25
ทฤษฎการเรยนรทส าคญ ในการจดการเรยนการสอน
ทฤษฎกลมพฤตกรรมนยม (Behaviorism
Theory)
ทฤษฎกลมปญญานยม (Cognitivism
Theory)
ทฤษฎกลม คอนสตรคตวสม (Constructivism
Theory)
ทฤษฎการเรยนรกลมพฤตกรรมนยม (Behaviorism Theory)
แนวคดพนฐาน กลมนมองมนษยเหมอนกบผาขาวท วางเปลา การเรยนรของมนษยเกดจากการเชอมโยงระหวางสงเราและการตอบสนอง ซงตองจดเตรยมประสบการณหรอสงแวดลอมภายนอกเพอใหเกดพฤตกรรมทตองการ โดยประสบการณหากมการกระท าซ าแลวซ าอกจะกลายเปนพฤตกรรมอตโนมตทแสดงออกใหเหนไดอยางชดเจนเปนรปธรรม
ทฤษฎการเรยนรกลมพฤตกรรมนยม (Behaviorism Theory)
แนวคดพนฐาน กลมพฤตกรรมนยมเชอวาองคประกอบส าคญของการเรยนรม 4 ประการ
แรงขบ (Drive)
สงเรา (Stimulus)
การตอบสนอง (Response)
การเสรมแรง (Reinforcement)
ความตองการ สงกระตน ปฏกรยาตอบสนอง ตวแปรใหเปลยนรางวล/การลงโทษ
นกทฤษฎกลมพฤตกรรมนยมทส าคญ
Thorndike: Connectionism Theory
การเรยนรเกดจากการเชอมโยงระหวางสงเรากบการตอบสนอง โดยการตอบสนองมกมาเปนรปแบบตาง ๆ จนกวาจะพบรปแบบทดหรอเหมาะสมทสด เรยกการตอบสนองนวา “การลองผดลองถก” (Trial and Error)
กฎแหงความพรอม
(Law of Readiness)
กฎแหงการฝกหด (Law of
Exercise)
กฎแหงผลการตอบสนอง
(Law of Effect)
นกทฤษฎกลมพฤตกรรมนยมทส าคญ
Skinner: Operant
Conditioning Theory
ทฤษฎการวางเงอนไขแบบการกระท า: แนวคดวาพฤตกรรมการเรยนรทงหลายของมนษยนนเกดจากการทรางกายเปนตวส งใหแสดงการกระท าเพอตอบสนองตอสงเราหรอสถานการณทงหลาย ไมใชสงเราหรอสถานการณมากระตนใหรางกายกระท า
การเสรมแรง: พฤตกรรมใด ๆ ทมการเสรมแรงพฤตกรรมนนกมแนวโนมทจะเกดขนซ าอก สวนพฤตกรรมใดทไมไดรบการเสรมแรง พฤตกรรมนนกมแนวโนมทจะลดลงและเลอนหายไปในทสด
นกทฤษฎกลมพฤตกรรมนยมทส าคญ
Skinner: Operant
Conditioning Theory
การเสรมแรง: พฤตกรรมใด ๆ ทมการเสรมแรงพฤตกรรมนนกมแนวโนมทจะเกดขนซ าอก สวนพฤตกรรมใดทไมไดรบการเสรมแรง พฤตกรรมนนกมแนวโนมทจะลดลงและเลอนหายไปในทสด
เสรมแรงทางบวก (Positive
Reinforcement)
เสรมแรงทางลบ (Negative
Reinforcement)
การสรางความพงพอใจเมอผ เรยนสามารถกระท ากจกรรมใดกจกรรมหนงไดส าเรจ เชน ค าชมเชย รางวล คะแนน การใหของขวญ เปนตน
การน าสงทสรางความทกขและความไมพงพอใจใหแกรางกายออกไป เชน นกเรยนหวขาวใกลเทยง ถาใครตอบค าถามไดจะใหไปพก ผ เรยนจะแสดงพฤตกรรมนนเพอตอบสนองความตองการของรางกายทก าลงหวขาว
น าทฤษฎการเรยนรกลมพฤตกรรมนยม ไปใชในการเรยนการสอน
ผ เรยนไมมความรพนฐานในเรองนนมากอนหรอมแต
นอยมาก
ตองการใหเกดผลส าเรจไดในชวง
ระยะเวลาทไมนานนก เชน การอบรมหลกสตรสน
เนอหาวชาพนฐานทสามารถวดพฤตกรรมหรอสงเกตไดชดเจน
การเรยนการสอนทเนนการ
ประเมนผลลพธสดทาย
น าทฤษฎการเรยนรกลมพฤตกรรมนยม ไปใชในการเรยนการสอน
ขอจ ากด
ไมเหมาะกบการสงเสรมใหผ เรยนพฒนาทกษะการคดระดบสง เชน ทกษะการแกปญหา ความคดสรางสรรค เปนตน
ควรค านงถงความพรอมของผ เรยนทจะเรยนไดดทสด จงตองสรางความพรอมใหผ เรยน
ควรค านง
การประยกตทฤษฎการเรยนรกลมพฤตกรรมใช ในการออกแบบมลตมเดย
1. น าเสนอเนอหาหรอการใหสงเราแกผ เรยนในแตละหนาจอของบทเรยน สรางความแปลกใหมมากกวาทเหนในหองเรยน
2. ควรแบงเนอหาของบทเรยนเปนตอนหรอหนวยยอย แตละหนวยบอกเปาหมายและวตถประสงคอยางชดเจนวาตองการใหผ เรยนศกษาอะไรและไดอะไร
3. มการกระตนผ เรยนสม าเสมอในแตละชวงของบทเรยนโดยใชสถานการณสมมตตาง ๆ ทใหผ เรยนมสวนรวม รวมทงการตงค าถามใหเกดความสงสยเปนระยะ ๆ
เพอคงความสนใจผ เรยนไว
การประยกตทฤษฎการเรยนรกลมพฤตกรรมใช ในการออกแบบมลตมเดย
4. ตงเกณฑหรอเงอนไขในการเรยนอยางชดเจน โดยหลงจากเรยนแลวผ เรยนตองผานการประเมนทก าหนดกอนทจะไปศกษาเนอหาเรองตอไปได
5. เสรมแรงผ เรยนโดยการใหผลปอนกลบทนท หลงจากตอบค าถาม
ทฤษฎการเรยนรกลมปญญานยม (Cognitivism Theory)
แนวคดพนฐาน กลมนเชอวาบคคลแตละคนมโครงสรางความรหรอโครงสรางทางปญญา (Schema) ภายในทมลกษณะเปนโหนด (Node) หรอกลมทมการเชอมโยงกนอย เมอมนษยรบความรใหมจะน าความรนนไปเกบไวเปนความจ าชวคราว (Short-term Memory) และน าไปเชอมโยงกบความรทมอยเดม เกดเปนความรหรอความจ าถาวร (Long-term Memory)
ทฤษฎการเรยนรกลมปญญานยม (Cognitivism Theory)
ความจ าชวคราว Short-term
ความรเดม
ความจ าถาวร Long-term
กระบวนการทางปญญา
ความรใหม
นกทฤษฎการเรยนรกลมปญญานยม (Cognitivism Theory)
I. Chomsky ผทไมเหนดวยกบสกนเนอร ในการมองพฤตกรรมมนษยวาเหมอนการทดลองทางวทยาศาสตร แตเปนเรองเกยวกบจตใจของมนษย จดเรมตนของทฤษฎกลมปญญานยม
นกทฤษฎการเรยนรกลมปญญานยม (Cognitivism Theory)
II. Piaget ผน าการศกษาวจยเกยวกบพฒนาการของเดกและไดสรางทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาขน
III. Bruner ผ ใหความสนใจกบพฒนาการทางสตปญญาของมนษย และคดคนหลกการเรยนรโดยการคนพบ (Discovery Learning) ทถกน าไปใชอยางกวางขวาง
นกทฤษฎการเรยนรกลมปญญานยม (Cognitivism Theory)
IV. Ausubel นกจตวทยาทใหความส าคญกบการเรยนรทมความหมาย (Meaningful Learning) และเปนผ เสนอแนะหลกการ ทเรยกวา Advance Organizer
นกทฤษฎการเรยนรกลมปญญานยม (Cognitivism Theory)
Piaget: การเรยนรของเดกเปนไปตามพฒนาการทางสตปญญา ซงจะมพฒนาการไปตามวยตาง ๆ เปนล าดบขน พฒนาการเปนสงทเปนไปตามธรรมชาต ไมควรจะเรงเดกใหขามจากพฒนาการขนหนงไปอกขนหนงเพราะจะท าใหเกดผลเสยแกเดก
แตการจดประสบการณสงเสรมพฒนาการของเดกในชวงทเดกก าลงพฒนาไปสขนทสงกวา สามารถชวยใหเดกพฒนาไปอยางรวดเรวซงความส าคญอยทการเขาใจธรรมชาตและพฒนาการของเดกมากกวาการกระตนใหเดกมพฒนาการเรวขน
ขนรบรดวยประสาทสมผสและการเคลอนไหว
อายแรกเกด - 2 ป
ขนกอนปฏบตการคด
อาย 2-7 ป
ขนการคดอยางมเหตผลและเปนรปธรรม
อาย 7-11 ป
ขนการคดอยางมเหตผลและเปนนามธรรม
อาย 12 ปจนถงผใหญ
ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญา
ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญา
หลกการเรยนรส าหรบเดก ตามแนวคดทฤษฎพฒนาการ
2. เปดโอกาสใหเดกไดรบประสบการณและมปฏสมพนธกบสงแวดลอมมาก ๆ
3. การใหความสนใจและสงเกตเดกอยางใกลชด ชวยใหทราบลกษณะเฉพาะตว
ของเดก
1. ควรค านงถงพฒนาการทาง
สตปญญาของเดกและจดประสบการณ
ใหเหมาะสม
ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญา
หลกการเรยนรส าหรบเดก ตามแนวคดทฤษฎพฒนาการ
5. เดกจะรบรสวนรวม (Whole) ไดดกวา
สวนยอย (Part) ครควรสอนภาพรวมกอนจงคอยสอนแยกทละ
4. การสอนเดกควรเรมจากสงทเดกคนเคยหรอมประสบการณมากอน แลวจงเสนอสงใหมทมความสมพนธกบสงเกา
ทฤษฎการเรยนรโดยการคนพบ
Discovery Learning: Bruner
หนาทของคร คอ การจดสภาพแวดลอมทเออตอการขยายโครงสรางทางปญญาของผ เรยน
Bruner เชอวาครสามารถชวยพฒนาใหผ เรยนเกดความพรอมไดโดยไมตองรอเวลา ซงสามารถสอนไดในทก
ชวงของอาย
การเรยนรจะเกดขนเมอผ เรยนไดมปฏสมพนธกบสงแวดลอม ซงน าไปสการคนพบและการ
แกปญหา ซงเรยกวา “การเรยนรโดยการคนพบ”
ทฤษฎการเรยนรโดยการคนพบ Discovery Learning: Bruner
ไมสามารถใชไดทกวชา
เกดความภมใจในตนเอง
ผ เรยนจดจ าสงทเรยนรไดนาน
เกดการเรยนร
ตองใชเวลานานกวาวธอน
ฝกทกษะการสงเกต
ปฏสมพนธกบสงแวดลอม/ประสบการณการเรยนร
ทฤษฎการเรยนรอยางมความหมาย Meaningful Learning: Ausubel
การเช
อมโยงความรใหม
ปรบความรเดมให สมพนธกบความรใหม
เรยนรไดดไมตองทองจ า
การน าทฤษฎกลมปญญานยมไปใชในการเรยนการสอน
จดสภาพแวดลอมทเอออ านวยใหผเรยนเกดการเรยนรตามวย
เนนการใชแรงจงใจภายในมากกวาแรงจงใจภายนอก เชน กระตนใหผเรยนมความอยากรอยากเหน มความภมใจในความส าเรจมากกวาการใหรางวลแบบอน
กอนสอนเนอหาควรน าเสนอกรอบความคดหรอหลกการกวาง ๆ ทส าคญใหผเรยนรกอนเพอใหเกดการเชอมโยงไดงาย
ควรใชสงทเปนรปธรรมชวยใหผเรยนเขาใจเนอหายาก ๆ เชน การสาธต หรอการน าภาพ น าวดโอมาใชในการน าเสนอ
การน าทฤษฎกลมปญญานยมไปใชในการเรยนการสอน
กระตนใหผเรยนสงเกตความแตกตางของสงพบเหนในชวตประจ าวน
ผสอนควรหาวธชวยใหผเรยนสามารถเชอมโยงระหวางสงทเคยเรยนรมาแลวกบสงทเรยนรใหม
สนบสนนใหผเรยนเรยนรโดยการคนพบดวยตนเอง แตตองเปนสงทไมอนตราย หรอมความเสยง
สรางความยดหยนในการเรยนร โดยเปดโอกาสใหผเรยนใชวธการในการคนพบความรหรอเชอมโยงความรโดยวธใหม ๆ
