LECTIONUM - uni-rostock.derosdok.uni-rostock.de/data/Preview-PuV/PDF/1875_WS_IL.pdf ·...

INDEX

L E C T I O N U M IN

ACADEMIA ROSTOCHIEM

S E M E S T R I H I B E R N O A . M D G C G L X X V — L X X V I

IN D E A B D I E X V M . O C T O B R I S

P U B L I C E P R I V A T I M Q U E H A B E N D A R U M .

D E INITIIS P R O S A E 0 R A T T 0 N I 8 A P U D G R A E C O S

F. V. FR1TZSCHWS

P R A E F A T U S EST.

T V F I S A C A D E M I C I S A D Ii E R I A N I S.

1 of 10Preview: Personal- u. Vorlesungsverzeichnisse, © Universitätsbibliothek Rostock 2010


De initiis prosae orationis apud Graecos.

Quum vetus Graecia inagnos magno numero poetas ab Homero inde

epicos maxime et lyricos jam dudum protulisset: prosa oratio, quae quidem

ultra communem vitae morem sermonemque vulgi assurgeret, tarde admodum

inventa est. Nam Plinio auctore in Nat. Hist. VII, 56 § 57 Pherecydes

Syrius haue orationem condere instituit et historiam Cadmus Milesius, quibus

duumviris Strabo I p. 18 ordine contrario utens addit Hecataeum, Suidas

autem s. 'Exarccioe hunc et Pherecyden solos nominat Cadmo omisso. Et

Pherecydes quidem paullo ante caeteros Ol. 59 circiter (sive a. 544 a. Chr.)

floruit. Logographorum autem dictio qualis fuerit, in tanta fragmentorum

paucitate ex eo inprimis cognosci potest, qui Hecataeo multum debuit, ex

Herodoto. Nam qui ante Pherecyden prosam affectare primum ausi erant,

epicorum servi imitatores fuisse videntur, ita ut ipsi paene nihil aliud quam

metrum dissolverent, caetera autem quamvis poetica retinerent. Quorum

vestigia logographi persecuti operam dederunt, ut nimia cyclicorum poetarum

imitatione exuta ipsorum oratio sui quodammodo juris fieri ineiperet. At

Herodoti oratio, in qua Homerum facile recognoscas, tarnen admirabili quodam

modo jam exculta est et perpolita. Quanquam enim hodie tot scriptoribus

ionicis plane omissis certo judicare vix licet: videtur tarnen Herodotus post


4

Hecataeum huic geueri fastigium imposuisse, ut sermo ionicus quantum postea

deflecteret ab Herodoto, tantum nou posset de sua ipsius digmtate non de-

perdere. Certe si qui multo post id egerunt, ut poëticum oruatum omnem

detraherent, alia autem orationis lumina ipsi curarent nulla addere : ii postremo

ad vulgare loquendi genus descenderé et ad humilitatem omnem coacti sunt.

Hujus enim farinae historia ab Luciano plures notati sunt, quorum alius tanta

impudentia fuit, ut Herodotum verbotenus exscriberet (De Conscr. Hist c. 18),

alius qua erat inscitia ne dialectum quidem tenuit sed ab iónica subito defecit

(ibid. C. 16). Duo alii, quorum libelli 77«o¿ tijs àatçoloyltjg et Ileçi ti,s 2vcit¡s»sov

Lucianeis maie inserti sunt, germanos se Herodotos ita deruum fore sperarant,

si formis usi ionicis anili superstitione omnes mortales vicissent Quanto

melius veteres logographi et Herodotus: qui profecto non (ut isti illorum

simii) bonarum literarum ignari et rudes fuerunt sed probe intelligentes, neque

merae poëtarum epicorum imitationi se totos dederunt, sed etiam pbilosophorum

ionicorum scholis vel maxime adjuti sunt: sciebant enim bene scribere nihil

esse aliud nisi bene cogitare. Maxime vero Herodotum iu leni illo sermonis

ilumine alia virtus ab Homero accepta commendat, mirabilis quaedam simplici-

tas, quae tantam vim habet, ut omina esse videantur solis luce clariora. At

sicuti poesios graecae praeter epicam alia genera jam tum multa exstiterant:

ita efficiendum erat, ut prosa quoque oratio ne semper eadem permaueret, sed

a capite ac fonte in varios rivulos recte deduci et in genera diversa commode

distribuí posset. Atque aeolica quidem dialecto vel dórica effectam reddi

tantam rem nullo modo potuisse jure mihi videor contendere. Jas autem pe-

destris (de poëtis hic non loquor) est illa quidem leuissima maximeque ve

nusta, attameu suavitatis plus habet quam virium neque in tauta gravitate

versatur, quantam saepe oratorum fulmina efflagitant. Immo simili quodam

et in similitudine diverso idiomate opus erat, quod iónico vicinum esset et

confine, quo melius et bonis omnibus quibus Herodotus excellit, uti liceret

et quae Uli desunt omnia supplere. Una igitur dialectus restabat attica,

quam quis esse dicat matre pulchra filiam pulchriorem. Nam Athenis quum


5

omnes Homerum legere solebant partim etiam recitare, tum multi philosophos

jam antiquitus, veluti Pericles Anaxagoran audiebant. Omninoque Athenienses

tarn erant natura dociles et acuti, tarn cupidi literarum, ut quae Gorgias et

alii eos docuissent, Athenis ipsis nata esse viderentur non peregre accepta.

Nunc tempus mihi tangendum est dicendumque, quae aetas prima prosae

atticae jam adultae ornatum adtulerit. Pisistratidis igitur exactis Ol. 67, 3

(sive a. 510) orationes ad popidum haberi coeptae sunt, de quibus nihil tra-

ditur. JUe enim vir quem dicendo jam valuisse constat, Themistocles ali-

quanto post floruit. Mox ab Ol. 77, 4 (a. 469) Pericles reipublicae praefuit,

summus orator, ab Anaxagora ut supra dixi edoctus, non a rhetoribus, qui

tum aut parum idonei Athenis erant aut omnino nulli. Ñeque vero ante ini-

tium belli Peloponnesii rhetoras memoria dignos Àthenae viderant. Nam ut

in Tullii Bruto c. 12 Aristoteles (loco amisso) docet, primum in Sicilia sub-

latis tyrannis sub Corace et Tisia magistris rhetorice effloruit, sed hinc

Athenas cito transfusa est. Hic autem et Protagoram locos communes trac

tasse et Gorgiam moxque Antiphontem laudes et vituperationes discipulis tra-

didisse, et Theodorum conlaudatum esse ut in arte subtilem. Deinceps ad

Isocratem transit, qui aetate fuit inferior. At Cicero ex Aristotelis loco ma

jorem tantum partem sumsisse videtur aliis rebus temeré omissis. Neque

enim ullo pacto credibile est Thrasymachum, ne alios sophistas addam, ab

ipso Aristotele negligi potuisse. Itaque disparem prosae atticae si nonortum,

at proximum ab origine progressum longe alium videmus, atque in plerisque

artibus evenit, sicut in tragoedia. De qua Aristoteles in libello Ileçi IToimix^s

tum demum praecepta edidit, quum ipsa tragoedia jam in senium vergebat

ac prope ad internum spectabat. Contra rhetoricae sophistarum artes usum

eloquentiae atticae non eodem vestigio illae quidem secutae, citius tarnen

opinione subsecutae sunt. Neque diffiteor ab sophistis naturalem illum dicendi

impetum ardoremque saepe retardatum esse et multa artificia ab his magistris

addita, quae melius omissuri fuissent. Ante hos Themistocles natura duce

in concionibus ea dixerat, quae populo saluti essent, Pericles vero diu flo-


6

ruerat, doctus ab Auaxagora non fabulari et garriré, sed cogitare et argu

mentan. At primum ne sophistae quidem a philosophia abborrebant, e quibus

G orgias Empedoclis fuisse discipulus traditur. Deinde rhetores ill i usum cum

arte dicendi solebant conjungere nec solum praecepta dare verum etiam ora-

tiones ipsi scribere et scriptas exempli loco proponere. Recte enim judicabant

orationis expoliendae auctores ipsos quoque magnos esse oratores deberé.

Enimvero natura ita comparatum est, non ut omnia umi3 vir possit, sed ut

multorum labore sensim liter arum fines proferantur. Et hic quidem quum ad

orationem excolendam epici multum valeant, saepe dubium est, quousque lo-

gographi et Herodotus duce Homero jam ipsi in tanta re progressi fuerint,

quidve adhuc neglectum solis reliquerint sophistis. Quid, quod ne in eis

quidem quae certo sophistis debentur, ubique liquet, quidnam singuli effecerint

et quas partes egisse videantur. Nam illi omnes in linguae et rhetoricae

studiis multum operan consumebant, ut Prodicus ut Hippias, neque ullus soli

philosophiae studebat ne Protagoras quidem, qui in dialecticis mire erat exer-

citatus. Attamen hi omnes Coracis partim etiam Tisiae libris rhetoricis ita

usi erant, ut vera adfirmarent, falsa corrigèrent, omissa ipsi supplerent. Ac

primum figurae et orationis lumina (oyí/fiata) nominanda sunt ideo quod àvtl-

&cta, íffóxwAa, e/AoiotiXsma plerumque cadunt numeróse. Quas festivitates etsi

praeter Thrasymachum Gorgias, Theodoras, Euenus, Polus, Licymnius et caeteri

omnes consectabantur : vulgo tamen quasi princeps inveniendi unus adpellari

solet Gorgias, qui sane hisce in rebus modum longe excessit.


INDEX LECTIONUM.

In ordine theologico. D. Fridericus Adolphus Phil ippi , P. P. 0., h. t. Decaíais, 1) privatim

epistolas Pauli minores interpretabitur quinquies p. h. h. XI; 2) privatim Evangelium Mattbaei explicabit quinquies p. h. Ii. XII; 3) publice con-versatorium exegeticum moderabitur die Saturni h. III et h. IV.

D. Joannes Bach mann, P. P. O., I. privatim: 1) Introductionem histori-cam et criticam in canónicos V. T. libros tradet quinquies p. h. hora III; 2) Psalmos interpretabitur quiñis p. h. scholis hora IV; II. privatissime sed gratis: Grammaticam chaldaicam duce Winero docebit, eaque V. Test, capita quae chaldaice scripta sunt explicanda proponet binis p. h. horis definiendis; III. publice: In Seminario homileticas sodalium exercitationes moderabitur die Saturni hora IX—XI.

D. Augustus Guilielmus Dieckhoff, P. P. 0., 1) privatim historiae ecclesiasticae partem tertiam quinquies p. h. h. IX, 2) privatim historiam dogmatum quinquies p. h. h. X tradet, et 3) publice exercitationes catecheticas in Seminario die Saturni h. XI et Ii. XII moderabitur.

D. Ludovicus Schulze, P. P. O., 1) privatim vitam Domini nostri Jesu Christi secundum quatuor evangelia enarrabit quinquies p. h. hora VIII; 2) theologiam fundamentalem siveapologeticam docebit quinquies p. h. hora III.

In ordine jurídico. D. Hugo Boehlau, P. P. 0., 1) jus Gennanicum privatum quiuis p. h.

scholis h. XII, 2) jus Mecklenburgicum privatum ter p. h. h. IV, et 3) jus feudale ter p. h. IV docebit.

D. Augustus Thon, P. P. 0., 1) pandectarum partem I (praecepta generaba et jura in re) senis p. h. scholis h. IX, 2) pandectarum partem II (obli-gationes) quiñis p. h. scholis h. X docebit.

D. Siegfriedus Brie, P. P. 0., h. t. Decanus, 1) jus ecclesiasticum quiñis p. h. scholis docebit hora V; 2) juris et ecclesiastici et civilis de matrimonio praecepta tradet bis p. h. hora III ; 3) encyclopaediam juris universi docebit ter p. hebd. h. h. c. c.

D. Gustavus Kretschmar, P. P. 0. des., 1) institutiones juris Romani tradet quinquies p. h. hh. ce; 2) jus familiae et hereditarium docebit quotidie h. XII; 3) exercitationes exegeticas moderabitur singulis horis.

• D. Carol us Birkmeyer, P. P. E . , 1) theoriam processus civilis ratione

Mecklenburgici juris habita senis p. h. scholis h. XI, 2) processus suin-marios nec non procedendi in concursu creditorum modum ter p. h. h. III docebit; 3) publice theoriam processus civilis secundum jus Romanum tractabit semel p. h. horis definiendis.

2


8

In ordine medico. D. Theodorus Thierfelder, P. P. 0., 1) pathologiam ettherapiam specialem

quaternis diebus h. IX docebit; 2) de aegrotis policlinicis disseret horis definiendis; 3) exercitationes practicas in clinico medico diebus Lunae, Mercurii et Veneris h. h. X et XI moderabitur.

D. Hermannus Aubert, P. P. 0., 1) publice encyclopaediam etmethodologiam scientiae medicae diebus Lunae et Jovis h. LU—IV, 2) publice generationis et evolutionis historiam diebus Mercurii et Saturni h. III—IV, 3) privatim physiologiae partem alteram (functiones animales) quotidie h. IX—X, 4) privatim Hygieinam diebus Mariis et Veneris h. V—VI, 5) physjologiam animalium generalem diebus Mercurii et Saturni h. V—VI docebit.

D. Guilielmus de Zehender, P. P. 0., h. t. Rector, 1) ophthalmologiam quaternis p. h. horis IX—X docebit; 2) exercitationes practicas in clinico ophthalmiatrico diebus Lunae, Mercurii et Veneris h. XII—II; 3) exercitationes ophthalmoscopicas horis definiendis moderabitur.

D. Fridericus Schatz, P. P. 0., l)in clinico gynaecologico exercitationes practicas quinquies p. h. moderabitur hora VIII; 2) mulierum morbos ternis horis p. h., 3) medicinam forensem ternis horis p. h. docebit.

D. Fridericus Sigm. Merkel, P. P. 0., h. t. Decanus, privatim 1) osteo-logiam et syndesmologiam d. d. Lunae, Mercurii, Veneris h. IX—X, 2) anatomes c. h. partem priorem sexies p. h. h. XII—I docebit; 3)ana-tomiam topographicam c. h. ter p. b. tradet; 4) privatissime exercitationes anatómicas quotidie h. X—XII, 5) exercitationes microscópicas ter p. h. moderabitur.

D. Aemilius Ponfick, P. P. 0., privatim 1) pathologiam generalem quotidie docebit hora IV—V; 2) cursum demonstrativum anatomiae et histologiae patbologicae ternis per hebdom. diebus hora II—IV moderabitur die Marti8, Jovis et Saturni; publice 3) exercitationes in instituto patho-logico moderabitur.

D. Carolus Gaehtgens, P. P. 0., privatim 1) pharmacologiam tradet quaternis diebus Maitis, Mercurii, Jovis et Veneris h. IV; 2) exercitationes practicas in laboratorio moderabitur quater, horis definiendis; 3) de uiinae analysi cursum habebit binis diebus Martis et Veneris h. XII publice.

D. Fridericus Trendelenburg, P. P. 0. des., 1) akiurgiam tribus diebus h. X docebit; 2) exercitationes practicas in clinico chimrgico diebus Mart., Jovis et Saturni h. XI moderabitur.

D. Guilielmus Brummerstaedt, 1) theoriam artis obstetriciae ternis p. h. horis, 2) cursum operationum quae in arte obstetricia adhibentur, docebit.

In ordine philosophico. D. FranciscusVolcmarusFritzsche,P.P.0.,AcademiaeSenior,privatim

1) ternis diebus h. XI Sophoclis Electram interpretabitur et 2) binis diebus h. XI Horati Sermones explicabit. Denique 3) horis consuetis Seminarii philologici exercitatioues moderari perget, in quo Lycurgi oratio in Leocratem atque Ciceronis Verrinarum h. IV (de signis) tractabuntur.


9

D. Joannes Roe per, P. P. 0., privatim docebit 1) familias plantarum naturales, demonstrationibns illustrandas, teruis diebus b. XI; 2) bistoriam plantarum cryptogamarum, ternis diebus h. XI; 3) anatomen vegetabilium, binis diebus h. X.

D. Ludo vi en s Bach mann, P. P. 0., privatim 1) ter per hebd. Hymnos Homéricos interpretabitur; 2) ter per hebd. Suetonii vitas Caesarum explicabit. Privatissime quater per hebd. de Cyclo épico et poetarum cyclicorum operibus disputabit.

D. Hermannus Karsten, P. P. 0., docebit publice: astronomiam populärem, bis p. h.; privatim 1) calculum difFerentialem, quater p. h.; 2) geologiam, quater p. h. horis definiendis.

D. Hermanuus Roesler, P. P. 0., docebit 1) jus administrativum, VI p. h. horis, hora IX; 2) Statisticen, IV p. h. horis, hora X.

D. Fridericus Guilielmus Schirrmacher, P. P. 0., 1) privatim bistoriam medii aevi usque ad exitum generis Staufici enarrabit quiñis diebus; 2) privatim historiam Graecorum a bello Peloponuesio usque ad Alexandri Magiii témpora deducet ternis diebus; 3) publice Seminara historici exercitationes moderan perget binis diebus.

D. Henri cus de Stein, P. P. 0., 1) bistoriam philosophiae antiquae quater per hebd. diebus Lunae, Martis, Mercurii, Jovis hora IV—V, 2) religionis philosophiam ter per hebd. diebus Luuae, Martis, Mercurii horaV—VI; 3) historiam paedagogices qualis recentioribus temporibus ex-culta est, ter p. h. die Jovis h. V—VI, et die Veneris IV—VI docebit.

D. Reinhol du s Be eh st ein, P. P. 0., 1) privatim syntaxin Knguae theo-discae docebit ter p. hebd. h. X—XI; 2) privatim historiam literarum Provincialium tradet bis per hebd. h. IX—X; 3) privatissime sed gratis conversationes cum sodalibus instituet de lingua revidenda in libris divinis a Maitino Luthero translatis semel per hebd. hora adhuc definienda; 4) exercitationes Seminarii Germano-philologici moderari perget, in quo comparando legentur duae versiones Nibelungorura, quae „Nibeluugennot" atque „Nibelungenlied" nominantur.

D. Arm i ni us Comes de Lippe, P. P. 0., h. t. Decanus, privatim 1) doctrinam de agro recte colendo tradet in Universum binis horis; 2) de generanda et conservanda animalium subole disseret binis horis; 3) de tellure per canales subterráneas siccanda tum de pratis irrigandis et bene colendis binis horis; 4) conversatorium reget de rebus ad agriculturam spectantibus quaternis horis.

D. Oscar Jacobsen, P. P. 0., privatim 1) chemiam orgauicam quinquies per hebdomadem docebit; 2) tecbnologiae chemicae partes selectas exponet studiosis oeconomiae bis per hebdomadem; 3) exercitationes experimentales in laboratorio chemico quinquies per hebdomadem moderabitur; 4) publice de pracparatis chemicis officinarum bis p. hebd. disseret.

D. Hermanuus Grenadier, P. P. O., impétrate itineris causa commeatu lectiones nullas liabebit.


10

D . L u d o v i c u s M a t t h i e s s e n , P . P . 0 . , privatim 1) pliysices experimentalis partem alteram docebit qninquies per h. ; 2) pliysices theoreticae selecta capita tradet bis p. b.; 3) exercitationes physices practicae sólito more instituet; 4) privatissime sed gratis colloquia physica moderabitur.

D . K i c h a r d u s F ö r s t e r , P . P . 0 . des., 1) privatim mytbologiam Graecorum Romanorumque scbolis tradet quaternis; 2) ternis lioris Tacit i Annales iuterpretabitur privatim; 3) publice semel per hebd. philologicis exerci-tationibus de Homérico hymno Cereris praeerit.

D . F r i d e r i c u s G u i l i e l m u s M a r t i n u s P h i l i p p i , P . P . E . , 1) pr ivatim grammaticam linguae hebraicae ter p. h. docebit; 2) privatim gram-maticam linguae sanscriticae praecipua linguarum et graecae et latinae ratione habita ter p. h. tradet; 3) privatim selectas Corani suras bis p. h. explicabit; 4) gratis societatem habebit exegeticam in qua interpretationi l ibri Deuteronomii praeerit.

D . R e i n h o l d u s H e i n r i c h , P . P . E . , 1) de nutritione plantarum bis per hebd. disseret; 2) iutroductionem in chemiam agrariam bis per hebdomadem tradet; 3) practicum agrario-chemico-physiologicum quater per hebdomadem reget.

D . C a r o l u s W e i n h o l t z , colloquia philosophica praecipue ad vitae humanae praxin pertinentia offert.

D . J u l i u s R o b e r t , privatim 1) quater p. Ii. de lingua gallica Scholas practicas habebit; 2) de historia literarum franco-gallicarum disseret quater p. h . ; 3) grammaticam franco-gallicam docebit quater p. b.

D . F e r d i n a n d u s de R o d a , in cantu litúrgico Seminarii catechetici et homi-

letici sodales binis p. h. scholis, tirones item binis p. h. scholis exercebit.

D . T h e o d o r u s H u e b e n e r , docebit 1) privatim chemiam analyticam (partem qualitativam) bis p. h . ; 2) privatim historiam chemiae binis lioris p. h.; 3) privatissime sed gratis chemiam plantarum bis p. h.

D . F e l i x L i n d n e r , 1) gratis poema illud Anglo-Saxonicum cui inscriptum est Beowidf bis p. h. interpretabitur; 2) gratis bis p. h. historiam literarum Franco-Gallorum medii aevi docebit.

Bibliotheca Académica diebus et lioris lege coiistitutis patebit, Museum autem die Lunae h. I I — I V commilitonibus nostris aliisque aperietur. Peregrinas linguas velut Anglicam discendi facultas data est. Sunt etiam magistri, qui alias artes liberales ut gymnasticam publice profiteantur.

Summo academiae magistratu hoc tempore fungitur

Guilielmus de Zeltender, M . D. Praesidet ordiui Theologorum Fridericus Philippi, Th. D.

Jurisconsultorum Siegfriedus Brie, J . U. D. Medicorum Fridericus Merkel, M . D. Philosophorum A r m i n i u s Comes de Lippe, Ph. D .


Date post:	08-Jan-2020
Category:	Documents
Upload:	others
View:	0 times
Download:	0 times

LECTIONUM - uni-rostock.derosdok.uni-rostock.de/data/Preview-PuV/PDF/1875_WS_IL.pdf ·...

Documents