Breederivier

Year 17 • 29 Januarie 2013 | Tel. 023 626 5212

Road could lead to local richesDALEEN FOUCHÉ

Tourism in theLangeberg is expected to re-ceive an extra boost this year with thetransformation of the Klaasvoogds dirtroad into a tarred road.

According to local tourism and agriculturebusinesses in Klaasvoogds, this transforma-tionwillhaveaverypositive influenceonbusi-ness and the quality of life in the area.The project, valued at over R25 million, is

set to start at the end of February and will seethe 8,45 kmKlaasvoogdsEast,West andSchoolroads tarred. Francois van Eck, executive di-rector of infrastructure development at theCapeWinelandsDistrictMunicipality,saidtheprovincial roads authority has already ap-proved the project and the design of the road.

Van Eck, however, said environmental ap-

proval is stillneeded for thesectionsof theroadthat cross the river.Thebuildingof theseareaswill be postponed until environmental appro-val is obtained.Dawid Smit, owner of De Heuwel farm in

Klaasvoogds and committee member of thenewly formed Klaasvoogds Landowners Asso-ciation, said residents of this area have beenasking for the tar road “for decades”.He said that when landowners realised that

the project may become a reality, the associa-tion was formed to communicate with the dis-trict municipality and to organise landownercontributions to the road. The association willnowbe thevehicle for furtherpositivedevelop-ments and change in the area.Landowners will pay a R2 million contribu-

tion to the project, each contribution beingbased on the landowner’s ability and willing-ness. “We have about 12 months to raise the

money.”Smitsaid thedirt roadhasmanynega-tiveconsequences for thecommunityandbusi-nesses, including a negative impact on thehealth of farmworkers and children who liveclose to the road – the dirt kicked up by thetrucks can cause lung problems in children.Furthermore, a tar road will be beneficial to

theprimaryandhighschoolchildrenwhohaveto travelbybus to the localKlaasvoogdsPrima-ry School and high schools in neighbouringtowns.Smit said the current road, which has “se-

veral sharp turns”, will be made safer for thebuses if tarred.According to Smit, dirt on fruit being trans-

portedfortheexportmarketalsohasanegativeimpact on farmers. The road is in a bad condi-tion, “especially after rains”. This often deterstourists fromreaching“highend” tourismdes-tinations in Klaasvoogds.

Lindi Busch, owner of Pat Busch Nature Re-serve in Klaasvoogds, believes that the roadwill have a very positive impact on tourism inKlaasvoogds. “The area already boasts severalaccommodation establishments, restaurants,wineries and a spa.”She said tour buses have been reluctant in

the past to venture off-road. “With a tarredroad, Klaasvoogds West and East will see a lotmorebusinessfrompeoplepassingthroughthearea and travelling on to Route 62.”According to Busch, the existing dirt road

has not been very well maintained in the pastand this “improvement in infrastructure”willbenefit everyone living in the area.Van Eck said the district municipality has

been busy with upgrading rural roads for thepast 15 years to develop rural areas economi-cally, to improve living conditions and to pro-mote tourism.

Die graad 7-leerlinge van WillemBuchholz Primêr het weer, soos in dietwee vorige jare, Bybels van dieNGMoe-dergemeente op Robertson ontvang. El-ke leerling kry vanjaar ’n Bybel op syof haar verjaardag.

Bybels ’nverjaardag­verrassing

Breederivier Gazette General - Algemeen Dinsdag 29 Januarie 20132

Huisgenoot­Skouspel kom Kaap toeDis al jare die grootste Afrikaansemusiekkon-sert in die land, en nou komHuisgenoot-Skou-spel terug Kaap toe.Op 13 Julie kan liefhebbers van Afrikaanse

musiek hulle by die Grand West-casino gaanoorgee aan ’n produksie van die hoogste gehal-te, met van Suid-Afrika se voorste kunste-naars: van Elvis Blue, Emo Adams, HeinzWinckler enKurt Darren tot Nianell enAndri-ette.Hoewel die konsert nog ver in die toekoms

is,wordbelangstellendesaangemoedigomvin-nig kaartjies te koop, aangesien dit uiters ge-wild isenvinnigverkoop.Kaartjieprysewisseltussen R150 en R250.

“Skouspel-Kaapstadhetsyuniekeenergieenkenmerke,” sê Izelle Venter, hoofredakteurvanHuisgenoot. “Hoewel effemeer loslit as diekonsert indienoorde,salditgetrouaanHuisge-noot se waardes ’n hoëgehalte-produksie weeswaar musiek sal seëvier.“Daar is ’n behoefte aan ’n Skouspel-konsert

in Kaapstad, en ons is bly dat Skouspel-Kaap-stad nou weer ’n plek op die Kaapse vermaak-kalender het. Ons gaan hard werk om dit diebesteeennogtemaak,enleserssalnieteleurge-steld wees nie!”Twee vertonings word aangebied, een in die

middag om 12:00 en ’n aandkonsert om 19:00.Kaartjies is beskikbaar by Computicket.

Deel jou nuusDie Breederivier Gazette nooi lesers uit om fo-to’s, prestasies en gemeenskapsnuus met dieGazette te deel vir publikasie.Stuur alle gemeenskapsnuus naDaleen Fou-

ché by gazette@breede.com voor 10:00 op Vry-dae.

A NIGHT OUT: The popular documentary Searchingfor Sugarmanwill be screened on Thursday 31 Januaryat Wahnfried in McGregor. To book a ticket, call072 601 1616.

Romance is in the airFebruaryisthemonthforromanceand, thanksto The Golden Valley Casino, readers can wootheir loved ones at a Valentine’s Day-themedshow on Friday 15 February, featuring Mar-telize Voigt and her band.Martelize is no stranger to the music indus-

try, having sangwithher sister in a duet calledThe Musical Dolls when she was twelve. Theyeven recorded an album together.Her big break came in 2005when she entered

SA Idols and reached the top 12. This achieve-ment gave her confidence a huge boost.She entered the Radio Tygerberg Traxtudio

Gospel Talent Search in 2008 andwalked awayas the winner.She has released her debut solo album, Stil

in Waarheid, which features contemporarypop rock songs. Martelize married Pasella TVpresenter and former Mr South Africa DieterVoigt in 2011 and hermost recent achievementis as the mother of baby girl, Mijean, who wasborn last year.ForherValentine’sDay show,Martelizewill

be singing English and Afrikaans contempo-rary songs, accompanied by her three-pieceband. The show will start at 21:00 at the Win-ners Action Bar at The Golden Valley Casino.Ticketsareavailable fromthecasinocashdeskat R60 each.

Boeke nou ook bymuseum­markDie nuwe jaar is reeds goed op dreef endieeerste teetuinenoggendmarkvandieRobertson-museum vind op Saterdag 2Februarie plaas.Benewens die ontbyt en verversings is

daarook ’nmuseumtafelmet snuisterye,tuisgebak, handwerk en – vir die eerstekeer – ’n boektafel.Die museum het in Desember ’n groot

aantal boeke as donasie ontvang en daaris besluit om ’n boektafel by diemaande-liksemark tevoeg.Daar is ’ngrootversa-meling Afrikaanse romans, kookboeke,Christelike lektuur en vele meer, watteen baie billike pryse te koop aangebiedword.Die teetuin word van 09:00 tot 12:00 by

die anneks van die museum aangebied.Inwoners word genooi om ’n heerlikeontbyt onder die bome te kom geniet,asook verversings en pannekoek.Belangstellendes wat graag hulle

handwerk, tuisgebak of ander items vandie hand wil sit kan Liesbeth Curtis by023 626 6622 bel. Vir enige ander navrae,bel die museum by 023 626 3681.

Celebrate the harvestAlthough Robertson WineValley goes to great lengths toinvite visitors to the area, lo-cals need not miss out on theValley’s fifth Hands-on Har-vest festivalwhichkicksoffonFriday 22 until Sunday 24 Feb-ruary.An array of fun-filled, har-

vest-related events are to beenjoyed, from grape-stompingand informative talks to pic-nics or horseback rides in thevineyards.

As someof thewineries par-ticipating in Hands-on Har-vest arenot ordinarily open tothe public, the focuswill be onhosting a series of intimateevents at individual cellars.Visit www.handsonhar-

vest.com for the programmeand contact details for partici-pating wineries.All bookings are to be made

directly with the participat-ing wineries by no later than20 February.

Participants in the Hands-on Har-vest festival get their feet dirty whilelearning about thewinemaking pro-cess.

) Geniet ’n heerlike stuk melktert mettee of koffie op die laaste Vrydag vanelke maand om 10:00 by die Joubert-huis,Montagu.Groepeiswelkom,maarslegs met ’n bespreking minstens ’nweek voor die tyd. Bespreek nou by023 614 1774.) Die Robertson-museummark en og-gendtee skop af op Saterdag 2 Februa-rie. Vir enige navrae, bel die museumby 023 626 3681.) The Montagu village market is heldevery Saturdaymorning fromearly un-til 12:30 at Euvrard Park, Bath Street.) The McGregor market takes placeeverySaturday from08:45on thecornerof Voortrekker and Church Streets.)TheSaltandLightnightmarket takesplace on the last Friday of everymonth,at the KWV courtyard, on the corner ofLong andKohler Streets,Montagu. Thenext market will take place on Friday22 February.) The next Robertson farmers’ marketwill be held on Saturday 9 Februarynext tothetourismoffice inReitzStreet.) The Jo Martin Band will performsongsandmusicabout themoonduringthe Wolfkloof Harvest Moon MusicSoireé on 22 February at 19:30. Ticketscost R150 and include a picnic for two.Bookings can be done on 074 339 5008 orat info@wolfkloof.co.za.) TheRobertsonWineValleyHands-onHarvest takes place from Friday 22 toSunday24February.Formore informa-tion and bookings, visit www.handson-harvest.com.Send your details of your events toDaleen Fouché via email atgazette@breede.com.The deadline for all diary items is10:00 on Fridays.

• Ages 3-18 years• International curriculum• Build confidence• Communication skills• Language development• Performance opportunitiesfor the budding actors

UNFUNF !!FUNFUN!!DramaClassesstartingNOW!

023 625 1889 | www.helenogrady.co.za

DevelopingchildrenSTAGEBY STAGE!

0513

JF

MOOI GOOI: Myra Hyman(61) van Montagu sit moeitein om die bonesak deur diegat te gooi, om sodoendemeer punte vir haar span teverwerf by die Worcester-skou wat oor die naweek ge-hou is.FOTO’S: MATTHEW SHELDON

SKOU PRET: ThysSwart (81) vanMontagu is besigom homself te ge-niet terwyl hy bal-hop tydens die Se-nior Burger-spele byKleinplasie in Wor-cester, speel.

Breederivier GazetteNews - NuusDinsdag 29 Januarie 2013 3

Laat oes gee goeie gehalteDALEEN FOUCHÉ

Verskeie wynkeldersindieLangebergwag inspanning vir druiweom ryp te word, en omte begin pars.

Die algemene indrukvan die 2013-wyndruiwe-oes is dat dit kleiner asdie 2012-oes is, maar vanbeterkwaliteit en“ietwatlaat”.Robertson-wynkelder

het verlede week beginpars. “Die oes lyk baie belowend en gesond,”sê Jaques Roux, wynmaker by Robertson-wynkelder.Hy sê die oes is “effens kleiner” in vergely-

kingmet verlede jaar se oes, maar steeds rela-tief groot. “Onshet gedinkvanjaar se oes gaannie so goed wees nie, juis omdat ons verledejaar so ’n goeie oes gehad het.”Roux verduidelik dat die weersomstandig-

hede gelei het tot ’n goeie oes.Jacques Bruwer, wynmaker by Bon Cou-

rage, stem saam dat die oes van “baie goeiekwaliteit” is. Hy sê Bon Courage het reeds be-

gin pars, maar wag nogvir van die druiwe omryp te word. “Ons wasdalk te gretig om te be-gin.”Maar ten spyte vandié

uitdaging is Bruwer po-sitief oor die oes. “Dieoes is minder as verledejaar, maar die kwaliteitis beter.”Hy verduidelik dat die

wingerd minder druiwehoef ryp te maak, dus le-wer die wingerd beterkwaliteit druiwe.

Bonnievale-wynkelder begin eers op 4 Fe-bruarie oes. Eduard Malherbe, wynmaker bydié kelder, meen die oes is twee weke laat,maar beskou die oes, soos ander wynmakers,se kwaliteit as hoog, maar kleiner as die vori-ge oes.Elizma Botha, bestuurder van Robertson

Wynvallei, sê die meeste van die Wynvalleise wynboere wag nog vir druiwe om ryp teword. “Ons almal sit in spanning en wag.”Sy sê die koel omstandighede in Desember

en Januarie het veroorsaak dat die druiwenog nie heeltemal ryp is nie.

Elrico van der Westhuizen van Arabella-wynkel-der bring gister (Maandag) van die eerste drui-we na die kelder om gepars te word.

FOTO: CHRISTINE VAN DEVENTER

DALEEN FOUCHÉ

DieAshton-polisie isWoensdagdeurnasiona-le offisiere van die Suid-Afrikaanse Polisie-diens besoek.Ao. Sylvester Josephs, woordvoerder van

die Ashton-polisie, sê die besoek het plaasge-vind tydens ’n padblokkade in Ashton opWoensdag 23 Januarie.Verskeie boetes is tydens die padblokkade

aan motoriste uitgedeel, maar geen arresta-

sies is gemaak nie.Volgens Josephswas die nasionale offisie-

re ’n“100%tevrede”metdieAshtonsepolisie-beamptes.Die nasionale offisiere, wat met ’n helikop-

ter in Ashton geland het, het verskeie anderpolisiestasies in die omgewing besoek.Tweemense isookverledenaweek inhegte-

nis geneem vir dronkbestuur tydens ’n anderpadblokkade in Ashton.

Volgens Josephs is verskeie verkeersboe-tes tydens dié padblokkade aan bestuurdersuitgereik. Die padblokkade is op Saterdag 19Januarie gehou.

) Konstabel Phumza Plaatjie is die nuwesektor-bevelvoerder vir Zolani.Plaatjie kan gebel word by 070 894 1794.

Some Robertson Wine Valley statistics) Thereareabout48,7millionvines intheRob-ertsonWine Valley – about 16,24% of South Af-rica’s wine vines.

) The Robertson Wine Valley producesabout 204 000 tons of wine grapes per season.

) The RobertsonWine Valley produces 27%of all Chardonnay in South Africa and 55% ofall Muscadel.

) One hectare of land is home to between3 000 and 6 000 vines.

) There are between 35 and 60 clusters of

grapes per vine.) Each bottle of wine contains about 1,5 kg

of grapes.) Onevineproducesbetween24and36glass-

es of wine.) One hectare of land is home to between

3 000 and 6 000 vines and sometimes even upto 10 000.Information from South AfricanWine Indus-

try Information and Systems (Sawis) and theRobertson Wine Valley website.

PADBLOKKADES: Die polisie en verkeersowerhedehet verlede week gesamentlike misdaadverko-mingsoperasies in onder meer Worcester (foto),Ashton, Robertson en Bonnievale gehou. Lede ismet ’n Oryx-helikopter van die weermag vervoer.FOTO’S: HILDERINE SCHRÖDER, WORCESTER STANDARD

Breederivier Gazette General - Algemeen Dinsdag 29 Januarie 20134

NUWE JUFFROU: Montagu Preprimêr het vanjaar vir juffrouAnnemarie Rabie as nuweonderwyser by die skool verwelkom.Saammet haar is Kezia Malgas, Aleathe Pekeur, Arno Datsonen Suzaan Swanepoel.

NEW TEACHERS: Robertson Logos Christian School welcomed these newstaff members this year. From the left are Christelle Delgado, Lizelle le Roux,Danielle Janse van Rensburg, Janice Davidoff and Michelle Robinson.

The excited Grade 1 class of 2013 at Robertson Logos Christian Schoolall began their first year in “big school” with big smiles.

LAERSKOOL ROBERTSON-LEIERS: Laerskool Robertson se leer-lingraad vir die eerste kwartaal van 2013 is (voor van links)Roelou Bruwer, Anke Basson (hoofmeisie), Ludwig Bruwer (hoof-seurn) en André Nel; (middel) Candice Piedt, Monika Viljoenen Nina-Lari Brewis;.(agter) Mieke Matthyser, Jana van Zyl, KaylaBoth, Britney Wentzel, Abbigail Hunkin en Ruanda Downing (on-derwyser wat vir die leerlingraad verantwoordelik is).

Carmenn de Beer, Elizma Kellermann en Anja de Kock is dienuwe personeellede wat vanjaar by Laerskool Robertson beginhet.

SKOONHEID: Illusions spognou met ‘n vyf ster-terapeutvan 1 Februarie. Cornelia,oorspronklik van Robertson,was een van die top-tien te-rapeute in Ierland. LivineSante pamperlang jou metgesig- en lyfbehandelingsasook refleksologie. Corne-lia beveel Dr D. Fernandez seEnviron reeks vir kliënte aan.Dus, vir haar- en skoonheid-spesialiste, besoek gerus Il-lusions- haarsalon en LivineSante.

LEKKERRUIK-WARE: Fragrance Boutique spog metmeer as 200 egte parfuum-soorte vir mans en vroueteen ’n fraksie van die prys wat mense elders sal be-taal. Fragrance Boutique se parfuumword van Grasse,Frankryk, die hart van die parfuumbedryf, ingevoer.Hier sal u groot name vind soos Chanel, Dior, DKNY,Gucci en vele meer. Besoek gerus die toonbank byIsabeau Velsorg op Robertson.

FIKS SAAM MET WIAN: Wian Gerber is vir meer as ’n dekade lank al by oud enjonk bekend vir professionele advies as dit kom by fiksheid. Spesiale programmeword uitgewerk volgens elke lid van Robertson Gym se behoeftes. Spinning-klasseen bootcamps is maar net ’n paar van die programme wat hy aanbied.

NUWE ONNIE VIR RO-BERTSON: ’n Nuweonderwyser het van-jaar by die HoërskoolRobertson aange-sluit. Christine duPlessis het in Kaap-stad grootgeword enhet by Hoërskool Stel-lenberg gematriku-leer. Sy het haar BA-graad en honneurs insielkunde by die Uni-versiteit Stellenboschvoltooi en haar Na-graadse Onderwys-sertifikaat (NOS) ver-lede jaar deur Unisa gedoen. Sy sal lewensoriëntering enAfrikaans huistaal by Hoërskool Robertson gee. Christine houvan die buitelewe en lees en volgens haar geniet sy die natuur-skoon in Robertson wat mens nie in die stad kry nie.

Breederivier GazetteGeneral - AlgemeenDinsdag 29 Januarie 2013 5

Kinderhuis vier 95 jaarDALEEN FOUCHÉ

Die Herberg Kinderhuis vier vanjaar sy95stebestaansjaarenversoekinwonersomenige inligting, foto’s en staaltjies oor diekinderhuis met die personeel te deel.

NelmarieMatthee,bemarkervandiekinder-huis, beplan om vir die kinderhuis se 100stebestaansjaar ’n boek oor die tehuis te publi-seer. Sy sê die kinderhuis is ’n integrale deelvan die Robertson- en Langeberg-gemeenskapen is ook afhanklik van die gemeenskap, nienet vir donasies nie,maar ook virwaardevolleinligting en foto’s.Volgens Nelmarie het die kinderhuis ’n baie

interessante geskiedenis en sy wil soveelmoontlik daarvan bymekaarmaak.

“Ek onthou nog die opening van dieHerbergKinderhuis se nuwe perseel op 9 Mei 1980 toeek nog kind was.”Sy beskryf die toneel as “onvergeetlik” en

onthou hoe duiwe vrygelaat is nadat die des-tydse staatspresident, Marais Viljoen, wat self’n weeskind was, die openingstoespraak gele-wer het.Ná ’n soektog in die kinderhuis se argiewe,

het Nelmarie op die dokument Inleiding tot diegeskiedkundige agtergrond van die Herberg af-gekom.Die dokument is geskryf deurE.D. Fer-reira,wat vir 12 jaar, tot 1985, hoof van dieHer-berg Kinderhuis was.Volgensdiedokumentkandieoorsprongvan

Herberg teruggespoorwordnadieverwoesten-de griep-epidemie in 1918. Volgens die doku-ment was die stigting van die kinderhuis in1919die gevolgvandie tallekinderswat sonder’n heenkome gelaat is nadat hul ouers omge-kom het.Predikante uit die Tulbagh-ring het besluit

om die kinderhuis in Robertson te begin.“Vroeg in 1919 is die eerste griep-wese inge-bring en gehuisves in ’n privaatwoning inWhitestraat.”Die getal kinders het vinnig van 11na 40 aan-

gegroei en stappe is gedoen om “behoorlike”huisvesting aan die kinders te verskaf.Met ’n donasie van R5 000 van die destydse

minister van binnelandse sake, en die sken-kingvandieperseel langsdieHoopsrivierdeurdie Robertson-munisipaliteit, kon die HerbergKinderhuis teen 1920 vir 60 kinders sorg.Volgens die dokument het die perseel, wat

tansprivatewoonstellehuisves, tot140kindersgehuisves.In 1964 het dieNGKerk se SinodaleKommis-

sie vir Diens van Barmhartigheid (deesdaeBadisa) die bestuur van die kinderhuis oorge-neem. In 1980 het die kinderhuis na sy huidigeperseel in Van Zylstraat verhuis.Daar woon tans 122 kinders in die Herberg

Kinderhuis.Die voorblad van ’n Herberg Kinderhuis-pamflet vanvroeër jare.

Op die ou foto’s in die brosjure word gewys hoe kindersvan die Herberg Kinderhuis help skottelgoed was, hoedie vorige hoofgebou van die Herberg Kinderhuis gelykhet toe dit reeds 50 jaar oud was en die werkswinkelswaar seuns self herstelwerk aan implemente gedoenhet.

Die kinders van die Herberg Kinderhuis tydens die nuwe gebou se opening op 9 Mei 1980.

Hoe kan jy Herberg help?) Met die Borg ’n Kind­projek word men­se uitgenooi om betrokke te raak by eenHerberg­kind deur ’n maandelikse be­drag van R50 of meer aan die kind teskenk. Die bydrae gaan gepaard met ’nspesiale bydrae, soos ’n koek, op die kindse verjaarsdag.

) Op 2 Maart hou die Herberg Kinder­huis sy jaarlikse kermis, wat ook dien asdie kinderhuis se grootste geldinsame­lingsprojek.Vanjaar kanmenseuitsienna’n 5,2 km­pretstap asook ’n vleistafel. Al­mal word uitgenooi om die dag te komgeniet.

) Die Herberg Kinderhuis het nou ’nmaklike wyse waarop mense ’n finansiëlebydrae tot die instansie kan maak. SMSjou naam na 42054 om R30 aan die Her­berg Kinderhuis te skenk. Pryse kan op’n maandelikse basis gewen word en sluitakkommodasie by ’n wildsplaas in.

) Om meer uit te vind oor die boge­noemde projekte, bel Petro Uren by023 626 3140.

Breederivier Gazette Leader - Hoofartikel Dinsdag 29 Januarie 20136

Die waardevan werkIn die Suid-Afrikaanse konteks verstaan onsdie finansiële waarde van werk.In ’n omgewing waar werk skaars is en ar-

moede hoogty vier, ag baie mense hulself be-voorreg om te kan werk en ’n salaris te kanverdien, terwyl talle ander desperaat soek na’n geleentheid om geld te verdien.Togmiskenbaiemensediewaardewatharde

werk tot ’n mens se karakter kan toevoeg,asook die toevoeging wat individue tot die sa-melewing kan maak deur produktief te wees.Of ’n mens nou ’n spaza-winkeleienaar,

plaaswerker of tandarts is; diewerkwat verrigword is tot voordeel van die gemeenskap.Verder kweek werk eienskappe soos volhar-

ding en deursettingsvermoë, asook ’n gevoelvan selfwaarde.Dit is dus ’n fout om na jou beroep en jou

werk te kyk as slegs ’n manier om geld te ver-dien of ’n manier om te oorleef.Daar is veel meer waarde in werk as geld.Wanneer mense die groter waarde van hul

werkbegin erken, sal hulle ookdiewaarde vanállewerkersbeginbesef.Diepadnaversoeningen respek vir onsmedemens begin by die besefvan en waardering vir die waarde van élkeSuid-Afrikaner se werk.

Vreugde van nuttelose feite wat jou nie slimmer maakAs ’n kompulsiewe leser is daar vir my nikslekkerderasomaf tekomopberigteof storieswat absoluut nutteloos is nie – menende datof jy dit nouweet of nie, dit gaan jou nie slim-mermaak nie en die kennis gaan jou ook nieveel verder bring nie. Maar dit bly steedspret.Hier is ’n klompie wat ek so deur die jare

bymekaargemaak het., Die swastika-simbool, wat seker op die

Nazi-party se vlae sy grootste bekendheidverwerf het, dateeruit dieNeolitiese tydperken hou verband met verskeie godsdienste,vanHindoeïsme totBoeddhisme, en is gesienas ’n positiewe simbool. Die woord swastikakomvandieSanskrit-woord suastika,watbe-teken “om goed te wees”. Adolf Hitler het diesimbool egter gekaap en vandag is dit ’n sim-

bool van rassehaaten anti-Semitisme.

, ’n Mens se vin-gernaels groei by-kansvierkeervinni-ger as jou toonnaels.

, Daar is geenwoorde in die Engel-se taal wat rym metmonthenorangenie.

, Die woord chemie het ontstaan uit dieArabiese woord al kimia,wat “die kuns vantransformasie” beteken.

, Lugballonvaart is die heel oudste vormvan lugvaart. Die eerste lugballon is op 19September 1783 deur die wetenskaplike Pilâ-tre de Rozier die lug in opgestuur.

, Antarktika is die vyfde grootste konti-

nent op aarde, maarbevat 70%vandiewê-reld se varswater. Asdie ys sou smelt, saldie seevlak met tus-sen5en60meter styg.

, Die rockster JonBon Jovi is in 1962 ge-bore as John Bongio-vi.

, Grondboontjies is ’n bestanddeel van di-namiet.

, DieEskimo’s gebruikyskaste omtekeerdat hulle kos vries.

, Die woord bra is ’n verkorting van dieFranse woord brassière. Die kledingstuk hetontstaan toe ene Mary Phelps Jacobs in 1914’n model daarvan gemaak het uit twee sak-

doeke en lintbandjies om borste in toom tehou.

, ’n Volwasse man van 84 kg se lyf bevat15 liter water.

,Meeras ’n100mensesterf jaarliksomdathulle aan balpuntpenne verstik.

, Die vinnigste spier in die menslike lig-gaam is dié wat jou oë laat knip – ongeveervyf keer per sekonde. ’nMens knip jou oë ge-middeld 15 000 keer per dag en vroue kniphulle oë meer as mans.

, Selderyis ’nperfektegroentevir ’ndieet.Dit neemmeer energie om die seldery te ver-teer as wat ’n mens opneem as jy dit eet.

, Die woord kamakazi beteken “divinebreath/wind” in Japannees.Anita de Kock is ’n lid van die Breederivier

Skrywersburo.

RubriekRubriek

Nóg ’n geliefde troeteldier doodgeryNóg ’n geliefde troeteldier doodgeryGraag sal ek die brief wil begin deur te sêek is geenGreenie ofBunny Hugger nie. Ekeetvleis,visendrinkookmelk.Ekverstaaniets moet doodgemaak word deur die mensom al die dinge wat op die supermarkte seslaghuisrakke staan, daar te kry.Ek het geen probleem daarmee nie. Tog

is daar iets wat my hoogs ontstel en dwarsindie krop steek –die sinnelose doodryvandiere.Ek as diereliefhebber en tot onlangs nog

’n troeteldiereienaar, gaan uit my pad omrondom die onskuldige diertjie in die padte ry, of dit nou ’n kat, ’n hond, ’n skilpadof ’n mol is. Ek aanvaar dat hulle in onsomgewing lewe en van tyd tot tyd die padmoet oorsteek. Soveel te meer is dit vir mybaie hartseer om ’n dier in die pad dood tesien.Hoekomisditdat ’nbestuurderstadig sal

ry om die optrede van ’n klein kindjie indie pad te antisipeer wat in die pad speel,maar nie vir ’n dier nie?Ons leer kinders van kleins af om nie in

diepadtespeelnieen, indienditoorgesteekword,ditbaieversigtig tedoen.Ongelukkigkanonsditniesomaklikmetonstroeteldie-redoennieendaaromisditelkebestuurderse plig om vir hulle te dink as jy hulle indie pad sien.

Ek verstaan ook daar gebeur ongelukkeen dat dit deel van die lewe is, maar indienjy in so ’n situasie kom dat jy wel ’n dierper ongeluk raakgery het, stop vir ’n mi-nuut en dink dat daardie dier iemand se“kind” kanweeswaarvoor hy oneindig liefis. Doen diemoeite om te stop enuit te klimom te kyk of jy nie daardie liggaampie indie pad se gesin kan opspoor om vir hullein te lig en jammer te sê nie.Ek is seker dit is in geen persoon om so

gevoelloos te wees dat so iets jou nie raaknie. Indien jywel iemand iswatgeengevoelhet nie en sommer sinneloos op ’n dier af-jaag om net te wys jy kan hom doodry, salek vir jou bid, want jy het dit definitief no-dig.Dus vra ekdat al ons padgebruikers asse-

blief versigtig en verantwoordelik moetwees indien ons die pad gebruik. Jy deeldit nie net met mense nie, maar diere ook– dierewat daar is net om liefde en vreugdete gee.Ekdragraagdiebrief opaanMatilda, ons

“kind”.Virnetvyf jaarhet jyonslewegevulmet liefde en omgee. Jy is onnodig van onsaf weggeneem op 11 Januarie en hopeloosvoor jou tyd. Rus sag onsmeisiekind, jy salaltyd in ons harte wees.

ALWYN JOOSTE

Wat van die skadeWat van die skadevan plaaseienaars?van plaaseienaars?In die Gazette word net die plaaswerkers segriewe uitgebasuin.Waaromword daar nie ook van die duisende

randevir individueenmiljoene rande in totaalwat aangerig is vertel nie?Wie gaan die plaaseienaars se verliese be-

taal?Waaromisdaarniegenoegsamebeskerming

aan die plaaseienaars gegee nie?Die vraag wat gevra moet word is, wat sal

dieoptredeweesvandieamptenare indienhúl-le eiendomme beskadig en afgebrand word?

ANONIEM, Riversdal

Skou met die góéieSkou met die góéieDaar is net 12 oorblywende landbouskoue indie Wes-Kaap.Landboumaatskappye, plase, produsente en

plaaswerkers is onder druk, maar ’n skou is’n simbool van trots – hier wil ons dit vir diepubliek en die wêreld wys.Onsmoet skoumet ons goeie boere – die sleg-

te boere sal deur die ekonomie uit die sisteemgehaal word.Ek glo om jou eie land ekonomies te boikot

isverraad.Dit saldie landbankrotmaak–moe-nie domwees en dink dit raak net slegte boerenie.Ons benodig ’n vakbond waarmee ons kan

skou. ’n Vakbond wat ook werk wil skep enprestasie enproduktiwiteit aan salaris koppel.Worcester skou die afgelope tyd met versoe-

ning. ’n Landbouskou kan ook ’n versoenings-rol speel. Ons boer met top-diere en produkte,maar ons moet ook met versoeningsvorderingprobeerskou.Dit isverblydendomnuweboerehier te sien – mag die getal elke jaar groei.Laat ons ook skou met mense en mensever-

houdings. Dalk moet plase teen mekaar skou!Indien ons dit reg doen, gaan diemooiste dieremooier lyk en die beste wyn en vrugte net lek-kerder in die mond proe.Kom ons bou ’n wen-nasie van positiewe

mense, want dan kan ons met Suid-Afrikaskou.

GERRIT VAN RENSBURG, WES-KAAPSE MINISTERVAN LANDBOU EN LANDELIKE ONTWIKKELING, IN

SY TOESPRAAK TYDENS DIE OPENING VAN DIEWORCESTER SKOU, WAT DIE AFGELOPE NAWEEK

PLAASGEVIND HET.

MATRIEKS LAAT DIE HARE WAAI: Soos gebruiklik, kon die matrieks wat A-gemiddelde by HoërskoolMontagu behaal het, die skoolhoof se hare afskeer omdat die matriekklas ’n 100%-slaagsyfer behaalhet. Top-kandidate Beanca Pieterse, Charlonè van Rensburg en Lisa Swanepoel is hier besig omJapie Spies, hoof van Hoërskool Montagu, se hare af te skeer.

Breederivier GazetteGeneral - AlgemeenDinsdag 29 Januarie 2013 7

Meet a localMeet a local

Bly te kenneBly te kenneLisa van Zyl-Jones, a local who keeps herselfbusy by preparing food for fellow residents,has been living in Robertson since September2004.

)What makes the Langeberg so specialto you?Thepeace,quietand freshair.And thesense

of accountability and pride about our town.)What would you like to change in the

Langeberg?Some of the extreme weather.) If you did not live in the Langeberg,

where would you choose to live?Cape Town, realistically, or Tuscany, in a

fantasy world.)What sort of work do you do and why

do you enjoy it?Cooking for Meerkat Kitchen Restaurant,

the farmers market and private catering (andperforming in shows on occasion). I like thatevery day is different and presents a chanceto be creative.

)Which three people would you like toinvitefordinner(pastorpresent)andwhy?TinaFey for entertainment,NigellaLawson

some new recipes and cooking tips and JaneAusten to regale us with charming tales.I think they would all get along with each

other.)What is the best advice that you have

ever been given or have received?Expect miracles.

MEET A LOCAL: Lisa van Zyl-Jones

Breederivier Gazette General - Algemeen Dinsdag 29 Januarie 20138

Hoe gemaak met planne?Statisties sal 88% van alle mense wat Nuwe-jaarsvoornemens maak, onsuksesvol wees indie uitvoer daarvan.Dít is volgens ’n studie wat die sielkundigeRichard Wiseman in 2007 op 3 000 mense inBrittanje uitgevoer het.As ’nmens egter kleiner doelwitte stel (soosom 500 g per week af te skud eerder as om nette sê “verloor gewig”), of die veranderinge oordie hele jaar versprei, is die kans op suksessoveel groter. Dit is omdat die korteks in diebrein glo beperkte kapasiteit het en wilskrag,soos ’n spier, bietjie vir bietjie geoefen moetword.Mans het ’n groter kans op sukses as hullehul doelwitte in kleiner mylpale opbreek, ofdink aan die belonings as hulle by hul voorne-menshou,terwylvroueglomeersuksesbehaalas hulle hul vriende en familie vertel van hulplanne. Dié benaderings het 22% meer mansgehelp om te slaag, en 10% meer vroue.VolgensWisemankan die volgende punte ’nmens help:• Maak net een voorneme, want die kans op

sukses is groter as jy jou energie fokus op eenaspek van jou gedrag.• Beplan vooruit. Moenie tot Oujaarsaandwag om ’n voorneme te kies nie.• Vermy vorige voornemens. Kies iets nuutsof benader ’n ou probleem op ’n nuwemanier.• Wees spesifiek. Deurdink presies wat jygaan doen, waar en wanneer.• Raak persoonlik.Moenie ’n voorneme kieswat gewild is ten koste van iets wat jy waarlikuit die lewe wil hê nie.Enwatisdietiengewildste(enmislukte)Nu-wejaarsvoornemens?VolgensTIME isdit:ver-loor gewig en raak fiks; hou op rook; leer ietsnuuts; eet gesonder en gaan op ’n dieet; delgjou skuld en spaar geld; spandeer meer tydsaam met familie; reis na ’n nuwe plek; stresminder; raak ’n vrywilliger; drink minder.

Bronne: “Blame it on the Brain”,Wall StreetJournal, deur Jonah Lehrer; “New Year’s Reso-lutions Experiment”, www.quirkology.com,deur Richard Wiseman; “Top Ten CommonlyBroken New Year’s Resolutions, www.ti-me.com.

Hot vehicles can be a deathtrapLeavingbabies,childrenorelderlypeopleunat-tended in vehicles can be dangerous and evenfatal.Netcare 911’s principal medical consultant,

Dr Victoria Roets, says the tem-perature inside a vehicle parkedin the sun can quickly becomelike a furnace. This is because ra-diant energy from the sun shinesinto the vehicle, quickly warm-ing the interior.Withveryfewreflectivesurfac-

es inside a vehicle, the energy isabsorbed. As there is limited air-flow, non-radiant energy also re-mains inside thevehicle,andthisadds to the rapid rise in tempera-

ture.Anarticlepublished in the journalPediat-rics reports that the temperature inside a vehi-cle reached 37,7 °C within 25 minutes duringtests, while the outside temperature was only

22,7 °C.Roets advises that babies, chil-

dren and elderly people who havebeenleftunattendedinhotvehiclesundergo medical examinations toensure they are not suffering fromheat exhaustion or heat stroke.Shalen Ramduth, Netcare 911’s

head of national road operations,says Netcare 911 responds to a fairnumberofcallsrelatedtodehydrat-ed children and elderly peoplewhohave been left in motor vehicles.

Children should never beleft alone in parked cars,even for a moment.

Breederivier GazetteGeneral - AlgemeenDinsdag 29 Januarie 2013 9

Breederivier Gazette Geklassifiseerd Dinsdag 29 Januarie 201310

FAMILIE-KENNISGEWINGS

FAMILYNOTICES

08

Sterfgevalle

DeathNotices

FONO JANANDRIES(OomFono)Geb.17/12/1932-Gest.23/01/2013Roudiens vind plaasWoensdag om 7nm in AGS-sentrum, Coetzeestraat.Begrafnisdiens vind plaasSaterdag, 2 Februarie2013 om 9vm by die huisin Jasmynstr.66, en om10vm in die AGS sentrum,Coetzeestraat. Sal metliefde onthou word deur syvrou, kinders, skoonseuns,kleinkinders, agterklein-kinders en familie.

11

InMemoriam

BENN FRANSGeb.04/02/1945-Gest.14/07/2012Jou eerste verjaarsdagweg van ons. Jou plek isleeg, jou stem is stil enons mis jou nog elke dag.Van jou vrou, kinders enkleinkinders.

PERSOON-LIKEDIENSTEPERSONALSERVICES

27

Onderrig/Education

AVON. Verdien ekstrageld en kry gratis produkteter waarde van R4 000 ineerste 6 brosjures. Skakel071 897 6919.

ALGEMENEDIENSTEGENERALSERVICES

1141

Algemene

Dienste

General Services

AJQUALITY airconditioning andrefrigerating and repairs.Installation of aircons.From door to door, mobileservices. Arno Johnson0737504487.

HOUSEOFBEAUTY.(Worcester). Lashextensions R250, bringvrindin saam en sy betaalslegs R150.Skakel 023 347 7364.

EIENDOMMEPROPERTIES

164

Eiendomme teKoop

Property for Sale

HOUSE for sale. GoldenOldie in very goodcondition. Give-away pricof R1180 000. For moreinfo 076 808 9027

Breederivier GazetteAdvertisement - AdvertensieDinsdag 29 Januarie 2013 11

Breederivier

Year 17 • 29 Januarie 2013 | Tel. 023 626 5212

Jong rugbyspeler oppad na die Shark-tenkAlrin Eksteen (18), ’n Robertsonse rugby-speler, gaan sy sportloopbaan in KwaZulu-Natal voortsit.

Hy is gevra om ’n speler te word onder diesuksesvolle Sharks Akademie-rugbyontwik-kelingsprogram vir die 2013-2014-seisoen.

Alrin het, afgesien van sy uitsonderlike rug-bytalent, ook verskeie gewigstoot-rekords ag-ter sy naam.

Hy het as jong atleet by Laerskool én Hoër-skool Robertson albei skole se gewigstoot-re-kords in al sy ouderdomsgroepe verbeter.

Hy het ook albei skole suksesvol as lid vandie Noord-Boland-, Boland-, en Wes-Kaap-atle-

tiekspanne verteenwoordig. Sy sport-hoogte-punt was toe hy gekwalifiseer het om aan dienasionale atletiekbyeenkoms in Rustenburgte gaan deelneem.

Op rugbygebied het hy gewys dat atletiekeintlik net ’n bysaak was en dat sy eintlike ta-lent in rugby lê.

Hierhethyonderafrigtingvansypa,ArnoldEksteen, Charles Henn en Johan de Jager ont-pop as ’n kranige losskakel met ’n linker-skop-voet wat selfs Percy Montgomery twee keer sallaat kyk.

Sy trotse ouers sê dat hulle hom baie gaanmis, maar wens hom alle voorspoed en sterktetoe met sy nuwe uitdaging.

Alrin Eksteen in aksie.

Kavaliers optimisties oor 2013­seisoenLangebergers kan daarna uitsien om drieklubspelers, van die McGregor-, MontaguVillagers- en Robertson-ligarugbyklubs, indie Boland-uitnodigingspan te sien.

Ruan van Deventer van Montagu Villa-gers,TersvilleCuppidovanMcGregorenRy-no Conradie van Robertson is die plaaslikemanne in die span, wat voorwedstryde bydie Vodacombeker-kragmetings sal speel.

Die mediawoordvoerder by die Boland-rugbyunie, Jaco van Wyk, sê die uitnodi-gingspan kan as die Kavaliers se B-span be-skryf word. Goeie spelers, voorseisoen-voor-bereiding en fiksheid kan die deurslag geein vanjaar se Vodacombeker-kompetisie,waarin die “A-span” speel. Dít is waarom diebestuur van die Regent Boland Kavaliers op-timisties is oor 2013.

Afgesien van kommer oor ’n paar skete insleutelposisies, is afrigter Abe Davids en di-rekteur van afrigting Loffie Eloff gretig omte sien met watter skietgoed hul span voren-dag gaan kom. “Die voorseisoen-voorberei-ding het goed verloop en op grond van diepositiewe terugvoer wat ons van ons kondi-sioneringsafrigter, dr. Gerrit Jordaan, ge-kry het, sien ons uit na die seisoen”, sê Da-vids. “Die spelers se fiksheid en krag is op’n hoë standaard, maar ons sukkel met ’npaar beserings hier en daar, veral in sleutel-

posisies soos heelagter, losskakel en skrum-skakel, dus sal ons die spelers goed moet be-stuurtotenmetdieVodacombeker-kompeti-sie afskop.”

Volgens Davids wil die Kavaliers hulvriendskaplike wedstryde teen Durbanville/ Bellville, die Stormers en die SA Visfabrie-ke-span gebruik om te kyk na strukture enom verskeie kombinasies op die proef te stel.

“Ons sal ook ons talent en diepte op klub-vlak op die proef stel, met die Boland-uitno-digingspan wat voorwedstryde sal speel virdie Kavaliers in hul drie opwarmingswed-stryde. Sodoende kan ek en afrigter LoffieEloff ’n oog hou oor nuwe talent.”

AshtonConstantisaangewysasVodacom-beker-kaptein, met Braam Gerber die onder-kaptein. Franzel September en Junior Bes-ter is die ander twee kapteins in die groep.“Intermevankrag, fiksheidenvaardighede,is die span op ’n goeie vlak. Ons het harddaarop gefokus om as ’n eenheid saam tewerk en selfs toe die temperatuur die 40 gra-de-merk bereik het, het die ouens positief engefokus gebly. Dit is juis op dié wyse waarophegte spanne gebou word”.

Eloff moedig ondersteuners aan om Bo-land se wedstryde by te woon. “Dit sal lekkerwees om ons Boland-rugbyondersteuners ingroot getalle by die wedstryde te sien.”

KLEURE-GALA: Tydens Hoërskool Robertson sejaarlikse kleure-gala het die Blouspan met dielouereweggestap, terwyl dieSilwerspandiemees-te gees gehad het. Die victrix ludorum is SumariNaudé. Sy het eerste plekke behaal in die indivi-duele wisselslag, 50m-vryslag, 50m-borsslag en100m-vryslag. Sy het ook die tweede plek in die50m-vlinderslag en ’n vierde plek in die 50m-rugslag behaal.

VICTOR LUDORUM: Die victor ludorum was Johanvan Molendorff, wat eerste plekke behaal het indie 50m-vryslag, individuele wisselslag, 50m-borsslag en 100m-vryslag. Hy het tweede plekkebehaal vir die 50m-vlinderslag en 50m-rugslag.Tydens hierdie geleentheid het hy ook Pieter Steynse rekord vir die seuns o. 16 50m-borsslag van38,66 s in 2004 na 37,61 s verbeter.