รายงาน ของ

คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศ ดานเศรษฐกจ

สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ

เรอง “เศรษฐกจผสงวย”

๔/๑๒/สปท. ส ำนกกรรมาธการ 1

ส ำนกงำนเลขำธกำรสภำผแทนรำษฎร ปฏบตหนำทส ำนกงำนเลขำธกำรสภำขบเคลอนกำรปฏรปประเทศ

aniGurniounisdjIdd3a~ww

nuuinajlu nnqiin nwu. aonoo

a. uiua8.u' &wdd$u6

b. uiu%a~~A n'%awiami

n. uiunfiaas uiaiy ~nnaci 40, -4

d. uimawnm naoGuw~a

d. wamn 7 9 ~ 1 uiGwB 5. UIUOWW~A Tkp~ N o$sui 4. uiuu; ~fiuaIwTseu' d. U I U % J P I ~ ~ ~ ~ FiZ(jl dl~fil?fbl$

d. uiuau6 qy$u6

ao. uiunqvgi ~uzSs1saz mm. L4l~flGpdG a13?pd

mb. uiulaa~u~nnd oua?ssa

am. uiuyiW Sua-dis

ad. uiulCni$ ~ n l ad. uiuqiiv~ 8ai5w3$u6 a5. %ban sugnnd G~~niuuW6

ad. UIU5LUfiWR ~ u ~ N u ? w ~ ' ad. ~ I U L G W ~ T S B ~ ' Tn?wua ad. uiuau"5?~u' au5G3add bo. uiu;?ruu' BnriuS

ba. uld09~u W'%~W?SSSU n%5~1"51% 6

bb. u1unaur"in6 qnsaga ~av1yn1snssu15n1s bm. u ~ ~ i l w u ~ lusiflwgjaqa (iau~nu~y msnssu~bn~s

81iknssu15nls a lws8wfi 0 bbdd bbdb, 0 bbdd bbdo lW%d79 o bbdd bbdd

สารบญ รายงานของคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศ

ดานเศรษฐกจ เรอง “เศรษฐกจผสงวย”

1. แผนการปฏรป 1

2. วธการปฏรป ๑๕

๓. ก าหนดเวลาการปฏรป ๑๗

๔. แหลงทมาของงบประมาณ 1๗

๕. องคประกอบและอ านาจหนาทของคณะกรรมการขบเคลอนเศรษฐกจผสงวย 1๘

๖. ขอเสนอแนะ 1๙

_______________________________

รายงานของคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศ ดานเศรษฐกจ

เรอง “เศรษฐกจผสงวย”

๑. แผนการปฏรป

๑.๑ การเปลยนแปลงประชากรโลก องคการสหประชาชาตไดประเมนสถานการณวาป พ.ศ. ๒๕๔๔ - ๒๖๔๓ (ค.ศ. ๒๐๐๑ - ๒๑๐๐)

จะเปนศตวรรษแหงผสงอาย หมายถง การมประชากรอาย ๖๐ ปขนไป มากกวารอยละ ๑๐ ของประชากรรวมทวโลก จากรปท ๑ จะเหนวาโครงสรางปรามดประชากรโลกจะเปลยนแปลงจากฐานกวางสฐานแคบตามฐานเวลาและปลายปรามดจะกวางขน นนคอ จ านวนผสงอายจะเพมมากขนและอายยนขน เนองจากผลจากการพฒนาทางเศรษฐกจท าใหประชาชนมรายไดเพมขน มความเปนอยทด มโภชนาการทางอาหารทถกหลกอนามย ประชากรมมาตรฐานชวตทด มการศกษา มความกาวหนาทางเทคโนโลยและการแพทย ซงจะสงผลท าใหประชาชนมสขภาพทดขน อตราการตายลดลง ประชากรมอายยนยาวขณะทอตราการเกดกนอยลงจนท าใหโลกเขาสสงคมผสงอาย ชวงป ค.ศ. ๒๐๐๕ – ๒๐๑๐ ประชากรในแถบทวปอเมรกา ยโรปและญปนซงถอวาเปนประเทศพฒนาแลวมอายขยเฉลยสงสดมากกวาภมภาคอน ๆ กลาวคอ มอายขยเฉลย ๗๗.๒ - ๘๑.๕ ป ในขณะทประเทศในแถบแอฟรกาซงถอวาสวนใหญเปนประเทศดอยพฒนา มอายขยเฉลยเพยง ๔๑.๕ - ๕๐.๗ ป แตอยางไรกตาม กมแนวโนมวาประชากรผสงอายในโลกเหลานจะมฐานะยากจน ดงนน จ งเปนประเดนทาทายท งทางสงคมและเศรษฐกจทแตละประเทศจะตองมแผนรองรบ การเปลยนแปลงของประชากรสสงคมสงวย

รปท ๑ แผนภมปรามดประชากรโลก ป ค.ศ. ๑๙๗๐ – ๒๐๖๐

รปท ๑ ทมา : The Economist. “The world reshaped.”, retrieved on 4 July 2016, from

http://www.economist.com/news/21631911-end-population-pyramid-world-reshaped

ผลกระทบและการเตรยมความพรอมรบมอกบสงคมผสงวยจงมความส าคญ แนวโนมสงคมผสงวยทเพมขนเรอย ๆ ทวโลกนน เมอมผสงอายมากขนยอมสงผลท าใหปจจยการผลตทางดานแรงงานลดลง ดจากสดสวนประชากรวยแรงงานตอประชากรทงหมดในป พ.ศ. ๒๕๘๓ จะลดลงมาเหลอรอยละ ๕๕.๑ จากป พ.ศ. ๒๕๕๗ ทรอยละ ๖๖.๓ คอลดลง ๑๑.๒% การออมลดลง ดงขอมลรายไดประชาชาตของประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๖ แบบปรมาณลกโซของส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและส งคม

๒

แหงชาต (สศช.) ระบวาการออมของประเทศ “เรม” ไมเพยงพอตอการลงทนในชวง ๒ ปทผานมา การออมสทธของครวเรอนมมลคา ๕๙๔,๔๓๙ ลานบาท หดตว -๖.๑% เทยบกบปกอนหนาทขยายตว ๓.๓% การออมของภาครฐและรฐวสาหกจป ๒๕๕๖ มมลคา ๑๐๒,๓๐๑ ลานบาท หดตว -๔๘.๘% ลดลงคอนขางมาก เมอเทยบกบทหดตว -๑๑.๙% ในปทแลว เปนการลดลงทงการออมของรฐบาลและรฐวสาหกจ โดยการออมของรฐบาลมมลคา -๒๑,๙๑๗ ลานบาท หดตว -๑๔๔.๕% สวนการออมของรฐวสาหกจมมลคา ๑๒๔,๒๑๘ ลานบาท ลดลง -๑๗.๔% (จาก http://thaipublica.org/2015/03/savings-crisis_1/) สวนดานสวสดการและการรกษาพยาบาล รฐบาลจ าเปนตองเพมงบประมาณคาใชจายมากขน เพอดแลและปฐมพยาบาลผสงอาย ในป พ.ศ. ๒๕๕๖ รฐบาลใชงบประมาณไปทงสน ๕๒๓,๗๒๖ ลานบาท และคาดการณวาในอก ๕๐ ปขางหนา รฐจะตองใชงบประมาณถง ๑๘ ลานลานบาท นอกจากน ย งพบการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบร โภคของครวเรอน ดงตารางท ๑ จากการศกษาผลกระทบจากการเปลยนแปลงโครงสรางประชากรทมตอแบบแผนการบรโภคของครวเรอนไทย (สมประวณ, ๒๐๑๐) พบวาใน พ.ศ. ๒๕๗๓ สดสวนของการบรโภคสนคาในครวเรอนบางประเภทมแนวโนมทจะเพมขนและบางประเภทมแนวโนมลดลง โดยมรายละเอยดดงแสดงในตารางท ๑ นอกจากน การเปนสงคมผสงวยยงท าใหเกดสวนเพมในการบรโภคสนคาและบรการกลมทเปนการใชจายในครวเรอน ไดแก เครองเรอนและคาใชจายในบาน และทอยอาศยและสาธารณปโภค ซงเปนกลมสนคาและบรการทมความยดหยนสง ซงการเปลยนแปลงของรปแบบความตองการสนคาของครวเรอนจะสงสญญาณไปถง ภาคการผลตและการจางงานในสาขานน ๆ

หากไมมการเตรยมความพรอมการจดสรรทรพยากรแรงงานทจะลดลง จะมผลกระทบตอ ความมนคงทางดานเศรษฐกจและสงคมท าใหรายไดประชาชาตลดลงได ดงนน การเขาสสงคมผสงอาย การเตรยมความพรอมเปนเรองส าคญ ควรจะรวมมอกนทงภาครฐและเอกชนตงแตระดบบคคล ชมชนและประเทศ โดยเฉพาะการรวมกนกระตนเพอใหตระหนกถงความส าคญของการกาวเขาสสงคมผสงอาย มการเตรยมความพรอมระดบประเทศในดานตาง ๆ เชน การกระตนใหเกดกลมภาคอตสาหกรรมการผลตและบรการ ใหจดท าผลตภณฑและบรการตอบสนองความตองการของผสงอายทมรปแบบการบรโภคเปลยนไป โดยเฉพาะอยางยงผลตภณฑทใชเทคโนโลยและนวตกรรมอนจะสามารถสรางมลคาเพมใหแกผลตภณฑ การสนบสนนใหผสงอายมสขภาวะเปนก าลงแรงงานสรางผลผลตใหแกประเทศไดอยางมความสข

๓

ตารางท ๑ เปรยบเทยบรปแบบการบรโภคของครวเรอนไทยในป ๒๕๕๑ และป ๒๕๗๓ ทมสนคา ๕ รายการทบรโภคเพมขน สนคา ๑๐ รายการทบรโภคลดลง

สดสวนในรายจายเพอการบรโภค ๒๕๕๑ ๒๕๗๓ การเปลยนแปลง ยานพาหนะ ๙.๕ ๑๘.๒ ๙๒.๐ % เครองเรอนและคาใชจายภายในบาน ๖.๓ ๙.๐ ๔๒.๒ % สขภาพ ๒.๕ ๓.๓ ๓๑.๕ % อนๆ ๑๗.๔ ๒๑.๒ ๒๑.๘ % บนเทงและสงคม ๑.๓ ๑.๖ ๑๘.๗ % การเดนทาง ๑๓.๔ ๑๒.๒ - ๘.๖ % เครองแตงกาย ๔.๒ ๓.๗ - ๑๐.๔ % การศกษา ๒.๒ ๒.๐ - ๑๒.๕ % ทอยอาศยและสาธารณปโภค ๒๓.๑ ๑๗.๕ - ๒๔.๑ % การสอสาร ๕.๒ ๓.๙ - ๒๔.๖ % เครองดมแอลกอฮอล ๐.๖ ๐.๔ - ๓๐.๐ % คาใชจายสวนบคคล ๔.๑ ๒.๖ - ๓๖.๐ % อาหารและเครองดมรบประทานนอกบาน ๒.๑ ๑.๒ - ๔๔.๕ % ยาสบ ๐.๓ ๐.๑ - ๔๘.๑ % อาหารและเครองดม ๗.๙ ๓.๑ -๖๐.๙ %

รวม ๑๐๐.๐ ๑๐๐.๐

ทมา : สมประวณ มนประเสรฐ. (๒๐๑๐). การศกษาผลกระทบจากการเปลยนแปลงโครงสรางประชากร ทมตอแบบแผนการบรโภคของครวเรอนไทย. ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย.

๑.๒ สถานการณสงคมสงวยในประเทศไทย ประเทศไทยเขาสสงคมสงวย (Ageing Society๑) นบแตป พ.ศ.๒๕๔๓๒ เปนตนมา โดย ๑ ใน ๑๐

ของประชากรไทยเปนประชากรทมอายตงแต ๖๐ ปขนไป และคาดวาประเทศไทยจะเปนสงคมสงวย โดยสมบรณ (Complete Aged Society) ในป พ.ศ. ๒๕๖๔ คอประชากรสงอายจะมถง ๑ ใน ๕ และเปน “สงคมสงวยระดบสดยอด” (Super Aged Society) ในอก ๒๐ ป (พ.ศ ๒๕๗๘) โดยประมาณการวาจะมประชากรสงอายเพมเปนรอยละ ๓๐๓ ของจ านวนประชากรทงหมด

การเขาสสงคมสงวยของประเทศไทยนนอาจกลาวไดวามผลมาจากการเปลยนผานทางประชากรทส าคญ ๒ ประการ คอ

(๑) การลดภาวะการเกดหรอภาวะเจรญพนธของประเทศ จนกลาวกนวา เปน “การปฏวตขนาดครอบครวไทย จากแมลกดก เปนแมลกนอย” ดงจะเหนไดจากผหญงไทยคนหนงมบตรโดยเฉลยประมาณ ๖ คน เมอ ๕๐ ปทแลว เหลอเพยงประมาณ ๑.๖ คนตอสตร ๑ คนในปจจบน

๑ นยามขององคการสหประชาชาตเมอประเทศใดมประชากรอาย ๖๐ ปขนไป เกนรอยละ ๑๐ หรออาย ๖๕ ปขนไป เกน

รอยละ ๗ ของประชากรทงหมดถอวาประเทศนนไดกาวเขาสสงคมผสงอาย และจะเปนสงคมผสงอายโดยสมบรณ เมอมสดสวนเพมขนเปนรอยละ ๒๐ และรอยละ ๑๔ ตามล าดบ สวนสงคมผสงอายระดบสดยอด จะมจ านวนประชากรสงอายทมอาย ๖๐ ปขนไปเกน รอยละ ๒๕ ของประชากรทงหมด

๒ United Nations. 2013. World Population Prospect 2012 Revision. ๓ มลนธสถาบนวจยและพฒนาผสงอายไทย (มส.ผส.) สถานการณผสงอายไทย พ.ศ. ๒๕๕๖.

๔

(๒) การลดภาวะการตายในกลมเดกและวยแรงงานในชวง ๕๐ ปทผานมาดวยพฒนาการทางการแพทยและระบบสาธารณสข สงผลใหประชากรไทยมอายยนยาวขนเปนล าดบ โดยอายคาดเฉลย เมอแรกเกด (อายโดยเฉลยทเมอเดกเกดมาแลวคาดวาจะมชวตอยจนเสยชวต) เพมจากอายประมาณ ๕๐ ป เปนอายประมาณ ๗๗ ป ในปจจบน

จากปจจยทง ๒ ประการน สงผลใหสงคมไทยกาวสสงคมสงวยอยางรวดเรว ซงการเปลยนแปลงนมใชเปนแคการเพมจ านวนและสดสวนของประชากรสงอายเทานน แตยงกระทบโครงสรางทางอายของประชากรทงหมด ท าใหทงจ านวนและสดสวนของประชากรวยเดกและวยแรงงานมแนวโนมลดลงเปนล าดบ ดงแสดงในรปท ๒ ผลกระทบทตามมาอยางหลกเลยงไมได คอแนวโนมการลดลงทงจ านวนและสดสวนประชากรวยแรงงาน ซงเปนผลสบเนองโดยตรงจากการลดลงของประชากรวยเดก สวนจ านวนสดสวนของประชากรสงอาย มแนวโนมเพมขนอยางตอเนองอนเปนผลมาจากวทยาการทางการแพทยและสภาพสงคมทเจรญขน ดงแสดงการเปรยบเทยบสดสวนจ านวนประชากรทง ๓ ชวงวยไวในรปท ๓

รปท ๒ แผนภมปรามดประชากรไทยป พ.ศ. ๒๕๐๓ – พ.ศ. ๒๕๗๓ ทมา : Population Division of the Department of Economic and Social Affairs of the United Nations

Secretariat, World Population Prospects: The 2012 Revision, retrieved on 4 July 2016, from http://esa.un.org/unpd/wpp/index.htm (ใชสมมตฐานแบบภาวะเจรญพนธระดบกลาง โดยภาวะเจรญพนธรวมจะเพมขนจาก ๑.๔๑ เปน ๑.๘๒)

๕

รปท ๓ แผนภมสดสวนของประชากรไทย จ าแนกตามกลมอาย ๓ กลมใหญ พ.ศ. ๒๔๙๓ – พ.ศ.๒๖๔๓ ทมา : Population Division of the Department of Economic and Social Affairs of the United

Nations Secretariat, World Population Prospects: The 2012 Revision, retrieved on 4 July 2016, from http://esa.un.org/unpd/wpp/index.htm (ใชสมมตฐานแบบภาวะเจรญพนธระดบกลาง โดยภาวะเจรญพนธรวมจะเพมขนจาก ๑.๔๑ เปน ๑.๘๒)

สถานการณก าลงแรงงานลดลง จะเหนไดวาในป พ.ศ. ๒๔๙๓ ประเทศไทยมจ านวนผสงอายคดเปนรอยละ ๕ ของประชากร

ทงหมดเทานน แตมจ านวนประชากรวยท างานและวยเดกสงถงรอยละ ๕๒.๘ และ ๔๒.๑ ตามล าดบ ดวยสดสวนประชากรวยเดกทคอนขางสง สงผลใหในอกชวงเวลาทผานมา ประเทศไทยมประชากร วยแรงงานเพมขนอยางตอเนองและถงจดสงสดเมอป พ.ศ. ๒๕๕๓ (จ านวนประมาณ ๔๐ ลานคน) จากนนกจะมสดสวนทลดลงตามล าดบและในอกไมเกน ๑๕ ป ประชากรไทยจะเรมเขาสรปแบบทวยแรงงานตองรบภาระการเลยงดกลมประชากรผสงอายและเดกมากขนเรอย ๆ จากปจจบนทมสดสวนประชากรวยท างานประมาณ ๔.๕ คนตอการดแลผสงอาย ๑ คน และประชากรวยเดกอก ๑ คน (๔ : ๑ : ๑) เปนสดสวนประชากรวยท างานประมาณ ๒ คนตอการดแลผสงอาย ๑ คน และประชากรวยเดกอก ๑ คน (๒ : ๑ : ๑) ท าใหครอบครวในปจจบนและครอบครวใหมในอนาคต จะตองประสบกบปญหาความเครยดจากภาระคาครองชพและภาระหนาททตองดแลคนในครอบครวทเพมขน

นอกจากประเทศไทยจะมประชากรสงอาย (อาย ๖๐ ปขนไป) เพมขนอยางรวดเรวแลว ยงพบวา ทงจ านวนและสดสวนของประชากรทเปนผสงอายวยปลาย หรออายตงแต ๘๐ ปขนไป เพมขนดวยเชนกน จากการคาดประมาณประชากร พบวา สดสวนของผสงอายวยปลายจะเพมจากประมาณรอยละ ๑๓ ของประชากรสงอายทงหมดในป พ.ศ. ๒๕๕๓ เปนเกอบ ๑ ใน ๕ ของประชากรสงอายในป พ.ศ. ๒๕๗๓ การเพมขนของประชากรสงอายวยปลายนนาจะสะทอนถงการเพมขนของประชากรทอยในวยพงพง ทงในเชงเศรษฐกจ สงคม และสขภาพ รวมทงการทอายทยนยาวขนกลบตามมาดวยการเจบปวยดวยโรคเรอรงยาวนานขน และโอกาสทจะอยในภาวะพงพาอนเนองมาจากการทพพลภาพมแนวโนมเพมขน โดยเฉพาะอยางยงกลมผสงอายวยปลาย

๖

ส าหรบประเดนดานสขภาพ แมวาประชากรไทยจะมอายยนยาวขน แตกลบพบวาผสงอายกลบตองเผชญกบการเจบปวยดวยโรคเรอรงและตกอยในภาวะทพพลภาพเพมขน หากปลอยใหเปนเชนน จะสงผลกระทบตอทงตวผสงอายเอง ครอบครว รวมถงภาครฐทจะตองใชงบประมาณจ านวนมหาศาล เพอเปนคาใชจายในการดแลรกษาสขภาพ การเขาสสงคมสงวยของประเทศไทยเปนสงทเลยงไมได และ การเตรยมความพรอมของระบบเศรษฐกจ สงคม และสขภาพ จะท าใหเราเผชญหนากบสถานการณตาง ๆ ไดอยางเหมาะสม และทนการณ

ขอมลสนบสนนจากจากศนยส ารวจความคดเหนนดาโพล และศนยวจยสงคมสงอาย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร รายงานผลการส ารวจความคดเหนของประชาชน เรอง “ภาวะทางเศรษฐกจของผสงอายไทย ป ๒๕๕๙” ส ารวจระหวางวนท ๒๓ – ๒๘ มนาคม ๒๕๕๙ กรณศกษาจากผสงอายไทย ทมอายตงแต ๖๐ ปขนไปทวประเทศ พบวา ผสงอายไทยสวนใหญ รอยละ ๖๓.๒๐ ระบวา ไมไดท างานแลว สวนใหญรอยละ ๕๘.๑๐ ใหเหตผลวา เปนเพราะอายมากแลว รองลงมารอยละ ๑๙.๖๒ ระบวา เพราะเกษยณอายแลว ผสงอายไดรบความชวยเหลอจากบตรหลานมากทสดในรปแบบเงนชวยเหลอประจ ารอยละ ๒๔.๘๐ ดงสรปผลการส ารวจในตารางท ๒

๗

ตารางท ๒ แสดงภาวะทางเศรษฐกจของผสงอายไทย ป ๒๕๕๙

ทมา : ศนยส ารวจความคดเหนนดาโพล และศนยวจยสงคมสงอาย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร. (๒๕๕๙). รายงานผลการส ารวจความคดเหนของประชาชน เรอง “ภาวะทางเศรษฐกจของผสงอายไทย ป ๒๕๕๙”.

๘

การสงเสรมผสงอายใหอยในสขภาวะด (Active aging) หรอ “ตดสงคม” การคาดการณสภาวะสงคมสงวยในอนาคตท าใหเกดความตระหนกเกยวกบขอทาทายทอาจเปน

ความเปราะบางในอนาคตหากไมมการเตรยมการ ในขณะเดยวกนท าใหสามารถท าใหเกดการจดการเรมตนไดตงแตสถานการณปจจบน จากการส ารวจสขภาวะผสงอายไทย ป ๒๕๕๖ ภายใตแผนงานสงเสรมสขภาพผสงอายและผ พการพบวาผสงอายสวนมาก (รอยละ ๗๙.๕) เปนผสงอายทอย ในสภาวะ “ตดสงคม” รอยละ ๑๙ อยในสภาวะ “ตดบาน” และรอยละ ๑.๕ อยสภาวะ “ตดเตยง” ๔

“ตดสงคม” หมายถง ผสงอายทสามารถท ากจกรรมประจ าวนไดและสามารถออกนอกบานไปมปฏสมพนธกบผอนในสงคมได

“ตดบาน” หมายถง ผสงอายทสามารถท ากจวตรประจ าวนไดดวยตนเอง แตมปญหาในการเคลอนทเมอตองออกไปนอกบาน จงไมสะดวกทจะออกนอกบาน

“ตดเตยง” หมายถง ผสงอายทไมสามารถท ากจวตรประจ าวนไดดวยตนเอง การทสงคมไทยมจ านวนผสงอายทอยในสภาวะ “ตดสงคม” หรออาจเรยกวามสขภาวะด จ านวน

มากนบเปนตนทนทด และสมควรสงเสรมสนบสนนใหผสงอายอยในสภาวะทยงท ากจกรรมประจ าวนไดน เปนระยะเวลายาวนานขน เพอมโอกาสเปนก าลงแรงงาน สรางผลผลตใหแกประเทศ และมการท ากจกรรมเพอสรางคณภาพชวตทดไดมากขน

ความตองการผลตภณฑทเปนนวตกรรมทรองรบสงคมสงวย จ านวนประชากรผสงอายทอยในสภาวะ “ตดสงคม” ทมากขนน สามารถกลายเปนศกยภาพและ

โอกาสทางธรกจ เกดมความตองการผลตภณฑทตอบสนองการใชชวตของผสงอายในการท ากจกรรมตาง ๆ รวมทงผลตภณฑทใชในการดแลผสงอายทมสภาวะ “ตดบาน” และ“ตดเตยง” ทงในประเทศและตางประเทศ ผลตภณฑทชวยในจดปรบสภาพแวดลอมเพอใหด ารงชวตไดอยางมคณภาพ ประเทศไทยสามารถพฒนากลมอตสาหกรรมขนมาเพอรองรบความตองการน เพอตอบสนองทงความตองการภายในประเทศ และตางประเทศ เนองจากสงคมโลกในภาพรวมก าลงเขาสภาวะสงวยเชนเดยวกน

๑.๓ การพฒนาเศรษฐกจผสงวยในสหภาพยโรป คณะกรรมการยโรปไดตระหนกถงการเปลยนแปลงของโครงสรางประชากรทเขาสสงคมสงวย

ประชากรอายยนขนและอตราการเกดลดลง มการพยากรณวาจะมปรบเปลยนการจางงานคนงานทมอายระหวาง ๑๕-๖๔ ป จ านวน ๔ คนทก ๆ ผทอายเกน ๖๕ ป เมอป ๒๕๕๖ เหลอเพยง ๒ คนในป ๒๖๐๓ นนคอ วยแรงงานจะลดลงอยางมนยส าคญ การมประชากรสงอายในสงคมกน ามาสความทาทายตอโอกาสทางเศรษฐกจ สถาบนการวจยการตลาดของสหภาพยโรปพยากรณวาพลงของการใชจายของผสงอายในสหภาพยโรปจะสงถง ๑๕ หมนลานเหรยญสหรฐตอปในป ๒๕๖๓ และคาใชจายสวสดการภาครฐของสหภาพยโรปในเรองผสงอายจะเพมขนรอยละ ๑.๘ ในป ๒๖๐๓ (ปจจบนคาใชจายเทากบรอยละ ๒๐ ของมลคาผลตภณฑมวลรวมในประเทศ)

ในป ๒๕๔๘ เรมมการกลาวถง “เศรษฐกจผสงวย” ในปฏญญาบอนด โดย Silver Economy network of European Regions วาผสงอายมความคาดหวงตอสนคานวตกรรมและบรการใหม ๆ เพอใหมคณภาพชวตในสงคมสงวยทดขน และดวยนวตกรรมทเหมาะสมน สงผลใหเกดมการจางงานเพมขน

๔ มลนธสถาบนวจยและพฒนาผสงอายไทย (มส.ผส.) สถานการณผสงอายไทย พ.ศ. ๒๕๕๖.

๙

รวมทงท าใหสหภาพยโรปมความสามารถในการแขงขนระดบโลกเพมมากขน จนกระทงในป ๒๕๕๔ คณะรฐมนตรและสภาสหภาพยโรปไดรบรองแนวคดเรอง “เศรษฐกจผสงวย” เพอน าไปเปนแนวทางปฏบต

ตอมา คณะกรรมการยโรปไดมการก าหนดนยาม “เศรษฐกจผสงวย” ไววาเปนโอกาสทางเศรษฐกจใหมทเกดจากการเตบโตของการใชจายของภาครฐและผบรโภคในสงคมสงวย โดยเฉพาะอยางยงเพอการสงเสรมใหผสงอายมภาวะสขภาพด มบรการและสนคาอปโภคบรโภคทปรบตามสภาพความตองการและตอบสนองกบการใชงานของผสงอาย ทงน เพอประโยชนแกผสงอายโดยตรง โดยน าเสนอแนวคดทก าหนดทศทางอนาคตของนโยบายภาพรวม ในดานการสรางสภาพแวดลอม การจางงานผทอายเกน ๕๐ ปขนไป การศกษาตลอดชวงชวต และการปองกนและเสรมสรางสขภาพทด รวมทงการรบเอาเทคโนโลยใหม เชน การเฝาระวงสขภาพ บานอจฉรยะ รถไรคนขบ และหนยนตผดแล ทงนเปนการน ามาใชเพอลดคาใชจายในการดแลผสงอาย พรอม ๆ กบสงเสรมการเตบโตของเศรษฐกจ

แนวคดการพฒนาเศรษฐกจผสงวยของสหภาพยโรปม ดงน - เพอเพมการเตบโตของตลาดสนคาและบรการส าหรบผสงอาย - เพอใหมอตราการจางงานผสงอายคงอยอยางตอเนอง - เพอพฒนาสภาพแวดลอมและการคมนาคมททกคนเขาถงและใชประโยชนได - เพอใหผสงอายมชวตทสขภาพดยาวนานขน - เพอใหมการเฝาระวงสขภาพผสงอายทางไกล

๑.๔ การพฒนานวตกรรมใหมเพอรองรบสงคมสงวย หนวยงานดานการวเคราะหเศรษฐกจในประเทศไทยไดใหความเหนในการใชโอกาสทสงคม

เปลยนแปลงการพฒนาเศรษฐกจและของประเทศจ าเปนตองเปลยนแปลงไปตามสภาพของสงคม จะเหนไดจากมการใหความคดเหนในการพฒนาประเทศ ดงน

ขอคดเหนคณะกรรมการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ตอความกาวหนาทางเศรษฐกจและสงคมของประเทศกบการเปนสงคมสงวยมดงน

- การเพมขดความสามารถในการแขงขนโดยการสรางมลคาเพมจากการวจยและพฒนา และ การสรางนวตกรรม ทงน ใหม (๑) การยกระดบการพฒนาทางเศรษฐกจโดยสรางมลคาเพมตอหว ดวยการมงเนนการสรางนวตกรรมทางเทคโนโลยทมสทธบตรเปนของตนเอง เพมการลงทนดาน R&D ใหเปนอยางนอย ๑% GDP (๒) สนบสนนการวจยเพอการพฒนาทสอดคลองกบแนวทางการพฒนาประเทศ (๓) พฒนาระบบสนบสนนทเออตอการสรางนวตกรรม ไดแก กลไกลความคมครองของกฎหมายทรพยสนทางปญญา การเขาถงแหลงเงนทน ฐานขอมลการวจยและโครงสรางพนฐาน

- สรางโอกาสทางเศรษฐกจจากการเขาสสงคมสงวย - การพฒนาโครงสรางพนฐานและสงแวดลอมทเปนมตรตอผสงอาย Age-friendly city - เตรยมความพรอมรองรบสงคมผสงอายทกชวงวย - สรางความเปนพลเมองอาเซยนรองรบสงคมพหวฒนธรรม

ขอเสนอสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย เพอเตอนอนาคตไทยจะเปนชาต "แกกอนรวย" หากหลดไมพนกบดกรายไดปานกลาง ดงนน สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย จงไดเสนอแนวทาง การพฒนาเศรษฐกจไทย วาไทยจะเขาสสงคมสงวยโดยสมบรณในป ๒๐๒๕ และในอก ๓๐ ป ไทยจะม คนสงอายถง ๓๖% หากไมสามารถหลดพนกบดกรายไดปานกลางไดทน ไทยจะกลายเปนประเทศแรก ๆ

๑๐

ในเอเชยท “แกกอนรวย” และ “แกโดยไมมสวสดการเพยงพอ” ทผานมาประเทศไทยเนนพฒนาอตสาหกรรมโดยไมพฒนาเทคโนโลย เนนสงออกไปยงตลาดโลกโดยกดคาแรงใหต าเพอใหแขงขนไดและ ไมคมครองสงแวดลอมอยางเพยงพอ การพฒนาจงท าใหเกดความเหลอมล าและปญหาสงแวดลอมมาก ในอนาคต ไทยจะหลกเลยงไมไดทจะตองปรบไปสยทธศาสตรพฒนาใหม ทเนนสรางมลคาเพมบนฐานนวตกรรม ลดความเหลอมล า และรกษาสงแวดลอมใหมากขน

ขอคดเหนสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทยเรอง ตลาดธรกจใหมของสงคมผสงอายทงในและตางประเทศ สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย ไดน าเสนอกลมสนคาทมแนวโนมในการตอบสนองความตองการของสงคมสงอาย แบงออกเปน ๕ อตสาหกรรม ไดแก (๑) อาหารแปรรปเพอสขภาพและอาหารจากธรรมชาต (๒) เฟอรนเจอร (๓) แฟชนและไลฟสไตล (๔) วสดอปกรณกอสรางส าหรบผสงอาย และ (๕) เครองมอแพทย อกทงตลาดกลมผสงอายเปนตลาดทผบรโภคมอ านาจในการซอคอนขางสง ผผลตจะตองมการน าเสนอสนคาทมงเนนเรองคณภาพและความปลอดภยเปนส าคญ รวมไปถงการพฒนานวตกรรมใหสามารถอ านวยความสะดวกหรอสรางความแปลก แตกตางมากกวาสนคาทมวางจ าหนายตามทองตลาดทวไป ภายใตระดบราคาทเหมาะสมและคมคา แตจดออนของผประกอบการไทย คอ ไมคอยมการพฒนาในเรองนวตกรรมใหม ๆ ใหเกดขน แมทผานมาหลายหนวยงานทงภาครฐและเอกชนจะเรงด าเนนการแตกยงไมเพยงพอตอความตองการ ซงหากก าหนดใหเปนวาระแหงชาต ผประกอบการจะผลตสนคาไดตรงตามเปาหมายมากขน

ตวอยางการพฒนานวตกรรมในอตสาหกรรมทตอบสนองความตองการ ๕ อตสาหกรรม ดงน ๑) อตสาหกรรมอาหารเสรมและอาหารเชงสขภาพเพอรองรบสงคมผสงอาย เนองจากผสงอาย

สวนใหญจะมโรคประจ าตวตามสภาพรางกายทเสอมถอย โดยมงเนนพฒนานวตกรรมอาหารเสรมและอาหารเชงสขภาพเพอตอบโจทยความตองการกลมสขภาพของผสงอาย ตลอดจนการพฒนาบรรจภณฑทงายตอ การเปดใชงาน ดงมรายงานการศกษาของส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรมเรองกลมสขภาพ ดงน

- สขภาพหวใจ - สขภาพระบบยอยอาหาร - สขภาพกระดก - สขภาพสมองและความจ า

๒) อตสาหกรรมสนคาไลฟสไตลทเหมาะสมส าหรบผสงอาย เนองจากสขภาพรางกายทถดถอยท าใหผสงอายตองปรบเปลยนพฤตกรรมตาง ๆ ใหเหมาะสมกบวย การพฒนานวตกรรมเพอตอบโจทย ความตองการของผสงอายในการใชชวตประจ าวน เชน

- การพฒนานวตกรรมเสอผาแฟชนทเหมาะสมส าหรบผสงอาย - การพฒนาเครองมอเครองใชเฟอรนเจอรหรอสงอ านวยความสะดวกในชวตประจ าวนท

เหมาะสมส าหรบผสงอาย - สนคาไอทเพอใชในการตดตอสอสารระหวางญาตพนอง และสงบนเทงตาง ๆ

๓) อตสาหกรรมวสดกอสรางและเฟอรนเจอรทเหมาะสมส าหรบผสงอาย เนองจากสขภาพรางกาย ทถดถอยท าใหผสงอายตองปรบเปลยนพฤตกรรมตาง ๆ ใหเหมาะสมกบวย การพฒนานวตกรรมเพอตอบโจทยความตองการของผสงอายในการใชชวตประจ าวน เชน

๑๑

- รปแบบบานทเหมาะส าหรบผสงอาย ตลอดจนวสดพนผวทไมลน เพอปองกนอบตเหตจาก การหกลม หรอลนลม

- อปกรณ เครองมอ เครองใช และสขภณฑ ทถกออกแบบส าหรบการอ านวยความสะดวกแกผสงอายภายในบาน

- การพฒนาระบบอตโนมตภายในบาน เชน ลฟต การเปดปดไฟ การปรบเฟอรนเจอร

๔) อตสาหกรรมนวตกรรมเครองมอแพทยประเภทตาง ๆ ทน ามาใชในการเฝาระวง ปองกน และบ าบดรกษาผสงอาย ตามการเสอมของกลมสขภาพ ดงน

- กลมสขภาพสมองและความจ า เชน อปกรณตดตามตวในกลมผสงอายสมองเสอม - กลมสขภาพหวใจ ความดน เบาหวาน เชน อปกรณบนทกผลการเตนของหวใจ ความดน ระดบ

น าตาลในเลอด - กลมสขภาพกระดกและขอ เชน อปกรณ เครองมอ ชวยในการพยงและการสรางกลามเนอใน

ผสงอาย เพอชวยในการเคลอนไหวไดอยางอสระ การสงเสรมดานสขภาวะมความส าคญเพอใหประชากรทเขาสสงคมสงวยมสขภาวะดตลอดไป

สามารถเลอกและตดสนใจในการด ารงชวตของบคคลไดตามอตภาพ (Independent Living) รวมทงสงเสรมการจดบรการทางการแพทยในสถานพยาบาลหรอบานพกผสงอาย เชน โรงพยาบาลส าหรบผสงอาย ธรกจบรการบานพกผสงอาย บรการดแลผสงอาย การใชเทคโนโลย Smart Health/Telemedicine การพฒนาและใหบรการระบบสขภาพอตโนมตดวยการใชเทคโนโลย Internet of Things

๕) อตสาหกรรมการทองเทยวของผสงอาย ถอเปนอกหนงกลมอตสาหกรรมทมศกยภาพสงมาก เนองจากผสงอายจ านวนหนงถอวามศกยภาพในการเดนทางทองเทยวและจบจายใชสอย เพอพกผอน หยอนใจ และเปนการสงสรรคระหวางผสงอายดวยกน เปนอกหนงอตสาหกรรมการทอง เทยวทส าคญในเศรษฐกจผสงวย ตลอดจนสามารถสรางงานใหแกผสงอายใหมอาชพในวยหลงเกษยณ การน าเทคโนโลยและนวตกรรมชวยในการจดสภาพแวดลอมและบรการสาธารณะใหสะดวกตอการใชงานของผสงอายและ คนพการ เชน อาคาร การขนสงสาธารณะ เปนตน

๑๒

ขอเสนอของกระทรวงอตสาหกรรมในเรอง “๑๐ อตสาหกรรมเปาหมาย: กลไกขบเคลอนเศรษฐกจเพออนาคต” ไดผานการพจารณารวมกนใน “คณะท างานสงเสรมการลงทนภาคเอกชน” ทจดตงโดยกระทรวงการคลง ซงกรรมการประกอบดวย กระทรวงอตสาหกรรม ส านกงานสงเสรมการลงทน ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และหนวยงานอน รวม ๑๕ หนวยงาน ทงน คณะท างานฯ มหนาททจะวเคราะหสถานภาพและศกยภาพของกลมอตสาหกรรมเปาหมายทจะมบทบาทตอการยกระดบความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยในอนาคต พรอมทงจดท าขอเสนอแนะเชงนโยบายเกยวกบมาตรการสงเสรมการลงทนส าหรบกลมอตสาหกรรมเปาหมายเหลานน

อตสาหกรรมเปาหมายทมศกยภาพทจะเปนปจจยขบเคลอนเศรษฐกจ (New Growth Engine) ของประเทศ เสนอตอกระทรวงอตสาหกรรม และสามารถเพมขดความสามารถในการแขงขนจากทเปนอยใหสงขน รวมทงมนใจวา ๑๐ อตสาหกรรมเปาหมายเหลานเปนทสนใจของนกลงทนทวโลก ทงน ๑๐ อตสาหกรรม สามารถแบงเปน ๒ กลมดงน

การตอยอด ๕ อตสาหกรรมเดม ประกอบดวย ๑) อตสาหกรรมยานยนตสมยใหม (Next-generation Automotive) ๒) อตสาหกรรมอเลกทรอนกสอจฉรยะ (Smart Electronics) ๓) อตสาหกรรมการทองเทยวกลมรายไดดและการทองเทยวเชงสขภาพ (Affluent, Medical

and Wellness Tourism) ๔) การเกษตรและเทคโนโลยชวภาพ (Agriculture and Biotechnology) ๕) อตสาหกรรมการแปรรปอาหาร (Food for the Future)

การเตม ๕ อตสาหกรรมอนาคต ซงเปนอตสาหกรรมใหมทประเทศไทยมศกยภาพในการแขงขน และมผสนใจลงทน ประกอบดวย

๑) อตสาหกรรมหนยนตเพอการอตสาหกรรม (Robotics) เพราะโลกมความตองการสง เชอวาจะใหญกวาอตสาหกรรมรถยนตในอนาคต เรามความตองการใชการเพมประสทธภาพของอตสาหกรรมการผลตตาง ๆ รวมทงเรามฐานอตสาหกรรมชนสวนและไฟฟาดมาก

๒) อตสาหกรรมการบนและโลจสตกส (Aviation and Logistics) เนองจากจ านวนเครองบน ทมาขนและลง ตองการการซอมแซม และมการขนสงทางอากาศมากขน จากทไทยมสนามบนอตะเภา และสนามบนอน ๆ ทจะน ามาใชประโยชนในการสรางอตสาหกรรมการบนได

๓) อตสาหกรรมเชอเพลงชวภาพและเคมชวภาพ (Biofuels and Biochemicals) เพราะโลกก าลงตองการความยงยน และทวโลกก าลงก าหนดมาตรฐานดานชวภาพเขากบการคา คอถาการผลตไมหนมาใชเคมชวภาพ เชน ไบโอพลาสตกในการหบหอ กอาจจะสงออกไมได เรามฐานการเกษตรใหญทสดในอาเซยน ถาเราไมลงทน ประเทศอนกจะลงทน

๔) อตสาหกรรมดจทล (Digital) มความตองการสงมาก และเปนมาตรฐานใหมในการด ารงชพ โดยเฉพาะอคอมเมรซ เอกชนไทยกพรอม ตางชาตกพรอมจะมาลงทนตอยอดเทคโนโลย

๕) อตสาหกรรมการแพทยครบวงจร (Medical Hub) ในดานการรกษาพยาบาล เรามหมอ พยาบาลทเกงมาก ท าไดดเปนทรจกทวโลก ตอไปตองเพมการลงทนในการผลตยา อปกรณการแพทย และระบบการรกษาพยาบาลระยะไกล เพราะมผสงอายเยอะขนทวเอเชยจงตองท าใหครบวงจรการแพทย

๑๓

๑.๕ เปาประสงคการปฏรปเศรษฐกจผสงวยเพอรองรบสงคมสงวย ๑) ผสงอายเปนพลงส าคญในการขบเคลอนทางเศรษฐกจและสงคมของประเทศ ๒) เพอเพมมลคาเศรษฐกจของผลตภณฑและบรการเพอผสงอาย โดยการพฒนาผลตภณฑนวตกรรม

ใหมรองรบสงคมสงวย เพอปอนเขาสภาคอตสาหกรรมการผลตและการบรการทงในประเทศ และการสงออกสประชาคมอาเซยน และประชาคมโลก

๓) เพอสรางสงคมทมสขแกผสงอาย โดยผสงอายจะตองมสขภาวะด ไดรบการดแลและบรการสขภาพอยางเพยงพอและทวถง

๑.๖ กรอบความคดเรองการปฏรปเศรษฐกจผสงวย ความหมายเศรษฐกจผสงวย ในทน เศรษฐกจผสงวย หมายถง การสรางมลคาเพมทางเศรษฐกจใหกบประเทศไทยจากการท

ประเทศเขาสสงคมสงวย มการเปลยนแปลงโครงสรางประชากร ซงท าใหประเทศเผชญปญหาการขาดคน วยแรงงาน การจดสวสดการใหผสงอายจ านวนมาก การดแลสขภาพผสงอาย การขาดสนคาอปโภค บรโภคและการบรการส าหรบผสงอาย รฐจงจ าเปนตองปฏรปเศรษฐกจและสงคม โดยสนบสนนนโยบายการเพมก าลงแรงงานผสงอาย สงเสรมการออมของประชากร เพอสรางความมนคงในชวตบนปลาย สงเสรมใหประชากรทเขาสวยสงอายมสขภาวะดทงกายและใจ รวมทงสงเสรมการพฒนาผลตภณฑนวตกรรมใหมทรองรบกบความตองการและตอบสนองกบการใชงานของผสงอาย เพอปอนเขาสภาคอตสาหกรรมภาคการผลตและการบรการ ทงน เพอสรางตลาดใหมทเนนผบรโภคเปนผสงอาย ทงในประเทศ ประชาคมอาเซยน และประชาคมโลก

จากการส ารวจความตองการผสงอายของประเทศไทย พบวาผสงอายมความตองการส าคญใน ๔ เรอง ไดแก ๑) ดานสงคม ความสมพนธกบบคคลในครอบครว เครอญาต เพอน ๒) สขภาวะ ๓) เงนและรายได ๔) สงแวดลอม เชน ทอยอาศย ความสามารถในการชวยเหลอตนเอง

คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจไดพจารณาเรอง “เศรษฐกจผสงวย” เพอสนบสนนการท างานรวมกนทงภาคเศรษฐกจและภาคสงคมเพอรองรบการเขาสสงคมผสงอายของประเทศไทย ทงน ดวยแนวคดจากการสงเสรมเศรษฐกจผสงวยทเกดขนทวโลก เชน สหภาพยโรป ประเทศสหรฐอเมรกา ประเทศญปน เปนตน ไดใหความส าคญตอการพฒนาอตสาหกรรมและสวสดการเพอรองรบสงคมสงวย ดงท European Commission ไดจดท ารายงานเรอง GROWING THE EUROPEAN. SILVER ECONOMY (๒๐๑๕) เพอเตรยมการจดท าแผนเศรษฐกจผสงวยของสหภาพยโรป และความตองการส าคญของผสงอายในสงคมไทย คณะกรรมาธการฯ จงไดจดท ากรอบแนวคด “การปฏรปเศรษฐกจผสงวย” ดงรปท ๔ โดย พจารณาแบงกลมเปาหมายผสงอายเปน ๓ กลมหลก ไดแก

๑. กลม “ตดสงคม” หรอเรยก กลมสขภาวะด (Active aging) ผสงอายกลม “ตดสงคม” เปนกลมทมศกยภาพสรางผลผลตทางเศรษฐกจใหแกประเทศ และด าเนนกจกรรมในชวตประจ าวนไดดใหนานทสด ซงกลมนมจ านวนรอยละ ๗๙.๕ ของผสงอายทงหมด

๒. กลม “ตดบาน” และ ๓. กลม “ตดเตยง” กลมผสงอาย “ตดบาน” และ “ตดเตยง” ไดรบบรการสขภาพและการดแลทมคณภาพ โดยน าเทคโนโลยและนวตกรรมมาเปนเครองมอชวย กลมนมจ านวนรอยละ ๒๐.๕ ของผสงอายทงหมด

๑๔

รปท ๔ กรอบการปฏรปสงคมสงวย

คณะกรรมาธการฯ เหนควรปฏรปเศรษฐกจตามขอสงเกตของหนวยงานตาง ๆ ทงภาครฐและ

เอกชน โดยเนนทเศรษฐกจผสงวยททกประเทศก าลงเผชญ คอ ปญหาการขาดแคลนแรงงานภาคผลต คาใชจายสวสดการของผสงอายเพมมากขน รวมทงความตองการสนคาอปโภค บรโภคของผสงอายทตองสอดคลองกบการใชงานโดยผสงอายตามพฤตกรรมการบรโภคของผสงอาย สภาพปญหาเหลาน เปนเหตส าคญใหมการปฏรป ในเรองส าคญ ๓ ดานไปพรอม ๆ กน คอเพมแรงงานภาคการผลต เสรมสรางศกยภาพการแขงขนและขบเคลอนอตสาหกรรมประเทศไทยไปสประเทศทขบเคลอนดวยนวตกรรม (Innovation-Driven Economy) รวมทงการจดการดานมาตรการการคลงและภาษ เพอระดมทรพยากรในการจดสรรดานระบบสวสดการใหเหมาะสมกบกลมผมความตองการจ าเปน เพอรองรบการพฒนาของสงคมสงวย

๑๕

๒. วธการปฏรป ประเทศไทยเขาสสงคมสงวยอยางรวดเรวในป ๒๕๔๓ และจะเขาสสงคมสงวยระดบสดยอดในอก

๒๐ ป ขางหนา (พ.ศ. ๒๕๗๘) โดยประมาณการวาจะมประชากรสงวยเพมเปนรอยละ ๓๐ ของจ านวนประชากร รฐบาลควรปฏรป “เศรษฐกจผสงวย” ใหเปนกลยทธหลกในการขบเคลอนประเทศดวย การสงเสรมใหผสงอายเปนพลงส าคญในการขบเคลอนเศรษฐกจและสงคมของประเทศ พรอมทงเสรมสรางศกยภาพการแขงขนดานอตสาหกรรมของประเทศไปสประเทศทขบเคลอนดวยนวตกรรม รวมทงการปฏรปดานนโยบายรายไดผสงอาย เพอรองรบสงคมสงวย

๒.๑ วาระการขบเคลอน วาระการขบเคลอน ประกอบดวย ๓ วาระหลก ไดแก

๒.๑.๑ ปฏรปการสรางงานของผสงอาย ใหรฐจดท านโยบายสงเสรมกลมผสงอาย “ตดสงคม” ทมประมาณรอยละ ๗๙ รวมทงกลม

“ตดบาน” “ตดเตยง” ซงมศกยภาพใน การท างาน เปนผสรางมลคาทางเศรษฐกจของประเทศ รวมทงรฐควรสรางปจจยสนบสนนใหเกดการจางงานผสงอาย ดงน

๑) เพมโอกาสใหมการจดจางผสงอายท างาน โดยมการปรบรปแบบการท างาน (work restructuring) เชน การจางแบบเปนชนงาน การท างานทบานซงอาจอาศยเทคโนโลยชวยในการท างานทางไกล

๒) เรงรดใหมกจการเพอสงคม (Social enterprise) เพอเปนทางเลอกในการท างาน ๓) จดใหสทธประโยชนสนบสนนหนวยงานทมการจางผสงอาย เชน มาตรการ

ลดหยอนภาษ เปนตน ๔) ใหมการฝกอบรมผสงอายในการประยกตใชเทคโนโลยใหม รปแบบอาชพใหมท

อาศยประสบการณ รวมทงการใชเทคโนโลยชวยในการท างานจากทบาน ๒.๑.๒ ประกาศสนบสนนการพฒนาผลตภณฑและบรการทตอบสนองความตองการของ

ผสงอาย ใหรฐมงเนนการสงเสรมอตสาหกรรมทตอบสนองความตองการของสงคมสงวยเพอสราง

โอกาสทางเศรษฐกจใหมโดยการสนบสนนการวจยเพอพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมเขาสอตสาหกรรมการผลตและบรการทงภายในประเทศ การสงออกในภมภาคและประชาคมโลก ทงน รฐควรสรางปจจยสนบสนน ดงน

๑) ใหสทธประโยชนทางภาษแกผผลตในอตสาหกรรมทเกยวของกบผลตภณฑและบรการดานผสงอาย

๒) ใหรฐจดท านโยบายเรงดวนจดซอผลตภณฑทมาจากการวจยและพฒนาภายในประเทศ เ พอสนบสนน สร างความเขมแข ง ใหกบ อตสาหกรรมภายในประเทศส าหรบตนแบบพนทบรณาการ เพอพฒนาคณภาพชวตผสงอาย จ านวน ๑๕๒ แหง ไดแก

- ผลตภณฑส าหรบการรกษาสขภาพชองปากและฟน เชน รากฟนเทยมแบบซเดยวหรอ ทงปาก ฟนปลอม

- ผลตภณฑส าหรบการดแลสขภาพเทาเพอใหมภาวะการเดนทด เชน รองเทาสขภาพ รองเทาส าหรบผเปนโรคเบาหวาน

๑๖

- อปกรณการชวยฟนฟสมรรถภาพทางกาย เชน อปกรณฟนฟแขนและขาส าหรบผทเปนอมพฤกษ และอปกรณชวยบรหารสมอง เพอปองกนโรคสมองเสอม เชน ชดโปรแกรมฝกบรหารสมอง

๓) สงเสรมการวจย พฒนานวตกรรมเพอสนบสนนอตสาหกรรมการผลตและบรการทตอบสนองความตองการของสงคมสงวย เชน อตสาหกรรมอาหารสขภาพ อตสาหกรรมสนคาไลฟสไตล อตสาหกรรมวสดกอสรางและเฟอรน เจอร อตสาหกรรมเครองมอแพทย/บรการดแลผสงอาย และอตสาหกรรมการทองเทยว

๔) สนบสนนใหเกดหนวยธรกจทดลอง (Startup business) วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) เพอรองรบการเปลยนแปลงของสงคมสงวย

๒.๑.๓ ปฏรปนโยบายรายไดผสงอาย ใหรฐปฏรปนโยบายดานรายไดผสงอาย โดยเพอทบทวนและจดสรรการกระจายทรพยากรใน

การจดระบบสวสดการใหเหมาะสมกบกลมผมความตองการ รวมทงใชมาตรการทางภาษเปนแรงจงใจ สงเสรมการจางงานผสงอาย และการสงเสรมอตสาหกรรมทเกยวของกบผสงอาย ดงน

๑) ทบทวนการจดการสวสดการส าหรบผสงอาย เพอลดรายจายสวสดการสงคมของภาครฐ เชน ทบทวนเงนอดหนนเบยยงชพคนชรา

๒) ใหมการจดท าฐานขอมลสวนบคคลของผสงอาย เพอใชในการวเคราะหและวางแผนการสนบสนนในลกษณะเปนรายบคคลได

๓) ขยายและปรบปรงการออมแหงชาตใหเขาถงชมชน ๔) สนบสนนการออมทใชเวลาและไมใหผลตอบแทนเปนเงนทนท เชน การปลกไม

เศรษฐกจยนตน การท าแหลงอาหารชมชน ฯลฯ ๕) ผลกภาระภาษเพอการเลยงดบางสวนใหกบทายาท

๒.๒ วธการขบเคลอน ประกอบดวย ๑) เสนอใหรฐบาลประกาศนโยบายให เศรษฐกจผสงวยเปนวาระแหงชาตและบรรจไวใน

ยทธศาสตรชาต ๒๐ ป และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตทกฉบบ เพอใหประเทศไทยมรายไดจากผลตภณฑนวตกรรมและบรการดานเศรษฐกจผสงวยเพมขน

๒) แตงตงคณะกรรมการขบเคลอนการปฏรปเศรษฐกจผสงวยทมรองนายกรฐมนตรดานเศรษฐกจเปนประธาน มกระทรวงตาง ๆ ทเกยวของ ไดแก กระทรวงการคลง กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวงอตสาหกรรม กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย กระทรวงสาธารณสข กระทรวงการทองเทยวและกฬา กระทรวงศกษาธการ กระทรวงแรงงาน และภาคเอกชน/ประชาชน เพอเปนกลไกขบเคลอนการปฏรปเศรษฐกจผสงวยทเปนความรวมมอรฐ เอกชน และประชาชนอยางยงยน

๓) ด าเนนการขบเคลอนดวยการยกระดบสถาบนเทคโนโลยเพอคนพการและผสงอาย (ปจจบนเปนหนวยงานภายใตส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต) ใหเปนองคการมหาชน หรอวสาหกจเพอสงคม (Social Enterprise) เพอเปนหนวยงานบรหารจดการการขบเคลอนนโยบายรวมระหวางภาครฐและเอกชน มอ านาจในการสงการ และก ากบดแลโดยคณะกรรมการขบเคลอนการปฏรปเศรษฐกจผสงวย

๑๗

๒.๓ ประโยชนทจะเกดขน ๑) ประเทศไทยจะมระบบเศรษฐกจรองรบสงคมสงวย ทงดานเศรษฐกจ สงคม สขภาวะ และ

อตสาหกรรมดวยการสงเสรมการพฒนานวตกรรมใหมเพอชวยแกปญหาสงคมในอนาคต ๒) เกดการกระตนการพฒนาเศรษฐกจขนาดใหญ จากผบรโภคทเปนผสงอาย ทงในประเทศ

และทวโลกมจ านวนมาก และสามารถเปนพลงการขบเคลอนเศรษฐกจและสงคมได ๓) การสงเสรมการใชนวตกรรมในการดแลผสงอายในดานสขภาพ และสงคม จะชวยลด

คาใชจายสวสดการไดเปนอยางมาก ๔) เกดความรวมมอทกภาคสวนท าใหสงคมอยเยนเปนสขรวมกน

๓. ก าหนดเวลาการปฏรป

๓.๑ ระยะท ๑๒ เดอน (ก.ค. ๒๕๕๙– ม.ย. ๒๕๖๐)

การขบเคลอนการปฏรป - จดท าระบบการสงเสรมการจางงานผสงอาย โดยประยกตใชรปแบบการท างานแบบใหม

การใชเทคโนโลยเพอชวยการท างานทบาน การฝกอบรมดานเทคโนโลยและจดท าฐานขอมลแรงงานผสงอาย

- สนบสนนการลงทนการวจยและใชประโยชนเทคโนโลยและนวตกรรม เพอพฒนาเศรษฐกจผสงวยอยางยงยน

- ใหหนวยงานรฐจดซ อผลตภณฑ /บร การ ท สามารถผลตหรอมาจากการวจยภายในประเทศ

- จดท ามาตรการดานการคลงและภาษ ส าหรบระบบสวสดการภาครฐใหกระจายทรพยากรใหกบกลมผมความตองการอยางแทจรง

- ระดมทนเพอใชในการจดระบบสวสดการ - ก าหนดสทธประโยชนทางภาษเพอสนบสนนการด าเนนธรกจการผลตและบรการท

เกยวของกบผสงอาย

๓.๒ ระยะตอไป - ใหรฐบาลปรบปรงกฎระเบยบ นโยบาย ผลกดนใหมการน านโยบายไปปฏบตโดยใหน าไป

บรรจลงในแผนงานปกตของรฐบาล ๔. แหลงทมาของงบประมาณ (กรณทตองใชงบประมาณ)

๑) งบประมาณในรปแบบใหมทจดสรรตามยทธศาสตร การจดสรรงบประมาณรายจาย โดยจดท าเปนแผนงานพฒนาเศรษฐกจผสงวยและตามงบบรณาการ เชน แผนงานบรณาการพฒนาคนตลอดชวงชวต

๒) การลงทนภาครฐ ๓) การลงทนภาคเอกชน ๔) กองทน สถาบนการเงน

๑๘

๕. องคประกอบและอ านาจหนาทของคณะกรรมการขบเคลอนการปฏรปเศรษฐกจผสงวย องคประกอบ ประกอบดวย

๑) ฝายการเมอง - รองนายกรฐมนตรดานเศรษฐกจ เปนประธาน - รฐมนตรวาการกระทรวงการคลง - รฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย - รฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรม - รฐมนตรวาการกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร - รฐมนตรวาการกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย - รฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข - รฐมนตรวาการกระทรวงทองเทยวและกฬา - รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ - รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงาน

๒) ฝายขาราชการประจ า - ผอ านวยการส านกงบประมาณ - อธบดกรมบญชกลาง - เลขาธการคณะกรรมการอาหารและยา - เลขาธการส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต - อธบดกรมทรพยสนทางปญญา - ผอ านวยการส านกงานเศรษฐกจการคลง - อธบดกรมกจการผสงอาย - อธบดกรมสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ - อธบดกรมสงเสรมอตสาหกรรม - อธบดกรมการทองเทยว - อธบดกรมพฒนาฝมอแรงงาน - เลขาธการส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน - อธบดกรมการพฒนาชมชน - ผอ านวยการส านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (สสว.) - ผจดการตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

๑๙

๓) ภาคเอกชนและประชาชน - ประธานสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย - ประธานกรรมการหอการคาไทยและสภาหอการคาแหงประเทศไทย - นายกสมาคมธนาคารไทย - นายกแพทยสภา - นายกทนตแพทยสภา - นายกสมาคมโรงพยาบาลเอกชน - ผแทนสภาผสงอายแหงประเทศไทย - ผแทนสมาคมสภาคนพการทกประเภทแหงประเทศไทย - ผแทนองคกรเอกชน ๔ คน ทประธานแตงตง

๔) ฝายเลขานการ - เลขาธการส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต เลขานการ - ผอ านวยการส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต ผชวยเลขานการ - ผแทนสมาชกสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ ผชวยเลขานการ - ผอ านวยการสถาบนเทคโนโลยเพอคนพการและผสงอาย ผชวยเลขานการ

อ านาจหนาท ๑) จดท า/พจารณาแผนงานและโครงการ เพอขบเคลอนเศรษฐกจผสงวยเสนอตอคณะรฐมนตร ๒) ก าหนดมาตรการและแนวทางใหส วนราชการถอปฏบต เ พอปฏ รปองคกรและ

กระบวนการพฒนาเศรษฐกจผสงวย ตลอดทงหวงโซอปทาน ๓) ตรวจสอบ ตดตาม และเสนอแนะวธการแกไขปญหาในการขบเคลอนเศรษฐกจผสงวย ๔) รายงานตอนายกรฐมนตร ในกรณสวนราชการมเหตขดของในการปฏบตตามขอ ๑, ๒ และ ๓

เพอใหนายกรฐมนตรมค าสงตอไป ๕) ด าเนนการอน ๆ ตามทนายกรฐมนตรหรอประธานกรรมการขบเคลอนการปฏรปเศรษฐกจ

ผสงวยสงการ ๖) เรยกสวนราชการและองคกรของรฐใหน าเสนอขอมล หรอชแจงเกยวกบการด าเนนงานของ

สวนราชการได ๖. ขอเสนอแนะ

๑) เสนอสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศพจารณามมตรบหลกการ ๒) เสนอรฐบาลใหด าเนนการตามวธการขบเคลอน ขอ ๒.๑ และวาระการขบเคลอนตอไป

๒๐

คณะกรรมาธการจงขอเสนอรายงาน เรอง “เศรษฐกจผสงวย” เพอใหสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศไดโปรดพจารณา หากสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศเหนชอบดวย ขอไดโปรดสงรายงานไปยงคณะรฐมนตร เพอพจารณาด าเนนการตอไป

(นายสถตย ลมพงศพนธ) ประธานกรรมาธการ

21

รายงานของคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ เรอง “เศรษฐกจผสงวย”

เรอง แผนการปฏรป วธการปฏรป ก าหนดเวลาปฏรป แหลงทมาของงบประมาณ

หนวยงานรบผดชอบ

เศรษฐกจ ผสงวย

๑. ปฏรปการสรางงานของผสงอาย

ใหรฐจดท ำนโยบำยสงเสรมกลมผสงอำย “ตดสงคม” จ ำนวนรอยละ ๗๙ ทมศกยภำพในกำรท ำงำน เปนผสรำงมลคำทำงเศรษฐกจของประเทศ รวมทงรฐควรสรำงปจจยสนบสนนใหเกดกำรจำงงำนผสงอำย ดงน เพมโอกำสใหมกำรจดจำงผสงอำยท ำงำน โดย

มกำรปรบรปแบบกำรท ำงำน (work restructuring) เชน กำรจำงแบบเปนชนงำน กำรท ำงำนทบำนซงอำจอำศยเทคโนโลยชวยในกำรท ำงำนทำงไกล

เรงรดใหมกจกำรเพอสงคม (Social enterprise) เพอเปนทำงเลอกในกำรท ำงำน

จดใหสทธประโยชนสนบสนนหนวยงำนทมกำรจำงผสงอำย เชน มำตรกำรลดหยอนภำษ เปนตน

ใหมกำรฝกอบรมผสงอำยในกำรประยกตใชเทคโนโลยใหม รปแบบอำชพใหมทอำศยประสบกำรณ รวมทงกำรใชเทคโนโลยชวยในกำรท ำงำนจำกทบำน

๑๒ เดอน (ก.ค. ๒๕๕๙– ม.ย. ๒๕๖๐)

- งบประมำณของหนวยงำนทเกยวของ

- กำรลงทนภำคเอกชน - กองทน สถำบน

กำรเงน

- กระทรวงศกษำธกำร - กระทรวงแรงงำน - กระทรวงกำรพฒนำ

สงคมและควำมมนคงของมนษย

- กระทรวงมหำดไทย - กระทรวงเทคโนโลย

สำรสนเทศและกำรสอสำร

- กระทรวงอตสำหกรรม

22

เรอง แผนการปฏรป วธการปฏรป ก าหนดเวลาปฏรป แหลงทมาของงบประมาณ

หนวยงานรบผดชอบ

ระยะตอไป : ใหรฐบำลปรบปรงกฎระเบยบ นโยบำย ผลกดนใหมกำรน ำนโยบำยไปปฏบตโดยใหน ำไปบรรจลงในแผนงำนปกตของรฐบำล

๒. ประกาศสนบสนนการพฒนาผลตภณฑและบรการทตอบสนองความตองการของผสงอาย

ใหรฐมงเนนกำรสงเสรมอตสำหกรรมทตอบสนองควำมตองกำรของสงคมสงวย เพอสรำงโอกำสทำงเศรษฐกจใหม โดยกำรสนบสนนกำรวจยเพอพฒนำเทคโนโลยและนวตกรรมเขำสอตสำหกรรมกำรผลตและบรกำรทงภำยในประเทศ กำรสงออกในภมภำคและประชำคมโลก ทงน รฐควรสรำงปจจยสนบสนนดงน ใหสทธประโยชนทำงภำษแกผผลตใน

อตสำหกรรมทเกยวของกบผลตภณฑและบรกำรดำนผสงอำย

ใหรฐจดท ำนโยบำยเรงดวนจดซอผลตภณฑทมำจำกกำรวจยและพฒนำภำยในประเทศ เพอสนบสนน สรำงควำมเขมแขงใหกบอตสำหกรรมภำยในประเทศส ำหรบตนแบบพนทบรณำกำร เพอพฒนำคณภำพชวตผสงอำย จ ำนวน ๑๕๒ แหง ไดแก - ผลตภณฑส ำหรบกำรรกษำสขภำพชอง

ปำกและฟน เชน รำกฟนเทยมแบบซเดยวหรอทงปำก ฟนปลอม

๑๒ เดอน (ก.ค. ๒๕๕๙– ม.ย. ๒๕๖๐)

- งบประมำณของหนวยงำนทเกยวของ

- กำรลงทนภำคเอกชน - กองทน สถำบน

กำรเงน

- กระทรวงสำธำรณสข - กระทรวงศกษำธกำร - กระทรวงแรงงำน - กระทรวงกำรพฒนำสงคม

และคว ำมม น ค ง ขอ งมนษย

- กระทรวงมหำดไทย - กระทรวงวทยำศำสตร

และเทคโนโลย - กระทรวงอตสำหกรรม

23

เรอง แผนการปฏรป วธการปฏรป ก าหนดเวลาปฏรป แหลงทมาของงบประมาณ

หนวยงานรบผดชอบ

- ผลตภณฑส ำหรบกำรดแลสขภำพเทำเพอใหมภำวะกำรเดนทด เชน รองเทำสขภำพ รองเทำส ำหรบผเปนโรคเบำหวำน

- อปกรณกำรชวยฟนฟสมรรถภำพ ทำงกำย เชน อปกรณฟนฟแขนและขำ ส ำหรบ ผทเปนอมพฤกษ และอปกรณชวยบรหำรสมอง เพอปองกนโรคสมองเสอม เชน ชดโปรแกรมฝกบรหำรสมอง

สงเสรมกำรวจย พฒนำนวตกรรมเพอสนบสนนอตสำหกรรมกำรผลตและบรกำรทตอบสนองควำมตองกำรของสงคมสงวย เชน อมพำต อตสำหกรรมอำหำรสขภำพ อตสำหกรรมสนคำไลฟสไตล อตสำหกรรมวสดกอสรำงและเฟอรนเจอร อตสำหกรรมเครองมอแพทย/บรกำรดแลผสงอำย และอตสำหกรรมกำรทองเทยว

สนบสนนใหเกดหนวยธรกจทดลอง (Startup business) วสำหกจขนำดกลำงและขนำดยอม (SMEs) เพอรองรบกำรเปลยนแปลงของสงคมสงวย

24

เรอง แผนการปฏรป วธการปฏรป ก าหนดเวลาปฏรป แหลงทมาของงบประมาณ

หนวยงานรบผดชอบ

ระยะตอไป : ใหรฐบำลปรบปรงกฎระเบยบ นโยบำย ผลกดนใหมกำรน ำนโยบำยไปปฏบตโดยใหน ำไปบรรจลงในแผนงำนปกตของรฐบำล

๓. ปฏรปนโยบายรายได

ผสงอาย ใหรฐปฏรปนโยบำยดำนรำยไดผสงอำย โดย

เพอทบทวนและจดสรรกำรกระจำยทรพยำกรในกำรจดระบบสวสดกำรใหเหมำะสมกบกลมผมควำมตองกำร รวมทงใชมำตรกำรทำงภำษเปนแรงจงใจ สงเสรมกำรจำงงำนผสงอำย และกำรสงเสรมอตสำหกรรมทเกยวของกบผสงอำย ดงน ทบทวนกำรจดกำรสวสดกำรส ำหรบผสงอำย

เพอลดรำยจำยสวสดกำรสงคมของภำครฐ เชน ทบทวนเงนอดหนนเบยยงชพคนชรำ

ใหมกำรจดท ำฐำนขอมลสวนบคคลของผสงอำย เพอใชในกำรวเครำะหและวำงแผนกำรสนบสนนในลกษณะเปนรำยบคคลได

ขยำยและปรบปรงกำรออมแหงชำตใหเขำถงชมชน

สนบสนนกำรออมทใชเวลำและไมใหผลตอบแทนเปนเงนทนท เชน กำรปลกไมเศรษฐกจยนตน กำรท ำแหลงอำหำรชมชน ฯลฯ

๑๒ เดอน (ก.ค. ๒๕๕๙– ม.ย. ๒๕๖๐)

- งบประมาณของหนวยงานทเกยวของ

- การลงทนภาคเอกชน - กองทน สถาบน

การเงน

- กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

- กระทรวงการคลง - กระทรวงอตสาหกรรม - ส านกนายกรฐมนตร

(ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน)

- กระทรวงมหาดไทย

25

เรอง แผนการปฏรป วธการปฏรป ก าหนดเวลาปฏรป แหลงทมาของงบประมาณ

หนวยงานรบผดชอบ

ผลกภำระภำษเพอกำรเลยงดบำงสวนใหกบทำยำท

ระยะตอไป : ใหรฐบาลปรบปรงกฎระเบยบ นโยบาย ผลกดนใหมการน านโยบายไปปฏบตโดยใหน าไปบรรจลงในแผนงานปกตของรฐบาล

ขอเสนอเพมเตมประกอบการพจารณารายงานของ คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ

สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ เรอง “เศรษฐกจผสงวย”

วนท ๒๘ กรกฎาคม ๒๕๕๙

คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจใหความคดเหนตอการน าเสนอรายงานเรอง เศรษฐกจผสงวย เมอวนท ๒๘ กรกฎาคม ๒๕๕๙ โดยเหนชอบในหลกการและขอเสนอกรอบการปฏรป เนองจากสงคมไทยเขาสสงคมผสงวย ซงอาจมปญหาเรองแรงงานและการดแลผสงอาย การเสนอเรองเศรษฐกจสดอกเลาเปนเสมอนการสรางความสมดลในเรองน นนคอ การสงเสรมใหผสงอายสรางผลผลต เชงเศรษฐกจ การสงเสรมอตสาหกรรมทเกยวของกบผสงอายเพอสรางรายไดใหกบประเทศ ขณะทอกทางหนงเปนการน ารายได/งบประมาณของประเทศไปจดสวสดการและบรการทเหมาะสมใหกบกลมผสงอาย

ทงนทประชมมขอคดเหนเพมเตมในประเดน ดงน

๑. เสนอพจารณาขยายระยะเวลาการเกษยณอายใหมากกวา ๖๐ ป เนองจากเหนวาผสงอายยงมความสามารถในการท างานได

๒. ใหมการศกษาวจยลกษณะการท างานทเหมาะสมกบผสงอายแตละกลม (ตามการแบงเปน ๓ กลม ไดแก กลมตดสงคม กลมตดบาน และกลมตดเตยง) เพอสนบสนนใหผสงอายสรางมลคาเชงเศรษฐกจ และสามารถท างานทเหมาะสมไดอยางเตมศกยภาพ

๓. พจารณาใหมทางเลอกการท างานผส งอายในลกษณะการรวมกลม โดยอาศยวถ เกษตรกรรม และการสรางเศรษฐกจแบบชมชนพงตนเอง

๔. สงเสรมพลงกลมผสงอายทปฏบตกจกรรมทางศาสนา เพอชวยสรางคณคาทางเศรษฐกจและสงคม

๕. การด าเนนงานเพอเตรยมการเรองผสงอายบางเรองควรใหเรมตงแตบคคลอายนอย เชน การออม อาจเรมตงแตวยเดก

๖. ปรบกรอบการปฏรป ใหแสดงถงศกยภาพของกลมผสงอายตดบานและกลมตดเตยงทสามารถรวมสรางผลผลตเชงเศรษฐกจไดดวย

๗. ใหมการปรบชอเรองจาก “เศรษฐกจสดอกเลา” เปน “เศรษฐกจผสงวย” เพอเออใหผอานหรอผพบเหนเขาใจความหมายไดงาย

-------------------------------------------