Oct27,2010ADEEPAPPROACH®TOTURKISHSUGGESTIONCARDFORSELF‐DIRECTEDLEARNING CARDNUMBER:12THEME:CARPETCULTURE,INTURKEYANDBEYOND HALICILIK,TÜRKİYEVEÖTESİNDELEVEL:IntermediateFocusonLanguagedevelopedbyErikaH.Gilson

FOCUSONLANGUAGEandMULTIMEDIALANGUAGEASSISTANT(MMLA)

1.BackgroundinformationSummaryofthevideoCulturetips2.LanguageAssistanceKeywordsforthevideopassagetranscribedGuidedQuestionsGrammarVocabulary3.TranscriptionandGlossaryTranscriptionofthevideoGlossary1.BackgroundinformationSummaryofthevideo'ACarpetDealer’sLifeStory',InterviewwithBayramYumuşak[7minutes]Inthisinterview,ayoungcarpetdealertellshislifestory.Hespeaksofhisambitionsandaboutthepotentialofcarpetsforglobalsales.CulturetipsTheCappadocciaregion,incentralAnatolia,isfamousforrugproduction,andrugweavingisveryimportanttotheregionaleconomy.2.LanguageAssistanceKeywordsandvocabularyforthevideopassagetranscribedYenisözcüklerdenkonuileilgiliolanbazılarıöğrencilertarafındanaraştırılacak:halı,kervansarayı,cicim,kilim,eyer,medreseteminet‐‘toprovide’Barınmalarıücretsizolarakdevlettarafındanteminediliyor.‘Theiraccommodationisprovidedforfreebythegovernment.’özellik ‘characteristic;specialfeature’

Bizimköyümüzündiğerönemlibirözelliğideyapmışolduğumuzmeslektir.‘Anotherimportantspecialfeatureofourvillageisouroccupation.’geçici ‘temporary’ihraç–ihracat‘export’ithalat ‘import’Türkiye’yeresmigeçiciithalatolarakgetirttiriyorum,buradaatölyemizdetamiriniyaptırıyorum,bittiktensonratekrarihracatınıyapıyorum.‘IhavethembroughttoTurkeyastemporaryimports,havethemrepairedinourworkshopshere,andafteritisfinished,Iexportthemagain.’ticari ‘commercial‘Veticariaçıdandahaiyiolacağınıdüşündüğüm.‘AndIthoughtitwouldbebetterfromacommercialperspective.’ticaret ‘commerce;trade’İstanbuldaticaretmerkezidir.‘Istanbulisalsoacenterofcommerce.’tahmin‘guess;estimate’Tahminlerimdedefazlayanılmadım.‘Iwasnottoowronginmyestimate.’semt ‘neighborhood;district;locality’OradakisemtmarketlerindebazıTürkhalılarınıgörebiliyorum.‘IcanseeinneighborhoodmarketstheresomeTurkishrugs.’ayrıyeten ‘ayrıca’=‘furthermore’‘besides’‘moreover’Note:alsospelled‘ayrıyetten’‘ayriyetten’.Todayayrıcaisheardperhapsmoreoften.AyrıyetenOsmanlılaraaitçeşitlitekstilürünlerinibazengörebiliyoruz.‘MoreoverwecanseevarioustextileproductsbelongingtotheOttomans.’nadir ‘seldom’‘rare’Çeşitlitekstilürünlerinibazen—nadirdeolsa—görebiliyoruz.‘Sometimes—evenifonlyrarely—wecanseevarioustextileproducts.’dahil ‘included’‘inside’KontraktdahilindehalılarıTürkiye’yegetirttiriyorum.‘IhavethecarpetsbroughttoTurkeyunder[within]acontract.’amaç ‘objective;goal;purpose’Buamaçlaİngiltere’yedegidiyorum.ForthispurposeIalsogotoEngland.imkân ‘possibility’‘opportunity’Dünyadakieneskihalılarıburalardagörmeimkânımızvar.‘Wehavetheopportunitytoseetheoldestcarpetsintheworldhere.’değerli ‘valuable’görmeyedeğer‘worthseeing’Gerçektengörülmeyedeğerbiryer.‘Itisreallyaplaceworthseeing.’maddi ‘material’‘materialistic’‘monetary’Severekyapıyorumsonuçtabumesleğimaddikazancımınyanında.‘Afterall,inadditiontothemonetarygain,Ilovedoingthiswork.’takipet‐ ‘tofollow’peşindengit‐‘togobehindit’=tofollowHalılarıngittiğiyolutakipediyorum,nereyegitmişlersepeşindengidiyorum.‘Ifollowtheroadthecarpetshavetaken,goafterthemwherevertheyhavegone.’GuidedQuestions1. Halıcıbüyüdüğüköyünasılanlatıyor?2. Mesleğinenasılbaşlamış?Yaptığıişlernedir?3. ‘Esnaflar’hakkındanedüşünüyor?Kendisinidedahilediyormu?

4. Köyevlerindenedenherkestebir‘atölye’bulunuyor?5. Halıcınınanlattığınagöre,köylerdehangiişlerikadınlaryapar,hangilerinierkekler?6. Halıcınedenköyündenayrılıyor?Hemenbaşarılıoluyormu?7. HalıcınınAvrupagezilerinasılbaşlıyor?Anadoluhalılarınınedendünyanınherbiryerinde

bulabileceğinidüşünüyor?8. Bumesleğingeleceğihakkındanelerdüşünüyor?9. Halıcısizceişindebaşarılımı?10. Halıların‘peşindengitmek’halıcıiçinniçinbukadarönemli?1.Howdoesthecarpetdealerdescribethevillagehegrewupin?2.Howdidhebeginhisprofession?Whatkindsofthingsdoeshedo?3.Whatdoeshethinkaboutmerchants?Doesheincludehimself?4.Whydoeseveryonehaveaworkshopintheirhomeinthevillages?5.Basedonwhatthecarpetdealertells,whichjobsaredonebywomenandwhichonesaredoneby

meninthevillages?6.Whydoesthecarpetdealerleavehisvillage?Doesheimmediatelybecomesuccessful?7.Howdothecarpetdealer’stripstoEuropebegin?WhydoeshethinkthathecanfindthecarpetsofAnatoliaallovertheworld?8.Whatdoeshethinkaboutthefutureofthisprofession?9.Doyouthinkthatthecarpetdealerissuccessfulinhiswork?10.Whyisitsoimportantforthecarpetdealertotravelandlookforcarpets?GrammarVerbalNounEachTurkishverbcanbecomeanounbytheadditionofaverb‐buildingsuffix.Oneoftheseis‐mA,alsoreferredtoastheshortinfinitive:itsimplyrepresentswhattheactionoftheverbis,withoutanyreferencetotense,andbehavesjustlikeanoun:*asanadjective:eldeyapmahalı‘handmadecarpet’*asadirectobjectintheaccusative:halılartamirolmayı,yıkanmayı,işlemgörmeyibekliyor‘thecarpetsarewaitingtoberepaired,washed,toseeaction’*thenouncanbeinpossessiveform:buişiyapmamiçin‘formetodothisjob’=‘mydoing’yapmamCausativeverbsInTurkisheachverbcanhaveacausativeverbbytheadditionofthefollowingsuffixes:‐DIr‐usually‐t‐ afteraverbendinginavowelandinarestrictednumberofcases, ‐Ir‐and‐Ar‐Usuallylanguageshavedifferentverbsthatindicatea‘causal’relationship:Turkish‘todie’isölmek,anintransitiveverb,andtocausesomeonetodie,thatis‘tokill’isöldürmek.ThusinEnglishthesearetwodistinctverbs,‘todie’and‘tokill’whereasasuffixaddedtoanyverbwillmakeaTurkishverba‘causative’verb.Herearesomesamplesfromthetext:tamiretmek‘torepair’tamirettirmek[et‐DIr‐]‘tomake/causesomeonetodotherepair’‘tohaveitrepaired’

http://deepapproach.wceruw.org/index.html 4

etmek‘todo’—ettirmek‘tohaveitdone’[makesomeonedoit]dönmek‘toreturn’—döndürmek‘tocauseittoreturn’ hayatadöndürmek[dön‐DIr‐]‘tomakeitcomealiveagain’hırslanmak‘tobecomeambitious;tobecomegreedy’hırslandırmak[hırslan‐DIr‐]‘tomakesomeoneambitious’ benidahadahırslandırıyor‘makesmeevenmoreambitious’ilerlemek‘toadvance’ilerletmek[ilerle‐t‐]‘tocausetoadvance’ mesleğiilerlettiktensonra‘aftercausingadvancementintheprofession’=‘after advancingintheprofession’yıkamak‘towash’yıkatmak[yıka‐t‐]‘‘tohaveitwashed’—causesomeoneelsetowashit halıyıyıkatıyorum‘Ihavethecarpetswashed’yaşamak‘tolive’yaşatmak[yaşa‐t‐]‘tocausetolive’=‘tokeepitalive’ ...insanaçokduyguluanlaryaşatıyor‘[it]makesapersonlivethroughveryemotionalmoments.’3.TranscriptionandGlossaryTranscriptionofthevideoMerhaba.BenimismimBayramYumuşak.1970Aksaraydoğumluyum.AksarayOrtaAnadolu’daKapadokyabölgesiiçerisinde‐dir.KöyünismiSultanAhmetkasabasıdır.EskiSelçuklularaaitbirkasabadır.İçerisindeeskibirkervansarayıbulunmakta.KervansaraybiliyorsunuzeskiSelçukludönemlerindeyolcularınücretsizkonakla‐maları,yerleşimbarınmaimkânlarınıücretsizolarakdevlettarafındanteminedildiğiyerdir.Çokgüzelmermerişçiliği,...portelleribulunmaktadır.Bizimköyümüzünkervansarayıyanındadiğerönemlibirözelliğideyapmışolduğumuzmeslekitibariyledahaçoktanınmaktadır.Bizimyapmışolduğumuzmeslekbüyüklerimiz,annelerimiz,kadın‐larımızelhalısı,eldeyapmahalıdokumak‐tadırlar—kilim,cicim,eveşyaları.Bizimyaştakiinsanlar,erkekler,gençlerdetamamenbueskimişolanantikalarınorijinalbirşekildetamirininyapılmasıileuğraşmak‐tadırlar.Köyümüzdekigençlerinhemenhementamamıbumeslekleuğraşmaktahiçbirişsizinsanyokdiyebiliriz.Kadınlarımızınhepsiyenihalıyapıpdokumakta,bunlargerekticariamaçlagereksedüğünlerimizdekiadetlerimizüzerinehergençkızınüç,dört,veyabeştanehalıgötürmesizorunluğundandolayıherkeskendievindebiratölyegibidüzenliçalışmaktadırlar.Istanbul’a—tabiibenmesleğimeköyümdebaşladım,oradaöğrendimnasılyapıldığını,nasılyapılmasıgerektiğini,fakatozamanlarticarianlamdaçokfazlabirhareketolmadığıiçinİstanbul’undahaiyiolacağınıdüşün‐dümçünküburadaki,KapalıÇarşı’dakibüyükhalıalıpsatanesnaflarınkendihalılarıvartamirettirmekistedikleri.Ticaripotansiyelaçıdanburanındahauygunolacağınıdüşündümve1996yılındaİstanbul’ageldim.SultanAhmet’eyakınbiryerdebiratölyekiraladımvebeşyılarka‐daşlarlabirliktesadeceesnaflaraaitolanhalılarıntamir,yıkanımıbütünmasraflarınıyaptık—bütünişlemleriniyaptık.Oradabumesleğidahadailerlettiktensonrabazıyabancımüşterilerletanışmamızoldu,onlarınisteğiüzerineyurtdışınagitmeyebaşladım2000yılındanitibaren.Veticariaçıdandahaiyiolacağınıdüşündüğümiçinburasını2000yılındaÇorluluAliPaşamedresesinegeldim.

http://deepapproach.wceruw.org/index.html 5

İlketaptagenemesleğimidevamettirdim,tamirişleri,küçükhalılarınalımsatımıgibifakatbununAvrupa’dadahaiyiolacağınıdüşündüm.İstanbuldaticaretmerkezidirfakatdahaeskihalılarınAvrupa’daoldu‐ğunudüşünüyorumörneğinAlmanya’daçokmiktardaeskiTürkhalılarınınolabileceğinidüşündümçünküAlmanlarlaOsmanlıİmparatorluğunadayanangenişbirticarettarihivarvebuticarettendolayıbirçokTürkhalılarınınAlmanya’yaihraçolduğunubazıkitaplardanokudum,bazıdergilerdenaraştırdım.Buhalılarınazbirkısmınındaolsaçeşitlipazarlarda,veyadükkanlardasatıla‐bileceğinidüşünerektenAlmanya’yagittim.Tahminlerimdedefazlayanılmadımamapotansiyelolarakçokdafazlaolmadı.Çünkübubenimgibidüşünenbirsürüinsanvar.Almanya’dabuişiyapanbirsürüinsanlarvar.Amagenedemutluyumçünküistediğimşeylerinbirkısmınıyapmışoldum.OradakihaftasonlarıkurulansemtmarketlerindebazıTürkhalılarınıgörebiliyorum.Bunlarınbirkısmı—büyükbirkısmıeskimiş,yıpran‐mış.Oradakiinsanlardabuhalılarıntamiredebileceklerinidüşünmedikleriiçinsemtpazarlarındasatıyorlardı.Benbuhalılarıohaliilesatınalıpgeliyorum,İstanbul’dayıkatıyorum,kendiatölyemdetamiriniyaptırıyorumvetekrarkullanılabilirhalegetiriyorum,orijinaltamiriyle,vegayetdegüzeloluyor,ilgimiçekiyor.Buşekildesıksıkyurtdışınagidiyorum.Yurtdışınagidişgelişlerimdeçeşitli...oradahalıalıpsatanesnaflarlatanıştım.Kendilerinindeaynışekildehalılarınınolduğunu,tamirettirmekistediklerinisöylü‐yorlardı.BunlarlauzunkonuşmalardansonrakontraktdahilindehalılarınıTürkiye’yeresmigeçiciithalatolarakgetirtiriyorum,buradaatölyemizdetamiriniyaptırıyorum,bittiktensonratekrarihraca‐tınıyapıyorum.BuşekildeAlmanyaileçalıştık,dahasonra,şuandaMacaristanileçoksıkıçalışıyorum,Budapeşte’de,haftasonlarıkurulanmarket‐lerdegenealışverişlerimizoluyor,oradakiesnaflarınihtiyacıolanlarınhalılarınıtamirediyorum.AyrıyetenOsmanlılaraaitçeşitlitekstilürünlerinibazen—nadirdeolsa—görebiliyoruz,eyerdir,at,çuturdiyoruz,onungibi.Otürşeylereilgimizvar.TamprofesiyonelolarakanlamamışolsambileresimolarakhoşumagidenşeylerialıpTürkiyeyegetiriyorum.Bazılarınıkendihobimolarakkullanıyorumbazılarınıticariamaçladeğerlendiriyorum.Buamaçlaİngiltere’yedegidiyorum,oradaseneninbellibirgünlerindehalıfuarlarıdüzen‐leniyor.Gerçektendünyadakieneskihalılarıburalardagörmeimkânımızvar.ŞuandahalendevamedenOlimpiahalıfuarıvarkigerçektengörülmeyedeğerbiryer.İngiltere’deayrıyetenbirOsmanlılaraait,veTürklere,İran,Hindistanveyadünyanınhalıyapılanbirçokbölgelerineaitçokdeğerlihalılarvar.Buhalılarınbüyükbirkısmıtamirolmayıbekliyor,yıkanmayı,tekrarişlemgörmeyibekliyor.Oyüzdenİngiltere’nindegenebenimaçımdanpazarolabileceğinidüşünüyorum.Veileridedahasıkgitmeyidüşünüyorum.Çünkübumes‐leğinticaretininyanında,yaniişiminyanındatabiiolarakdagerçektenseviyorumçünküeskibirhalıyıtekrarhayatadöndürü‐yorsun,onutekrarkazandırıyorsun.Ayrı‐yetenondaki...diyelimİngiltere’ninbirküçükkasabasındakendiköyünüzeaitbirhalıilekarşılaşıyorsunuz—buyüzseneöncesizinköyünüzdengitmiş.Buinsanagerçek‐tençokduyguluanlaryaşatıyor,ilginçgeliyor.Budainsanınmesleğineayrıbirzevkkatıyor,benidahadahırslandırıyor,dahadaazimlendiriyorbuişiyapmamiçin;severekyapıyorumsonuçtabumesleğimaddikazancımınyanında.Amainanıyorumkibunundahayapılacakçokişlerinolduğunainanıyorum,birAmerikapazarı—benhiçgitmedimamabirAmerika’da—okuyorum,gidengelenarkadaşlarımızdandinliyorumveyaburayagelenAmerikalımüşterilerimizvar,onlar‐dandinliyorum.Sonuçtahalılarıngittiğiyolutakipedi‐yorum,nereyegitmişlersepeşindengidi‐yorum,tekraronlarıkendivatanınagetiripburadabirçeşitoperasyondansonraonlarıtekrardünyayagönderiyorum.

Glossaryaktarmaktotransfer;tocarryoverbezemetodecorate

bitkiplantcezaeviprisonçevresurroundings

http://deepapproach.wceruw.org/index.html 6

doğalnaturaldokumaktoweavedönemera;periodduygufeelingdüğünweddingetapstageetkieffect;impactgelenekseltraditionalgizemmysterygururpridehayrankalmaktobeinaweilhamalmaktobeinspiredbyişgücüworkforcekaynaksourcekonusubjectmaliyetcostmeslekprofessionmihrapnicheinmosquemüştericustomernadiderare;preciousnesilgenerationonarmaktorestore;torepair

ömürlife;lifetimepaylaşmaktosharepüskültasslerakiprivalsaçakfringesahipçıkmaktoclaimownershipseccadeprayerrugsemaskysıksıkoftensonuçresultsunuşpresentationşenlikfestivitytezgahworktable;loomuyanıkawake;alertuygulamalısanatappliedartürünproductüüstelikinadditionyaşamlifeyörelocalezevkkatmaktoaddenjoyment

REFERENCEANDCOPYRIGHTINFORMATIONFORTHISFOCUSONLANGUAGE

ThisFocusonLanguagehasacopyright.Itmaybereproducedanddistributedforeducational

purposesonlyifthefollowingcitationisincludedinthedocument:

ThisFocusonLanguagewasoriginallypublishedontheDeepApproachwebsite(http://deepapproach.wceruw.org/index.html)as:

Gilson,E.H.,andTochon,F.V.(2010).CarpetCulture,InTurkeyAndBeyond/Halicilik,TürkiyeVe

Ötesinde.Module12,Intermediatelevel.FocusonLanguage.Madison,WI:WisconsinCenterforEducationResearch(WCER).http://deepapproach.wceruw.org/index.html(accessdate).TheFocusonLanguageisreprintedherewithpermissionoftheauthorsandthepublisher,TheWisconsinCenterforEducationResearchattheUniversityofWisconsin‐Madison.

Toviewrelatedmodules,movies,PowerPoints,theoreticalarticles,Q&As,andwebcasts,ortocomment

publicallyonthismoduleinaforumofdiscussion,pleasegotohttp://deepapproach.wceruw.org/index.htmlandselecttheappropriatethumbnail.