในกทอานพนธแบบน ผกจอจะใฟประ เภท3องคำทไดจากกา?ผฟานค'-! (เกฒรท 2) เน นเกท(ทในการแบงประเภท3องการผฟานคำ หลงจากนน'จะใ วามใพารเน นเก CI ทจำแนกและ ก เดราะหประเภทอ,อออก3นหนง

38

1 .1 การผสำนคำเพ อสร างคำนามการผสำนคำเพอสรางคำนาม (ประเภท 1) สำ»ารกแบงออกเปน 10

ประเภทรอยคงน คอ1 . 1 . 1 ภารผสำนคำเพอสร างคำนามท »ความห»ายเปนผกระทำ

( a g e n t i v e noun) หนวยเตมหนาคพฑททำหนาทน คอ หนวยเต»หนาสพท {paN-} และ{paR-}

หนวยเตมหนาคพท {paN-} สำมารถเตมกบรากคพท ท เปน คำนาม คำกรยาสกรรม คำกรยาอกรรม คำกรยาบอกสภาพ คำบพบท และคำกรยา ว เ pfษ-ณ หนวยเตมหนาคพฑ {paN-} นม 6 หนวยคำรอย คอ / p a m - / , / p a n - / , / p a j W ,

/ p a l ] - / , / p a - / และ / p a g a - / โคอมเงอน'l a การปรากฎดงน คอ/pam-/ ใรเตมหนารากคพท ท มเสยงพยฤเสนะตนเปนเสa ง

ประเภทรมสปากล ในกรผท เสยงพฮฤ!สนะตนเปนเสองประเภทรมสปากล' กก ไม,กอง เมอเตม หนวยเตมหนาคพท /pam-/ แลว พยฤเสนะตนอองรากคพฑท เปนเสยงรมฝปาก กก ไมกอง จะ ไมปรากฎ ควอยางเรน

/bawa/ ( v . t r . ) 'น า’ / pam-/ + / b a v a / > / pambawa/ 'ผ นา’/ p a g a i ) / ( v . t r . ) 'ถอ’ /pam-/ + /paga ij /W£ampaga i] /*>/pam agar)/ 'ผ ถย’

/ p a n - / เตมหนารากคพท ท มเสยงพยฤ!สนะตนเปนเสยงประเภท ฟน กก ในกรรท เสยงพflfyสนะตนเปนเสยงประเภทฟน กก ไมกอง เมอเตมหนวยหนาคพท / p a n - / u ลา เสยงพฮเ}!สนะตนปองรากก}!ท ท เปนเสยงกกไมกองนนจะไม1ปรากฏ ควอยางเรน

/ d a k a t / ( p r e p ) ' ใ ก ล ’ / p a n - / + / d a k a t / > / £ £ n d e k a t / 'ผ ท อร ใกล’/ t u l e s / ( v . t r . ) ' เป ยน’ / p a n - / + / t u l e s / > H/ panb u l e s / > / panu l e s /

'ผ เปยน’

“ เครองหมายคอกจน (*) ทปรากฏปางหนาคำ หมายทง รปท ไมปรากฏในภาษา ลา ปรากฏหลงคำหรอปอความ หมายถงใหลคำอรบายเพ มเตมในเรง2 รรท

4]?บนtt, /q-BGeûed/</ชB0/+/-eQed/ 4]?1 (•น)/ช■B0/

ท]ทMSRIK tBëlBMBMLançiUUM^ÜLtnunBlg], /-eQed/

4BLLแบแทษ1 /UBqojëÏÏ/</i:-BqcU/ + /-ed/ 4 B บบแ J (•น)/นBชOJ/

4t-LUท, /x-t-Bied/</xa-Bx/+/-ec[/ 4('บ4 ( •^ชนบ-A)/0น1/

4i-GiLun^ /TxTBtrëd’/ < / TtTBtT/+/-ed/ 4}'ชแาt'GL, ( "J ชน T *A) /ttreiT/

ท]mLBGLB fiBMEsen Ltne บ]?บทนบท Sif^s]!)1 a n nî

ท£1 นแ£นน(^ท83ท)พรแ{'ร jêi บนนสguLtnurtbi]!], /-ed/

btLGjn /qaqmïëd/

</ชaq-B sired/ </ชaî[-Bs/ + /-ired/ 1ทน, ( • rpB)‘(•ชร*A)/ช3ชนร/ * ?4BttiEM,/ianired/</tanoiîèd/^</ijno/+/-ired/ 4BrtLG4 ( *JVA)/TJT10/

4บเฯ 1M4 /BgBptfëd/</นฐนP/+/-lied/ 4LJ114 (•ปช*A)/BgBp/

ท]ท t'LBGLB รนบบโณ1,3บ^บ«นร]?1ท£1แท83ท)111?รแ}'ร]21บบ11ทเทนบบบ

ะ']ณ t'OUttpWษ13บ^'ร]?1ท£1ท83ท;!!!!รท^เทนพบนทเ, ÜLUHtâSg ใทเA3G11 S'E แทบ บท 1 นบฯ 3iเไ

E'B^in^mfâ3n)iibBMt'B^iiiuuMpLi.LnMrtfâi /-lied/

^niW8Sfl1M/qBqnüëd7</q-Bqn/ + /-Qed/ 4}'บ|ไ11ท8บ[ฑ 1 ( •นช-A) /qBqn/

4 (LLE ) BLbStUM J

/qeqaqQed/</qBqaq/+/-Qed/ 4 (บน)ธบบรบน4 ( • jqui-A)/qeqaq/

4 บฒทบLEjl|,M 4

/q-BdBüed/c/qBdBqDed/ </q-Gd'EJi/ + /-6ed/ 4ทบLE1 (•น)/qBdBq/

4AIM4 /BunSuëd/</BunH/+/-üed/ 4JJ]4, ( • jq-A)/จนทร/

ท]! 1 t'LBGLB BULtprt^fcîlttl'eUKk บน ทG Gทบ 8ท1นบ 1 3i[ไt'BjS 1 ทP1 น

ท8รทjzibswt'Bjâi It? 11 /-Qed/ นท^บทแrtkii BL ทแ ft a 1G tt ใ t'GUrtj, บน ทGGทน$ท1นบ1รบเไ

ร'6]ทท[ทท8รnjliUธ)(It'BjS 1 urn, un I, รบ;!}-B]? lst?11 }■ B]31 ท]? 1 ttuut- BjS 1 ทGGทบ8แ1นบ1 ร!,[ใ

S'BjS 1 ท[ไ1ท8รท]!!!?รท}'ร]ท ทนนท]สนบ!,บทแ}ะ 81 /-Qed/

6S

40

หนว8 เตมหนาดนฑ{peR-} ใ %เตมกบรากดนทท เนนคำบพบท และคำนาม หนวอเตมหนาดนท -CP0R-> นม 2 หนวaคำรอฮ รอ / p a - / แ ล ะ /p e r - / โตยม เงอนไปการปรากฎ ตงนคอ

/ p a - / ใใแตมกบรากดพทท มเต8งนอญสนะตนเนน 1x1ตวออางเสน

/ r i v a y a t / ( n . ) f เร อง เล า ' / p e - / + / r i w a y a t / > / p a r i v a y a t / 'ผ เล า เร อ ง ’

/ p e r - / เตมหนารากดนฑทมเดaงพบญ?i นะตนเนนเดองอ นๆนอกเหนอจาก 1x1 ตวออาง!.อน

/ a n t a r a / ( p r e p . ) 'ระหว าง’ / p e r - / + / a n t a r a / ) / para n t a r a / ' คนกลาง’

การปรากฎปองหนวa เตมด'พฑ {peN-} และ{peR-} นจะดบหลกกน กลาวคอราก ดนทตวใตก สำมารทเตมหนว8 เตมดนฑ {peN-} จะไมสำมารถเตมหนวอเตมดน'ท {peR-}และรากดพฑตวใตท สำมารถเตมหนว8 เตมดนท {peR-} จะไมสำ.:ารถเตมหนาa เตมดนท

{peN-}

1 . 1 . 2 การผสำนคำเนอสรางคำนามท มความหมาa เนนเครองมอ ( i n s t r u m e n t a l noun) หนว8 เตมดนทททำหนาทนคอ หนวอเตมหนาดนท {pe N - } * 5ง ใด เตมกบรากดนททเนนคำกรaาสกรรม คำกร8าอกรรม และคำกรอาบอกสภาพ และคำคพดพท

ตวออางเ^น/ s a p u / (V. t r . ) 'กวาต’ /p e j i - / + / s a p u / > * / pajis a p u / ) / pejiapu/ ' ไมกวาต’ / t i d o r / ( V . intr.) 'นอน’ / p e n - / + / t i d o r / > * / p e n t i d o r / > / p a n i d o r /

'ดงท ใมทำใหหลบ,อาสลบ’

*มหนวอคำอ,อ8เหมอน {peN-} ในฐอ 1 . 1 . 1

ไ:•โ;*โ ecni. t-'Heci> ทBttmBBBLyBLnidit 1(it โ•ไ•โ Ben], {-Ned} ทBKเท BBBiHBt,mutw

4 แ t ft B B นท^ น P g J/นธทชธïïëd/</นธ - / + /ทชธ/+/-Jed / 4 rit rt ธ B 4 ( • J q • A ) /ฑชธ /

ทเท MBBLJS ttiniBsen ทIทlAUsniB rtti. UJSL B t uLBn^ ๆนพgชLimjftBijJi, ไน^- 1111-yed} UMgnei. rtfâ ใ BLnki.

4 UBuauMSG 1 /นธ‘ไธช&ธQed/</นธ-/+ /ชธชÜธ/+/-Qed/ 4 UB1 ( *.iq*A) ^ธช6ธ/

ทเท MBBIB KMÜJÎIBLÜLB«çiuuMguiJtnuftgigi, {นธ-—11-Ned} UHgnBtKBi Bum

4ทบinlเ!4 /uiqaqei/</นธ-/+/qaqei/ 4ทน1, (-Ap-ธ)/qeqei/4 LimiB ‘ทบบนน{>£4 /นธนธชธน!/</นธ-/+ /นธชธน!/ 4ทบ1 ( *jq*A)/นธชธน!/

ทเท MBSLB Wfl^ILLBtüLBaeil rtu, น};IรLUljrnç 1 นนพgUlLflUrtB ใ gug /นพ BBOuLififUK {ธพ utngt'KfctrtfâใธLnw.

4ชgชชนทB4 /qaช^pêd"/</qa*q-9x/ + /-ed/ 4U{11 ( • jq• A)/ชรชธ!/ทเท MBBIB EtMU^iBLULB^i นนพ!ษบแ îmurtjsnjJi.t'g

/-ed/ SB {.BBiqÊSuufifutt {-ed} ungLWiîtëiBLnw

{UB- -yed} ‘ {นธ-—-Ned} แพ1tmBirtfâใธLîtid^en {นธ-}

นพ}สผรแทเทรนเแ {-ed} นพB บทเนเ BIB {ทแ BBmtiทนบนนนพHKfâใBLnw (นท0น ^A^:ssธd) f ™ " * ' ; ^ rs *» I ท •ft.) ร «. I

บน" I นนช«ท[ท BLKMKUBI1UKL?lLëMJj}!B«l LJML^Mi บน 8 •โ•โ

4รบรEMLB1 ‘[bWl.Ml.LWfUMLJJ

SKMLBlj /JBseqraed/</jBseq/ + /raed/ 4 Jj WJ, 1 ( • ppE ) ‘ ( *qs • A)/นธร eq/

TS=

42

/ s a t u / (ทน!ท.) 'หนง’ / p a r - / + / s a t u / + / - a n / > / p e r s a t u a n / ' สงท ถกทำใหเปน หนง,ส,ผากน’

/ c o n t o h / (ท .) ตวอราง / p a r - / + / c o n t o h / + / - a n / > / p ô r c o n t o h a n / สงใ!ถก นำมาเปนตวอราง

1 . 1 . 4 การ»({านคำเน อ({รางกำนามท มความหมาa เปน({ถานท

( l o c a t i v e noun) หนวยเตมตพฑททำหนาทน คอ m h a เตมหนาตพท {peR-} หนวยเตมหลงตนท { -an} และหนวยเตมรอบตพท {peR-__-an} , {peN-__-an}

หนวยเตมหนาตนท {peR -}* ใจ'เตมกบรากตนทท เปนคำนาม ตวอยางเรน

/ b a r a / (ท .) ถานท ตคไฟ / p e r - / + / b a r a / > / porbara/ 'ท ทมถาน, ตคไฟ’(คตวอยางประโยค)

ก. /amak mamaggai) ikan degan bara/แม’ 'ก ง ’ 'ปลา’ 'ตวย’ 'ถานท ตคไฟ’

'แมกงปลาดวยถานท ตคไฟ’ป. /amak malatakan ikan d i a ta s perbara/

'แม ’ ' ว า ง ’ 'ปลา’ 'ท ’ 'บน’ 'ท ทมถาน'ไฟ’'แม เอาปลามาวางไวบนท ท มถานไฟ’

หนวยเตมหลงตนท { -an} มรปปรากฏ คอ J-h.ท/ i งใจ เตม กบรากตนท ท เปนคำนาม คำกรยา({กรรม คำกรยาบอก({ภาน และคำบนบท ตวอยางเรน

/ t i t i / ( n . ) 'ร{ะนาน’ / t i t i / + / - a n / > / t i t i a n / ' ( { ถานท ไจ เปนทางนาน’ / m a n d i / ( v . t r . ) 'อาบนา’ /mandi/ + / - a n / > / m a n d i a n / '({ถานท อาบนา’

*มหนวยคำยอยเหมอน {psR-} ในปอ 1 . 1 . 1

43

/ l a p a g / ( v . s t . ) ' กว าง3ว า ง ’ / lapai)/ + / - a n / > / l a p a i ) a n / ' สกานท กวาง,สนาม,

/ t a p i / (prep. ) ' จ าง’ / t a p i / - f / - a n / > / t a p i a n / *๙'ถานทฑอรปางๆ, ifา aกง’

หนวอเตมรอบตพท {paR-**__-an) ใจเตมกบรากต*ทาทเปนดวนามตวอราง๗ น

/ a r a k / ( ท . ) ' เ ห ล า , / p a r - / + / a r a k / + / - a n / > / p a r a r a k a n / ' โ ร ง เห ล า ’

หนวอเตมรอบตพท { pa บ -***__-an) ใจเตมกบรากตพทท เมนคำนาม และคำกรฮาสกรรม ตวอรางน!แ

/ a r a g / ( ท . ) 'ถ าน’ / p a g - / +/a r a g / + / - a n / >/ pega r a g a n / 'ท เผ าถ าน’/ d a k i / ( V . t r . ) ' ไ ต ( เ อ า ) ’ / p a n - / + / d a k i / + / - a n / > / p a n d a k i a n V ทคำหรบไต,

ภ เ อ า ’

1 . 1 . 5 การผสานคำเพ3สรางคำนามท แสกงประเภทท หลากหลาa

( v a r i e t y ) หนวรเตมสพกททำหนาทนคอ หนวอ เตมกลางตพท {-am-} หนวอเตมหลงตนท{ -an) และหนวอเตมรaบตนท {paR-__-an) หนวอเตมตฬท เหลานไจเตมกบรากตนทท เมนคำนามเทาน น

หนวอเตมกลางตฬท {-am-} มรปปรากฏ fia / - a m - / คงโจ เตมกบรากตนท ท มการคำคำแลว เทาทนบมเนอง 2 คำเทาน น ไลแก / t a l i - t a l i /' เจ อกหลาฮเล น’ และ /gunug-gunug/ ' เทอกเอาหลาอลก’ ตงน

/ t a l i - t a l i / <ท-) เจอกหลาอเสน / t a l i - t a l i / + / - e m - / > / t a l i taraa l i /' เรอกหลาอเลนเแเละหลาอประเภท’

'‘มหนวอคำรออเหมอน {paR-} ไนจอ 1 . 1 . 1 '‘ '‘มหนวอคำรอฮเหมอน {paN-} ในจอ 1 . 1 . 1

44

/gunuQ-gunui) /(ท. ) ' เท เอกเซาหลายลก’ /gunuo-gunui]/ + /-ü!n/> /gunug gainunui)/ ' เท อ ก เร าห ล าaลกแลรหลาaประเภท’

เ ฬนหนวยเตมหลงตพท { -an} มรปปรากฎ ตa / - a n / ตวอราง

/ a l a t / ( n . ) ' เพรองมอ, / a l a t / + / - a n / > / a l a t a n / 'เดร องมอหลายประเภท’

หนวอเตมรอบตนท {psR-*__-an} ตวอรางเรน/ a l a t / ( ท . ) ' เดรองมอ’ / p a r - / - } / a I a t / + / - a n / > / paralat .an/ ' เดรองมอ

หลาอประเภท’ (มดวามหมาอเหมอนกบ / a l a t a n / )

หนวรเตมตนท {-an} และ {paR-__-an} นจะปรากฎแบบแปรอล■ ระ กท'ไวHอ รากตนท ตวเตอวกนอาจเตมหนวยเตมหลงตนท {-an} หรอ หนวยเตมรอบตนท {paR-__-an} กได

1 . 1 . 6 การผคำนคำเนอ;{รางคำนามท เนนนามสรรม ( a b s t r a c t noun) หนวอเตมตพทททำหนาทน ตอ หนวรเตมรอบตนท {ka -__-an} รงมรปปรากฎรปเดฮวดอ / k a - - a n / หนวยเตมรอบตพฑ {k a - -an} น ใรเตมกบรากตนท ท เนนคำนาม คำกรฮาอกรรม คำกรอาบอกลภาพ คำคผตนท คำกรยาว เค&ผ คำบอกจำนวน และคำปฎเคส ตวอราง เรน

/ b i n a t a i ) / ( ท . ) 'ล ดว’ / k a - / + /b in a ta i ) / + / -a n /> k a b in a ta r ia n /'ดวามเนนลดว’

/ d u d o k / ( V . i n t r . ) 'นง,อย ’ / k a - / + /dud o k /+ / -k a n /> /k a d u d o k a n /'ดวามเนนอย ’

‘‘มหนวรคำรอยเหมอน {paR-} ในรอ 1 . 1 . 1

45

/ b a e k / <V . s t . ) , ( a d j . ) ' ล ’ / k a - / i / b a e k / + / - a n / ) / k a b a e k a n /'ศวาผล ’

/ c a p a t / ( a d v . ) ' เ ร ว ’ / k a - / + / c a p a t / + / -a n /> /k a c e p a ta _ n / 'ศ ว า ผ เ? ว ’ / s a t u / ( n . ) 'หนง’ / k a - / + / s a t u / + / - a n / > / k a s a t u a n / 'ความเปนหนง’ / b u k a n / ( n e g . ) ' ไผ ไ tf’ / k a - /+ /b u k a n /+ / - a n /> /k a b u k a n a n /

'ความไผไtf’

1 . 1 . 7 กา?ผสานคำเพอ({รางคำนามท มคาามหมายเปนผลเกควาก กา?ก?ะทำ ( r e s u l t a t i v e ) หนวยเตมคนฑททำหนาทนคอ หนวยเตมหลงคพท { -an} วปท ป?ากฎ คอ / - a n / หนวยเตมหลงคพฑ {-an} น ใร เตมกบ?ากคพท ท เปนคำก?ยาล'ก??ม และ

คำก?ยาอก??ม ตวออางเฝน/ t u l e s / ( v . t r . ) ' เป ยน’ / t u l e s / + / - a n / > / t u l e s a n / 'ลายมอ’/ b a g u n / (V. i n t r . ) 'ลร าง’ /b a g u n /+ / -a n /> /b a g u n a n / 'ต ก’

1 . 1 . 8 โท?ผลานคำเพอลรางคำนามท มคาามหมายเปนอา I? ห( p r o f e s s i o n ) หนวยเตมคพฑททำหน'''ทน คอ หนวยเตมหนาคพท {pa-} และหนวย เตม?อบคพท {paN-__-an}

หนวยเตมหนาคพฑ {pa;1} ม?ปป?ากภคอ / p a - / ท งใล เตม?ากคฬฑท เปนคำนาม คำก?ยาอก??ม และคำบพบก ควอยางฟน

/ k a b o n / ( n . ) ' ๙ วน’ /p a - /+ /k a b o n /> /p a k a b o n / 'ลาวลวน’/ j i a j i i / (V. i n t r . ) 'ร องเพลง’ / p a - / + / j iaj i i />/pajiapi . ' 'นกรอง’ / s a r t a / ( p r e p . ) '(ทำ)พรอมกบ’ / p a - / + / s a r t a / > / p e s a r t a / ' ผตคคาม’

46

หนวฮเตมรอบสพท {paN-*__-art) ใช เตมรากสพฑฑเสนตำนาม ตวอยางเสน

/ c a t / (ท. ) ' ล ’ / p a p a - / 4 7 c a t / 4 / - a n / ) / par|ac a t a n / 'ส างกาล ’

หนวa เตมสพท {pa-} และ {paN-__-an) นาะปรากฎแบบสบหลกกน กลาวลรรากสพท หน งตวสำมารถเตมเฉพาะตาใลตวหน'H ทานน

1 . 1 . 9 การผสานตำเพอสรางตำนาม:สงมกรรกสก»ผ ( sem ant ic

f e a t u r e ) บางประการรวมกบรากสพท เตมท เมนตำนามหรaiลงปaงทมลก»ณะคลาaกบลงเตมท คนเคย หนวยเตมสพทททำหนาทน ลฮหนวยเตมหนาหนาสพท {paN-} และหนวยเตมหลงสพท

{-an}หนวยเตมหนาสพท { p a ( N ) - } ** ตวอยางเสน

/ b u l o h / ( ท . ) 'ไมไผ ’ / pam -/4 /buloh /> /p amb ulo h / ' ลงท มลกษญะเหมอนไมไผ’

หนวยเตมหลงสพท { - a n } มรปปรากฎ ลอ / - a n /ตวอยางเสน

/ l a o t / ( n . ) ' ท ะ เ ล ’ / l a o t / + / - a n / > / I a o t a n / 'มหาสมทร’

1 . 1 . 1 0 การผสานตำเพอสรางตำนามท แสคงความเปนเมาปองบรษท 3 หนวยเตมสพทททำหนาทนคอ หนวยเตมหลงสพท /-J ia / ใช เตมกบรากสพท ท เใ]นตำนามตำกรยา สกรรม ตำกรยาอกรรม และตำกรยาบอกสภาพ ตวอยางเสน

/ a n a k / ( n . ) 'ล ก’ / a n a k /4 / - j ia /> /a n a k j ia / 'ลกปองL3า ’/ m a k a n / ( v . t r . ) 'กน’ /m akan/4 / - jm /> /makanjia/ 'การก นปองเอา’

*มหนวยตำยอยเหมอน {paN-} ในออ 1 . 1 . 1**มหนวยตำยอยเหมอน {paN-} ในออ 1 . 1 . 1

47

/ d u d o k / ( V . i n t r . ) 'นง’ /dudok/ + / - j ia/>/dudokj ia / 'การอรปองเปา’ / h i d u p / ( v . s t . ) 'ม สวต, / h id u p / + / - j ia /> /h id u p j ia / 'รรตปองเปา’

1 .2 การผ ๙านคำเพอ ล ร างกำกร a าการผสานกำเพอสรางกำกรยาสามารภแบงออกเปน 26 ประเภทรอฮ

ตงน1 . 2 . 1 การผลานกำเพอ;{รางกำกรยาท มแกนเปนผกระทำ(ประสาน)

ในประโฮค* ( a g e n t i v e t o p i c ) หนวรเตมสพฑททำหนาทนตร พนวฮเอมหนาตพฑ {maN-}

*ประโรตในภาษามลารมาตรรานม 2 ประเภท ตอ ประโรคท มแกนเปนผ กระทำและ ประโฮคทมแกนเปนผ ถกกระทำ ตตวอรางประโรค 4 ประโรคตอโปน

ก. / s a y a aaœbaca buku/ 'ฉนอานหนงสอ,'ฉน, 'อ าน, 'หนงสอ,

ป. / buku i t u saya baca/ 'หนงสอเลนนน ฉนอาน,'หนงสอ, 'น น, 'ฉน, 'อ าน,

ต. * / s a y a baca buku/ 'ฉนอานหนงสอ,'ฉน’ 'อ าน, 'หนงสอ,

>5. * / buku i t u saya aambaca/ 'หนงสอเลนนน ฉนอาน,'หนงสอ, 'น น, 'ฉน, 'อ าน,

จากตวอรางประโรต 4 ประโฮตรางตน ประโฮต ก. เปนประโฮคท มแกนเปนผกระทำ ตอ / s a y a / 'ฉน, กำกรราท ใร ตองเตมหนวฮเตมหนาตพท / Baa- / เลมอ ตงนนประโฮต ต. จงเปนประโรคท พคไวรากรเน (เตรองหมาร * หมารถงประโรคท ผตไวรากรพ) และประโรต ป. เปนประโรคทมนกนเปนผ ถกกระทำ คอ /buku i t u / 'หนงสอเลนนน, กำกรฮาในประโรค ตองโมเตมหนวรเตมหนาตพท /B9B - / ตงนน ประโรค ง. จงเปนประโฮคท มตโวยากรพ

48

ฐง'ไล เตมกบรากคนท ท เกนคำกรอาสกรรม แนวอเตมหนาคนท {meN-} นม 6 'หนวอคำร,ออ คอ /mem- / , /m e n - / , /meji - / , /mei)/ , / m e - / และ/ a e i j e - / โคอมเงอนไปการปรากฎคงน คอ

/mem/ ใลเตมกบรากคพท ท มเตรงพอฤ[tนะตนเกนเสองประเภท กก รม3ปาก ในกรณทมเสองพฮก!ปผะตนปองรากคนท เกนเสองประเภทรมกปาก กก ไมกอง

เมอเตมm b รหนาคนทแตว เสองกกไมกองนนาะไม,ปรากฎ ควอรางเรน/ b a c a / ( V . t r . ) 'อ าน’ /mem-/+/baca/>/membaca/ 'อ าน(มแกนเกนผกระทำ)’ / p u k o l / ( V . t r . ) 'ต ’ /mom-/-)-/pukol />*/mampukol/>/mamukol/

'ต (มแกนเกนผ กระทไ)’

/men-/ ไลเตมกบรากคนททมเสองนอก!îfนะตนเกนเสอง

ประเภทฟน กก ในกรณท เสองพรfyrfuะตนเกนเสองประเภทฟน กก ไมกอง เมอเตมหนวอ เตมคนทแลว เสองพอญTfนะกก ไมกอง จะไมปรากฎ ควอรางเรน

/ d a k i / ( V . t r . ) 'กน’ /m en - /+ /d ak i /> m en d ak i / 'ปน(มแกนเกนผกระทำ)’ / t u l e s / ( V. t r . ) ' เป ยน’ /men-/ + / t u l e s / ' > * / m e n t u l e s / > / m e n u l e s /

' เปอน(มแกนเปนผ กระทำ)’

/met)-/ ไลเตมกบรากคนททมเสองนอก!îfนะ ตนเกนเสอง ประเภทเนคานออน กก เสองกกท เลนเสอง เสองเสอคแทรกท เลนเสอง และเสองสระ ไนกรผท เสองพฮฤเîfนะตนปองรากคทพเกนเสองประเภทเนคานออน กก ไมกอง เมอเตมหนวอ เตมคนทแลว เสองนอก!îfนะกก ไมกองจะไมปรากฎ ควออ,างเร น

/ g o r e Q / ( v . t r . ) 'ค ว’ / mes -/■ »•/ gor eg/) ,' ' meg g ว re ฎ/'ค ว(มแกนเกนผ กระทำ)’

/ k o j a k / ( v . t r . ) 'ปอก’ /meQ-/ + / k o j a k / > H/ fl!egk o j a k / > / niego j a k /'ปอก(มแกนเกนผ กระทำ)’

/meji-/ ไลเตมกบรากคนททมนอก!!fนะตนเกนเสองประเภท เพดานแปง และฟนเสอดแทรก ในกรณท เสองพอก!îfนะตนปองรากคนท เกนเสองไมกอง เมอเตม ทนวอคนทแลว เสองนอก!îfนะไมกองนนจะไมปรากฎ ควอรางเรน

49

/ j a h e t / ( v . t r . / c u r i / ( v . t r . )

'ป โมอ(มแกนเปนผ กระทำ)’

เอน’ / m e j i - / 4 7 j a h e t /> /m e j i j a h e t / ' เอน(มแกนเปนผ กระทำ)’ Bโมอ’ / i i i9 j i - /47cur i /> ‘‘ / aajic u r i / > / ma,iin r i /

เสองล นรว และเสองอาง(ณ

/ j ia j i i / ( v . t r . ) '

/m e - / ใ อ เตมกนรากตนททมเสอ')พอก! ป นะตนเปนเสองนาสก ตวอยางเฟน

รองเพลง’ / ma-/H-/ jiajii/ > /majiaji i / ' รองเพลง(มแกนเอนผ กระทำ)’

/ r e b u s / ( v . t r . ) 'ตม’ / l a t e h / ( v . t r . ) 'มก’

/ m e - /47 r e b u s / > /merobus/ / m e - / + / l a t e h / >/melatebv

'ตม(มแกนเปนผ กระทำ)’ 'มก(มแกนเปนผ กระทำ)’

/mai]3-/ ใอ เตมกบรากตนท ท เปนอำนอางดเสอว ตวอยางเยน

/ l a p / ( v . t r . ) 'น (ด ’ /mei] e - / 4 / l a p / ) / met] e l a p / 'เอ ด(มแกนเปนผกระทำ)’

1 . 2 . 2 การผอำนอำเพอสรางอำกรอาท แลดงถงทารหาหรอรวนรวม

หนวอเตมตพทททำหนาทน สอ หนวอเตมหนาตนท {mai;-}* ทงใอเตมกบรากต๚'ทฑ เปน อำนามเทาน น ตวอยางเยน

/ d a m a r / ( ท . ) 'ดร ง’ /men-/ + /damar/>/mendamur/ 'หาหรอรวบรวมคร ง’

1 . 2 . 3 การผ๙านอำเนอ((รางอำกรอาท มความหมาอ"ไปอง๙ถานทหรa นรเวค!ท เปนจดมงหมาอ" หนวอเตมตนทททำหนาทน สอ หนวอเตมหนาตนท {019N-} ** รงใอ เตมหนารากตพท ท เปนอำนามและอำบพบท ตวอยางIฝน

/ l a o t / ( n . ) ' ท ะ เล ’ / m e - / 4 7 l a o t / > / a o l a o t / 'ไปอ งทะเล’

‘‘มหนวออำอ'ออเหมอน ImeN-} ในออ 1 . 2 . 1 ‘“ ‘มหนวออำออฮเหมอน (meN-1 ในออ 1 . 2 . 1

50

/ t a p i / ( p r e p . ) ' จ าง’ / m a n - / - f / t a p i / > * / mant a p i / > / fliana p i / ' ไปยงจ างๆ’

1 . 2 . 4 การผสานคำเพaสร างflา ก ? ร า ทมความหมาa ’’ก ล า ย เนน" คอ

แคคงสภาพการเปล ยนแปลงจากสภาพหน งไปเน นอก?(ภาพหน ง หนวยเตมกนท ท ทำหนาท น คอ

หนวยเตมหนากพฑ {maN-}* น งใร เตมกมรากพท ท เ น นคำกรยาบอกร{กาพหรอคำคท1}กนri

ตวอย าง!.ฝน

/ p u t e h / ( v . s t . ) , ( a d j . ) ' ฮ า ว , / f f lam-Z-f /puteh/Wmamputet i / ) /mamuteh/ 'กลายเน นปาว’

1 . 2 . 5 การผ({านคำเพอล'รางคำกรยาท มความหมาย "กระทำดวยตน เอ ง ,’ ( r e f l e x i v e ) หนวยเตมกพทททำหนาทน คอ หนวยเตมหนาสพท {baR-} น งไร เตมกบรากกพทท เนนคำนาม คำกรยาอกรรม และคำกรยาลกรรม หนวยเตมหนากนท {baR-}ม 2 หนวยคำรอย ไคแก' / ๖ 0- / และ / b a r - / แตละหนวยคำรอยมเงอนไปการปรากฎคงน

/ b a - / ไรเตมกบรากกพทท มเกยงพยโUÎ(นะคนเนน / r - /ตวอยางเฝน

/ r a m p a s / ( v . t r . ) 'ย ค ’ / b a - / + /rampas/>/barampas / 'ยคควรควเอง’

/ b a r - / ไรเตมกบรากกนท ท มเสยงพฮญ!(นะคนเนนเกธง ฮนๆนอกเหนอจาก / r - / ตวอยาง(.ฝน

/ b a j u / ( n . ) ' เล อ ’ / b a r - / + /b a ju /> /b a r b a ,n : / 'T ส แอค วยคนเอง’ / s a m b u j n / ( V. i n t r . ) ' เ ง ย บ ’ / b a r - / + /sambuji i />/barsambuji i /

'ย อนควเอง’/ c u k u r / ( V . t r . ) ' โก น ’ / b a r - / + / s u k u r /> /b a r c u k u r / 'โกนควอค วเอง’

’‘ มหนวยคำรอยเหมอน {maN-} ไนจอ 1 . 2 . 1

ะ3JL

-1 . 2 . 6 การผสำนคำเพอสร างคำท7ราfi ม flวามหมา8"ทระทำรวมกน"

( r e c i p r o c a l ) หนวa เตมตพทททำหนาฑน fia หนวยIต»น!นาตนฑ {baR-} และ หนวยเจม รอบตนท {baR-__an}

หนว8 เจมหนาตพท {baR -}* ใชเจมรากตนทท เปนตำกรฮาอกรรมและกรฮาสกรรม ตวอรางเชน

/ b a l a h / ( V . i n t r . ) 'ทะ เล าะ’ / b e r - / + / b a l a h / > / barb a i a h / 'ทะเลาะกน’ /tumbuk/ ( v . t r . ) 'rfn’ / b e r - / + / tumbok/>/bortumbok/ ' îfกกน’

หนวรเจมรอบตนท {baR**- -an) ใช เจมกบรากตพทเปนกรฮาอกรรมและกรฮาสกรรม ตวaรางฝน,

/ b a l a h / (V. i n t r . ) 'ทะ เล าะ’ / b s r - / + / b a l a h / + / - a n / > / b e r b a l a h a n / 'ทะเลาะก น’ (มความหมารเหมaนกบ / barb a i a h / )

/ t i i m b o k / ( v . t r . ) 'tfn’ / b e r - / + / tumbok/ + / -an /> /ber tn inbokan /'สกกน’ (มดวามหมาอเหมaนกบ /bartumbuk/)

การปรากฏÎIองหนวรเจมหนาสพท {baR-} และ หนวฮเจมรอบตนท {baR-__-an}น เปน'ในลกษทระแปรอสระ กลาวfia รากตพทตวใตท สำมารถเจมหนวฮเจมหนาตนท {baR-}กสำมารถเจมหนวฮเจมรอบตนท {baR-__-an} ไต

1 . 2 . 7 ทารผสำนฅำเน 3สรางคำกรฮาท มfi วามหมา8'’ม,, หนวฮเจม ตนทททำหนาทนตอ หนวฮเจมหนาตนท {baR-}*** •ชงสำมารถเจมกบรากตนททเปนคำนาม คำกรฮาบอกสภานหรอคำคผตนท ตวอรางเชน

51

'‘มหนวฮคำรอฮเหมอน {baR-} ใน23 1 . 2 . 5’“‘มหนวฮคำรaฮเหมaน {baR-} ใน33 1 . 2 . 5'‘’“‘มหนวฮคำรอฮเหมaน {baR-} ในชa 1 . 2 . 5

52

/ b a j u / ( ท . ) ' เ ล อ ’ / b a r - / + / b a j u / > / b a r b a j u / f ม เลอ’/ b a r a t / ( v . s t . ) , ( a d j . ) 'หนก’ / b a r - / + / b a r a t / > / b a r b a r a t / 'มนำหนก’

1 . 2 . 8 การผ๙านคๆ1.หอล,รางอำกรยาท มความหมาa "เกดผลผลต”( p r o d u c t i v e ) หนวa เตมสพทททำหนาทนคร หนวยเตมหนาตพท { b eR -}“ Ttfเดมกบรากตพทท เนนคำนาม ตวอชางฟน

/ b u a h / (ท.) 'ผลไม ’ /b a r - /+ /b u a h /> /b a r b u a h / 'ออกผล’

1 . 2 . 9 การผคำนคำเหอ๙รางคำกรยาท มความหมาก "ใอสงอองนน" หนวรเตมตพทฑทำหนาทนคอ หนวยเตมหนาตพท { taR-}** ท งใอ เตมกบรากลพฑท เนนคำนาม

ดวออาง เสน/ k a s o t / ( n . ) ' ร อ ง เท า ’ / b a r - / + / k a s o t / > / bark a s o t / ' ใส รอง เท า ’

1 . 2 . 1 0 การผคำนคำเหอล,รางคำกรยา muta งวาสงใ ค ตงหนงมลกษ-ณะเหมอนกบอกตงหนง§ งเปนรากตพฑฑเปนคำนาม หนวa เตมตพททฑำหนาทน กอ หนวยเตมหนาตพท {maN-} และหนวยเตมรอบตพท {ka -__-an)

หนวยเตมหนาตนฑ {maN-}*** ตวอยางเยน / b u k e t / ( n . ) ' ภ เ อ า ’ /m a m - /+ /b u k e t /> /mambuket / 'เนนเหมอนภเอา’

หนวยเตมรอบตนฑ { k a -__- a n } รปทปรากฎ คอ/ k a - __- a n / ตวอยางเยน

/ c i n a / ( n . ) 'คนมน’ / k a - / + / c i n a / + /~ a n /> /k a c in a a u i / ' เนนเหมอนลนมน’

‘‘มหนวยคำยอยเหมอน {baR-} ในออ 1 . 2 . 5'“‘มหนวยคำยอยเหมอน {baR-} ไนออ 1 . 2 . 5'“ “‘มหนวยคำยอยเหมอน {maN-} ในออ 1 . 2 . 1

53

1 . 2 . 1 1 การผสานตำเพอสรางตำกรยาก มความหมาย "'กำโดยไมต งๆจ"

หนวยเตมสพฑททำหนาทนคอ หนวยเตมหนาตพฑ {taR-} รงใชเตมกบรากตนทวนบนตำกรยาบอก สภาพ ตำกรยาอกรรม และตำกรยาสกรรม หนวยเตมหนาตนท {t a R - } น ม 2 หนวยตำยอย คอ / t a - / และ / t a r - / โดอมเง อนไยการปรากฎดงน

/ t a - / เตมหนารากตนททนยโนชนะตนเปน / r - / ตวอยาง

เชน/ r u s a k / ( v . s t . ) ' เส ย’ / t a - / + / r u s a k / > / t a r u s a k / ' เส ยโดยไมไดต งใจ’

/ t a r - / เตมหนารากตนทกพยกแชนะดนเบนเสยงอนๆนอกเหนอจาก / r / ตวอยางเชน

/ t i d o r / (V. i n t r ) 'นอน’ / t a r - / - t - z t i d o r / ) / t a r t i d o r / 'นอนโดยไมไดด งใจ,

/ m a k a n / ( v . t r . ) 'กน’ / t a r - / 4 7 m a k a n / > / t a r makan/ 'กนโดยไมไดตงใจ’

1 . 2 . 1 2 กา?ผสานตำเนอสราตำกรยาท มควา:เหมไย "กอให เกดความเดอดรอน" หนวยเตมดนทททำหนาทนคอ หนวยเตมรอบตนท {ka - -an) รปทปรากภคอ/ k a - - a n / 5 งใช เตมกบรากตนท ท เสนตำนาม ตำกรยาอกรรม ตำกรยาสกรรม และตำกรยาบอกสภาพหรอตำคผสนท ตวอยางเชน

/ h u j a n / ( n . ) 'ฝน’ / k a - / + / h u j a n / + / a n / > / k a h u j a n a n / 'ไดรบความเดอด รอนจากฝน( เสยก) ’

/ m a t i / ( V . i n t r . ) ' ต า ย , / k a - / + / m a t i / + / - a n / > / k a m a t i a n / 'ไดรบความ เดอดรอนจากการลาย’

/ c u r i / ( V . t r . ) 'ย โม ย ’ / k a - / + / c u r i / + / - a n / > / k a c u r i a n / 'ไดรบความ เลอลรอนจากการทกยโมย’

/ p a n a s / (V . s t . ) , ( a d j . ) 'รอน’ / k a - / + / p a n a s / + / - a n / > / k a p a n a s a n /'ไดรบความเดอลรอนจากความรอน(รอน)’

54

1 . 2 . 1 3 กา?ผส 'านคาเพอล'รางคำกรยาท»ความหมาร"ออในลภาพนน แลว" หนวอเตมลพฑททำหนาทนคอ หนวอเตแหนาลพท { t o R - } “ รงใลเตมกบรากลพท ท เท นตำกรอาอกรรแ ตวอรางเรน

/ t u t o p / ( v . t r . ) ปด, / t e r - / + / t u t o p / > / t s r t u t o p / * อรในลภาพปดออแลว,

1 . 2 . 1 4 การผลานดำเพอลลางคำก?อานอกสกาพท แดวาแหแาอ•'ม หรอมลกษณะเหมอนตงปยงท เปนรากลพทaรนอน1ดำแวนมาก หนวอเตมลพทททำหนาทนดอ หนวอเตมกลางลพท { - a l - } , {-91--} และ {-am-}

หนวอเตมกลางลฬท { - a l -} รปทปรากฎ ตอ / - a l - /ตวอรางเรน

/ k a b o t / ( n . ) 'อ น’ / k a b o t / 4 / - a l - / > / k a l a b o t / 'มอ นมาก’

หนวอเตมกลางลพท { - a r - } รปทปรากa ดร / - a r - /ตวอรางเรน

/ s a b o t / ( n . ) 'กาบมะพราว’ / s a b o t / + / a r - / > / s a r a j o t / 'อ ง(เหมอนกบ กาบมะพราว)มาก’

หนวรเตมกลางลพฑ {-am-} รใ]ทปรากฎ ดอ / - a m - /ตวอรางเรน

/g u r o h / (ท. ) 'นาร อง’ / g u r o h / + / - e l - / > / g a m u r o b . / ' ก ง( เหมรนนารอง)มาก’

1 . 2 . 1 5 การผลานคำเพอลรางคำกรอาท แลดงดวามเลมหรอระตบท ลงปนปองการกระทำหรอลภาพเตมท เท นอร หนวรเตมลพทททำหนาทนดอ หนวอเตมกลางลฬท{ - a l - } , { - a r - } และ {-am-}

*มหนวรดำรออเหมอน {taR-} ในลอ 1 . 2 . 1 1

55

หนวอเตมกลางสพท { - a l - } รปทปรากฎ ตอ / - a l - /รงใ#เตมกบรากสพฑท เท นกรอาสกรรม ตำกรอาอกรรม และตำกรอาบอก๙ภาพ ตวออาง เอน

/ t a k a n / ( v . t r . ) 'ก ล ’ / t a k a n / + / - a l - / > / t a l a k a n / 'กลแรงๆ(ล วอ#อก)’ / t i k a h / (V. i n t r . ) ' เ ล อ ก ’ / t i k a h / + / - a l - / > / t , e l i k a h / ' เลอกมาก’ /kamboi) / ( v . s t . ) 'พอง’ /kambog/ + / - a 1 - / / /kalaffibog/ 'พองมาก’

หนวอเตมกลางสพท { - a r - } รปทปรากฎ คอ / - a r - / รง ใIเตมกบรากสพท?นท นกรอา๙กรรม ตำกรอาบอก#ภาพและตำคท4สพท ตวออางเอน

/ g o d a k / ( v . t r . ) ' เ อ อ า ’ / g o d a k / 4 7 - a r - / > / g e r o d a k / ' เอ อ า แ ร ง ๆ ’ / k o n t a i ) / ( V . s t . ) 'แหง’ /kontai) / + / - a r - / > / k a r o n t a i j / 'แหงมาก’

หนวอเตมกลางสพท {-atD-} รปทปรากฎ คอ / - a m - / ฐง ใอ เตมกบรากสพท ท เท นลำกรอาบอก๙ภาพและตำคทเสพท ตวออางเอน

/ k u n i g / ( v . s t . ) , ( a d j . ) ' เห ลอง’ / k u n i g / + / - em - /> /k aœ uni ï) /' เหลองมาก’

1 . 2 . 1 6 การนร{านตำเพอ?{รางตำกรอาแสลงการเปรอบเกอบระตบ

หรอปรมาท!หรอ#ภาพท เทากน หน,วอเตมสนทททำหนาทนคอ หนวอเตมหนาสพท { s a - } ทงรป ปรากฎคอ / s a - / หนวอเตมหนาสพท { s a - } นใอ1เตมกบรากสพท ท เท นตำกรอาบอก#ภาพหรอ ตำคท!สพท ตวลอางเอน

/ b a s a r / ( v . s t . ) , ( a d j . ) 'ใหญ’ / s a - / + / b a s a r / > / s a b a s a r / ' ไหญเทากนกบ.. .

56

1 . 2 . 1 7 การผสานคำเพอสรางคำกรราแสคงการนเรยบเทยบ1ะดบหรอ

ปรมาณหรอสภาพท๙งหรอมากท สค หนวอเตมสนทททำหนาทน คอ หนวอเตมหนาสพท l t a R - > w สงใสเตมกบรากสพทท เนนคำกรอาบอกล'ภาV)หรอคำคทเสพท ควออ,างเสน

/ b a s a r / ( v . s t . ) , ( a d j . ) 'ใหญ’ / t a r - / + / b a s a r / > / t a r b a s a r / 'ใหญทสค’

1 . 2 . 1 8 การผสานคำเพอสรางคำกรอาท แสคงทงความสามารถปองผกระทำ หนวอเตมสพทททำหนาทนคอ หนวอเตมหนาสพท {taR-}*" สงสามารทเตมกบรากสพท ท เนนคำกรอาสกรรมเทำน น ควออ,างเสน

/ a g k a t / ( v . t r . ) 'อ ก ’ / t a r - / + /aokat /> /t_araQ kat/ 'ส ามารถอก’

1 . 2 . 1 9 การผสานคำเพอสค างคำกรอาท มความหมาอทกกระทำ

( p a s s i v e ) หนวอเตมสนทททำหนาทน คอ หนวรเตมหนาสนท { d i - } รปทปรากฎ คอ / d i - / สงสามารถเตมกบรากสพท ท เนนคำกรอาสกรรมเทาน น ควออ,างเสน

/ m a k a n / ( v . t r . ) 'กน’ / d i - / + /makan/>/(Uaiakan/ 'ถกกน’

1 . 2 . 2 0 การผสานคำเพอสรางคำกรอาท มความหมาอ ''สงใคตงหนงทก

ใสหรอทกทำใหเนนปองอกออางหนงหรอทำใหเนนเหมอนกบรากสพท หนวรเตมสพทททำหนาทน คอ หนวอเตมหนาสพท {paR-} และหนวอเตมรอบสพท {baR-__-an>

หนวอเตมหนาสพท {paR-}*** ใสเตมกบรากสพท ท เนน คำนามเทาน น ในกรท!ทาสในประโฮคท มผ กระทำเนนแกน รากสพทท เตม {paR-} แลว จะตอง เตมหนวอเตมหนาสพท ImaN-} และ { d i - } ในกรผท เนนกรรมวาจก ( p a s s i v e v o i c e ) ควออ,างเสน

'‘มหนวอคำอออเหมอน {taR-} ในปอ 1 . 2 . 1 1'“‘มหนวอคำอ,ออเหมอน {taR-} ในปอ 1 . 2 . 1 1'““‘มหนวรคำอ,ออเหมอน {paR-} ในปอ 1 . 1 . 1

57

/ a l a t / ( ท . ) ' เดรองม อ’/ p a r - / + / a l a t / > / p a r a l a t / 'ท ำ . . . เป น เด รอ ง ม อ , (มผ กระทำเปนแกน)

/m a m -/+ /p a ra la t /> /m a m p a ra la t / ' ท ำ . . . เปนเดรอง«อ,/ d i - / + / p a r a l a t / > / d i p e r a l a t / 'ถกทำเปนเดร องมอ’

หนว8 เดมรอบสพท {baR-“__-kan) ใอ เตมกบรากดพฑทเปนดำนามเทาน น ควออาง!.ฟน

/ b a n t a l / ( n . ) 'หมอน, / b a r - / { - /h a n t a i / - } / - k a n / >/ barb a n t a l kan/ 'ทำ. . . เป นหมอน’

การปรากฎปองหนว8 เตมสพท {paR-} และ {baR-__-an) จะเปนในลกษ-ณะสบหลกกน

1 . 2 . 2 1 กา?ผ๙านดำเพอ«รางดำกรราท มคา''1มหมาย '’ เปนเหตใหทำ" ( c a u s a t i v e ) หนวฮเตมดพฑททำหนาทนคอ หนวรเตมหลงสพท { -kan} และ 1 - i }

หนวรเตมหลงดพท { - k a n } รปทปรากฎ คอ / - k a n / รง ใอเตมกบรากดพท ท เปนดำนาม ดำกรอาอกรรม ดำกรยาบอก\{ภาพ คำดผสพท ดำกรฝาวเ({ษ(เร ดำบพบท และดำบอกจำนวน ในกร»๓ใ อานประโรคท มพกระทำเปนแกน รากดพทท เตม {-kan} แลว จะตองเตมหนวa เตมสพทหนาสพท {maN-} และลาจะให เปนกรรผวาจกกให เตมหนวg เตม หนาสพท {<น-} หลงจากท เตม {-kan} ดงตวอรางตอไปน

‘‘ มหนวรดำรอรเหมอน {baR-} ในออ 1 . 2 . 5

58

/ham ba/(ท. ) 'ท า ล ’/hamba/ + / - k a n / > / h a i b a k a n / 'ท ำ . . . ให เป น ท าล ’/mag-/+/hambakan/>/œaghambakan/'ทำ. .ให เปนทาล(มผ กระทำเปนแกน)’

(หพารถง ก ทำให 31 เปนทาล)/ d i - / + / hambakan/ > / dihambakan/ 'ถกทำให เปนทาล’

(หมารถง ก ถกทำให เปนทาล)

/ 1 i d o r / ( V . i n t r . ) 'นอน’ (หมารถง ก นอน)/ t i d o r / + / - k a n / > / t i d o r k a n / ' n า . . . ให น อ น ’ (หมารถง ก ทำให 3 นอน)/ man-/ + / t i d o r k a n / > * / m e n t i d o r kan/ > / maai d o r kan/ ' ท ำ ใ ห . . .นอน’

(มผกระทำเปนแกน)/ d i - / + / t i d o r k a n / > / d i t i d o r k a n / 'ถกทำใหนอน’ (หมารถง ๆ ถกทำใหนอน)

/ b a s a r / (V . s t . ) , ( a d j . ) 'ใหญ’ (หมารถง ก ใหญ) / b a s a r / + / k a n / > / b a s a r k a n / 'ท ำ . . . ให ใหญ ’ (หมายกง ก ทำให 3 ใหญ) /mam-/-t7basarkan/ > / niambasarkan/ 'ท ำ . . . ให ใ ห ญ ’ (มผกระทำเปนแกน) / d i - / + / b a s a r k a n / > / d i b a s a r k a n / 'กกทำใหใหญ’ (หมาอถง ก กกทำใหใหญ)

/ s a g a r a / ( a d v . ) 'รบ ’ (หมารถง ก รบ)/ s a g a r a / + / - k a n / > / s a g a r a k a n / ' n า. . . ให ร บ’ (หมารถJ ก ท1ให 3 รบ) / m a j i - / i / s a g a r a kan/>*>/majisagarakan/ > / majiegarak?.ri/ ' ท ำ . . . ใ ห ร บ ’

(มผกระทำเปนแกน)/d i - / - t - / s a g a r a k a n / > / d i s a g a r akan/ 'กกทำใหรบ’ (หมารกง ก ทกทำใหรบ)

59

/ h a m p e r / ( p r e p . ) ' ใ ก ล ’ (หมายถง ก ใกล )/ h a m p e r / + / - k a n / > / h a p e r k a n / ' ทำ. . . ให ' ใกล ’ (หมาฐกง ก ทำให ป ใกล )/meg/ +/hamperkan/ >/ mei)hamperkan/ *ทำ. . ให ใกล ’ (มผกระทำเปนแกน) /d i - /+ /h a m p erk a a /> /d ih a m p erk a n / 'ถกทำให ใกล ’ (หมาอกง ก ถกทำให

ใกล )

/ s a t u / (ทน!ท.) 'หนง’ (หมารถง ก เปนหนง)/ s a t u / + / - k a n / > / s a t u k a n / 'ทำ. . . ให เป นหนง’ (หมารถง ก ทำให ป เปนหนง) /m9ji-/ + / s a t u kan/ > H/ m9iis a t u kan/ > / mejia tu kan/ ' ท ำ . . .ให เปนหน ง’

(มผ กระทำเปนแกน)/ d i - / + /sat ,nkan/ > / d i s a t u kan/ 'ถกทำให เปนหน ง’ (หมาฮถง ก ถกทำให

เปนหนง)

หนวยเตมหลงกพท { - ! ) รปทปรากฎ ลอ / - ! / น งใช เตมกบราก

กพทท เปนคำนาม คำกรยาอกรรม คำกรยาบอกสภาพ คำคณกนท คำกร ยาร เfh)ญ คำบนบท และ คำบอกจำนวน คำท ไล 'จากการเตม { - i : น ในกรกรท ใช'ในประโยคท มผ กระทำเปนแกน จะตอง เตมหนวยเตมหนากพท (meN-) และถาจะใหเปนกรรมวาจกก'ใหเตมหนวย'.ตมหนากนท { d i - } กงตวอยางสอใปน

/h a m b a / (n . ) 'ทาฟ’/hamba/ + / - i / > / h a m b a i . / ' ทไ . . . ใหเปนทาส'’ (หมายกง ก ทำให ป เปนทาส) /m ag-/ + /hambai/>/mai)hambai/ 'ทำ. . . ให เป นทา ส'' (มผ กระทำเปนแกน) / d i - / ร/ham bai /> /d iham b ai / 'ถกทำให เปนทาส’ (หมายกง ก ถกทำให'.บน

ทาส)

/ j a t o h / ( V . i n t r . ) 'ต ก ’ (หมายถง ก ตก)/ j a t o h / + / - i / > / j a t o h i V ' ท ำ . . . ใ ห ต ก ’ (หมารถง ก ทำให ป ตก) /meji-/ + / j a t o h kaa/ > / majij a t o h i / ' ท ำ . . . ใ ห ต ก ’ (มผ กระทำเปนแกน) / d i - / + / j a t o h i V > / d i j a t o h i V 'ถกทำใหตก’ (หมายกง ก ถกทำใหตก)

60

/ b a e k / ( v . s t . ) , ( a d j . ) ' ด ’ (หมารทง ก ด)/ b a e k / + / - i /> /b a ek iy ' ท ำ . . . ใ ห ด ’ (หมารถง ก ทำให ป ด)/ffl9m-/ + / b a e k i / > / i89ittba eki ) ' ท ำ . . . ใ ห ด , («ผ กระทำเปนแกน)/ d i - / +/b a e k iy >/dibaekiV 'ทกทำใหด ’ (หมารถ') ก ทกทำใหด)

/ s u d a h / ( a d v . ) ' เส ร จ ’/ s u d a h / + / - i / > / s u d a h i y ' ท ำ . . . ใ ห เ ส ร จ ’ (หมารกง ก ทำให ป (สรจ) / m 9 j i - / - f / s u d a h i / W mejisudati i/>/ iB9juidahi/ ' ท ำ . . . ใ ห ( ส ร จ ’

(«ผ กระทำ(รนแกน)/ su d a h iy ' ท ำ . . . ใ ห ( ส ร จ ’ / d i - / + / s u d a h i / > / d i s u d a h i / ' ทกทำให(ส?จ’

(หมารทง ก ทกทำให(ฟรจ)

/ h a m p e r / ( p r e p . ) ' ใก ล ’/ h a m p e r /+ / - i /> /h a m p e r iy ' ท ำ . . . ใ ห ใ ก ล ’ (หมารถง ก ทำให ป ใกล )

Zm9i)-/ + / h a m p e r i / > / ni9i)hamperi / 'ทำ. . . ให ใกล ' («ผ กระทำ(รนแกน) /hamper iy ' ท ำ . . . ให ใกล ’ / d i - / 4 7 h a m p e r i / > / d i h a u p e r i / ' ทกทำใหใกล ’

(หมารถง ก ทกทำใหใกล)

/ s a t u / (ทน]ท.) 'หนง’/ s a t u / + / - i / > / s a t u i y ' ท ำ . . . ใ ห เ รนหนง’ (หมาแทง ก ทำให ป (รนหนง) /ffl9jv-/ + / s a t u i / > * / m9jis a t . u i / > / a9pa t u i / ' ทำ.. .ให(รนหนง ’ («ผกระทำ

(รนแกน)/ d i - / + / s a t u i / > / d i s a t u i / ' ทกทำให(รนหน ง’ (ห.มารกง ก ทกทำให(รนหน ง)

1 . 2 . 2 2 การผพานดำ(W6นรางดำภรราน มกาามหมาร "ทำ(น 8ผ ใด ผหนง" ( b e n e f a c t i v e ) หนวร (ตมสพทกทำหนาก นด8 หนวฮ(ตนหลงดพฑ ( -kan) รปก ปรากอ ด8 / - k a n / รงฟามารถ(ตมกบรากสหทก (รนดำกรรา((กรรม(ทำน น ในกรณก ใล ใน ประาเรดก มผ กระทำ(รนแกน รากสฬฑก(ตม (-kan) นลา ล ฮงเตมหนวร(ตมหนาสหท (meN-}

61

และถาจะใหเน นกรรมวาจกกใหเตมหนวอเตมหนาตพท l d i - } หลงจากเตม {-kan} แลว ตวอราง น?น

/ b a l i / ( v . t r . ) ' f a ’ (หมาอถง ก นอ ปองลงหนง)/ b a l i / { 7 - k a n / > / b a l i k a n / ' $ อ . . . เนอ’ (หมาอถง ก น อชองลงหนงเหอ ป) /mem-/ + / b a l i kan/ > / megib s î i kan / 'น อ. . . เ ห อ ’ ( เนนผกระทำ)/ d i - / +/ b a l i kan/ > / d i b a l i k a n / 'ทกน อเน อ’ (หมาอถง ปองลงหนงกก

นอเนอ ก)

1 . 2 . 2 3 การผ๙านคำเน อสรางคำก?aาท มกวามหมาg "ทำใหมร?ภาพ

นนเนมหรอคงมากย งจน" หนวอเตมตพให!หนาทน คอ หนวอเตมหนาตพท {paR-}* นง ร{ามารถเตมกบรากตพท ท เน นคำกรอาบอกร?ภาพและคำค«ตพท เทำนน รากตพทท เตมหนวอเตมหนา ตพฑ {paR-} แลว อาจเตมหนวอเตมหลงตพฑ {-kan} หรอไมเตมกได และจะดองเตมหนวอ เตมหนาตพท {maN-} ในกร«ท ใถในประโอคทมแกนเน นผกระทำ และ { d i - } ในกร«ท เน น กรรมวาจกเสมอ ตวออางเอน

/ b a s a r / ( v . s t . ) , ( a d j . ) 'ใหญ’/ p a r / + / b a s a r / > / p a r b a s a r / 'ทำใหใหญย งปน’ (หมาอถง ก ทำให ป ใหญ

ยงปน)/ p a r b a s a r / + / - kan/ > / p a r b a s a r (kan) / ' ทำใหใหญองปน’ /mam-/{-/parb a s a r ( kan) / > / fliamparbasar ( kan) 'ทำใหใหญย งปน’ / d i - / - / parb a s a r ( k a n ) / > / d i parba s a r ( kan) / 'ถกทำใหใหญองปน’

(หมาอถง ก ถกทำใหใหญย งจ น)

'‘มหนวอคำออรเหมอน {paR-} ในปอ 1 .1 .1

62

1 . 2 . 2 4 การผสานคำเพอสร างคำก?aาท มความหมาร "ลกกระทำ แลว" ( p a s t p a s s i v e ) หนวอเตมตพฑททำหนาทน คอ หนวอเตมหนาตพท IbeR-}*ร งาลเตมกบรากตพท ท เป นคากรอาสกรรมเกาน น ตวออ,างเลน

/ t u l e s / ( v . t r . ) เปอน / b a r - / + / t u l e s / > / b s r t u l e s / 'ถกเอฮนแล 'ว’

1 . 2 . 2 5 การผสานคำเพอสรางคำกรอาท แสคงเนาหมาa หนวยเตมตพฑ

ททาหนาทน คอ หนวอเตมหลงตพฑ { - i > รปทปรากฎ คอ / - i / ร งใล เตมกบรากตพทท เปน คำกรอาอกรรม และคำบพบท คำท ไลจากการเตม { -1} น ในกรผทาลานประโฮคท มผกระทำ

เปนแกนจะตองเตมหนวอเตมหนาตพท {B9N-} ตงตวออางคอไปน/ n a i k / ( v . i n t r . ) 'ปน’/ n a i k / + / - i / > / n a i k i V 'ปนบน’/m a- / + /naiki_/>/nianaik_i / 'ปนบน’ (มแกนเปนผ กระทำ)

1.2.26 การผสานคำเพอสรางคำกรฮาท มความหมาร"เปนเหตใหทำ โคอเปนการกระทำท มวสกา7และปนตอน" หนวอเตมตพทททำหนาทนคอ หนวอเตมหนาตพท IpaR}** ร งใซ,เตมกบรากสพทท เปนคำนาม คำกรอาสกรรม คำกรฮาอกรรม คำกรฮาบอกสภาพ คำคทเตพฑ คำกรอาวเสษ(น คำบพบท และคำบอกจำนวน รากตพทท เตมหนวอเตมหนาตพท {paR-} แลว อาจเตมหนวอเตมหลงตพฑ {-kan> หรอ { - i } หรอไมเตมกไล และจะตอง เตมหนวอเตมหนาตพท linaN-} ในกรท!ท ใลานประโอคท มผ กระทำเปนแกน และ l d i - } ใน กร8๓เปนกรรมวาจกเสมอ ตวออางเลน

'‘มหนวอคำออฮเหมอน IbaR-} ในลอ 1 . 2 . 5 '“‘มหนวฮคำออฮเหมอน {paR-} ในลอ 1 . 1 . 1

63

/h a m b a / (n . ) 'ทาส’’Zper-Z + ZhambaZ + ZparhainbaZ ^/parh am b a/+ (Z -k an / ) >/parhamba(kan)/ ZparhambaZ-KZ-iZ) >Zp9rhamba( i ) z J

'ท ำ . . . ให เป น ท าส ’ (มาสการ และปนตอน)

/ msm-/

Zdi-Z

+ Zp erhamba(kan) z > Zmamperhamba(kan) •f Zp erhamba( i ) Z>ZiD9mp9rhamb( i ) z + Zp 9 f hamba ( k a n ) z > zdiparhamba( kan) z + Zp9rhambaiZ)Zd.ip9rfaamba( i ) z

'ท ำ . . . ให เป น ท าส ’ (มปนตอน) (มผกระทำเปนแกน)

'ถกทำให เปนทาส’ (มปนตอน)

Z a k u Z ( v . t r . ) รอมรบ Zp9r-Z+ZakuZ)Zp 9 r akuZZp 9rakuZ + (Z-kanZ)>Zparaku(kan)Z \ 'ทำ. . . ให รอมร บ’ (ม 'วธการแล;Zp 9rakuZ+(Z-iZ)>Zp9raku( i)Z ปนตอน)

tZparaku(kan)Z>Zm9fflp9raku(kan) Z 1 ' ท ำ . . . ใ ห aอมรบ’ (มปนตอน)+ Zp9raku(i)Z>Zni9iDp9raku( i)Z I (มผ กระทำเปนแกน)

f +Zparaku(k an) Z>Zd i p 9 r aku(kan) z 1, ^Zdi-Z l 'ถกทำใหรอมรบ’ (มปนตอน)

1 47paraku(i )Z>Zd i p 9 r a k u ( i ) z

Zinam-Z

Zniam-Z

Zdi-Z

Z s a t u j u Z ( v . i n t r . ) ' เหนตวร’Zp9r-Z+Zs9tujuZ>Zp9TS9tujuZ าZpars9tujuZ + (Z-kanZ) > Zp ars a t u j n ( kan)z \ 'ท ำ . . . ให เห นต วฮ’ (มวธการ Zp9rs9tujuZ-KZ-iZ)>Zp 9rsetu.TU(i)Z และรนตอน)

+ Z p a r s 9 t u j u ( kan) Z>a56ip5rs 9 tu ju (k a n ) Z า ' ท ำ . . . ใ ห เ ห น ต ว ร ’ (มปนตอน) + Zp9rs9bu jn( i)Z>ZB9Ep9rs 9 t u j u ( i ) Z ) (มผกระทำเปนแกน)

■ + Z p 9 r s 9 tu ju (kan)Z>Zd i p 3 r s 9 t u j u ( k a n ) z 1 'ทททำให เหนตวร’ +Zpars 9 t u j u ( i ) Z > Z d i p 9 r s 9 t u j u ( i ) z ) (มปนตอน)

64

/ b a e k / ( v . s t . ) , ( a d j . ) ' ต ’/ p a r - / + / b a e k / > / p a r b a e k // parbaek/-I- ( / - k a n / ) > / parba ek (kan) / ^ ' ท ำ . . . ใ ห ต ’ (มวธการและปนตอน) / parb a e k / + ( / - ! / ) > / parb a e k ( i ) /

4 / parb e k (kan) / > / mainparb a e k (kan) i ๅ ' ท ำ . . . ใ ห ต’ (มปนตอน)+/ parb a e k ( i ) / > / mamparb a e k ( i ) /

• 4 / parb a e k ( kan) / > / d ip a r b a ek (kan) /4-/ parbaek ( i ) / >d i p a r baek( i ) / )

/m am -/

/ d i - /

(34 ผ,กระทำ lâ นแกน)

'กกทำใหต’ (มร นตอน)

/ s u d a h / ( a d v . ) 'แล ว’/ p a r - / 4 / s u d a h / > / p a r s u d a h // p ars u d a h / 4 ( / - k a n / ) > / parsudah(kan) / l 'ท ำ . . . ให แ ล ว น ฟ ร จ ) ’ / p ars u d a h / 4 ( / - i / ) > / pars u d a h ( i ) / ) («วธการและปนตอน)

4 / pars u d a h ( k a n ) / > / mamparsudah (kan) / า 'ท ำ . . . ให แ ล ว , («ชนตรน)/m a m - /

/ d i - /

4 / p a r s u d a h ( i ) / > / mampars u d a h ( i ) /

4 / p a r s u d a h ( k a n ) / > / d i p a r s u d a h ( k a n ) /

4 / p a r s u d a h ( i ) / > / d i p a r s u d a h ( i ) /

(«ผ กระทำเใ]นแกน)

I 'กกทำใหแลว’ («ชนตอน)

/ h a m p e r / ( p r e p . ) ' ใ ก ล ’ /par /4 /ham per /> /parham per / A/p a rh a m p er /4 ( / - k a n / ) > / parh a p e r (k a n ) / l / p a r h a m p e r / 4 ( / - i / ) > /parham per( i ) / J

' ท ำ . . . ใ ห ใ ก ล ’ รนตอน)

(«วสการและ

/m a m - /

/ d i - /

4 / p a r h a m p e r ( k a n ) / > / a a E p a r h a m p e r ( k a n ) /■

4 / p a r h a m p e r ( i ) / > / m3iaparh a a p e r ( i ) /

4 / p a r h a m p e r ( k a n ) / > / d i p a r h a m p e r ( k a n ) / ไ

4 / p a r h a m p e r ( i ) / > / d i p a r h a m p e r ( i ) / I

' ท ำ . . . ใ ห ใ ก ล ’ («ร นตอน) («ผ กระทำเโ3นแกน)

'กกทำให ใกล ’ («ร นตอน)

65

/ s a t u / (ทน[ท.) 'ห น ง ,

/ p a r - / 4 / s a t u / > / p a r s a t u / >

/ p a r s a t u / 4 ( / - k a n / ) > / p a r s a t u ( k a n ) / ท ำ . .

/ p a r s a t u / 4 ( / - i / ) > / pars a t u ( i ) / ^r 4 / pars a t น (kan) /> Bampars a t u ( kan) /

/m am -/ไI 4 / pars a t u ( i ) / ) / mampers a t u ( i ) / r 4 / p a r s a t u ( k a n ) / > / d i p a r s a t u ( k a n ) /

/ d i - /4 / p a r s a t u ( i ) / ) / d i p a r s a t u ( i ) /

.ให เปนหนง’ (มวธการและอ นลอน)

] 'ท ำ . . . ใ ห เ ป น ห น ง ’ (มร นตอน)

1 («ผ กระทำเปนแกน)

1 'ถกทำให เปนหน ง’ («ชนตอน)I ร

1.3 การผจำนคำเพอปรางคำคนตพกการผปานคำเพอสรางค«ตพทปา»ารถแบงออกเปน 2 ประเภกรอร

ตงนคอ การผปานคำเพอสรางคำคณสพทท«ควาพหมา8วา"มหรอมลกษผะI,หมอน(นงนนกเปน รากสพก) เปนจำนวน«าก’' และการผปานคำเพอปรางคำคผสพกก «ความห«าaเทฮวอองกบรากตพทท เปนคำนาม

1 .3 .1 การผปานคำเพอปรางคำคนกพทท»ความหมาaวา "«หรอ« ลกษนะเหมอน(น ง นนท เปนรากตพท)จำนานมาก'' หนวรเตมตพทททำหนาทน คอ หนวอเตมกลางตพท { a l - } , { - a r - > และ {-am-}

หนวอเตมกลางตพท l - a l - > มรปปรากฎ คอ / - a l - /ตาอรางเรน

/ k a b o t / ( n . ) 'บน’ / k a b o t / 4 / - a l - / > / k a l a b o t / 'ทมบนมาก’

หนวอเตมกลางรพท {- a r - > มรปปรากฎ คอ / - a r - /

ต วอร างเร น

/ s a b o t / ( n . ) 'ก าบ »ะ พ ร าว ’ / s a b o t / 4 / - a r - / > / s a r a b o t / 'ท ร ง( เหมอน

ก า บ » ะ พ ร า ว )» า ก ’

ตวอรางIฟนห น ว 8 เต มกลางส หท {-am-} ม ร ปปรากฎ กอ / -a m - /

/ g u r o h / ( n . ) 'ฟารอง’ / guroh/+/-am-/>/gamuroh/'ก ดงมาก( เหมอนฟารอง)’

1 .3 .2 การพสำนคำเพอสรางคำคแ}สพททมความหมาa เก a วจองกบรากสพทฑเนนคำนาม หนวa เตมสพทกทำหนาทนคอ หนวa เตมรอบสพฑ {ka-__-an} รปกปรากฎคอ/ka-__-an/ ตวอรางLรน

/b a n d ar / (ท.) ' เม อง’ /ka - / + /bandar/ + /-an/)/kabandaran/ * ri เกฮวกบเมอง’

1.4 การผสำนคำเพอสรางคำกร a าวเ{{ษ«การพสำนคำเพอสรางคำกรaาว เส»«ในภา»ามลาaมาตรฐานม 2 ประเภท

ไคแก การพสำนคำเพอสรางคำกรaาวเส»«กแสคงเวลาท เพง!นสคปองการกระทำ และการ ผสำนคำเพอสรางคำกรอาวเสษ«ก แสดงความก

1 .4 .1 การพสำนคำเพอสรางคำกร aาวเส»พกแสตงเวลาท เพงสนสด จองกา?กระทำ หนวอเตมสพทกหนากน คอ หนวอเตมหนาสพท {sa-} รปกปรากฎคอ / s a - / สงใจเตมกบรากสพทก เนนคำกรอาอกรรม และคำกรอาว เส»« ตวอรางเรน

/ s a m p a i / ( v . t r . ) กง / sa - /+ /sam p ai /> / sasam p ai / 'n นฑทนใคทกง’ / s u d a h / ( a d v . ) เสรจ / s a - / r / s u d a b / ) / s a s u d a h / ' ทนททนใดท เสรา’

1 .4 .2 กา?ผสำนคำเพอสรางคำกรaาวเส»«ก แสดงความก หนวa เตม สพทกทำหนากน คอ พนวa เตมหลงสพท {-an> มรปปรากฎ คอ / - a n / สงใจเตมกบรากสพฑก เนนคำนาม ตวaàางเรน

/ h a r i / ( ท . ) , ( e l f . ) 'วน’ /har i / + / - a n / >/ûar ian / 'ทกวน,ราอวน’

1.5 การพสำนคำเพอสรางคำลก»«นามการพสำนคำIพอสรางคำลก»{นนามในภาษามลาทมาดรฐานมประเภทเคa ว

คอ การพสำนคำเพอสรางคำลก»«นามกมความหมาอ "จำนวนหนง', หนวa เตมสพทกทำหนากน

67

คอ หนวอเตมหนาสพท {ร0-> มรปปรากฏคอ /รอ-/ รงใสเตมกบรากสพฑทเปนคำลกษทเนาม และคำนาม ตวออางเสน

/ek o r / ( e l f . ) , (ท. ) 'หาง,ลกษณนามใร สำหรบสตว’ / s a - / + /ekor/>/ seekor/ 'หนงตว’

/piijgag/ ( e l f . ) , (ท . ) 'จ าน ’ /รอ- / + /pir)gaQ/> / s_ap i Q g ai) /'หน งจาน’

1.6 การผสำนคำน1อสรางคำแสดงคำถามการผสานคำเพอสรางคำนสลงคำถาม'ในภาษามลาฮมาตรฐานม 2 ประเภท

คอ การผสำนคำเพ อสรางคำแสลงคำถามทแสลงถงการเนน และการผสำนคำเพอสรางคำแลลง คำถามแบบตอบรบ-ปฎเสธ (yes-no question)

1 .6 .1 การผล'านคำเพอส'รางคำแร*ลงคำถามทแลลงถงการเนน หนวร เตมสพทททำหนาทน คอ หนวอเตมหลงสพท {-kah} รปพปรากฎ คอ /-kak/ รงใสเตมกบ รากสฬททเปนคำถามเทานน ตวอยางเสน

/ a p a / ( q . ) 'อะไร’ /apa/+ / -kah/> /apakah/ 'อะไร(เนน)’/ b i l a / ( q . ) ' เพ อไร’ /b i la /+ / -k a h /> /b i la k a h / 'เพ อไร(เนน)’ / s i a p a / ( q . ) ' ใค ร ’ / s iapa /+ / -kah /> /s iapakah/ 'ใคร(เน น)’

1 .6 . 2 การผลานคำเพ อลรางคำแสลงคำถามแบบตอบรบ-ปฎเลฮ หนวอ เตมสพทททำหนาทน คอ หนวอเตมหลงสพท ไ-kah} รปพปรากฏ คอ / -kah/ รงใลเตมกบ รากสพทท เปนคำนาม คำกรอาบอกสภาพ คำคก!สนท คำกรอาวเลษกเ คำบอกจำนวน และ

คำบพบท ตวอยางเลน/ b a j u / (ท.) l i a /baju /+ /-kah/> /bajukah/ 'แอหร อ’/ b e s a r / (V.s t . ) , ( adj . ) 'ใหญ’ /b9sar/ + /-kah/>/basarkah/ 'ใหญหรอ’ /C 0 p a t / ( a d v . ) ' เ ร า ’ / c spa t /+ / -k ah / ) /c epa tk ah / 'เรวหรอ’/ s a t u / (ทน!ท.) 'หน'ง’ / s a t u / + /-kah/>/satukah/ 'หนงหรอ’/ d e k a t / ( p r e p . ) ' ใ ก ล ’ / c e p a t / + / - k a h / > / c a p a t k a h / 'ใกลหรอ’

68

1.7 การผลานคำเนอลรางคำปฏเลธแบนเนนการผลานคำเนอลรางคำปฎเลสานภาษามลายมาตรฐานมประนาทเ ตร ๆ

คอ การผลานคำเพอ๙รางคำปฎเลสทแลตงการเนน'จากรากคพทท เปนคำปฏเสจ หนวยเตมคพทททำหนาทน คอ หนวยเตมหลงคพท {- lah} สงมรปปรากฎเปน / - l a h / ตวอยางเสน

/bukan/(neg. ) 'ไม ใย ’ /bukan/47-lah/>/bukanlah / 'ไม ใส (เนน)’

1.8 การผลานคำเพอสรางคำแลตงคำลงการผลานคำเพอลรางคำลงในภาษามลายมาตรฐานม 2 ประ:เภท คอ

การผลานคำเนอลรางคำลง เสงบงคบ และ: การผลานคำเนอลรางคำลงในลกษณะเสญลวน1 .8 .1 การผลานคำเพอลรางคำลงเสงบงคบ หนวยเตมคพทททำหนา

ทนคอ หนวยเตมหลงคพท {-kan} มรปปรากฎ คอ / -kan/ สงาลเตมกบรากคนททเปนคำ กรยา(1กรรม คำกรยาอกรรม คำกรยาบอกลภาพ และคำคณคนท ควอยางเยน

/ b a c a / ( v . t r .) 'อาน’ /baca/+/-kan/>/bacakan/ 'จงอาน’/data i] /(v . i n t r . ) 'มา’ /datai)/ + /-kan/>/datai)kan/ 'จงมา’/ b a s a r / (V.s t . ) , ( a d j . ) 'ใหญ’ /basar / +/-kan/>/basarkan,'

'จงทำใหใหญ’

1 .8 .2 การผลานคำเพอลรางคำลงในลกษณะเสกฬวน หนวยเตมคพท ททำหนาทน คอ หนวยเตมหลงคนท {- lah} รปทปรากฎ คอ / - l a h / สงใลเตมกบรากคนท ท เปนคำกรยาลกรรมและคำกรยาอกรรม ควอยางIยน

/m a k a n / ( v . t r . ) 'กน’ / Eakan/47-lah/>/makanlah/ ' เสญกน,กนเกอะ’ / t i d o r / (V.i n t r . ) 'นอน’ / t i d o r / + / l a h / > / t i d o r lah / ' เส rjนอน,

นอนเถอะ’

จากผลการร เคราะหการผลานคำในภาษามลายมาตรฐานปางตน พอลรปไตวา หนวยเตมคนทท ใลในการผลานคำนนมบงหมต 21 หนวยคำตวยกน ไตแก { p e N - } , { p a R -} ,{ p a - } , {fliaN-}, {baR-}, { t a R - } , { d i - } , { s a - } , { - a l - } , { - 9in-}, 1 e r - ) , { - a n ) , {-Jia}, { - i } , { - k a n } , { - k a h l , { - l a h } , {paN-__- a n } , {paR-__- a n } , { k a -__ -an}

69

และ {baR--an> ตงแตละหนวอคำมรปปรากฎ หนาท และความหมาอตางๆ กงทแ๙คงไว ใน คารางท 4

คารางท 4 แลลงหนวยเตมสพก รปทปรากฎ หนาท และความหมาอ ท ใลาน ภาษามลาอมาครฐาน

หนวอเตมกพท รปทปรากฎ หนาทและความหมาอ

■ {paN-} /pain-// p a n - //pa j i - //mai)-// p a - //pai)a/

แลคงความหมาอเปนผ กระทำ

แลลงความหมาอเปนเคร aงม8

{paR-} / p a r - // p a - /

แลคงความหมาอเปนผ กระทำ แลคงความหมาอตงาลตงหนงกกาลหรอกกทำให เปน

ปองอกออางหนงหรอทำใหเปนเหมอนกบรากกนท แลลงความหมารทำใหมลภาพเพ มหรอลงมากปน แลลงความหมาอเปนเหตใหทำโคอเปนการกระทำท ม

การต งใจ มวฮการและปนคอน

{pa-} / p a - / แลลงความหมารเปนผ กกกระทำ แลลงความหมาอเปนอาลพ

1_____

70

ตารางท 4 (ตร)

หน,ไรเตมตพฑ รปทปรากฎ หนาท และตวามหมาร

4 m eN -> /mam-/ แสตงประโฮคทมแกนเนนผกระกำ/man-/ แตตงกงการหาหรอรวบรวม/inaji-/ แสลงตวามหมาอ"ไปฮงฟถานทหรอ บร เ ว[นท1นนจต/mag-/ มงหมาอ"/ma-/ แสตงตวามหมาอ"กลาอเปน"/inaga-/ แร{ตงกงสงใตสงหนงมลกษ[นะเหมอนกบอกสงหนง?งเนน

รากตพฑท เนนตำนาม

{baR-} / b a r - / แร{ตงความหมาอ"กระกำใหกบตวเอง"/ b a - / แร{ตงความหมาอ"กระกำรวมกน"

11๙ตงตวามหมาอ "ม"แร{ตงความหมาอ "เกตผลผสต"แร{ตงความหมาอ"ใ?(ปองสงน น)"

{taR-} / t a r - / แ{{ตงความหมาอ"กำโตอไมต งใจ"/ t a - / 11๙ลงความหมาอ"ออใน๙ภาพนนแลว"

แ๙ตงกงความฟามารกปองผ กระกำ แ๙ตงการเปรอบเทยบระตบหรอปรมาก!หรอ๙ภาพท๙ง

หรอมากท๙ต

{ d i - } / d i - / แ๙ตงความหมาอ"ถกระกำ"

71

ตารางท 4 (ตอ)

หนวa เตมสพท รปทปรากฏ พนาทและตวามหมาฮ

{รอ-} / ร อ - / แสตงการเปร a บเทรบระลบหรอปรมาท}หรอ({ภาพท เทาทน

แสตงเวลาท เน งเนสตปองการกระทา แสตงจำนวน"หนง"

{■ อ!-} / - อ 1 - / แสลงความหมาฮเปนพกระทา

แสตงความหมา8"มหรอมลกษณะเหมอนรงปองท เปน รากสพทอàจำนวนมาก"

แสตงความเขมหรอระตบท สงปนปองการกระทาหรอ สภาพ

{-อ[ท-} /-อ[ท-/ แสตงความเขมหรอระลบท สงปนปองการกระทำหรอ สภาพ

แสตงประเภทท หลากหลาa

Î I / - a r - / แสลงความเขมหรอระลบท สงปนปองการกระทาหรอ สภาน

{ - a n - } / - a n / แสตงความหมาa เปนพกระทา แสลงความหมาa เปนสถานท แสตงประเภทท หลากหลาa แสตงความท

ตารางก 4 (ตอ)

หนว8เตมสพก รปทปรากฎ หนาท และตวามหมาa

{-Jia) / -Jia/ แล'ตงตวามเปนเจาปองบรษท 3

{-1} / - i / แสตงอวามหมาร"เปนเหตใหทำ" แสตง riff กาง

l -k a n ) / - k a n / แสตงตวามหมาร"เปนเหตใหทำ"

แสตงตำสงแ?งบงคบ

{-kah} / - k a h / แสตงตำถามท เปนการเนน แตตงตำถามแบบตอบรน-ปฎเสธ

{ - l a h ) / - l a h / แ๙ตงปฎเสสท เปนการเนน แตตงตำงานลกษ{นะเ îfutf วน

(peN-__-an) /paffl-__- a n // p s n - __- a n //p e j i -__-an //pa l) -__- a n // p e - __- a n // p a g e - __- a n /

แสตงตวามหมา3 เปนผกระทำ แฟตงตวามหมารเปน๙ถานท แสตงตวามหมา a เปนอา Î? พ

73

ตารางท 4 (ตอ)

หนวยเตมสพท รปทปรากฎ หนาท และตวามหมาร

(paR-__-an) / p a r - __- a n // p a - __- a n /

แสตงตวามหมารเน นผกระกำ แฟตงตวามหมารเนนฟถานท แฟตงประเภททหลากหลาร

( k a - __-an) / k a - __- a n / แฟตงการเน นนามธรรมแฟตงทงตงใดตงหนงมลก»{นะเหมอนกบอกตงหนง

สงเนนรากสพทท เนนตำนาม แฟตงตวามหมาร"กอให เกตตวาม1ตอตรอน"

(baR-__-an) / b a r - __- a n // b a - __- a n /

นสดงตวามหมาย"กระกำรวมกน"แฟดงดวามหมาร"ตงไดตงหน งกกใสหรอกกกำให

เนน a องอกอร,างหน งหรอกำใหเน นเหมอนกบ กบรากสพท"

เนนทนาตง Iกตวา หนว BI ตมสพท ตวน'ใหญ'ในภาษามรารมาดรฐาน'ไมฟามารถเต«กบ รากสนททกสพท รกเวนหนวฮเตมสพทตอไปน sa หนวBเตมหนาสพท ( ta R - ) ทแฟตง

การเปรยบเทรบระดบหรอปรมา{นหรอฟภาพทฟงหรอมากทฟต ( d i - ) ท นฟตงตวามหมาร"ถก กวะกำ" {ร9-} ท นฟ-ตงการเปรรบเกรบระตบหรอปรมากเหรaฟภาหท เกำกนและแฟตงจำนวน "หนง" นละหนวรเตมหตงสพท {-kan> ทแฟตงตำตงเสงบงตบ {-kah> ทแฟตงตำทามท เน นการเนนและตำถามแบบตอบรบ-ปฎเฟส { - la h } ท แฟตงปนเฟธท เน นการเนนและแสตง ตำตงในตก»{นะเสญโ(วนเทานนทฟามารถเตมกบรากสพทไตทกสพท

74

2. การผฟ » คำจากตารางท 3 จะเหนไตวาคำผฟมนนปรากฏเหนอนตบฟามในอตรารอกละ

5 .15 ในการสกษาการผฟมคำในภาษามลากมาตรฐานต รงน ผวจรไตสกษาโลกการแบงประเภท

ปองการผฟมคำโตกใตคำท ไตจากการผฟมคำเหนเกท!?! รงฟามารถแบงออกเหน 4 ประเภท ตอ การผฟมคำ เนอฟรางคำนาม การผฟมตำเนอฟร างคำกรกา การผฟผคำเนอฟรางคำตท!ตนท และ การผฟมคำเนอฟรางคำกรกาว เฟษทร นอกจากนผ วจกองไตสกษาวธการผฟมคำในแตละประเภท

วาฟามารถฟรางปนโตกการผฟมคำประเภทใดบาง ตงรากละเอกลท จะกลาวในหวตอกดไป2 .1 การผฟมคำเนอฟรางคำนาม

คำนามในภาษามลากมาตรฐาน ฟามารถฟรางปนโลกการผฟมปองตำท อก ในหมวลคำนาม คำกรกาอกรรม คำกรกาฟกรรม คำกรกาบอกฟภาพ คำบอกจำนวน คำบพบท และคำลก!ตนฑ ลกษท!ะการผฟมปองคำเหลาน มตงตอไปน

2 . 1 . 1 การผฟมคำ 2 หมวล ไตแก คำนาม + คำนาม เตน/a b u / /rokok / > /abu rakok/ 'ปบหร ’' ผ ง ’ 'บหร ’

คำนาม + คำกรกาบอกฟภานหรอคำลก!สนฑ /ora l ) / /p u t e h / > เตน

'ตน’ ' ช า ว ’/oraQ pu teb /

'ฝร ง (พวกท มาจากตะวนตก),

คำนาม + คำกรกาฟกรรม เตน

/b a p a / / a g k a t / > /bapa a Q k a t / 'พอบถ!ธรรม’'พอ’ ' ร ก ’

75

ตำนาม + ตำกรราอกรรม ฝน/ k a p a l / / t s r b a i ] / > /kapal t a r b a g / ' เดรองบน’ ' เ ร อ ’ 'บน’

ตำกรฮาอกรรม + ตำนาม ฝ น

/ c a k a p / / m u lo t / >'พด’ 'ปาก’

/cakap mulot/'ภาษาท พดในราตประจำวน’

ตำกรราอกรรม + ตำบอกจำนวน ฝ น/ k a k i / / l i m a / > /k ak i l im a / ' ท า ง เ ท า ’' เ ท า ’ 'ห า’

ตำนาม + ตำบพบท ฝ น / b a j u / /dalam/ >

' เ ส อ ’ ' ใ น ’/b a ju dalam/

' เสอรนใน, เสอกลาม’

2 . 1 . 2 การผตมตำ 3 หมาค ไดแกตำนาม + ตำนาม + ตำนาม ฝ น / a c a r / / l o b a k / / p a r o t / >'อ า จ า ด ’ 'ผกกาด’ 'ท อง( เดรองใน)’

/ a c a r lobak p o r o t /'ท ออาหาร!(นดหนง’

76

พำนาบ + พำทร8าสกรรม + พำนาม น/น/ a e r / /b a s o h / / tarjan/ >

ลาง มอ/ a e r basoh tagan./

ร าf .Tนาลาหรบลางมอ

พำนาม + พำนาม + พำกรราอกรรม น/น/psmbawa/ / k a p a l / / t s r b a i ) / >

รนอบ เรอ/psmbawa kapal tsrbai ) /

'ตนปบเรรองบน’

2 .2 การผส»พำเพอสรางพำกรa าการผสมพำเพอสรางพำกร8าในภาษามลาอมาตรฐานแบงออกเ ïhi 3

ประเภทธยa คอ การผสมพำเพอสรางพำกรราสกรรม การผ๙มพำเพอ๙รางพำกร8าอกรรม และการผ๙มพำเพอ๙รางพำกรaาบอก๙ภาพ

2 . 2 . 1 การผสมพำเพอสร างพำกรอา๙กรรม พำกร8าสกรรพในภาษา

มลา8มาตรฐานสำมารถสร างปนจากการผสมปฮงพำในหมาตพำกรaาสกรรม และพำกรอาอกรรม ลกษผะการผสมเ5นการผสมพำ 2 หมาต ใตแก1

พำกรราสกรรม + พำกรa าสกรรม เสน/ambel / / a l e h / >

อา8/ a i b e l a l e h /

77

รำกร รา๙กรรน + รำกรธาอกรรม เ!{น

/ ta g g o i ] / / jawap/ >'ร บ’ 'ตอบ’

/ tarjgoQ j a v a b /'ร บ ผ ล !บ ’

2 . 2 . 2 การผรมรำเพ อส ร างรำกรราอกรรม รำกร ราaกรรมานภาษา

มจารมาตรฐานสามารทสรางปนจากการผ£มปองรำในพมวลรำนาม รำกร รา๙กรรมรำกรราอกรรม และรำกรราบอกสภาพหรอรำคณฟ'พ'ท ลกษผะการผสมเสนลงน ตอ

ก. การผฟมรำ 2 พมวล ใตแกรำกรราอกรรม + รำกรราบอก๙ภาพพรอรำตผอนฑ นน

/ cakap / / b e s a r / >'พล’ 'ใแญ ’

/cakap b a sa r /'พลโออวล’

รำกรราสกรรม + รำนาม เ^น /mambava/ / l a g u / >

'ทอ’ ' เ พ ล ง ’/mambava la g u /

'ร องเพลง’

รำนาม + รำกรราบอทสภา!«พรอรำตผอพท เสน / b a b i / / b u t a / >'หม’ ' (ตา)บ อล’

/b ab i b u ta /

78

ป. การผลมคำ 3 หมาล มลกษผะเดรา ตอคำกรราลกรรม + คำนาม + คำกรราบอกล'ภาพหรอ

คำคทนสพท/buar)/ / a e r / / b a s a r / >

' เอ าอ อ ก ’ ' น า ’ 'ใหญ’/buag aer b a sa r /

'ทารอจจาระ’

2 . 2 . 3 การผลมคำเพอลรางคำกรราบอกล'ภาพ คำกรราบอกลภาพาน

ภาษามลารมาตรฐานสำมารทลรางปนจากการผลมปองคำในหมวดคำนาม คำกรราลกรรม คำ กรราอกรรม คำกรราบอกลภาพหรอคำคทเลพท และคำกรราร เลษท i ลกษทเะการผลมเปนลงน คอ

ก. การผสมคำ 2 หมาค ไลแทคำกรราบอกลภาพหรอคำคท»ลพฑ + คำกรราบอกลภาพ

หรอคำคทเสพฑ / c a r d i k / /busu k / >

'ฉลาต’ 'เหมน’/ c a r d i k busuk/

'ฉลาตแกมโกง’

คำกรราวเลษทเ + คำนาม เชน / c a p a t / / tarjan/ >' เ ร ว ’ 'ม อ’

/ ca p a t tag an/'ม อไว’

79

รำกรราบอกฟภาพหรอรำคณกพท +

/ b i r u /รำนาม เรน / l a o t / >

'(ร}) น,า เง น ’ ' ท ะ เ ล ’/ b i r u l a o t /

' (ต )ฟา’

3. การผฟมรำ 3 หมาต ไดแกรำ!!รราฟกรรม + รำกรยาอกรรม + รำนาม เรน

/mambawa/ /masok/ / h a t i / >'Ha’ ' เ ร า ’ ' ใ จ ’

/mambawa masok h a t i /'ร ตกนอรใจ’

2 .3 การผฟมรำเนอฟรางรำ fini กพทรำคณสพท ในภาษามลารมตรฐานฟามารถฟรางร นจากการผฟม3องรำใน

หมาตรำนาม และรำบพบท ลกษณะการผฟมรำมลกษณะเตรว ตอ รำบพบท + รำนาม เรน

/ a n t a r a / /ba i) sa / > / a n t a r a ba)!sa/'ระหว าง’ 'ฟาต’ 'นานาฟาต ’

นรกจากน รำคณสพท รงฟามารถฟรางเนโตรการพฟมกำรงเหมอนกบการผฟมรำเพ อ ฟร างรำกรราบอก๙ภาพในรอ 2 . 2 . 3 รำท ไดจาการผฟ»รำจะมความพมารเหมอนกนเพรงแต มหนาท ตางกนเทานน

2 .4 การผฟมรำเพ อฟรางรำกรราาเฟษณรำกรฮาวเฟษณในภาษา«ลารทนปดคานฟามารถฟราง3นจากการผฟม3 อง

รำในหมวดรำนาม และรำลกษณนาม ลกษณะการแฟมมลกษณะเตรว ตอ

80

รำลกษถ»นาม J/ s a k a l i p /

'(กระพรบตา) หนงตรง’

รำนาม เฟน /mata/ ) ' ต า ’

/ s a k a l i p m a t a / , ' เร วมาก’

3. การใ?ารำคำฟาในภาษามลายมาตรฐานปรากฎมากเปนอนดบสองรองจากรำผสานคดเปน

อตรารอaละ 1 0 .71 การฟารำในภาษามลายมาตรฐาน๙ามารทแบงออกเปน 4 ประเภท โ ด a ดประเภทปองรำท ไดจากการฟา ตอ การฟารำเพอล'รางรำนาม การฟารำเพอ๙รางรำกร8า การฟารำเพอสรางรำคท»สพท และการฟารำเพอสรางรำกรaาวเสษท»

3 .1 การฟารำเพอสร างรำนา»การฟารำเพอสรางรำนามในภาษามลายมาตรฐานสามารถแบงออกเปน

3 ประเภทรอร คอ การฟารำเพอสรางรำนามพหพจน การฟารำเพอสรางรำนามใหมท ม อรรถลกษท» ( s e m a n t i c f e a t u r e ) บางประการรวมกน และการสร างรำเพอสร างรำนาม

ใหมท มปอบเปตปองความหมาaกวางกวาเดม3 . 1 . 1 การฟารำเพอสรางรำนามนหพจน ลกษท»การฟารำทพบมเฉพาะ

การฟาสมบรท» ตวออางเฟน/oral) / ( ท . ) ' ค น ’ ) / or ทป- o r ai)/ ' คนหลา8คน’/ b u d a k / ( ท . ) ' เ ด ก ’ ) /budak-budak /' เดกหลาaคน’

3 . 1 . 2 การฟารำเพอสรางรำนามใหมท }1อรรถลกษ»£บางประการรวมกน กบรำนามเดม ลกษท»ะการฟารำทพบมเฉพาะการฟาสมบร':นเทานน ตวออางเฟน

/ a n a k / ( ท . ) 'ดก’ ) / a n a k - a n a k / 'ต กตา’อรรถลกษทเท มรวมกนระหวาง /anak/ ดก และ /anak-anak / คอ [+หว]

[+น5น 2 แปน] และ [+เท า 2 เท า]

81

/ k u d a / ( ท . ) 'ม า ’ ) /k u d a - k u d a / ' มาน ง’อรรถลกษแรท มรวมกนระหวาง /kuda/ นละ /kuda-kuda/ sa [+4 เท า] และ

[ + ปนนงไล]

3 . 1 . 3 การสาคำเพอลรา)คำนามใหมท มปรบปองความหมารทวางกวา

เลม ลกษแระการสาคำท นบมเฉพาะการสาบางสวนสงมลามประเภท ลอ การสาเฉพาะพรางด หนา การสาเฉพาะพรางอหลง และการสาเฉพาะเสรงพรญtfนะ

ก) การสาเฉพาะพรางคหนา ลวอรางเสน

/ b u k e t / ( ท . ) ' ภ เ อ า ’ ) /b u k e t - b u k a u / 'ภ เอ าแ ล ะ เท อ ก เอ า ’

ป) การสาเฉพาะพรางศหลง ลวอรางเสน / a n a k / ( n . ) 'ล ก’ ) / a n a k - p i nak/ 'ลกรวบทงเพ#หญงเพลลาร’

อ) การสาเฉพาะเสรงพร^!(นะ ตวอรางเสน

/gunuQ /( ท . ) ' ภ เ อ า ’ ) /gunug-ganaQ/*ภ เอาและเทอกเอา’

หนารเหต การสาคำเพอสรางคำนามนน ม เพองการสาคำเพอลรางคำนามพหพจน เทานนทลามารถสาไลกบรากตพท ทกตว สวนการสาคำเพ อลรางคำนามท มอรรถลกษแรบาง ประการรวมกบคำนามIลม และการสาคำนอลรางคำนามท มปอบเอตดวามหมารกวางกวาเลมน น

ลามารถสาไลกบรากลพท บางตวเทาน น

3 .2 การสาคำเพ อลรางคำกรราไนภาษามลารมาตรฐานมการสาคำเนอลรางคำกรราท มดวามหมารดางๆ

ลอ มลภาพท เพมปนกวาเลม กระทำสา กระทำท ลอเน วง กระทำทบอรหรอเทนนลร และมลภาพ ท ลตลงกวาเลม

3 . 2 . 1 การสาคำเพ อลรางคำกรราท มลภานพ มปนกวาเลม รากตนท ท ส าจะเท นคำกรราบอกลภาพและคำดพตนท เทานน ลกษแเะการสาคำประเภทนม 2 ลกษผะ ลอการสาลมภรแเ และ การสาบางสวน

82

ก) การสาสมบ'รณ ตวอยางIสน/kunil) / ( v . s t . ) , (adj.) ' เห ลอง’ ) / k u n i g - ku n ig / ' เหลองอออ’

ป) การโ?าบางสวน ม 3 ลกษณะรอร คอ การสาสมบรณ เฉพาะพอางคหนา การสาเฉพาะพรางคหลง และการสาเฉพาะพราง«หนาและพรญTfนะตนปอง

พอางคหลง ตวอยางเยน1) การสาเฉพาะพอางคหนา ตวอยางเ.ฝน

/ s i l u / ( v . s t . ) , ( a d j . ) ' ย า อ ’ ) / s i l u - - s i l a u / 'อาอกาก’

2) การสาเฉพาะพรางคหลง ตวอยาง Lฝน / h e r o t / ( v . s t . ) , ( a d j . ) ' เ บ ร า ’ > / h e r o t - p e r o t / ' เบ อามาก’

3) การสาเฉพาะพอางคหนา พอโแสนะตนและพอฤ|ส นะทาอปองพอางคหลง ตวอยางIฝน

/ u g k a t / ( v . s t . ) , ( a d j . ) 'หลาพ’ ) / u g k a t - ugket./ 'หลวมมาก’

3 . 2 . 2 การสาคำเพอสรางคำกรอาใหมทมความหมาอวา lîjwการกระทา สาา ส ามารถสากบรากสพทท เâ นคำกรอาทกประเภท อกเวนคำกรอาบอกสภาพ ลกษณะการสา คำประเภทน ม 2 ลกษณะ คอ การสาสพบรณ และการสาบางสวน

ก) การสาสมบรณ ตวอยางเฝน

/ b a c a / ( v . t r . ) 'อาน ’ > / b a c a - b a c a / ' อานแลวอานอก’

ป) การสาบางสวนม 2 ประเภทอ,ออ คอ การสาเฉพาะ สวนหนา และการสาเฉพาะสวนหลง

1) การสาเฉพาะสวนหนา ตวย างIฝน / k i c a k / ( V . i n t r . ) 'นกรอง’ ) / k i c a k - k i c a u / ' (นก)รองแลวรองอก’ / b s l i / u . t r . ) ' $ a ’ ) / b a l i - b e l a h / ' โ?อแลวf ออก’

83

2) การราเฉพาะฟวนหลง ตวอรางเรน / k a e h / ( v . t r . ) ' เท อว’ ) /kaeb-maeh/ ' เท อวแลวเท อวอก’

3 . 2 . 3 การใ?าคำเพ อฟ รางคำกรฮาใหมฑ มควา»หมา B ว าเท นการกระกำ ท ตอเนองกน ฟามารถรากบรากตพท ท เท นดำกรราฟกรรมและอำกรราอกรร» ลกษ{นะการรารำท นบผประเภทเตฮว คอ การราสมบรณ ตวอรางเรน

/ b a c a / (V . t r . ) 'อ าน’ ) / b a c a - b a ca / 'อานตอเนองกน’/ j a t o h / ( V . i n t r . ) 'ตก’ ) / j a t o h - j a t o h / 'ตกตอเนองกน’

3 . 2 . 4 การใ?าคำเนอฟรางคำกร a าท ผความหมา a วาทำบออหรอทำ เทนนลฮ ฟามารถรากบรากตนท ท เไ]นคำกรอาฟกรรม คำกรอาอกรรม คำกรอาบอกฟภาพ และคำคณตนท ลกษณะการราคำท นบผลกษณะเตอว คอ การราฟมบรณ ตวอรางเรน

/ b a c a / ( v . t r . ) 'อ าน’ ) / b a c a - baca / 'อานเฟมอๆ,ผนลอ!(อบอาน’/ j a t o h / ( V . i n t r . ) ' f ก’ ) / j a t o h - j a t o h / 'ตกเฟมอๆ,ผนลรฟอบตก’/ kunirj / ( v . s t . ) , ( a d j . ) ' เหล อง’ ) /k u n i g - k u n i g / ' เหล องเฟ »อ’

3 . 2 . 5 การราคำเนอฟรางคำกรอาท ผฟภานลตลงกวาเตม ฟามารถ รากบรากตนท ท เท นคำกรอาบอกฟภาพและคำคณตนท เทานน ลกษณะการราคำทพบผลกษณะIตฮว คอ การราฟมบรณ ตวอรางเรน

/ k u n i l } / ( v . s t . ) , ( a d j . ) ' เหล อง’ ) /k u ทil]-๒ i n i ป/ 'คอนจางเหลอง’

3 .3 การราคำเน อฟรางคำคณตนทการราคำเน อฟรางคำคณตพท ในภาษามลาฮมาตรฐานาะผวกการเหผอนกบ

การราคำเนอฟร างคำกรอาท ผฟภานเน ม?นกวาเตม ในจอ 3 . 2 . 1 และการราคำเนอฟร างคำ กรอาท ผฟภาพลคลงกวาเตม ในจอ 3 . 2 . 5 ท ง น ทงนนคำกรอาแฟลงสภาพและคำคณตนทใน ภาษามลารมาตรฐานตวน'ใหญฟามารถแปลงหมาคกน'ไต

84

จะเหนไลว า ตฬาฝาน'ใหญมรปเหมอนกนแตมความหพาaตางกน หรอเหนตำพอง

เลยงกน (homophone) เยน ตำวา /b aca baca / ม 3 ความหมา8 ลอ อานแลวอาน อก อานตอเนองกน และมนลB!fอบอานหรออานเสมอๆ ลงน นจำเหนลองใยบรบท ( c o n t e x t ) ในการแรกความหมาaลงกลาว ลงท แสดงไวในตวอยางประโยคตอไปน

ก. / s a y a mambaca-baca* ayat i n i , t a t a p i t i d a k faham/"ฉน’ 'อานแลวอานอก’ 'ประโยต’ 'น ’ 'แต ’ ' ไม ’ ' เ ย า ใ จ ’

'ฉนอานประโยตนหลายตรงแลวแตกรงไม เยาใจ’

3. /budak i t u mambaca-baca buku samanjak p ag i t a d i /' เ ด ก ’ 'น น’ 'อ านตอเนองกน’ 'หนงลอ’ 'ต งแต ’ ' เ ย า ’ 'เท อก ’

' เดกคนนนอานหนงลอต งแตเยาแลว’

ต. / s a y a membaca-baca buku sabalum t i d o r /'ฉน’ 'อานเหนนลย’ 'หนงลอ’ 'กอน’ 'นอน’

'ฉนจะอานหนงลอกอนเยานอนเสมอ’

จากลวอยางประโยค 3 ประโยคขางลน ตำวา / b a c a - b a c a / ในประโยค ก หมายกงอานแลวอานอก ในประโยค ธ หมายกงอานตอเนองกน และในประโยค ค หมายกงอานเหนนลย

3 . 4 การใ?าตำเหอสรางตำกรยาร เสษก!การใ?าตำเหอสรางตำกรยาร เสพ!เในภาษามลายมาตรฐานม 2 ประเภท

ลอ การใ?าตำเพอสรางตำกรยาร เสษเนท มความหมายเหมอนกบรากลพฑท เหนตำกรยา และการใ?า

'‘ เนองจากเหนประโยคท มแกนเหนผ กระทำ ลงน นตำกรยาจงลองเตม (maN-}

85

รำเพอ๙ร างดำกรราว เ๙ษ-ณ'ใหมทมระดบสงกวาเตม การฟารำท งสองประเภทดงกลาวมลกษผะ การราลกษลเะเตรวคอ การราสมบรณ

3 . 4 . 1 การรารำเนอสรางรำกรราว เสษท!ท มกวามหมาร!,หมอนกบรา1ๅ

กนฑฑเหนรำกวรา ตวอรางเรน/ m a i n / (V. i n t r . ) ' เลน, ) /m a in -main/ 'ไมจรงจง’

3 . 4 . 2 การรารำเพอสร างรำกว ราวเสษท(ใหมฑรระตบสงกวาเตมตวฮรางเรน

/ l a j u / ( a d v . ) ' เ ร า ’ ) / l a j u - l a j u / ' เร วมาท’

4. การแปลงหมวกรำการแปลงหมวกรำเหนวธการสรางรำวฮหนงท นบในภาษามลารมาตรฐาน

การปรากฎปองรำแปลงหมวกมอตรารอรละ 2.57 เทานน รงนซวานอ';มากเมอเทอบกบรำ ประเภทอนๆ ทำใหเหนวาวธสรางรำแบบแปลงหมวกรำไม เหนท นรมในภาษามลาอมาตรฐาน

การแปลงหมวกรำในภาษามลาอมาตรฐานสำมารทแบงออกเหน 5 วธ ตอ4 .1 การแปลงหมวกระหวางรำนามและรำกรรา ตวลรางเรน รำวา / s i k u /

'สอก’ ในประโรกตอไปน ก. / p a g i t a d i s a j a t a l a h bar laku ak s iden bardarah

’ เ ร า ’ ' เม อ ก ” ฉน’ 'ไต ’ 'ร ำ เน น ’ 'อ บต เหต” ออกเลอด’ d i s i k u /'ท ’ 'สฉก’

' เมอเร าน ฉนไตเกกอบตเหต เลอกออกท สอก’

ป. /k a p a la pajn'.ri j a 5 pacaii i t u s a j a s i k u /'หว’ 'ป โมอ’ 'ท ’ 'แตก’ 'นน” ฉน” สอก’

'หวโปมรทนตกนน ฉนเหนกนตสอก’

86

สำว า / s i k u / ในประโรค ก. ทำหนาท เนนสำนาม และในประโรค อ. ทำหนาท

เนนสำกรรา

4 . 2 การแปลงหมวคระหวางสำกรราวเFfmvi สำกรรา และคำคเนตหท ดวอราง เรน สำวา / b a n a r / 'จร ง ’ ในประโรคตอไปน

ก. /ramai banar oral) p arg i ka p a n t a i /'ม าก ’ 'จร ง’ 'กน’ ' ไ ป ’ 'ท ’ 'อารหาค’

'คนไปท อากหาคมากจรงๆ’อ. / b a r i t a jai) disampai o l e h a l i i t u banar/

'อ า ว ’ 'ท ’ 'กกลง’ ' โ ค ร ’ 'อ า ล ’ 'น น’ 'จร ง’'อาวท ไครบจากอาลน นเนนความจรง’

ค. / b a r i t a banar i t u disampai o l e h a l i /'อ า ว ’ 'จร ง ’ 'นน’ 'ถกล ง’ ' โ ค ร ’ 'อาล ’

. g ,1 ,, “ 5 ,'อาลเปนคนบอกอาวจรงอาวนน’

สำวา / b a n a r A นประโรค ก. ทำหนาท เนนสำกรราวเสษณ ในประโรค อ. ทำหนา ทเนน สำกรรา และในประโรค ค. ทำหนาทเนนสำค{นตพท

4 . 3 การแปลงหมวคระหวางสำกรราและสำคผตVทา ตวอร'างเรน สำวา' z , r — ’/merah/ 'แ ค ง ’ ในประโรคตอไปน

ก. /rumah merah i t u rumah s a j a /'บาน’ 'แค ง’ 'นน’ 'บาน’ 'ฉน’

'บานลแคงหลงนนเนนบานอองฉน’อ. /Varna bajupa me r a h /

' ล ’ ' แ อ อ อ ง เ อ า ’ 'แ ค ง ’' แออองเอาล แคง’

87

รำวา / m e r a h A นประโฮค ก. ทาหนาท เท นกรรา และTuประTaft ป. ทาหนาท เนนคำคณสพฑ

4 .4 การแปลงหมวครำระหวางรำนามและรำลกบท!นาม ตวอรางเรน

รำวา / e k o r / ' หาง’ ในประโอคตอไปน ก. /kuci i ) i t u ekor panjai)/

'แมว’ 'นน’ 'ห าง ’ ' ร า ว ’'แมวตวน นหางราว’

ป. / s a j a ada dua ekor kuci i ) /'ฉน’ 'ม ’ ' ๙ อง’ 'ห าง ’ 'แมว’

'ฉนมแมวลองตว’

รำวา / e k o r / ใประโรค ก. ทาหนาท เนนรำนาม และในประโรค ป. ทาหนาท

เนนรำลกบท!นาม

4 .5 การแปลงหมวครำระหวางรำภรยาและรำลก บ ท!นาม ตวอรางเรน

/ i k a t / ' มค’ ในประโยคตอไปน

ก. /samua tatamu jarj datai) d i s i n i s a j a jamput/ 'ท งหมค’ 'แปก’ 'ท ’ ' ม า ’ 'ท ’ 'น ’ 'ฉน’ 'หยบ’

'ฉนเนนคนเรญแปกทกคนทมาทน ’ธ. / d i a maijaisbel dua jeraput tambakau/

' เ ป า ’ ' เ อ า ’ 'ล อ ง ’ 'พ1บ’ ' ร า เล น ’' เปาเอายาเลนมาลองหอบ’

รำว า / j a m p u t / ในประโรค ก. ทาหนาท เนนรำลกบท.!นาม และในประโยค ธ.

ท าหนาท เนนรำกรรา

88

การแปลงหมวลดำในภาษามลาฮมาตรฐานน ผ วจฮไมลามารกทราบไตวาดำหมวล

าลแปลงมาจากดำหมวลใล เทน ดำนามแปลงมาจากดำกรฮา หรอดำกรฮาแปลงมาจาก ดำนาม เกนตน อฮางไรกตาม ดำบางดำนนผ ว จธคลวานาจะเกลฐ นทหลง เ du ดำลกษณนาม นาจะเกลหลงดำนาม ฯลฯ เพราะวาดำลกษณนามนนมการเปล ฮนนปลงตลอลเวลา ทาจะเทฮบ

กบดำในหมวลอน ตวอฮางเทน ในภาษาไทฮ ลกษก*นามเตมรองทาง คอ ทาง เทน ทางลอง ทาง ฯลฯ (ลรางดร ทะนงตกตลกล 2523: 33) ตอมาเปล ฮนเปน เสอก และในปจจบนนมาท แปรกนระหวาง เทอกและตว เกนตน