สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

รายงานวจย

หองอบและตากแหงปยอนทรยพลงงานแสงอาทตย จากโพลเมอรและโลหะแผนเพอเกษตรกรสวนยางพารา

Room and Solar Chamber from Polymer and Metal Sheet for Drying Organic Fertilizer of Rubber Farmers

นายปพน สมประสงค นายสมพงษ พรยายนต

รายงานวจยนไดรบการสนบสนนจากงบประมาณสงเสรมงานวจย มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม

พ.ศ. 2558

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

เรอง หองอบและตากแหงปยอนทรยพลงงานแสงอาทตยจากโพลเมอรและโลหะแผนเพอเกษตรกร

สวนยางพารา

ผวจย นายปพน สมประสงค นายสมพงษ พรยายนต

ป 2558

บทคดยอ

งานวจยฉบบนมวตถประสงคเพอศกษาสมบตการอบแหง โดยการสรางหองอบทไมใช

พลงงานไฟฟา แตใชพลงงานจากธรรมชาต โดยไมเสยคาใชจาย จงไดท าการสรางหองอบทใชพลงงาน

ความรอนจากแสงอาทตยทมอยอยางมากมายในพนทประเทศไทย น ามาใชประโยชนโดยท าใหปยท

เกษตรกรใชส าหรบสวนยางพารา ท าใหความชนลดลงกอนทจะท าการปนเปนเมด เพอสะดวกในการ

หวานในแปลงยาง จากปญหาของระยะเวลาในการท าใหความชนลดลง รวมถงปญหาของฝนทตกลงมา

ในขณะทท าการตากปย สงผลใหความชนกลบเพมขนอก

จากการทดลองพบวาผลของการทดลองพบวาอณหภมในตอบพลงงานแสงอาทตย จะใหความ

รอนมากกวาอณหภมภายนอกกลางแสงแดดในเวลา 9.00 น. ประมาณ 5 องศา สวนในเวลา 15.00 น.

อณหภมภายในตอบพลงงานแสงอาทตย จะใหความรอนสงกวาอณหภมภายนอกกลางแสงแดด

ประมาณ 30 องศาเซนเซยส และน าปยทผสมแลวน าหนก 50 กโลกรม อบในตอบพลงงานแสงอาทตย

ใชเวลาในการอบ 5 วน ตอหนงสตรปย โดยเมอเปรยบเทยบกบปยทตากแดดแบบธรรมดานน พบวา

ระยะเวลา 5 วน ปยในหองอบจะมคาความชนทลดลงมากกวาการตากแดดธรรมดาประมาณ 200%

ค าส าคญ (Keywords) : อบแหง / ความชน / ปยอนทรย / พลงงานแสงอาทตย Title Room and Solar Chamber from Polymer and Metal Sheet for Drying

Organic Fertilizer of Rubber Farmers

Researchers Mr.Papon Somprasong, Mr.Sompong Piriyayon

Year 2015

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

ข

Abstract

This research aims to study the properties of drying. By creating a room that does not use electricity. The power of nature without charge it has built a solar-powered, much in Thailand. By make fertilizer that farmers used for rubber plantations. Lower moisture contents before make to a small aggregate. Easier throw to plantation. The issue of how long to keep the humidity down. The issue of a downpour while dry fertilizer. As a result, the moisture back up.

It was found that the results of the experiment showed that the temperature in the solar oven. The temperature inside is higher than the temperature outside in the sunshine at 9:00 a.m., about 5 degrees. At 15:00. Temperature in the solar room is higher than the outside temperature was about 30 ° C in the sun, fertilizer mixed weight 50 kg, put in a solar room. Take time for five days per one fertilizer formula. Compare with conventional. During the five days that the fertilizer will have moisture content lower than conventional sun about 200%

Keywords: Drying / Moisture / Organic Fertilizer / Solar Energy

กตตกรรมประกาศ

การท างานวจยครงนส าเรจลลวงดวยด โดยไดรบความร ค าแนะน าและประสบการณการ

ท างาน จากอาจารยหลายๆ ทานในมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณ ชแนะจดบกพรองตางๆ

รวมทงอ านวยความสะดวกในการด าเนนการวจย ตลอดจนการแกปญหาตางๆ อนเปนประโยชนตอการ

ท างานวจยในครงน

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

ค

ผวจยขอขอบคณ กองทนสงเสรมการท าวจย มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม

กระทรวงศกษาธการ สนบสนนการท างานวจยครงน อาจารยและผทเกยวของคนอนๆ ทไมไดกลาวนาม

ทกทานทมสวนรวมชวยเหลอในการท าวจย ทใหก าลงใจในการท าวจยครงนส าเรจลลวงไปไดดวยด

สดทายนผวจยรสกซาบซงเปนอยางยงและขอขอบพระคณอยางสงไว ณ โอกาสนดวย

คณะผวจย

สารบญ

หนา

บทคดยอภาษาไทย ก

บทคดยอภาษาองกฤษ ข

กตตกรรมประกาศ ค

สารบญ ง

บทท 1 บทน า 1

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

ง

1.1 ความส าคญของปญหา 1

1.2 จดประสงคของโครงการ 2

1.3 ขอบเขตการด าเนนโครงการ 2

1.4 ขนตอนการด าเนนงาน 2

1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 3

บทท 2 ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ 4

2.1 นยามศพทส าคญ 4

2.2 แนวคด 5

2.3 งานวจยทเกยวของ 6

2.4 ทฤษฏทส าคญ 11

บทท 3 วธด าเนนการวจย 46

3.1 การวางแผนงาน 46

3.2 การเตรยมการ 48

3.3 ออกแบบการทดลอง 54

สารบญ(ตอ)

บทท 4 ผลการทดลองและการอภปรายผลการทดลอง 56

4.1 ผลการทดลอง 56

4.2 สรปผลการทดลอง 59

บทท 5 สรปผลการทดลองและขอเสนอแนะ 60

5.1 สรปผลการทดลอง 60

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

จ

5.2 ปญหาและขอเสนอแนะการด าเนนงานวจย 60

บรรณานกรม 61

ภาคผนวก 62

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

บททกก1

บทน า

กกกกกกดวงอาทตยเปนแหลงก าเนดพลงงานทงทางตรงและทางออม ดวงอาทตยใหพลงงานแสง

สวางแกโลกโดยการแผรงส.เมอวตถตางๆ บนผวโลกไดรบแสงจากดวงอาทตย จะมคณสมบตในการ

รบและคายความรอนตางกน อกดวยมนษยสามารถประดษฐอปกรณทสามารถรวมพลงงานและใหม

ความรอน แสงจากดวงอาทตยจะเดนทางเปนเสนตรง เมอเดนทางผานตวกลางบางชนดจะรวมมาก

ขน และเรายงสามารถน าพลงมาใชประโยชนได

1.1กกความส าคญของปญหา

กกกกกกกลมเกษตรกรชาวสวนยางพารา บานดงตาล ต.คลองขอย อ.ปากเกรด จ.นนทบร ทตองการ

ใชปยจ านวนมากในการบ ารงตนยางพารา ปยทน ามาใชมอตราสวนผสมของมลนกกระทากบสารเรง

การเจรญเตบโต (พด.1) น ามาผสมเขาดวยกน หมกทงไว 14-30 วนและน าไปตากแหง แตชาวบานม

พนทในการตากปยนอย และใชระยะเวลาในการตากนาน

ดงนนจงไดมการรเรมการท าหองอบและตากปยอนทรย ดวยพลงงานแสงอาทตยจากแผนโพ

ลคารโบเนตและแผนโลหะ ขนมาโดยอาศยประโยชนจากพลงงานแสงอาทตยผานโพลคารโบเนต เขา

มาในหองอบและเกดการสะทอนกบแผนโลหะ ทอยดานลางท าใหเกดความรอนมากขนและมการน า

ความรอนออกโดยอปกรณลกหมน(Ventilator) และมการพาความชนออกไปดวย โดยมการตากปย

เปนแบบชนวางจ านวน 2 ชน เพอประหยดพนทในการตากได

1.2กกจดประสงคของโครงการ

กกกกกก1.2.1กกเพอลดระยะเวลาในการตากปยอนทรย

1.2.2ก เพอประหยดพนทในการตากปยอนทรย

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

2

1.2.3กกเพอน าประโยชนของแสงอาทตยมาใชใหเกดประโยชน

กกกกกก

1.3กกขอบเขตการด าเนนโครงการ

กกกกกก1.3.1กกหองอบปยอนทรยทใชแผนโพลคารโบเนตและแผนโลหะ ขนาด 2.4 x 2.4 x 2

เมตร

กกกกกก1.3.2กกใชพลงงานความรอนจากแสงอาทตย

1.1.3กกใชการพาความชนโดยอปกรณ ลกหมน (Ventilator) ขนาด ø 14 นว

1.1.4 พนทการตากปยอนทรย ขนาด 1.4 x 1.4 เมตร จ านวน 2 ชน

1.1.5 เปนหองอบปยตนแบบ

1.4กกขนตอนการด าเนนงาน

1.4.1กกศกษาและวเคราะหขอมล

1.4.2กกวางแผนการท างานและศกษาแบบงาน

1.4.3กกออกแบบโครงสรางผลตภณฑ

1.4.4กกเตรยมวสดอปกรณและจดท ารปเลมวจย

1.4.5กกด าเนนการท าสรางหองอบปย

1.4.6 กด าเนนการทดสอบ

1.4.7กกประเมนผล

1.5กกประโยชนทคาดวาจะไดรบ

กกกกกก1.5.1กกประหยดระยะเวลาในการตากปย

กกกกกก1.5.2กกลดพนทในการตากปยได

กกกกกก1.5.3กกสามารถตากปยไดในปรมาณมากกวากรรมวธการตากแบบเดม

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

4

บทท 2

แนวความคดและทฤษฎทส าคญ

ในบทนไดกลาวถงแนวความคดและทฤษฎทเกยวกบหองอบและตากปยอนทรยดวยพลงงาน

แสงอาทตยจากแผนโพลคารโบเนตและแผนโลหะ โดยรวบรวมขอมลทฤษฎทส าคญดงตอไปน

1. การถายเทความรอน

2. ลกหมนระบายอากาศ (Ventilator)

3. แผนโพลคารบอเนต ( polycarbonate sheet )

4. ความชนในอากาศ

5. ความชนในวสด

6. ทฤษฎการอบแหง

7. การอบแหงดวยพลงงานแสงอาทตย (solar drying)

8. การท าแหง (dehydration)

9. Greenhouse เรอนกระจกหรอเรอนรอน

10. ความหมายของสถต

11. ขอมล (Data)

12. ปยวทยาศาสตรและปยอนทรย

2.1กกนยามศพทส าคญ

2.1.1 ชวงอตราการแหงคงท (Constant rate period-BC) เปนชวงทน าภายในวสด

เคลอนทมาทผวหนา พลงงานความรอนทวสดไดรบจะใชในการระเหยน าออกจากของวสดอยาง

ตอเนอง ความชนเฉลยของวสดจะลดลงเปนสดสวนกบเวลาในการอบแหง จดสดทายของชวงการ

อบแหงความเรวคงท อตราเรวในการอบแหงจะเรมลดลง ความชนของวสด ณ เวลาน เรยกวา

ความชนวกฤต (critical moisture content)

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

5

2.1.2 ชวงอตราการอบแหงลดลง (Falling rate period CD และ DE) เปนชวงท

ความชนในอาหารเหลอนอยจนแพรไปยงผวหนาอาหารอยางไมตอเนอง ผวหนาของอาหารเรมแหง

ท าใหอณหภมทผวของอาหารสงขนเรอยๆ อตราการอบแหงจะลดลงความชนจะลดลงเรอยๆ จนถงคา

ความชนสมดล (equilibrium moisture content, XE) ซงเปนความชนทต าสด ภายใตสภาวะทใช

อยในขณะนน ทความชนน อตราการท าแหงเปนศนย

2.1.3 อตราการท าแหง (drying rate) คอ อตราการระเหยน าออกจากวสดตอพนททเกด

การระเหยตอหนวยเวลาระหวางการท าแหง (dehydration)

2.1.4 ความชนมาตรฐานเปยก คอ ความชนมาตรฐานเปยกซงเปนสดสวนระหวางน าหนก

ของน าหนกรวมของวสด

2.1.5 ความชนมาตรฐานแหง คอ เปนสดสวนระหวางน าหนกตอน าหนกแหงของวสด

2.2กกแนวคด

ดวงอาทตยเปนแหลงก าเนดพลงงานทงทางตรงและทางออมดวงอาทตยใหพลงงานแสงสวาง

แกโลกโดยการแผรงส.เมอวตถตาง ๆ บนผวโลกไดรบแสงจากดวงอาทตย จะมคณสมบตในการรบ

และคายความรอนตางกนอกดวยมนษยสามารถประดษฐอปกรณทสามารถรวมพลงงานและใหมความ

รอน แสงจากดวงอาทตยจะเดนทางเปนเสนตรง เมอเดนทางผานตวกลางบางชนดจะรวมมากขน และ

เรายงสามารถน าพลงมาใชประโยชนได

ทางกลมผจดท าโครงการจงไดมองเหนถงความตองการใชปย ของกลมเกษตรกรชาวสวน

ยางพารา บานดงตาล ต.คลองขอย อ.ปากเกรด จ.นนทบร ทตองการใชปยจ านวนมากในการบ ารงตน

ยางพารา ปยทน ามาใชมอตราสวนผสมของมลนกกระทากบสารเรงการเจรญเตบโต (พด.1)น ามาผสม

เขาดวยกนหมกทงไว 14-30 วนและน าไปตากแหงแตชาวบานมพนทในการตากปยนอยและใช

ระยะเวลาในการตากนานจงไดมการรเรมการท าหองอบและตากปยอนทรยดวยพลงงานแสงอาทตย

จากแผนโพลคารโบเนตและแผนโลหะขนมาโดยอาศยประโยชนจากพลงงานแสงอาทตยผานโพลคาร

โบเนตเขามาในหองอบและเกดการสะทอนกบแผนโลหะทอยดานลางท าใหเกดความรอนมากขนและ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

6

มการน าความรอนออกโยอปกรณลกหมน(Ventilator)และมการพาความชนออกไปดวย โดยมการ

ตากปยเปนแบบชนวางจ านวน 2 ชนเพอประหยดพนทในการตากได

2.3กกงานวจยทเกยวของ

2.3.1 ตอบแหงพลงงานแสงอาทตย [ออนไลน] สบคนเมอวนท 8 เมษายน พ.ศ.2558

สบคน“ตอบแหงพลงงานแสงอาทตย (กฟผ.)” เขาไดจาก [http://www.egat.co.th/re]

หลกการท างานตอบแหงพลงงานแสงอาทตยน จะใชหลกการไหลเวยนอากาศรอน เพอ

ระบายความชนดวยวธธรรมชาต " กลาวคอ เมอแสงอาทตยสองผานกระจก พนอลมเนยมสด าซงอย

ภายในตจะท าหนาทดดกลนความรอนสะสมไว ท าใหอณหภมภายในตอบแหงสงขน ประมาณ 60

องศาเซลเซยส อากาศรอนในตอบจะถายเทความชน ทมอยในอาหารใหระเหยออกมา เกดการลอยตว

สงขนออกไปทางชองลมดานบนของตอบแหง อากาศเยนทอยภายนอกจะไหลเขาทางชองลมทอย

สวนลางทางดานหนาของตอบแหงแทนทอากาศรอน เปนการถายเทความชนใหกบอาหารแบบ

ธรรมชาตตลอดเวลา

สวนประกอบของระบบ

2.3.1.1 ตวตอบแหงท าจากวสดอลมเนยมชนดพเศษลายเพชร ปลอดสนม

2.3.1.2 ตะแกรงส าหรบวางวตถดบทน ามาอบแหง ท าจากสเตนเลส ซงทนทานตอ

การเกดสนม

2.3.1.3 ดานลางของตอบแหงท าจากแผนอลมเนยมพนสด า ท าหนาทเปนตวรบ

พลงงานแสงอาทตย

2.3.1.4 มกระจกปองกนการสญเสยความรอน และฝนละออง

2.3.1.5 มตะแกรงมงลวดส าหรบปองกนแมลงตางๆ ทจะมารบกวน

2.3.1.6 ใชงานและดแลรกษางาย มประตเปด-ปด และทจบดานขาง

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

7

ภาพท 2.1 แสดงสวนประกอบของตอบแหงพลงงานแสงอาทตย

ทมา [http://www3.egat.co.th/re] วนท 8 เมษายน พ.ศ.2558

2.3.2 เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบเรอนกระจก [เครองอบแหงพลงงาน

แสงอาทตยแบบอโมงคเพอใชในการแปรรปผลตภณฑทางการเกษตร] โดย วฒนพงษ รกษวเชยร, ป

2544, ภาควชาฟสกส คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

จะใชหลกการของเรอนกระจกกลาวคอเมอรงสดวงอาทตยสงผานกระจกหรอพลาสตกใสเขา

ไปภายใน จะถกพชและองคประกอบตางๆ ภายในเรอนกระจกดดกลนแลวเปลยนเปนความรอน วสด

ภายในโรงเรอนจะแผรงสอนฟราเรดออกมา แตไมสามารถผานกระจกออกมาภายนอกได ท าให

อากาศในเรอนกระจกรอนขนและถายเทความรอนใหกบผลตภณฑเครองอบแหงแบบเรอนกระจกท

พฒนาขนนจะใชแผนโพลคารบอเนตแทนกระจกเนองจาก สามารถดดโคงไดงาย น าหนกเบา และ

แสงอาทตยผานไดด เครองอบแหงดงกลาวมขนาดพนทฐาน 5 x 8 ตารางเมตร มพดลมระบายอากาศ

ซงท างานดวยโซลารเซลล เหมาะสมกบการอบแหงเครองเทศ เชนพรก และใบมะกรด แตกสามารถ

อบแหงผลตภณฑอนไดดวยเชน กลวยและอาหารทะเล เปนตนเครองอบแหงนสามารถอบแหง

ผลตภณฑสดไดครงละ 250 – 300 กโลกรม อณหภมของอากาศภายในเครองอบแหงอยในชวง 40 –

70 องศาระหวางเวลา 9.00 น. – 17.00 น ใชเวลาในการอบแหง 3 – 4 วน

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

8

ภาพท 2.2 แสดงเครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบเรอนกระจก

ทมา [วฒนพงษ รกษวเชยร, ป 2544, ภาควชาฟสกส คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร]

2.3.3 เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบ แผงรบรงสรวมอยภายในเครอง [เอกสาร

ประกอบการสอนเทคโนโลยพลงงาน พลงงานแสงอาทตย] โดย ศรนช จนดารกษ, ป 2546, ภาควชา

ฟสกส คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบ แผงรบรงสรวมอยภายในเครอง แผงรบรงสจะเปน

วตถทาสด าอยใตถาดบรรจผลตภณฑอบแหงแสดง ดงภาพ

ภาพท 2.3 แสดงเครอง อบแหงพลงงาน

แสงอาทตยแบบแผงรบรงสรวมอยภายในเครอง

ทมา[ศรนช จนดารกษ, ป 2546,ภาควชาฟสกส คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร]

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

9

เปนเครองอบแบบเตนทแบบงายๆ ทมวตถประสงคหลกเพอลดการปนเปอนของฝนละออง และ

แมลง สามารถท าใชไดเอง ราคาไมแพง มประสทธภาพ ไมสงมากนก ระยะเวลาในการอบแหงอาจ

ลดลงเพยง เลกนอยหรอไมลดลงเลย องคประกอบหลกของเครอง อบแหงแบบน คอ

- แผนปดใส ท าหนาทปองกนการสญเสย ความรอนจากลม และยงปองกนฝนละออง

- ชนวางผลตภณฑ ท าหนาทในการวาง ผลตภณฑทท าการอบแหง

- ชองระบายอากาศ ท าหนาทความชนออกจากหองอบแหง ถาภายในเครองอบแหงกจะม

หยดน า ถาใหญเกนไปท าใหการระบายอากาศเรวเกนไปภายในเครองจะต า การพาความชนออกจาก

ผลไมด

- ทางเขาของอากาศ ท าหนาทน าอากาศเขา ซงตองขนาดทหมาะกบชองระบายอากาศ

- แผงรบรงส ท าหนาทในการแปลงแมเหลกไฟฟาในแสงอาทตยใหเปนความรอน เปนวสด

ทาสด า

2.3.4 เครองอบแสงอาทตย – ไฟฟา [วารสารมหาวทยาลยทกษณ] ปท 12 ฉบบท 3

ตลาคม 2552 - มกราคม 2553 หนา 111

เครองอบแสงอาทตย- ไฟฟา ทมแผงรบรบรงสประกอบไปดวยแผนรบมแผนกระจกปองกน

ความรอนหนา 5 มลลเมตร แผงรบรงสอาทตยท ามมเอยง 10 องศา แผงรบรงสอาทตยรวมทงหมด 4

หองอบดานลางสดตดตงขดลวดจ านวน 800 วตตจ านวน 2 ชด เพอใชในการท าอากาศรอน ในกรณท

เครองอบมความรอนไมปลาและเปนการควบคมอณหภมอากาศอบใหคงท มพดลมระบายอากาศ

ตดตงเครองทง 2 ดาน ภายในมชนวางถาดส าหรบใสปลาทงหมด 8 ชน ในแตละชนสามารถวางถาด

ไดสามารถบรรจปลาแบบผาหลงได 3 ถาด แตละถาดสามารถบรรจไดถาดละ 2-3 กโลกรมตอถาดตอ

ถาด (ตามขนาดของปลาชนดตางๆ) แสดงดงรปท 2.4

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

10

ภาพท 2.4 แสดง

เครองอบแสงอาทตย-ไฟฟา

ทมา [วารสารมหาวทยาลยทกษณ] ปท 12 ฉบบท 3 ตลาคม 2552 - มกราคม 2553 หนา 112

2.4กกทฤษฎทส าคญ

2.4.1 การถายเทความรอน [หนงสออปกรณแลกเปลยนความรอนส าหรบอตสาหกรรม]

ชอผแตง: G.Walker ชอผแปล: ดร.พงษธร จรญญากรณ ส านกพมพ: เอมแอนดอ

การถายเทความรอน คอ การสงผานพลงงานความรอนซงเกดขนเนองจากความแตกตางของ

อณหภม ดงนน เมอใดกตามทมความแตกตางของอณภมเกดขนในตวกลางหรอระหวางตวกลางการ

ถายเทความรอนมกจะเกดขนได รปท 2.3 แสดงการถายเทความรอนทเกดขนในแบบตาง ๆ เมอมเกร

เดยนทอณหภม (Temperature Gradient) เกดขนในตวกลางทอยนง เชนของแขง หรอของไหล

เทอมของการน าความรอน (Conduction) จะเปนการถายเทความรอนทเกดขนผานตวกลาง ในขณะ

ทการพาความรอน (Convection) จะเปนการถายเทความรอนทเกดขนระหวางพนผวและของไหลท

เคลอนทเมอมอณหภมแตกตางกน สวนการแผรงสความรอน (Thermal Radiation) จะเปนการท

ทกพนทผวทมอณหภมหนงจะปลอยพลงงานในรปของคลนแมเหลกไฟฟาออกมา ดงนนในสถาวะท

ปราศจากตวกลางใด ๆ จะมการถายเทความรอนสทธทเกดขนเนองจากการแผรงสระหวางพนผวสอง

พนผวทมอณหภมแตกตางกนได

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

11

รปท 2.5 รปแบบการถายเทความรอนทเกดขนโดยการน า การพา และการแผรงส

ทมา [หนงสออปกรณแลกเปลยนความรอนส าหรบอตสาหกรรม]

การน า (Conduction)

การถายเทความรอนโดยการน าความรอน เปนการถายเทความรอนเพยงวธเดยวทเกดขนใน

วตถทเปนตวกลางทบแสง เมอมความลาดชนของอณหภมสามารถเกดไดทงในของแขง ของเหลว และ

แกส แตเนองจากมการไหลหมนเวยนเกดขนในของเหลวและแกส แตส าหรบในของแขงทบแสงจะไม

มการเคลอนไหวภายในวสดจะมแตการถายเทความรอนดวยการน าเพยงอยางเดยว อตราการถายเท

ความรอนโดยการน าความรอนจะเปนสดสวนกบคาความลาดชนของอณหภม (Temperature

gradient)

การพา (Convection)

การถายเทความรอนโดยการพาประกอบดวยกลไก 2 อยาง คอ พลงงานเกดการถายเทอนม

ผลเนองมาจากการเคลอนทหรอการแพรแบบสมของโมเลกล และผลเนองมาจากการเคลอนทของ

ของไหลการถายเทลกษณะนเกดขนได เชน ในระบบทมเกรเดยนทอณหภมจะมการถายเทความรอน

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

12

ได และเนองจากโมเลกลในกลมของไหลจะมการเคลอนทแบบสมอยดวย ดงนนการถายเทความรอน

ทงหมดทเกดขนจงเกดขนเนองจากการเคลอนทแบบสมของโมเลกลและการเคลอนทของของไหลสวน

ใหญ การถายเทความรอนโดยการพา แบงออกไดเปน 2 ลกษณะคอ

1) การพาความรอนแบบอสระ (Free convection) หรอ การพาความรอนแบบธรรมชาต (Natural

Convection) คอ การเคลอนทของความรอนระหวางผวของแขงและของไหล โดยทของไหลถกบงคบ

ใหเคลอนทไปสมผสกบผวของของแขงโดยกลไกภายนอก เชน พดลม หรอ เครองสบน า

2) การพาความรอนแบบบงคบ (Force convection) คอการเคลอนทของความรอนระหวางผวของ

ของแขงและของไหล โดยทไมมกลไกใด ๆ ทท าใหของไหลเคลอนท แตของไหลทอยใกลกบผวของ

ของแขงกอาจเคลอนทไดโดยแรงลอยตวของอขงไหลเอง แรงลอยตวนเกดจากความแตกตางของ

ความหนาแนนของของไหล เมอเกดความแตกตางของอณหภมในชนของของไหลขน

การแผรงส (Radiation)

การแผรงสความรอน คอการทพลงงานถกปลอยออกมาจากวตถทมอณหภมทแนนอน โดย

วตถนนอาจเปนของแขง ของเหลว หรอแกส กได พลงงานของสนามการแผรงสมการถายเทโดยอาศย

คลนแมเหลกไฟฟาหรอเรยกอกนยหนงวา โฟตอน (Photons) ในขณะทการถายเทพลงงานโดยการน

าหรอการพาความรอนจะตองอาศยตวกลางในการถายเท การถายเทโดยการแผรงสไมตองอาศย

ตวกลางใด ๆ และจะเกดการถายเทไดอยางมประสทธภาพในสภาวะทเปนสญญากาศ

2.4.2 ลกหมนระบายอากาศ (Ventilator) [ออนไลน] สบคนเมอวนท 10 เมษายน พ.ศ.2558 สบคน

“Ventilator” เขาไดจาก [http://www.aoneindustries.in/Roof-Ventilators.html]

ในอตสาหะกรรมตางประเทศไดน าลกหมนระบายอากาศแบบธรรมชาตเขามาใชเพราะ

ในชวงฤดรอนและฤดหนาวอากาศบรสทธจะมความชนมาก จะมหลกการท างานดวยการดดอากาศ

ออกท าใหอากาศบรสทธทอยดานนอกมการไหลเวยนเขามาแทนทซงจะชวยลดความชนเนองจากม

การไหลเวยนของอากาศใหมทบรสทธ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

13

ลกหมนระบายอากาศผลตจากเหลกชบสงกะสทมน าหนกเบา เปนการออกแบบมาเพอ

ตอบสนองดานการประหยดพลงงาน ใชเพยงแคพลงงานลมและไมตองเสยคาใชจายบ ารงรกษาตลอด

ทงป ทนความเรวลมไดถง 200 กม./ชม.มการระบายลมออกไดถง 2.5 ลตร/วนาท

คณสมบตทส าคญ:

1.ไมเสยคาใชจายบ ารงรกษาและหมนไดอยางอสระเนองจากระบบหลอลน

2.งายตอการตดตงทมฐานเหมาะสมกระเบอง,โลหะและหลงคาไฟเบอร

3.ขจดความชนและความรอนในอากาศไดด

4.มการระบายความชนออกตลอด 24 ชวโมง

5.ประหยดพลงงานไฟฟาใชเพยงแคพลงงานลมจากธรรมชาต

6.ท าจากวสดทมน าหนกเบาท าใหงายตอการตดตง

ภาพท 2.6 ลกหมนระบายอากาศ (Ventilator)

ทมา [http://www.aoneindustries.in/Roof-Ventilators.html] วนท 10 เมษายน พ.ศ.2558

2.4.3 แผนโพลคารบอเนต ( polycarbonate sheet ) [ออนไลน] สบคนเมอวนท 10 เมษายน

พ.ศ.2558 สบคน“แผนโพลคารบอเนต” เขาไดจาก[http://www.thaifangda.com]

แผนโพลคารบอเนต ( polycarbonate sheet ) เปนเทอรโมพลาสตกทผลตจากเมด

พลาสตก ผสมดวยสารทมคณสมบตท าใหแผนมความยดหยนหรอขยยาตวเมอไดรบความรอนและ

คลายตวเมออณหภมลดลง แผนโพลคารบอเนตจงทนตอทกสภาพอากาศไดดกวาพลาสตกชนดอน

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

14

เนองจากตวคณสมบตมความโดดเดนหลายประการรวมกน ทงมความแขงแรงทนทานความโปรงใส

แตสามารถปองกนรงสUVไดดและสามารถน าไปดดโคงไดตามตองการ แผนโพลคารบอเนตจงมการ

น าไปใชงานอยางแผหลายในอตสาหกรรมตางๆรวมทงในการกอสราง

คณสมบตของแผนโพลคารบอเนต

1.ทนตอแรงกระแทกและการแตกหก ซงหากเปรยบเทยบแลวจะมความแขงแรงมากกวา 80-200เทา

หรอมากกวาอครลคถง15เทา

2.มความโปรงใสดเยยมแสงสามารถผานได 25 – 88% ขนอยกบความหนาและสของแผนโพล

คารบอเนต

3.มความยดหยนสามารถดดโคงไดสงถง 175 เทาของความหนาของวสด

4.มน าหนกเบาเพยง 1/12 เทาของกระจกทมความหนาเทากน

ภาพท 2.7 แผนโพลคารบอเนต ( polycarbonate sheet )

ทมา [http://www.thaifangda.com] วนท 10 เมษายน พ.ศ.2558

2.4.4 ความชนในอากาศ [การอบแหงเมลดพช ] สมชาต โสภณรณฤทธ. (2537). กรงเทพฯ.

สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

15

2.4.3.1 ความชนสมบรณ (absolute humidity) หมายถง อตราสวนระหวางมวลของไอน า

อากาศกบปรมาตรของอากาศนน ณ อณหภมเดยวกน มหนวยเปนกรมตอลกบาศกเมตร (g / m3)

ความชนสมบรณ ( AH ) = มวลของไอน าในอากาศ

ปรมาตรของอากาศ ณ อณหภมเดยวกน

2.4.3.2 ความชนสมพทธ (relative humidity) คอ ปรมาณเปรยบเทยบระหวางมวลของ

ไอน าทมอยจรงในอากาศขณะนนกบมวลไอน าในอากาศอมตวทอณหภมและปรมาตรเดยวกน ( นยม

บอกคาความชนสมพทธเปนรอยละ )

ความชนสมพทธ ( RH ) = มวลของไอน าทมอยจรง × 100

มวลของไอน าในอากาศอมตวทอณหภมและปรมาตรเดยวกน

2.4.5 ความชนในวสด [การอบแหงเมลดพช ] สมชาต โสภณรณฤทธ. (2537). กรงเทพฯ. สถาบน

เทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

ความชนเปนตวบอกปรมาณของน าทมอยในวสดเมอเทยบกบมวลของวสดทชนหรอวสดแหง

การบอกความชนในวสดม 2แบบ คอ ความชนมาตรฐานเปยกซงเปนสดสวนระหวางน าหนกของ

น าหนกรวมของวสด สวนความชนมาตรฐานแหงเปนสดสวนระหวางน าหนกตอน าหนกแหงของวสด

2.4.3.1 ความชนมาตรฐานเปยก

สตร Mw =

2.4.3.2 ความชนมาตรฐานแหง

สตร Md =

เมอ

Mw คอ ความชนมาตรฐานเปยก, เศษสวน

Md คอ ความชนมาตรฐานแหง, เศษสวน

w คอ น าหกของวสด , kg

d คอ น าหนกแหงของวสด, kg

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

16

ความชนมาตรฐานนยมใชกนในวงการคา โดยทวไปจะอางถงในรปของเปอรเซนตซงเปนมวลของวสด

แหงจะมคาคงทหรอเกอบคงทระหวางการอบแหง

2.4.6 ทฤษฎการอบแหง [เอกสารประกอบการสอนเทคโนโลยพลงงาน พลงงานแสงอาทตย] โดย ศ

รนช จนดารกษ, ป 2546, ภาควชาฟสกส คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

การอบแหงคอกระบวนการความชนโดยใชความรอนถายเทไปยงวสดชนเพอไลความชนออก

โดยการระเหยน าออกจากวสด ซงจะเกดกระบวนการถายเทความรอนและมวลสารเกดขนพรอมๆกน

เมอใชอาการเปนตวการของการอบแหงโดยการผานอากาศรอนไปยงวสด ความรอนจะถกถายเท

ใหกบวสดท าใหวสดระเหยกายเปนไอ และไอน าทไดจะถกน าออกมาโดยกระแสอากาศหรอการดด

อากาศ

การอบแหงวสดทมโครสรางภายในลกษณะเปนรพรนแบงออกเปน 2 ชวง คอ ชวงอตราการอบแหง

คงท และชวงอตราการอบแหงลดลง เมอวสดถกท าใหแหงในลกษณะชนบางทสภาวะของอากาศคงท

อตราการอบแหงจะคงทในชวงระยะเวลาหนง หลงจากนนจงเรมลดลง และความชนของวสดขณะท

อตราการอบแหงเรมเปลยนจากคงทเปนลดลงเรยกวาความชนวกฤต

ภาพท 2.8 แสดงความชนของอตราการอบแหง

ทมา [cw.rmuti.ac.th] วนท 20 เมษายน พ.ศ.2558

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

17

ในชวงอตราการอบแหงคงทความชนของวสดมคากวาความชนวกฤต ทผวของวสดจะมน าเกาะอยเปน

จ านวนมาก เมอผานกระแสอากาศไปบนตววสด น าจะระเหยออกจากวสดไปยงอากาศ การถายเท

ความรอนและมวลจะเกดขนเฉพาะทผวของวสดเทานน และชวงอตราการอบแหงลดลงความชนของ

วสดมคาต ากวาความชนวกฤต น าจะเคลอนทจากภายในตววสดมาทผวในลกษณะของเหลวซง

ปรากฏการณนจะเกดขนในระยะแรกทวสดยงมความชนสงเมอความชนลดลงต าลงการเคลอนทของ

น าจะอยในรปของไอน า

2.4.7 การอบแหงดวยพลงงานแสงอาทตย(solar drying) [เอกสารประกอบการสอนเทคโนโลย

พลงงาน พลงงานแสงอาทตย] โดย ศรนช จนดารกษ, ป 2546, ภาควชาฟสกส คณะวทยาศาสตร

มหาวทยาลยนเรศวร

การอบแหงดวยพลงงานแสงอาทตย(solar drying) การอบแหงดวยพลงงานแสงอาทตยเปน

การอบแหงผลผลตโดยใชความรอนจากพลงงานแสงอาทตย เพอระเหยน าจากผลตผล ซงจะอาศย

การพาความรอยโดยทวไปสามารถแบงการอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบพาความรอนไดเปน2แบบ

คอ แบบพาความรอนตามแบบธรรมชาต(natural convection drying)ซงอาศยแรงลอยตวเนองจาก

การพาความรอน และแบบการพาความรอนแบบการบงคบอากาศ(forced-convection drying) ซง

อาศยแรงดนจากพดลมในการพาความรอนไปยงผลผลต นอกจากน ยงอาจแบงชนดของการอบแหง

ตามวธการรบรงส โดยสามารถแบงได3แบบไดแก แบบรบรงสโดยตรง(direct mode dryer)แบบรบ

รงสโดยออม(indirect mode dryer)และแบบผสม(mixed mode dryer)ส าหรบรายละเอยดเครอง

อบแหงชนดตางๆจะกลาวในรายละเอยดตามหวขอตางๆดงน 2.2.1 เครองอบแหงแบบพาความรอน

ตามธรรมชาต(natural-convection solar dryer) เครองอบแหงแบบนยงสามารถแบงได2ประเภท

ก.แบบรบพลงงานแสงอาทตยโดยตรง(direct mode ) เครองอบแหงแบบนรงสดวงอาทตยจะตกลง

บนผลผลตทตองการอบแหงโดยตรง ความชนจากผลตผลจะถกพาขนไปดานบนโดยการไหลของ

อากาศทเกดโดยการผานความรอนตามธรรมชาต รงสดวงอาทตยจะสงผานวสดโปรงแสง ซงอาจเปน

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

18

พลาสตกหรอกระจกกได แผนโปรงแสงดงกลาวท าหนาทปกกนการสญเสยความรอน โดยการพา

ความรอนและการแผรงสไปยงความรอน ทงยงปองกนฝนละออง ฝน และแมลงรบกวนตางๆ ดวย

ภาพท 2.9 โครงสรางของระบบอบแหง

ทมา [http://www.environnet.in.th/2014/?p=5241] วนท 20 เมษายน พ.ศ.2558

2.4.8 การท าแหง (dehydration) [Solar Drying of Pineapple Using Solar Tunnel Drier]

183-190, Bala, B. K., 2002, Renewable Energy.

การท าแหง (dehydration) หรอการดงน าออก อาจเรยกวา drying เปนกระบวนการทความ

รอนถกถายเทดวยวธใดวธหนงไปยงวสดทมความชนเพอก าจดความชนออกจากอาหารดวยการระเหย

น า โดยอาศยความรอนแฝงของการระเหยการท าแหงเปนวธการถนอมอาหารทนยมใชกนมานาน โดย

วธการดงเดมคอการน าอาหารไปตากแดดจนอาหารนนแหง สามารถเกบไวไดนาน การท าแหงเปน

การกระท าโดยการลดความชนของอาหารดวยการระเหยน าออกจากผวของอาหาร ปจจบนการท า

แหงถอเปนกระบวนการผลตทส าคญในระดบอตสาหกรรม มผลตภณฑจ านวนมากทมาจากการท า

แหง

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

19

2.4.7.1 วตถประสงคของการท าแหงอาหารจงไดแก เพอยดอายการเกบรกษา โดยทวไป

ผลตภณฑอาหารทผานการอบแหงจะมปรมาณน าหรอความชนประมาณ 2-14 % ท าให aw ใน

อาหารลดลงไปดวย เพอยบยงการเจรญเตบโตของจลนทรยทกชนด เชน รา (mold) ยสต (yeast)

แบคทเรย (bacteria) ทเปนสาเหตใหอาหารเสอมเสย (microbial spoilage) ยบยงการท างานของ

เอนไซม (enzyme) หรอชะลอปฏกรยาตางๆ ทงทางเคมและทางชวเคมซงมน าเปนสวนรวมและเปน

เหตใหอาหารเสอมเสย (food spoilage) การท าแหงจงท าใหอาหารมความปลอดภย เนองจากการ

ลดปรมาณน าในอาหารโดยการท าแหง ท าใหอาหารมคาวอเตอรแอคทวต (water activity) นอยกวา

0.6 ซงเปนระดบทจลนทรยกอโรค (pathogen) ไมสามารถเจรญเตบโตได รวมทงยงสามารถยบยง

สารพษของเชอรา (mycotoxin) เชน Aflatoxin

2.4.9 Greenhouse เรอนกระจกหรอเรอนรอน [ออนไลน] สบคนเมอวนท 20 เมษายน พ.ศ.2558

สบคน“Greenhouse” เขาไดจาก[http://en.wikipedia.org/wiki/Greenhouse]

เรอนกระจก (ทเรยกวาเรอนกระจกหรอมวล) เปนอาคารหรอโรงเรอนในการปลกพช ใหม

การเจรญเตบโต โครงสรางเหลานมขนาดตงแตขนาดเลกไปจนถงอาคารอตสาหกรรมขนาด

ใหญ เรอนกระจกขนาดเลกทเรยกวา กรอบเยน เรอนกระจกพาณชยมกจะม เทคโนโลยชนสง ในการ

ผลตสงอ านวยความสะดวกใหแกผกหรอดอกไม เรอนกระจกพาณชยจะเตมไปดวยอปกรณการตดตง

เชนการคดกรองความรอนความเยนแสงและยงอาจถกควบคมโดยอตโนมตโดยคอมพวเตอรเพอเพม

ศกยภาพในการเตบโต เรอนกระจกเปนอาคารโครงสรางกบชนดของวสดทครอบคลม

เชน แกว หรอ พลาสตก และบอยครงทกระจกหรอผนงพลาสตก มนรอนขนเพราะแสงแดดทมองเหน

ไดจะถกดดซมเขามาภายในโครงสราง อากาศอนดวยความรอนจากพนผวภายในจะถกเกบไวใน

อาคาร อากาศทใกลกบพนดนถกขดขวางจากการเพมขนไปของความรอนไปเรอย ๆ และไหล

ออกไป นไมไดเปนกลไกเชนเดยวกบ " ปรากฏการณเรอนกระจก "

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

20

ภาพท 2.10 บวยกษอเมซอนในเรอนกระจกขนาดใหญท เซนตปเตอรสเบรกสวน

พฤกษศาสตร , รสเซย ทมา [http://en.wikipedia.org/wiki/Greenhouse]วนท 20 เมษายน พ.ศ.

2558

ภาพท 2.11 โครงการสวนอเดน ใน คอรนวอลล , องกฤษ .

ทมา [http://en.wikipedia.org/wiki/Greenhouse] วนท 20 เมษายน พ.ศ.2558

เรอนกระจกระบายอากาศ

การระบายอากาศ เปนหนงในองคประกอบทส าคญทสดในเรอนกระจกทจะท าใหประสบ

ความส าเรจ หากไมมการระบายอากาศทเหมาะสมเรอนกระจกส าหรบการปลกพช วตถประสงคหลก

ของการระบายอากาศทมการควบคมอณหภมและความชนใหอยในระดบทดทสดและเพอใหแนใจวา

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

21

การเคลอนไหวของอากาศและท าใหปองกนการสะสมของเชอสาเหตโรคพช การระบายอากาศทม

แหลงอากาศบรสทธส าหรบการสงเคราะหแสงของพชและการหายใจของพช และอาจชวยให

ความส าคญ การถายละอองเรณในการเขาถงพชเรอนกระจก

ปฎกรยาเรอนกระจก

ภาวะเรอนกระจกเปนกระบวนการทการแผรงสความรอนจากพนผวของดาวเคราะหถกดด

ซมโดยบรรยากาศ กาซเรอนกระจกจะแผไปในทกทศทางเนองจากเปนสวนหนงของเรองนอกทงเปน

รงสกลบไปยงพนผวและบรรยากาศชนลางกจะสงผลในระดบความสงของอณหภมพนผวสง

รงสดวงอาทตยทความถของแสงทมองเหนสวนใหญผานชนบรรยากาศเพอใหความอบอนพนผวของ

ดาวเคราะหทแลวปลอยพลงงานทความถต าของอนฟราเรดการแผรงสความรอน รงสอนฟราเรดถก

ดดซมโดยกาซเรอนกระจกซงจะแผไปยงพนผวและบรรยากาศทต ากวา กลไกการตงชอตามผลของ

รงสดวงอาทตยผานกระจกและภาวะโลกรอนเรอนกระจกแตวธทมนยงคงมความรอนเปนพนฐานท

แตกตางกนเปนผลงานเรอนกระจกโดยการลดการไหลเวยนของอากาศแยกอากาศอนภายใน

โครงสรางเพอใหความรอนทไมไดหายไปโดยการพาความรอน หากน าความรอนทเหมาะกบระยะทาง

เดยวกนจากดวงอาทตยเปนโลกคอมนจะมอณหภมประมาณ 5.3 องศาเซลเซยส อยางไรกตาม

เนองจากสะทอนใหเหนถงโลกประมาณ 30% ของแสงแดดทเขามานโลก ภาวะเรอนกระจกของโลก

ธรรมชาตท าใหชวตทเรารวามนเปนไปได แตการกระท าของมนษยสวนใหญการเผาไหมของเชอเพลง

ฟอสซลและส านกงานบญชของปาทมความรนแรงเกดภาวะเรอนกระจกธรรมชาตทกอใหเกดภาวะ

โลกรอน

กลไก

โลกไดรบพลงงานจากดวงอาทตยในรปแบบยว , มองเหนและอยใกลกบ IRรงสซงสวนใหญผาน

บรรยากาศโดยไมถกดดซม ของจ านวนทงหมดของพลงงานทมอยทดานบนของชนบรรยากาศ (TOA)

ประมาณ 50% จะถกดดซมทพนผวโลก เพราะมนเปนความอบอนพนผวการแผรงสความรอนแผ

กระจายไกล IR ทประกอบดวยความยาวคลนทมสวนใหญนานกวาความยาวคลนทถกดดซม (ทบซอน

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

22

ระหวางสเปกตรมแสงอาทตยเหตการณทเกดขนและคลนความรอนบนพนดนทมขนาดเลกพอทจะถก

ทอดทงเพอวตถประสงคมากทสด) . สวนใหญการแผรงสความรอนนจะถกดดซมโดยบรรยากาศและ

แผทงขนและลงทแผลงมาถกดดซมโดยพนผวโลก ความยาวคลนยาวการแผรงสความรอนนจะน าไปส

ความสมดลของอณหภมทสงขนกวาถาบรรยากาศขาดกลไกพนฐานทจะตองมคณสมบตในหลายวธท

ไมมใครทสงผลกระทบตอกระบวนการพนฐาน

ภาพท 2.12 รงสดวงอาทตยสเปกตรมแสงโดยตรงทงดานบนของชนบรรยากาศของโลกและการท

ระดบน าทะเล ทมา [http://en.wikipedia.org/wiki/Greenhouse] วนท 20 เมษายน พ.ศ.2558

2.4.10 ความหมายของสถต [สถตประยกตส าหรบการวจย] ผแตงศรชย กาญจนวาสกรงเทพฯ :

ภาควชาวจยการศกษา คณะครศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2550

สถต Statistics เปนค าทแปลมาจากศพท Statistik ในภาษาเยอรมน ซงคดคนขน

โดย Got fried Ache wall ( 1719-1772 ) เปนค าทมรากศพทเดยวกบค าวา “State” ซง

แปลวา “รฐ” มความหมายถงขอมล หรอขาวสาร ซงเปนประโยชนตอการบรหารงานของรฐในดาน

ตางๆ อาท การส ารวจส ามะโนประชากร การส ารวจจดท าแผลทภาษของธรกจการคาในพนทตางๆ

ทวประเทศ เปนตน

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

23

ในปจจบนนค าวา “สถต” ไดพฒนาขนอยางกวางขวางทงในดานเนอหา และวธการจนม

ความหมายเกนกวาการเปนเพยงขอมลหรอขาวสารทใชเปนประโยชนในการบรหารของรฐตาม

ความหมายดงเดมโดยเราสามารถแยกความหมายออกไดเปน 4 ความหมายดวยกน คอ

2.4.10.1 สถต หมายถง ขอมลตวเลขทใชแทนขอเทจจรง เชน สถตปรมาณน าฝนในรอบ

เดอนทผานมา จ านวน 6 เดอน สถตการน าเขาสนคาจากตางประเทศในรอบป สถตการเกดอบตเหต

จากการใชยวดยานพาหนะทางบกในรอบป สถตการลาออกจากราชการของขาราชการระดบกลางใน

ทศวรรษทผานมา สถตการมาท างานสายของพนกงานในรอบเดอน สถตการสอบเขาศกษาตอใน

สถาบนการศกษาตางๆ เปนตน

2.4.10.2 สถต หมายถง เครองมอหรอเทคนคในการวเคราะหขอมล เรยกอกอยางหนง

วา ระเบยบวธทางสถต (Statistical Method) ในแงนสถตเปนวธกาทางวทยาศาสตร ซงจด

กระท าตอขอมลทเราสนใจอยางเปนระบบ ประกอบดวยขนตอนทงหมด 4 ขนตอนคอ การเกบ

ร ว บ ร ว ม ข อ ม ล (Collection) ก า ร น า เ ส น อ ข อ ม ล (Presentation) ก า ร ว เ ค ร า ะ ห

ขอมล (Analysis) และการแปลความหมายขอมล (Interpretation)

2.4.10.3 ส ถ ต ห ม า ย ถ ง ค า ต ว เ ล ข ท ค า น ว ณ ไ ด จ า ก ข อ ม ล ก ล ม

ตวอยาง (Sample Data) คาทค านวณไดออกมานนเรยกวา คาสถต เชน คาเฉลยเลขคณตของ

ก ล ม ต ว อ ย า ง ( ) ค า ม ธ ย ฐ า น (Mean) ห ร อ ค า ฐ า น น ย ม (Mode) ค า ค ะ แ น น

มาตรฐาน (S.D.) เปนตน

2.4.10.4 สถต หมายถง วชาหรอศาสตร ทพฒนาขนมาจนเปนระบบและเปดสอนทวไปใน

สถาบนการศกษา เรยกวาวชา สถต มขอบขายทกวางขวางและเกยวของกบศาสตรอนๆ มากมาย

ประเภทของสถต ( Type of Statistics ) แบงไดเปน 2 ประเภท คอ

1) สถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) เปนเทคนคทใชในการหาขอสรปของ

ขอมล (โดยขอมลสวนใหญจะผานกระบวนการทางสถตท าใหลดขนาดของขอมลลงจนสามารถเขาใจ

ได ) ขอสรปหรอผลทไดไมสามารถน าไปใชในการอางอง, เปนตวแทนหรอใชทรพยากรกลมอนๆหรอ

ขอมลโดยทวไปได ซงขอสรปและผลทไดจะพรรณนาลกษณะหรอแจกแจงขอมลตามทไดรวบรวมมา

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

24

เทานน มกน าเสนอในรปของ ตาราง แผนภาพ แผนภม รอยละ สดสวน เปอรเซนไทล การ

แจกแจงความถ การหาคาเฉลย การวดความสมพนธระหวางตวแปร ฯลฯ

2) สถตเชงอางอง (Inferential Statistics) เปนเทคนคทใชในการวเคราะหขอมลจากกลม

ตวอยาง (Sample) ซงเปนขอมลเพยงบางกลมหรอบางสวนของประชากร แลวน าขอสรปทไดไป

คาดคะเนหรอสรปอางองถงลกษณะของประชากร (Population) ทงกลม ซงเราเรยกกลมตวอยาง

เหลานวา ตวแทนของประชากร เทคนคทใชในสถตประเภทนไดแก

2.1 เทคนคการประมาณคาพารามเตอร (Estimation) คอการน าคาสถตทไดจาก

กลมตวอยางไปประมาณหรอคาดคะเนคาพารามเตอร (Parameter) ของประชากร ซง

ค าพาราม เตอร (Parameter) กคอคาท ค านวณหรอหามาไดจากหนวยขอมลท เ ราสนใจ

ทงหมด (Population) แตถาเปนการเกบขอมลจากหนวยทเลอกมาเปนบางสวนทเรยกวา กลม

ตวอยาง (Sample) นน คาทไดจะถกเรยกวา คาสถต (Statistics)

2.4.11 ขอมล (Data) [การวเคราะหขอมลทางสถตดวย Excel] ผแตงรองศาสตราจารย ดร.กลยา

วานชยบญชา ภาควชาสถต คณะพาณชยสาสตรและการบ ญช จฬาลงกรณมหาวทยาลย

2.4.11.1 ขอมล ( Data ) คอ สงทแสดงถงลกษณะของขอเทจจรงในเรองใดเรอง

หนง ซงอาจเปนตวเลขหรอไมกได และตองจ านวนมากพอทจะแสดงลกษณะของเรองนน

ได เชน อาย น าหนก ความสง รายได เพศ สถานภาพ ระดบการศกษา อาชพ เปนตน

ขอมลแยกออกไดเปน 4 ประเภท ดวยกน คอ

1) ขอมลทจ าแนกตามแหลงของขอมล สามารถแบงขอมลออกไดเปน 2 ประเภท คอ

1.1) ขอมลปฐมภม ( Primary Data ) เปนขอมลทไดจากการส ารวจ หรอเกบขอมล

โดยตรงดวยตนเอง เปนการเกบขอมลโดยตรงจากแหลงตนก าเนด เชน การเกบขอขอมลของ

ส านกงานสถตแหงชาตในการส ารวจส ามะโนประชากรของประเทศไทย เปนตน

1.2) ขอมลทตยภม ( Secondary Data ) เปนขอมลทไดจากการรวบรวมของผอนอก

ทอดหนง แลวไปคดลอกน าขอมลของเขามาอางองอกตอหนง เชน การอางขอมลจากธนาคารแหง

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

25

ประเทศไทย เกยวกบการขาดดลการคาของประเทศไทย ซงขอมลทตยภมนจะมความนาเชอถอนอย

กวาขอมลปฐมภม

2) ขอมลทจ าแกตามลกษณะของขอมล แบงออกไดเปน 2 ประเภทคอ

2.1) ขอมลเชงปรมาณ ( Quantitative Data ) คอ ขอมลในรปตวเลขทสามารถน ามาท า

หารค านวณ หรอตคาออกมาเปนความหมายได เชน ความสง น าหนก รายได เปนตน

2.2) ขอมลเชงคณภาพ ( Qualitative Data ) อาจอยในรปตวเลขหรอไมกได แตถาเปน

ขอมลทอยในรปตวเลขกไมสามารถน ามาค านวณทางสถตได ดงนนขอมลประเภทนสวนใหญจงใชใน

การระบถงคณลกษณะหรอคณสมบตรมากกวา เชน เพศ ( อาจใช 1 แทน เพศชาย, 2 แทน เพศ

หญง แต 1 กบ 2 ในทน ไมสามารถน ามาค านวณได ), สญชาต ,สถานภาพ , อาชพ

, การศกษา เปนตน

3) จ าแนกขอมลตามลกษณะวธการเกบขอมล แบงออกเปน 2 ประเภท คอ

3.1) ขอมลทไดจากการนบ ( Counting Data ) เปนขอมลทไดจากการใชวธการ

นบ ลกษณะของขอมลทไดจากการนบนโดยทวไปจะเปนตวเลขจ านวนเตม เชน การตรวจสอบ

หลอดไฟทไมไดมาตรฐานจ านวน 5 ดวง จากหลอดไฟทท าการส ารวจทงสน 100 ดวง ขอมลทได

คอ 5 นเปนขอมลทไดจากการนบ

3.2) ขอมลทไดจากการวด ( Measurement Data ) เปนขอมลทไมสามารถใชวธการนบ

โดยธรรมดาได ตองใชวธการวดในการเกบขอมล ซงลกษณะของขอมลทไดจากการวดนเปนตวเลขท

ตอเนองได เชน น าหนกของบคคล ระยะทาง การวดเสนผาศนยกลางของวตถ ฯลฯ

4) จ าแนกขอมลตามการจดกระท าขอมล แบงขอมลออกเปน 2 ประเภท คอ

4.1) ขอมล (Raw Data) เปนขอมลทไดจากการเกบรวบรวมขอมล โดยยงไมไดน าขอมล

เหลานนมาจดกระท าหรอจดระเบยบใหเปนประเภท หรอหมวดหม

4.2) ขอมลทจดเปนหมวดหม ( Group Data ) เปนขอมลทมการจกกระท าใหเปน

หมวดหมอยางเปนระเบยบ มการแจกแจงความถ ซงจะชวยใหขอมลเหลานงายตอการ

ค านวณ หรอการน าไปใช

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

26

2.4.12 ปยวทยาศาสตรและปยอนทรย [มหศจรรยผลตภณฑ สารเรง พด. กรมพฒนาทดน]

ปยหมายถง วตถหรอสารทใสลงไปในดนหรอใหแกพชโดยตรง โดยมวตถประสงคท

จะใหธาตอาหารแกพช เพอใชในการเจรญเตบโต ขยายพนธ ใหผลผลตและมคณภาพดขน

ปยแบงออกได 2 ชนด ไดแก

1. ปยอนทรย คอ ปยทไดจากสงมชวต ไดแก ปยคอกปยหมก ปยอนทรยน าปยอนทรย

ชวภาพ ปยพชสดและปยอนทรยทไดจากการไถกลบเศษพชหรอตอซงหลงเกบเกยวผลผลตพชแลว

2. ปยเคม,ปยวทยาศาสตร คอ ปยทไดจากสงไมมชวตสวนใหญไดจากการสงเคราะหขนมา

ใหม ไดแก ปยสตรตางๆ ทวางขายตามทองตลาด ทงทเปนชนด เมด ผง เกลดและชนดน า อาจเปน

ปยเดยวและปยผสมตางๆ มากมาย

ปยอนทรย

1.ปยคอกเปนปยทไดจากอจจาระและปสสาวะ ทงของคนและของสตว เชน ขไก หม วว

ฯลฯ เปนของเหลอหรอผลพลอยไดจากฟารมหรอโรงเรอนเลยงสตว การใชตองระมดระวงพอสมควร

เพราะหากเปนปยคอกใหมๆเมอน าไปใสลงดนชด ,สมผสกบรากหรอตนพชอาจเปนอนตรายได

เนองจากมความเคมและมความรอนเกดขนขณะยอยสลาย นอกจากนนอาจมาปญหาเรองเมลดวชพช

โรคหรอแมลงทปะปนมากบปยคอก หากน ามาหมกหรอปลอยใหมการยอยสลาย (เกา)กอนกจะ

สามารถใชไดอยางปลอดภยมากขน

2.ปยหมกคอ ปยทไดจากการน าเศษซากพชมากอง หมกรวมกน รดน าย าใหแนน ใหความชน

สม าเสมอ มการกลบกองคลกเคลาเปนครงคราว อาจมมลสตว ปยเคมและสารเรงรวมดวย เพอใหได

ปยหมกคณภาพดและน ามาใชไดรวดเรวขน เมอปยหมกสลายตวโดยสมบรณแลว จงน าไปใชในการ

ปลกพช

3. ปยอนทรยน าปยน าชวภาพ,น าสกดชวภาพคอ ปยทไดจากการสกดน าเลยงจากเซลลพช

และหรอเซลลสตว โดยใชน าตาล ดวยกระบวนการหมกแบบไมตองการอากาศโดยจลนทรย จนไดน า

สกดสน าตาล สารพวกคารโบไฮเดรท กรดอะมโน ฮอรโมน โปรตน และธาตอาหารอยมาก (ขนอยกบ

วสดทน ามาหมก) ทส าคญมากประการหนงคอจลนทรยทมประโยชนจ านวนมากมาย จะชวยก าจด

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

27

ควบคมจลนทรยทเปนโทษไมใหแสดงบทบาท ท าใหสภาพแวดลอมในดนและบรเวณตนพชดขน ดนม

พลงมากขน กระบวนการตางๆในตนพชท างานอยางมประสทธภาพ พชจงเจรญเตบโตมความแขงแรง

และใหผลผลตคณภาพด ทส าคญเปนการลดการใชสารเคม จงปลอดภยทงผผลตและผบรโภค

4.ปยพชสดคอ ปยทไดจากการไถกลบเศษหรอตนพช ขณะทยงสดลงไปในดน ปลอยใหยอย

สลายระยะหนง แลวจงปลกพชหลกตาม ปกตนยมใชพชตระกลถวเปนพชปยสด เชน ถวพม ถวพรา

ปอเทอง โสนตางๆ ถวมะแฮะ ฯลฯ เนองจากปลกงาย เปนพชทสามารถตรงธาตอาหารไนโตรเจนจาก

อากาศได ไมระบาดเปนวชพชในภายหลงโดยตดสบหรอไถกลบพชดงกลาวในชวงทพชก าลงออกดอก

50 % เพราะจะไดปยพชสดคณภาพด น าหนกสดตอไรสงและยอยสลายงาย จงปลกพชหลกตามไดไว

ขน

5. ปยอนทรยชวภาพอดเมด/ปยหมกอดเมด เปนปยหมกคณภาพสง ทไดจากการน ามลสตว

มาหมกรวมกบสารเรงจลนทรย(สารเรง พด.1 หรอ สารเรงปยหมกอนๆ) จนสลายตวโดยสมบรณ

จากนนอาจน ามาคลกเคลาดวยร าขาว แกลบด าปนละเอยด และปยอนทรยน าทท าจากเศษปลา หอย

เชอร ผกและผลไม รวมกบสารเรง พด .2 เพอเพมเตมธาตอาหารพช ฮอรโมน และจลนทรยทม

ประโยชนตอพช กอนคลกเคลาหรอเคลอบดวยสารปรบปรงดนและเสรมประสทธภาพการใชปยเคม

ไดแก หนฟอสเฟต โดโลไมท ยบซม และหรอแรเพอรไรท ในขนตอนของการอดเมดหรอปนเมด

เพอความสะดวกในการหวาน น าไปผสมหรอใชรวมกบปยเคม เปนการเพมประสทธภาพการใชปยเคม

ทงนเพอชวยลดปรมาณและตนทนจากการใชปยเคม

6.ปยทไดจากการไถกลบตอซง(ปยหมก) เปนวธทสะดวกและงายทสด โดยท าการไถกลบเศษ

พชหรอตอซงหลงเกบเกยวผลผลตแลว(ทนท) เพราะคณภาพและปรมาณของตอซงจะยงดทสด หาก

ปลอยตากแดดตากฝนนานวน ทงคณภาพและปรมาณจะลดลงเรอยๆ นอกจากนนอาจถกไฟเผาได

งายทงทตงใจหรอไมกตาม การไถกลบตอซงลงไปในดนนอกจากจะปองกนการถกไฟไหมแลว ยงเปน

การคลกเคลาเศษพชลงไปในดนความชนและจลนทรยดนจะเรมท างาน(ยอยสลาย)ไดทนท แมการไถ

กลบในขณะทมตอซงจะดยงยากและไมเรยบรอย แตผลทไดจะคมคามาก เพราะหลงจากไถกลบ 1-2

เดอน เศษพชจะยอยสลายและปลดปลอยธาตอาหารออกมา โครงสรางของดนจะดขน การไถพรวน

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

28

กอนปลกพชหลกจะท าไดงายและเรยบรอยขน ทส าคญเปนวสดทมอยตรงนนแลว ไมตองขนยายมา

ผานกระบวนการ แลวขนกลบไปใสและกตองไถกลบลงไปในดนเหมอนกน

ปยเคม

ปยเคม คอ ปยทไดจากสงไมมชวต สวนใหญไดจากการสงเคราะหขนมาใหม ไดแก ปยสตรตางๆ

ทวางขายตามทองตลาด ทงทเปนปยเดยวและปยผสมตาง ๆ เชน แมปยหรอปยเดยว มธาตอาหาร

พชหลกเพยงธาตเดยว เชน

สตร 46-0-0 ( ยเรย) สตร 0-46-0 ( ทรปเปลซเปอรฟอสเฟต )

สตร 0-0-60 (โปตสเซยมคลอไรด) สตร 21-0-0 ( แอมโมเนยมซลเฟต)

ปยสตรรวมมธาตอาหารพชตงแต 2 ธาตขนไป เชน

สตร 16-20-0 สตร 20-20-0 สตร 16-16-8

สตร 25-7-7 สตร 21-10-10 สตร 15-15-15

สตร 12-24-12 สตร 9-24-24 สตร 13-13-21

ธาตอาหารทจ าเปนส าหรบพช

ธาตอาหารพช คอ ธาตทพชดดไปใชเพอการเจรญเตบโต ด ารงชพ ใหผลผลตและขยายพนธ ท

จ าเปนมทงหมด 16 ธาต คอ ธาตอาหารทไดจากน าและอากาศ ม 3 ธาตไดแก ไฮโดรเจน คารบอน

และออกซเจน คดเปน 95-99% ของความตองการธาตอาหารของพชทงหมด นอกนนพชจะไดรบสวน

ใหญจากดน ม 13 ธาตแบงเปน

- ธาตอาหารหลกม 3 ธาตคอ ไนโตรเจน ฟอสฟอรส และโปตสเซยม พชตองการในปรมาณมาก

- ธาตอาหารรองม 3 ธาต คอ แคลเซยมแมกนเซยม และก ามะถน พชตองการปรมาณนอยกวา

ธาตอาหารหลก

- ธาตอาหารเสรมม 7 ธาต คอ เหลก แมงกานส ทองแดง สงกะส โบรอน โมลดนมและคลอรน

พชตองการในปรมาณเลกนอย แตจะขาดตวใดตวหนงไมไดหนาทหลกของธาตอาหารพชบาง

ชนด

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

29

- ไนโตรเจนชวยเรงการเจรญเตบโต ใบใหญ มสเขยวเขม เรงการขยายขนาดผลและเพมผลผลต

- ฟอสฟอรสสงเสรมการเจรญของรากฝอยและรากแขนง ชวยการออกดอกและสรางเมลด

- โปตสเซยมสงเสรมการสะสมแปงและน าตาล โดยเฉพาะในพชหว ไมผลและพชทใหแปงและ

น าตาลชวยท าใหผลไมมผวสวย เนอเยอของผลไมมคณภาพและรสชาตดขน

ขอดของปยอนทรย

- ชวยปรบปรงโครงสรางของดนใหดขน เชน ท าใหดนรวนซย รากแผขยายออกไปหาอาหารได

สะดวก อมน าไดด

- ชวยปรบสมดลทางเคม คาความเปนกรด-เปนดางของดนใหดขนท าใหพชดดใชธาตอาหาร

พช/ปยเคมไดดขน

- อยในดนไดนานและคอยๆปลดปลอยออกมาใหพชใชเรอยๆ

- มธาตอาหารหลก ธาตอาหารรองและธาตอาหารเสรมครบถวนท าใหพชมความสมบรณ ม

ความแขงแรง ตานทานโรคและแมลงศตรพชมากขน (ท าใหประหยดคาสารก าจดโรคและ

แมลงศตรพช)

- เมอใชรวมกบปยเคม จะสงเสรมใหพชใชปยเคมมประสทธภาพมากขน (ชวยใหประหยดคา

ปยเคม)

- เปนแหลงอาศยหรอพาหะทจะน าจลนทรยทมประโยชน ลงไปในดนหรอรอบๆตนพช

สงเสรมใหจลนทรยในดน ด าเนนกจกรรมไดด ท าใหสภาพแวดลอมรอบๆตนพชและในดนด

ขน

ขอดของปยเคม

- ปรมาณธาตอาหารตอหนวยน าหนกสงกวาปยอนทรย

- หาซอไดงายในทองตลาดทวไป

- การขนสง เกบรกษาหรอการใชสะดวกกวา(ใชในปรมาณทนอยกวา)

- พชดดใชงาย เหนผลไว

ชนดของปยอนทรย

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

30

1. ปยคอกเปนปยอนทรยส าเรจรปทเหลอจากการเลยงสตว เปนวสด / ผลพลอยได อาจเปน

ของเสยทตองก าจดทงหากไมน ามาปรบปรงบ ารงดน เปนปยอนทรยทมปรมาณธาตอาหารคอนขางสง

(ขนอยกบอาหารทสตวกน) ขอควรระวงกคอความเคมจากกรดยรกและความรอนทเกดขนขณะ

จลนทรยท ากจกรรมยอยสลาย อกทงเมลดวชพช เชอโรคหรอไขแมลงทปะปนมา แกไขโดยน ามากอง

หรอหมกสกระยะหนงกอนน าไปใช หรอใชในปรมาณไมมากเกนไป นยมใชรองกนหลมกอนปลกพช

โดยเฉพาะไมผลยนตน พชผก ไมดอกไมประดบ หากมมากกอาจน าไปใสในแปลงพชไรหรอนาขาว

2. ปยหมกเปนปยอนทรยทไดจากการน าวสดเหลอใช ประเภทเศษพช เปนปยอนทรยทม

ความปลอดภยสง เหมาะส าหรบการปรบปรงดนทกชนด นยมใชรองกนหลมกอนปลกพช โดยเฉพาะ

ไมผลยนตน พชผก ไมดอกไมประดบ และไมกระถาง ไมแนะน าใหน าไปใสในแปลงพชไรหรอนาขาว

เพราะตองใชปรมาณมาก ลงทนสงเกนไปมวธอนทสะดวกและประหยดกวา

3. ปยอนทรยน าเปนปยทไดจากการสกดน าเลยงจากเซลลพชและหรอเซลลสตว โดยใชน าตาล

จนไดกรดอนทรย(pH.ประมาณ 3.5) มสารประกอบพวกคารโบไฮเดรท กรดอะมโน ฮอรโมน โปรตน

และธาตอาหารหลายชนด ทส าคญคอมจลนทรยทมประโยชนมากมาย นยมน ามาผสมน าฉดพนใหพช

ทางใบ หรอราดลงดนแลวใชเศษพชคลมเพอหมกดนกอนการปลกพช พวกพชผก ไมประดบรวมทงใน

แปลงพชไรและนาขาว แตเนองจากเมอละลายน าแลวความเขมขนของธาตอาหารจะนอยมาก (หาก

ผสมเขมขนฉดโดนใบหรอตนพชอาจจะไหมและตายได) จงควรใชครงละนอยๆแตบอยครง และควรใช

รวมกบการปรบปรงบ ารงดน หรอใสปยทางดนรวมดวย

4. ปยพชสดปยทไดจากการไถกลบเศษหรอตนพช ขณะทยงสดลงไปในดน ปลอยใหยอยสลาย

ระยะหนง แลวจงปลกพชหลกตาม นยมใชในพนทขนาดใหญและมเวลาส าหรบการเจรญเตบโต

พอสมควร แปลงพชไรนยมใชถวพม ถวพรา ถวมะแฮะ ในนาขาวใชถวพรา ปอเทอง โสน ฯลฯ ไถ

กลบพชดงกลาวในชวงทพชก าลงออกดอก 50 % เพราะจะไดปยพชสดคณภาพด น าหนกสดตอไรสง

(อาจสง 3-5 ตน/ไร)และยอยสลายงาย จงปลกพชหลกตามไดไวขน

5. ปยอนทรยชวภาพอดเมด / ปยอนทรยคณภาพสง เปนการน าสงทดทมในปยคอก ปยหมก

ปยอนทรยน า เชอจลนทรยทมประโยชน มาปรงแตงรวมกบสารปรบปรงดน / สารเสรมประสทธภาพ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

31

การใชปยเคม จากนนจงน ามาอดเมดหรอปนเมด เพอความสะดวกในการหวานแลวน าไปผสม/

คลกเคลา หรอใชรวมกบปยเคม (เปนการประยกตใชสวนทดของปยอนทรยรวมกบปยเคมใหใชไดใน

พนทกวางขวาง)ท าใหลดปรมาณและตนทนจากการใชปยเคม

6. ปยทไดจากการไถกลบตอซง/ฟางขาว (ปยหมก) คอปยทไดจากการไถกลบเศษพชหรอตอซง

หลงเกบเกยวผลผลตพชแลว กอนไถกลบควรใชปยอนทรยน าผสมน าฉดพนราดลงบนเศษพชหยดหรอ

ปลอยใหไหลไปกบน าทปลอยเขานาอตรา 3-5ลตร/ไร เปนการเพมจลนทรยทมประโยชนเพอหมกตอ

ซง ฟางขาวหมกทงไว 10-15 วน (ดนและตอซงฟางขาวตองมความชนหรอแฉะ เพอจลนทรยขยายตว

เพมปรมาณชวยยอยสลายเศษพชใหเปอยยย ไถพรวนงาย ลดปญหาแกสพษทจะเปนอนตรายตอการ

เจรญเตบโตของพช)ชวยปรบสภาพทางเคม กายภาพและชวภาพของดน ชวยฟนฟดนพชดดใชปยไดม

ประสทธภาพมากขน

ผลตภณฑจลนทรย

ปจจบนมผลตภณฑเทคโนโลยชวภาพ ซงประกอบดวย ผลตภณฑจลนทรยทมการเผยแพร

และสงเสรมทงหมด 9 ผลตภณฑ นอกจากนยงมการพฒนาสตรปยอนทรยทมปรมาณธาตอาหารท

ส ง ข น เ ร ย ก ว า ป ย อ น ท ร ย ค ณ ภ า พ ส ง ส า ห ร บ ผ ล ต ภ ณ ฑ จ ล น ท ร ย ท ม

การสงเสรมเผยแพร แบงไดเปน 3 กลม ตามวตถประสงคของการน าไปใชประโยชน และจลนทรยอก

หนงกลมเปนจลนทรยทเปนประโยชนในดนทมปญหาอยระหวางการศกษาเพอพฒนาเปนผลตภณฑ

ตอไป

กลมท 1 จลนทรยปรบปรงบ ารงดนเพมธาตอาหารและฮอรโมนพช ไดแก

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

32

ภาพท 2.13 สารเรงซปเปอร พด.1

ทมา [กรมพฒนาทดน]

สารเรงซปเปอร พด.1 เปนกลมจลนทรยทมประสทธภาพสงในการยอยสลายวสดเหลอใชจาก

การเกษตร และอตสาหกรรมแปรรป ผลผลตทางการเกษตรเพอผลตปยหมกในเวลารวดเรวและม

คณภาพสงขน ประกอบดวยเชอราและแอคตโนมยซสทยอยสารประกอบเซลลโลสและแบคทเรยท

ยอยไขมน

ภาพท 2.14 สารเรงซปเปอร พด.2

ทมา [กรมพฒนาทดน]

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

33

สารเรงซปเปอร พด.2 เปนเชอจลนทรยทมคณสมบตในการยอยสลายวสดการเกษตรในลกษณะสด

อวบน า หรอมความชนสง เพอผลตปยอนทรยน า โดยด าเนนกจกรรมทงในสภาพทไมมอากาศและม

อากาศ ประกอบดวยจลนทรย5 สายพนธ

ภาพท 2.15 สารเรงซปเปอร พด.9

ทมา [กรมพฒนาทดน]

สารเรง พด.9 เปนกลมจลนทรยเพมความเปนประโยชนของฟอสฟอรสในดนเปรยวนอยซงเปนดน

กรดก ามะถน ทมความรนแรงของกรดนอย (pH ไมต ากวา 5)

ภาพท 2.16 สารเรงซปเปอร พด.11

ทมา [กรมพฒนาทดน]

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

34

จลนทรยส าหรบพชปรบปรงบ ารงดน พด.11 เปนผลตภณฑจลนทรยทมประสทธภาพในการตรง

ไนโตรเจนจากบรรยากาศ เพอเพมมวลชวภาพใหแกพชปรบปรงบ ารงดน โดยแบงออกเปน จลนทรย

พด.11 ส าหรบโสนอฟรกน และจลนทรย พด.11 ส าหรบปอเทอง

ภาพท 2.17 สารเรงซปเปอร พด.12

ทมา [กรมพฒนาทดน]

ปยชวภาพ พด.12 เปนกลมจลนทรยทสามารถสรางธาตอาหาร หรอชวยใหธาตอาหารเปนประโยชน

กบพชเพอเพมความอดมสมบรณใหกบดน และสรางฮอรโมนสงเสรมการเจรญเตบโตของพช

ประกอบดวยจลนทรย4 สายพนธ

ภาพท 2.18 สารเรงซปเปอร พด.3

ทมา [กรมพฒนาทดน]

สารเรงซปเปอร พด.3 เปนกลมจลนทรยทมคณสมบตควบคมเชอสาเหตโรคพชในดน โดยม

ความสามารถปองกนหรอยบยงการเจรญของเชอโรคพชทท าใหเกดอาการรากหรอโคนเนา และแปร

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

35

สภาพแรธาตในดนบางชนดใหเปนประโยชนตอพช ไดแก เชอไตรโคเดอรมา (Trichoderma sp.)

และ บาซลลส (Bacillus sp.)

ภาพท 2.19 สารเรงซปเปอร พด.7

ทมา [กรมพฒนาทดน]

สารเรง พด.7 เปนเชอจลนทรยทมคณสมบตในการเพมประสทธภาพการหมกและยอยสลายพช

สมนไพรชนดตาง ๆ ในสภาพทไมมออกซเจน เพอผลตสารปองกนแมลงศตรพช

กลมท 3 จลนทรยรกษาสงแวดลอม ไดแก

ภาพท 2.20 สารเรงซปเปอร พด.6

ทมา [กรมพฒนาทดน]

สารเรง พด.6 เปนเชอจลนทรยทมคณสมบตในการเพมประสทธภาพการหมกเศษอาหาร ในสภาพท

ไมมออกซเจนเพอผลตสารส าหรบท าความสะอาดคอกสตว บ าบดน าเสย และลดกลนเหมนตามทอ

ระบายน า

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

36

การท าแหงเปนวธการถนอมอาหารทมนษยคนเคยมาตงแตโบราณ เชน การตากเมลดพนธพชส าหรบ

ฤดกาลหนา ตากเนอสตวผก ผลไมและธญชาตทเหลอกนไวเปนอาหารเชน เนอเคม กลวยตาก

ขาวเปลอก เปนตน (วว., 2554) dehydration คอ การท าแหง หรอการดงน าออก อาจเรยกวา

drying การท าแหงเปนวธการถนอมอาหาร (food preservation) ทนยมใชมานาน โดยลดความชน

(moisture content) ของอาหารดวยการระเหยน า ดวยการอบแหง (dehydration) การทอด

(frying) หรอการระเหดนาสวนใหญในอาหารออก (พมพเพญ และนธยา, 2550)

ในการท าแหงจะตองมการใหพลงงานกบอาหารท าใหน าในอาหาร เปลยนสถานะเปนไอแลว

เคลอนยาย ออกจากอาหาร แสงอาทตย เปนพลงงานความรอนจากธรรมชาตและกระแสลมทพดผาน

อาหารท าใหเกด การเคลอนยายของไอน า เนองจากพลงงานความรอนจากแสงอาทตยใหอณหภมไม

สงมากนกและ กระแสลมธรรมชาตกไมสงพอท าใหการตากแหงใชเวลานานดงนนจงมการพฒนา

เครองอบทมการใหพลงงานความรอนในปรมาณทควบคมได และมอปกรณในการเคลอนยายไอน า

ออกจากผวอาหาร การถายเทความรอนและมวลสารเกดไดเรวอาหารจงแหงไดเรวขนการถายเทความ

รอนและ มวลสารระหวางการอบแหงท าไดหลายวธ อนไดแก การถายเทความรอนแบบการพาความ

รอนการถายเทความรอนแบบการน าความรอนการแผรงสรวมกบการดดอากาศไอน าการท าแหงแบบ

แชเยอกแขง (freeze drying หรอ lyophilization) (วว., 2554)

ปรมาณความชนสมดลย (Equilibrium Moisture)

ปรมาณความชนสมดลยคอปรมาณความชนทมอยในตวอยางทความดนไอสมดลยกบสงแวดลอม

ส าหรบในกระบวนการท าแหง ปรมาณความชนสมดลยของผลตภณฑคอ คาความชนสมดลยสดทาย

ของผลตภณฑเมอสนสดกระบวนการท าแหง ซงคาปรมาณสมดลยขนกบโครงสรางของอาหารและ

ลกษณะของน าหนกทเกาะกบโครงสรางของผลตภณฑ (อรณ, 2545, น. 14)

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

37

ปจจยทมผลตอการท าแหง

การท าแหงอาหารคอการเคลอนยายน าออกจากอาหาร ดงปจจยตางๆ ทมผลตอการเคลอนยายน าจง

มผลตออตราเรวการท าแหง (สคนธชน, 2539, น. 20) ดงน

1. ธรรมชาตของอาหาร

อาหารทมลกษณะเนอทโปรงมการเคลอนทของน าภายในอาหารแบบผานชองแคบเรวกวาการแพรใน

อาหารทมลกษณะเนอแนน ดงนนอาหารกลมแรกจงแหงเรวกวากลมหลง อาหารทมน า ตาลสงจะ

เหนยวเหนอะหนะ ซงเปนปจจยทกดขวางการเคลอนทของน าท าใหการท าแหงชา อาหารทมการลวก

นวดคลง ท าใหเซลลแตกจะแหงไดเรวขน (อรณ, 2545, น. 20)

2. ขนาดและรปราง

ขนาดและรปรางมผลตอพนทผวตอน าหนก เชน อาหารทมรปรางเหมอนกน ถามขนาดเลกจะมพนท

ผวตอน าหนกมากกวาขนาดใหญจงแหงไดเรวกวา ทงนตองค านงถงพนทผวทสมผสกบอากาศทจะเกด

การเคลอนยายไอน าออกไปดวย ถาชนเลกมากทบถมกน การระเหดเกดไดเฉพาะทผวสมผสกบอากาศ

จงเกดไดชาทงๆทพนทผวตอหนวยน าหนกมมาก (สคนธชน, 2539, น. 21)

3. ต าแหนงของอาหารในเครองอบแหง

น าในอาหารทสมผสกบลมรอนไดดกวาหรอสมผสกบความรอนทมความชนต ายอมระเหยไดดกวา

4. ปรมาณอาหารตอถาด

ถาปรมาณอาหารตอถาดมากเกนไป อาหารสวนลางไมไดสมผสกบอากาศรอนหรอไดรบความรอนจาก

ถาดแลว แตไอนาไมสามารถแพรกระจายผานชนอาหารตอนบนออกมาไดจงแหงชา

5. ความสามารถในการรบไอน าของอากาศรอน

อากาศรอนทมไอน าอยมากแลวจะไดรบไอน าไดนอยกวาอากาศรอนทมไอน าอยนอย

6. อณหภมของอากาศรอน

ถาอากาศมความชนคงท การเพมอณหภมของอากาศรอนเปนการเพมความสามารถในการรบไอน า

และอณหภมทสงขนท าใหการแพรกระจายของน าในอาหารดขนดวย

7. ความเรวของอากาศรอน

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

38

อากาศรอนท าหนาทในการเคลอนยายไอน าออกไปไดดวย ดงนนเมอความเรวอากาศรอนเพมขนการ

เคลอนยายไอน ากจะเกดขนไดด การเคลอนยายไอน าเกดขนเตมททความเรวลม 244 เมตร/นาท

นอกจากนนความเรวของอากาศรอนยงท าใหเกดกระแสปนปวนของอากาศในเครองอบแหงอากาศจง

สมผสอาหารไดดขน (อรณ, 2545, น. 21)

วธการท าแหงและเครองท าแหง (drier)

1.cabinet drier / ตอบแหง

Cabinet drier (dryer) เปนอปกรณแปรรปอาหาร (food processing equipment) หมายถง

เครองท าแหง (drier) ทใชเพอการท าแหง (dehydration) อาหาร ทมลกษณะเปนต (cabinet)

ท างานเปนกะ (batch) เหมาะสาหรบโรงงานขนาดเลก ทไมตองการก าลงการผลตสงมาก ไดแก การ

อบแหงผก ผลไมเนอสตว สตวน า สมนไพร เครองเทศ เชน กงแหง กระชายด าแหง (พมพเพญ และ

นธยา, 2550)

สวนประกอบของ cabinet drier

Cabinet drier มลกษณะเปนต ซงมชองเขาของอากาศ (fresh air intake, B) ถกดดเขาไปในตอบ

ผานคอยดรอน (heater coil, C) โดยใชพดลม (fan, D) กอนลมรอนแหงจะถกเปาเขาไปในหอง

อบแหง อาจผานตะแกรงกรอง (screen, F) เพอท าใหอากาศสะอาด ลมรอนแหงจะระเหยเอาน าจาก

อาหารเปนการถายเทความรอนแบบการพาความรอน ระหวางการอบ ลมรอนชนทผานอาหารจะถก

ปลอยออก(exhaust, H)

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

39

รปท 2.21: แสดงสวนประกอบของเครองท าแหงแบบ tray drier

ทมา http://www.fao.org/docrep/V5030E/V5030E0c.htm

2.osmotic dehydration / การทาแหงดวยวธออสโมซส

การท าแหงดวยวธออสโมซส (osmotic dehydration) เปนวธการท าแหง (dehydration) โดยการ

แชในสารละลาย เชน น าตาล เกลอ เพอใหเกดการออสโมซส (osmosis) โดยน าภายในเซลลอาหาร

จะแพรออกสสารละลายภายนอก ผานเยอหมเซลล (cell membrane) ทมคณสมบตเปน semi

permeable membrane หลกการนใชในการดงน าออกจากวตถดบเชน ผก ผลไม กอนน าไปท าแหง

ดวยวธปกต (พมพเพญ และนธยา, 2550)

เทคโนโลยพนฐานในการอบแหงผก ผลไม

การอบแหงแปรรปผก ผลไมในปจจบน มอยดวยกน 3 เทคโนโลยพนฐาน คอ เครองอบผลไมแหง

ทวไป ทใชลมรอนเปาโดยตรง ซงมใชมานานแลวและยงคงใชกนอย เครองอบผลไมแหงระบบ

สญญากาศ (Vacuum dried) คอ อบแหงภายใตสญญากาศ ซงเปนตวทผมพฒนาขนมา และ

เครองอบผลไมแหงเยอกแขงสญญากาศ (Vacuum Freeze dried) โดยน าผลตภณฑไปแชแขงกอน

เสรจแลวเอาไปใสในสญญากาศเชนกน แตท าใหน าแขงระเหดกลายเปนไอน า (จาตพงศ, 2556)

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

40

ขอดของการอบแหงผก ผลไม

1.เปนวธทไมสงผลกระทบตอสารอาหารทใหพลงงานแกรางกาย และเกลอแรทมอยในผลไม

ไมทาใหเกดการสญเสยวตามน มากกวาวธการแปรรปแบบอน และสามารถเสรมวตามนเขาไปในผลต

ไดงาย

2.มอายการเกบรกษายาวนานและตลอดไปหากเกบไวในสภาวะทเหมาะสม โดยม

ประสทธภาพในการยบยงการท างานของแบคทเรย เอนไซมและเชอราในระดบสง

3.ชวยลดตนทนในการขนสงและเกบรกษา เนองจากไมตองเสยคาใชจาย ในดานพลงงานใน

การแชเยนทงในชวงขนสงและเกบรกษา อกทงมน าหนกเบา ซงมน าหนกเฉลยเพยง 1/7 – 1/9 ของ

ผลไมสด ผลไมกระปอง หรอผลไมแชเยอกแขง ท าใหสามารถลดตนทนในการขนสงไดประมาณรอย

ละ 90

4.มผลตภณฑจ าหนายตลอดป และสม าเสมอไมขนอยกบฤดกาล

5.กระบวนการผลตสะดวก ยดหยน และคมทน เนองจากสามารถก าหนดขนาดและรปรางได

ตามความตองการ

6.สามารถเลอกใชภาชนะบรรจทมราคาถกได แตจ าเปนตองมการดดออกซเจนและความชน

ออกไป

7.เปนผลตภณฑทบรโภคไดงาย เชนเดยวกบผลตภณฑขนมขบเคยว (วว., 2554)

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

บทท 3 การด าเนนงาน

ในบทนจะกลาวถงขนตอนการด าเนนโครงการทงหมดตงแตเรมการท างานโดยเรมจาก

การศกษาขอมลอยางละเอยดเพอออกแบบการสรางหองอบและตากปยอนทรยพลงงานแสงอาทตย

จากแผนโพลคารบอนเนตและแผนโลหะ จากวธการด าเนนงาน จะตองท าเปนขนตอนเพอใหได

หองอบและตากปยอนทรยพลงงานแสงอาทตยจากแผนโพลคารบอนเนตและแผนโลหะทสมบรณ

และสามารถพรอมใชงานไดจรง เพราะฉะนนการออกแบบเพอทจะน าไปใชในการด าเนนงานจงเปน

หวใจหลกของบทน

ท าการศกษาขอมลและความเปนไปไดของโครงการนเมอตกลงและศกษาขอมลจงไดจดท า

เอกสารบทท1 บทท2 ทเกยวของโครงการน แลวตรวจสอบเนอหาและการแกไขปรบปรงจากนน

ประชมวางแผนการด าเนนงาน

3.1กกการวางแผนงาน

3.1.1 ศกษาและวเคราะหขอมล

3.1.2 วางแผนการท างานและศกษาแบบงาน

3.1.3 ออกแบบโครงสรางผลตภณฑ

3.1.4 เตรยมวสดอปกรณและจดท ารปเลมวจย

3.1.5 ด าเนนการท าสรางหองอบปย

3.1.6 ด าเนนการทดสอบ

3.1.7 ประเมนผล

ผด าเนนโครงการไดท าการศกษาขอมลในการจดท าโครงการและไดก าหนดแผนการด าเนนกจกรรมใน

การจดท าโครงการแสดงในแผนภมท 3.1

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

47

แผนภมท 3.1 แสดงการวางแผนงาน ตารางท 3.1กกการวางแผนงาน

ขนตอนการด าเนนงาน

ระยะเวลาด าเนนการ (เดอน)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1. ศกษาและวเคราะหขอมล

2.วางแผนการท างานและศกษาแบบงาน

3. ออกแบบโครงสรางผลตภณฑ

ศกษาและวเคราะหขอมล

วางแผนการท างานและศกษาแบบงาน

เตรยมวสดอปกรณและจดท ารปเลมวจย

ด าเนนการท าสรางหองอบปย

ประเมนผล

ด าเนนการทดสอบ

สนสดโครงการ

ออกแบบโครงสรางผลตภณฑ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

48

5. เตรยมวสดอปกรณและจดท ารปเลมวจย

6. ด าเนนการท าสรางหองอบปย

7. ประเมนผล

หมายเหต แผนการด าเนนงาน

3.2กกการเตรยมการ

กกกกกก3.2.1กกเครองมอส าหรบการสรางหองอบและตากปยอนทรยพลงงานแสงอาทตยจากแผน

โพลคารบอนเนตและแผนโลหะ

1. เครองเชอมไฟฟา

ภาพท 3.1 เครองเชอมไฟฟา ทมา [brushcutter.tarad.com] วนท 23 เมษายน พ.ศ.2558

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

49

2. แทนตดไฟเบอร 14 นว

ภาพท 3.2 แทนตดไฟเบอร 14 นว

ทมา [www.europa.co.th] วนท 23 เมษายน พ.ศ.2558

3. เครองเจยรไฟฟา 4 นว

ภาพท 3.3 เครองเจยรไฟฟา 4 นว

ทมา [brushcutter.tarad.com] วนท 23 เมษายน พ.ศ.2558

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

50

4. ตลบเมตร

ภาพท 3.4 ตลบเมตร

ทมา [www.boomtools.net] วนท 23 เมษายน พ.ศ.2558

5. เครองมอวดระดบน า 3 ทาง

ภาพท 3.5 เครองมอวดระดบน า 3 ทาง

ทมา [store.officemate.co.th] วนท 23 เมษายน พ.ศ.2558

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

51

6. ฉากตาย (ฉากเหลก)

ภาพท 3.5 เครองมอวดระดบน า 3 ทาง

ทมา [www.thaicarpenter.com] วนท 23 เมษายน พ.ศ.2558

3.2.2กกการเตรยมวสดในการสรางหองอบและตากปยอนทรยพลงงานแสงอาทตยจากแผน

โพลคารบอนเนตและแผนโลหะ เปนขนตอนการกเตรยมวสดโดยพจารณาเลอกใชวสดทมคณสมบต

และมประสทธภาพใหเหมาะสมกบชนสวนตางๆ ของหองอบและตากปยอนทรยพลงงาแสงอาทตย

จากแผนโพลคารบอนเนตและแผนโลหะ ใหมความคงทน แขงแรง และใชงานไดจรง

3.2.3กกพจารณาเลอกใชวสดสรางหองอบและตากปยอนทรยพลงงานแสงอาทตยจากแผน

โพลคารบอนเนตและแผนโลหะ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

52

ตารางท 3.3กกการเลอกใชแผนโพลคารบอเนต

แผนโพลคารบอเนต คณสมบต

1.ทนตอแรงกระแทกและการแตกหก ซงหากเปรยบเทยบแลวจะมความแขงแรงมากกวา 80-200เทาหรอมากกวาอครลคถง15เทา 2.มความโปรงใสดเยยมแสงสามารถผานได 25 – 88% ขนอยกบความหนาและสของแผนโพลคารบอเนต 3.มความยดหยนสามารถดดโคงไดสงถง 175 เทาของความหนาของวสด 4.มน าหนกเบาเพยง 1/12 เทาของกระจกทมความหนาเทากน

ตารางท 3.4กกการเลอกใชเหลกตวซ

เหลกตวซ คณสมบต

เหลกตวCนยมใชในการท าแปหลงคา โครงสรางทอยอาศยหรอโครงสรางอนๆลกษณะตวซออกแบบมาเฉพาะใหรบน าหนกไดทากกวาเหลกตวซทวไป ผนวกกบความหนาของเหลกทมากกวาท าใหมความคงทนแขงแรงทเหนอกวา สามารถสงผลตตามความยาวไดตวCของเรามมาตรฐาน แขงแรงทนทานมากกวาเหลกตวcทวไป ประหยดเวลาและคาใชจายขอววสดและการตดตง

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

53

ตารางท 3.5กกการเลอกใชลกหมนระบายอากาศ (Ventilator)

ลกหมนระบายอากาศ (Ventilator) คณสมบต

1.ไมเสยคาใชจายบ ารงรกษาและหมนไดอยางอสระเนองจากระบบหลอลน 2.งายตอการตดตงทมฐานเหมาะสมกระเบอง,โลหะและหลงคาไฟเบอร 3.ขจดความชนและความรอนในอากาศไดด 4.มการระบายความชนออกตลอด 24 ชวโมง 5.ประหยดพลงงานไฟฟาใชเพยงแคพลงงานลมจากธรรมชาต 6.ท าจากวสดทมน าหนกเบาท าใหงายตอการตดตง

3.3กก ออกแบบการทดลอง

จากการศกษาและสรางหองอบและตากปยอนทรยพลงงานแสงอาทตยจากแผนโพลคารบอน

เนตและแผนโลหะแบบเกาพบวา ทางกลมผจดท าโครงการจงไดมองเหนถงความตองการใชปยของ

กลมเกษตรกรชาวสวนยางพารา บานดงตาล ต.คลองขอย อ.ปากเกรด จ.นนทบร ทตองการใชปย

จ านวนมากในการบ ารงตนยางพารา ปยทน ามาใชมอตราสวนผสมของมลนกกระทากบสารเรงการ

เจรญเตบโต (พด.1)น ามาผสมเขาดวยกนหมกทงไว 14-30 วนและน าไปตากแหงแตชาวบานมพนทใน

การตากปยนอยและใชระยะเวลาในการตากนานจงไดมการรเรมการท าหองอบและตากปยอนทรย

ดวยพลงงานแสงอาทตยจากแผนโพลคารโบเนตและแผนโลหะขนมาโดยอาศยประโยชนจากพลงงาน

แสงอาทตยผานโพลคารโบเนตเขามาในหองอบและเกดการสะทอนกบแผนโลหะทอยดานลางท าให

เกดความรอนมากขนและมการน าความรอนออกโยอปกรณลกหมน(Ventilator)และมการพา

ความชนออกไปดวย โดยมการตากปยเปนแบบชนวางจ านวน 2 ชนเพอประหยดพนทในการตากได

กกกกกก3.3.1กกท าการทดลองหองอบและตากปยอนทรยพลงงานแสงอาทตยจากแผนโพลคารบอน

เนตและแผนโลหะ วนละ 1 ครง จ านวน 5 วน รวมจ านวน 5 ครง ในการทดลองแตละครงตากปย

อนทรยไดจ านวน 10 กโลกรม

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

54

1) ความชนมาตรฐานเปยก

สตร Mw =

2) ความชนมาตรฐานแหง

สตร Md =

เมอ

Mw คอ ความชนมาตรฐานเปยก, เศษสวน

Md คอ ความชนมาตรฐานแหง, เศษสวน

w คอ น าหกของวสด , kg

d คอ น าหนกแหงของวสด, kg

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

บทท 4

ผลการทดลองและสรปผล

4.1 ผลการทดลอง

จากการเกบขอมลการหาประสทธภาพของสงประดษฐในการน าไปใชงานจรง ผวจยไดเกบขอมล

ชวงเวลาทอณหภมต าสดและอณหภมสงสดของตอบพลงงานแสงอาทตย ทงยงหาประสทธภาพในการท าให

ผลตภณฑปยแหงเพอใชในกระบวนการปนเมดตอไป การทดลองจดการหาความชนทเปลยนไปของการผสมปย

ในชดท 1 สตรท 1 ของเกษตรกร ซงไดผลดงน

วนท เปรยบเทยบ อณหภมต าสด ºC อณหภมสงสด ºC เปอรเซนต

ความชนทลดลง ชวงเวลา อณหภม ชวงเวลา อณหภม

1 ก.ค.58 ภายในตอบ 9.00 น. 38 15.00 น. 68 30%

แดด 9.00 น. 32 15.00 น. 34 14%

2 ก.ค.58 ภายในตอบ 9.00 น. 37 15.00 น. 64 28%

แดด 9.00 น. 31 15.00 น. 34 13%

3 ก.ค.58 ภายในตอบ 9.00 น. 36 15.00 น. 66 27%

แดด 9.00 น. 30 15.00 น. 35 14%

4 ก.ค.58 ภายในตอบ 9.00 น. 38 15.00 น. 67 29%

แดด 9.00 น. 31 15.00 น. 35 15%

5 ก.ค.58 ภายในตอบ 9.00 น. 37 15.00 น. 68 29%

แดด 9.00 น. 30 15.00 น. 35 12%

คาเฉลยในตอบ 9.00 น. 37.2 15.00 น. 66.25

คาเฉลยของการตากแดด 9.00 น. 30.8 15.00 น. 34.6

จากการเกบขอมลการหาประสทธภาพของสงประดษฐในการน าไปใชงานจรง ผวจยไดเกบขอมลชวงเวลาท

อณหภมต าสดและอณหภมสงสดของตอบพลงงานแสงอาทตย ทงยงหาประสทธภาพในการท าใหผลตภณฑปย

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

57

แหงเพอใชในกระบวนการปนเมดตอไป การทดลองจดการหาความชนทเปลยนไปของการผสมปยในชดท 2

สตรท 2 ของเกษตรกร ซงไดผลดงน

วนท เปรยบเทยบ อณหภมต าสด ºC อณหภมสงสด ºC เปอรเซนต

ความชนทลดลง ชวงเวลา อณหภม ชวงเวลา อณหภม

6 ก.ค.58 ภายในตอบ 9.00 น. 36 15.00 น. 67 31%

แดด 9.00 น. 30 15.00 น. 36 14%

7 ก.ค.58 ภายในตอบ 9.00 น. 37 15.00 น. 68 34%

แดด 9.00 น. 31 15.00 น. 34 13%

8 ก.ค.58 ภายในตอบ 9.00 น. 38 15.00 น. 68 32%

แดด 9.00 น. 31 15.00 น. 36 14%

9 ก.ค.58 ภายในตอบ 9.00 น. 38 15.00 น. 68 33%

แดด 9.00 น. 32 15.00 น. 38 12%

10 ก.ค.58 ภายในตอบ 9.00 น. 39 15.00 น. 67 32%

แดด 9.00 น. 31 15.00 น. 34 12%

คาเฉลยในตอบ 9.00 น. 37.6 15.00 น. 67.6

คาเฉลยของการตากแดด 9.00 น. 31.0 15.00 น. 35.6

จากการเกบขอมลการหาประสทธภาพของสงประดษฐในการน าไปใชงานจรง ผวจยไดเกบขอมลชวงเวลาท

อณหภมต าสดและอณหภมสงสดของตอบพลงงานแสงอาทตย ทงยงหาประสทธภาพในการท าใหผลตภณฑปย

แหงเพอใชในกระบวนการปนเมดตอไป การทดลองจดการหาความชนทเปลยนไปของการผสมปยในชดท 3

สตรท 3 ของเกษตรกร ซงไดผลดงน

วนท เปรยบเทยบ อณหภมต าสด ºC อณหภมสงสด ºC เปอรเซนต

ความชนทลดลง ชวงเวลา อณหภม ชวงเวลา อณหภม

11 ก.ค.58 ภายในตอบ 9.00 น. 36 15.00 น. 69 32%

แดด 9.00 น. 32 15.00 น. 36 14%

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

58

12 ก.ค.58 ภายในตอบ 9.00 น. 37 15.00 น. 68 34%

แดด 9.00 น. 31 15.00 น. 34 16%

13 ก.ค.58 ภายในตอบ 9.00 น. 34 15.00 น. 69 32%

แดด 9.00 น. 30 15.00 น. 35 15%

14 ก.ค.58 ภายในตอบ 9.00 น. 38 15.00 น. 68 32%

แดด 9.00 น. 31 15.00 น. 35 13%

15 ก.ค.58 ภายในตอบ 9.00 น. 37 15.00 น. 68 33%

แดด 9.00 น. 31 15.00 น. 36 14%

คาเฉลยในตอบ 9.00 น. 36.4 15.00 น. 68.4

คาเฉลยของการตากแดด 9.00 น. 31.0 15.00 น. 35.2

4.2 สรปผลการทดลอง

-ผลของการทดลองพบวาอณหภมในตอบพลงงานแสงอาทตย จะใหความรอนมากกวาอณหภม

ภายนอกกลางแสงแดดในเวลา 9.00 น. ประมาณ 5 องศา สวนในเวลา 15.00 น.อณหภมภายในตอบพลงงาน

แสงอาทตยจะใหความรอนสงกวาอณหภมภายนอกกลางแสงแดด ประมาณ 30 องศาเซนเซยส

-ผลการทดลองพบวาเราน าปยทผสมแลวน าหนก 50 กโลกรม อบในตอบพลงงานแสงอาทตย ใชเวลา

ในการอบ 5 วน ตอหนงสตรปย โดยเมอเปรยบเทยบกบปยทตากแดดแบบธรรมดานน พบวาระยะเวลา 5 วน

ปยในหองอบจะมคาความชนทลดลงมากกวาการตากแดดธรรมดาประมาณ 200%

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

บทท 5

สรปผลการทดลองและขอเสนอแนะ

5.1 สรปผลการทดลอง

จากผลการทดลองอบแหงกลวยดวยตอบพลงงานแสงอาทตย ผลวเคราะหขอมลดานประสทธภาพการ

อบแหงปยทน าหนกเรมตน 50 กโลกรม จากการทดลองใชตอบพลงงานแสงอาทตย เปรยบเทยบการตากแหง

ดวยแดดธรรมดา ทน าหนกผลตภณฑและในวนเวลาเดยวกนสามารถเปรยบเทยบไดวา การทดลองใชตอบ

พลงงานแสงอาทตย จะมประสทธภาพดกวาการตากแหงดวยแดดธรรมดาดงน

1. อณหภมในตอบพลงงานแสงอาทตย ตาสดและสงสดอยท 34.6 และ 68.4 องศาเซลเซยส ตามลาดบ

ซงทาใหน าหนกหรอความช นของปยลดลงตามระยะเวลาในการอบแหง

2. น าหนกหรอความช นในผลตภณฑจากการอบปยจะเหลอนอยกวาการตากแหงธรรมดา โดยสามารถยน

ระยะเวลาของการตากได

3. สามารถกนแมลงและน าฝนไดด

5.1 ขอเสนอแนะ

1. ควรปรบปรงตวตอบพลงงานแสงอาทตยใหมขนาดใหญ และกวางข นอกเพอจะไดใชประโยชนได

สงสด

2. ควรเลอกใชวสดทมน าหนกเบา ไมเปนสนม สามารถเคลอนยายไดงาย จะมประโยชนในแงของการ

ใชพ นทไดอยางหลากหลาย

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

61

บรรณานกรม

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและการอนรกษพลงงาน. (ออนไลน) แหลงทมา http://itc.cric.ac.th/ skill web/team8 /index2.html, 2552.

กระทรวงพลงงาน. (ออนไลน) แหลงทมา http://dnfe5.nfe.go.th/ilp/sunshine/SUN1.html,2554.กองสงเสรมวศวกรรมเกษตร. (ออนไลน) แหลงทมา http://www.aepd.doae.go.th/?p=33,2552.

พสษฏ มณโชต และคณะ. เรองการพฒนาและเผยแพรเทคโนโลยเครองอบแหงพลงงานอาทตย รวมกบพลงงานความรอนจากชวมวลเพอการแปรรปผลตผลทางการเกษตร. สานกงาน คณะกรรมการอดมศกษา. มหาวทยาลยนเรศวร,2552.

ทนงศกด วฒนา. เรองตอบกระเทยมพลงงานแสงอาทตยรวมกบกาซชวมวล. ไทยแลนดอนดสตร ดอทคอม ,2554.

ทรพยากรธรรมชาตแลวสงแวดลอม. (ออนไลน) แหลงทมา http://blog.eduzones.com/tenny/3455, 2551.

ปรดเปรม ทศนกล, ยางแผนอบแหง. หนงสอพมพกสกรไทย ปท 82 ฉบบท 1 มกราคม-กมภาพนธ 2552

สขฤด นาถกรณกล. เรองเครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยรวมกบแกสชวภาพ. สานกงาน คณะกรรมการวจยแหงชาต, 2547.

สานกงานพฒนาพลงงานแสงอาทตย.คมอเครองอบแหงพลงงานแสงอาทตย. กรมพฒนาพลงงาน ทดแทน และอนรกษพลงงานกระทรวงพลงงาน รวมกบภาคฟสกส คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยศลปกร,2554.

สานกงานคณะกรรมการนโยบายพลงงานแหงชาต. (ออนไลน) แหลงทมาhttp://www.eppo.go.th/ วารสารนโยบายพลงงาน ฉบบท 43, 2542.

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

ภาคผนวก

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

รปการเตรยมโครงสรางของหองอบปยพลงงานแสงอาทตย

รปแผนโพลคารบอเนตส าหรบท าผนงของหองอบ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

รปสวนประกอบบนของหองอบ

รปหองอบพลงงานแสงอาทตยประกอบดวยโพลเมอรและแผนโลหะ

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

รปรถเขนสองขนส าหรบตากปยในหองอบ

รปการผสมปยตามสตร

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

รปหวเชอผสมปย

รปหนาฟารมขายมลนกกระทาส าหรบท าปยยางพารา

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

รปการรบรองฟารมเลยงส าหรบใชมลผลตเปนปย

รปการหมกปย

สวพ.

มทร.ส

วรรณภ

ม

รปการจดการชงน าหนกมลนกกระทา 1

รปการจดการชงมลนกกระทา 2