MPESTD-001:25xx
- 1 -
มาตรฐานการตดตงทางไฟฟา
ส าหรบ
บรภณฑจายไฟยานยนตไฟฟา เพอการอดประจไฟฟา
ส าหรบประเภทบานอยอาศย อาคารชด อาคารส านกงาน
และลกษณะทคลายกน
การไฟฟานครหลวง การไฟฟาสวนภมภาค และส านกงานคณะกรรมการก ากบกจการพลงงาน
MPESTD-001:25xx
- 2 -
ค าน า
มาตรฐานการตดตงทางไฟฟาส าหรบบรภณฑจายไฟยานยนตไฟฟาเพอการอดประจไฟฟา ส าหรบประเภทบานอยอาศย อาคารชด อาคารส านกงาน และลกษณะทคลายกน ไดจดท าขนโดยคณะท างานก าหนดมาตรฐานทางวศวกรรมและความปลอดภยในการตดตงเครองอดประจไฟฟา ในสถานอดประจไฟฟา และอาคารบานอยอาศย อนประกอบดวยผแทนจากการไฟฟานครหลวง การไฟฟาสวนภมภาค และส านกงานคณะกรรมการก ากบกจการพลงงาน มจดประสงคเพอใหใชก าหนดเปนมาตรฐานส าหรบการออกแบบและตดตงบรภณฑจายไฟยานยนตไฟฟา เพอการอดประจไฟฟา ใหเกดความปลอดภยตอชวตและทรพยสน และไดรบความสะดวกในการใชงาน
ส าหรบการตดตงทนอกเหนอไปจากมาตรฐานฉบบน ใหยดถอแนวทางตามมาตรฐานการตดตงทางไฟฟาส าหรบประเทศไทย (มาตรฐาน วสท.) หรอตามมาตรฐานของการไฟฟานครหลวง หรอตามมาตรฐานของการไฟฟาสวนภมภาค
คณะท างานฯ ประกอบดวยผแทนจาก
การไฟฟานครหลวง การไฟฟาสวนภมภาค
และส านกงานคณะกรรมการก ากบกจการพลงงาน
MPESTD-001:25xx
- 3 -
สารบญ
1. ขอบเขตและจดประสงค 1
2. นยามค าศพท 1
3. ขอก าหนดทวไป 4
4. การตอลงดน 5
5. การอดประจไฟฟาโหมด 2 9
6. การอดประจไฟฟาโหมด 3 และโหมด 4 10
ภาคผนวก ก. – มาตรฐานอางองส าหรบอปกรณตาง ๆ 12
ภาคผนวก ข. – ตวอยางการตดตง 13
ภาคผนวก ค. – รายการตรวจสอบการตดตง 21
ภาคผนวก ง. – ตวอยางการประสาน RCD type B 25
MPESTD-001:25xx
- 1 -
1. ขอบเขตและจดประสงค 1.1 มาตรฐานฉบบนใชส าหรบการตดตงทางไฟฟาส าหรบบรภณฑจายไฟยานยนตไฟฟา เพอการอดประจ
ไฟฟา ส าหรบประเภทบานอยอาศย อาคารชด อาคารส านกงาน และลกษณะทคลายกน ทไมมจดมงหมายในการใหบรการอดประจไฟฟาส าหรบประชาชนทวไป
1.2 ไมครอบคลมแบบจายพลงงานยอนกลบจากยานยนตไฟฟา 1.3 ครอบคลมเฉพาะการอดประจไฟฟาโหมด 2, 3 และ 4 เทานน 1.4 ครอบคลมวงจรการจายไฟส าหรบการอดประจไฟฟาแบบไรสาย 1.5 หากไมไดระบไวในขอก าหนดน ใหใชขอก าหนดตามมาตรฐานการตดตงทางไฟฟาส าหรบประเทศไทย
พ.ศ. 2556 หรอฉบบทประกาศใชในปจจบน
2. นยามค าศพท 2.1 ยานยนตไฟฟา (Electric vehicle: EV) หมายถง
ยานพาหนะทขบเคลอนดวยมอเตอรไฟฟา โดยใชพลงงานไฟฟาซงเกบอยในแบตเตอรหรอระบบเกบพลงงานไฟฟาแบบอน ๆ ชนดอดประจไฟฟาใหมได (Rechargeable energy storage system: RESS) ทมจดมงหมายเพอใชงานบนถนนสาธารณะเปนหลก หมายเหต นบรวมประเภท Plug-in hybrid electric vehicle (PHEV) ดวย
2.2 การอดประจไฟฟาโหมด 1 หมายถง การเชอมตอไฟฟาของยานยนตไฟฟาเขากบระบบไฟฟาผานเตารบมาตรฐาน โดยไมมการใชอปกรณควบคมการอดประจไฟฟาใด ๆ และมพกดกระแสไฟฟาไมเกน 16 A หมายเหต หามใชการอดประจไฟฟาโหมด 1 ตาม มอก. 61851 เลม 1-2560
รปท 1 การอดประจไฟฟาโหมด 1
MPESTD-001:25xx
- 2 -
2.3 การอดประจไฟฟาโหมด 2 หมายถง การเชอมตอไฟฟาของยานยนตไฟฟาเขากบระบบไฟฟาผานเตารบมาตรฐาน โดยมการใชอปกรณควบคมและปองกนในสาย ( In-cable control and protection device: IC-CPD) และมพกดกระแสไฟฟาไมเกน 32 A
รปท 2 การอดประจไฟฟาโหมด 2
2.4 การอดประจไฟฟาโหมด 3 หมายถง การเชอมตอไฟฟาของยานยนตไฟฟาเขากบระบบไฟฟาผานเครองอดประจไฟฟาชนดกระแสสลบทใชจายพลงงานไฟฟาใหกบยานยนตไฟฟาโดยเฉพาะ
รปท 3 การอดประจไฟฟาโหมด 3 กรณเครองอดประจไฟฟาเปนแบบมเตารบ
รปท 4 การอดประจไฟฟาโหมด 3 กรณเครองอดประจไฟฟาเปนแบบมสาย
MPESTD-001:25xx
- 3 -
2.5 การอดประจไฟฟาโหมด 4 หมายถง การเชอมตอไฟฟาของยานยนตไฟฟาเขากบระบบไฟฟาผานเครองอดประจไฟฟาชนดกระแสตรงทใชจายพลงงานไฟฟาใหกบยานยนตไฟฟาโดยเฉพาะ
รปท 5 การอดประจไฟฟาโหมด 4
2.6 บรภณฑจายไฟยานยนตไฟฟา (Electric vehicle supply equipment: EVSE) หมายถง บรภณฑ หรอการรวมกนของบรภณฑ ทมการจดเตรยมเพอจดประสงคในการจายพลงงานไฟฟาจากการตดตงทางไฟฟาทตดตงอยกบท ไปยงยานยนตไฟฟาเพอจดประสงคส าหรบการอดประจไฟฟา
2.7 อปกรณควบคมและปองกนในสาย (In-cable control and protection device: IC-CPD) หมายถง สายไฟฟา เตาเสยบ อปกรณเชอมตอยานยนตไฟฟา รวมถงกลองควบคม ส าหรบการอดประจไฟฟาโหมด 2 ทมฟงกชนการควบคมและฟงกชนดานความปลอดภย
2.8 กลองควบคม (Function box หรอ In-cable control box: ICCB) หมายถง อปกรณทมฟงกชนการควบคม และ/หรอฟงกชนดานความปลอดภย ซงเปนสวนหนงของ IC-CPD
2.9 เครองอดประจไฟฟา (Charger) หมายถง บรภณฑส าหรบใชบรรจพลงงานไฟฟาลงไปในแบตเตอรหรอระบบเกบพลงงานไฟฟาแบบอน ๆ ชนดอดประจไฟฟาใหมไดของยานยนตไฟฟา เฉพาะส าหรบการอดประจไฟฟาโหมด 3 หรอ 4 เทานน
2.10 เตารบ (Socket-outlet) หมายถง อปกรณทถกตดตงพรอมกบสายไฟทมการตดตงอยกบท เพอใชส าหรบเชอมตอกบเตาเสยบ
2.11 เตาเสยบ (Plug) หมายถง อปกรณทตดอยกบสายไฟทถกตอไปยงยานยนตไฟฟา เพอใชส าหรบเชอมตอกบเตารบ
2.12 อปกรณเชอมตอยานยนตไฟฟา (Electric vehicle coupler) หมายถง อปกรณทใชเชอมตอสายไฟฟาไปยง EV เพออดประจไฟฟาใหแบตเตอร โดยประกอบดวย 2 สวน คอ เตาเสยบยานยนตไฟฟา (Electric vehicle connector) และเตารบยานยนตไฟฟา (Electric vehicle inlet)
MPESTD-001:25xx
- 4 -
2.13 หวจายอดประจไฟฟา หมายถง จดจายพลงงานไฟฟาของเครองอดประจไฟฟาไปยงยานยนตไฟฟา
2.14 Residual direct current detecting device: RDC-DD หมายถง เครองตดไฟรวทมจดมงหมายเพอตดไฟรวชนดกระแสตรง
3. ขอก าหนดทวไป 3.1 วงจรยอยทจายไฟให EVSE จะตองมระบบปองกนอนตรายตอบคคลดงตอไปนทกขอ
ก) สายดน (เปนไปตามขอ 4.) และ ข) เครองตดไฟรว (RCD) ตองเปน type B พกด I∆n ≤ 30 mA ชนดตดกระแสไฟฟาสายทม
กระแสไฟฟาทกเสนรวมถงนวทรลออกพรอมกน และมขนาดพกดกระแสไมนอยกวาพกดของเครองปองกนกระแสเกน หมายเหต 1. สามารถใช RCD type A หรอ F รวมกบอปกรณทสามารถตดวงจรจายไฟหากม
กระแสลดวงจรลงดนแบบกระแสตรง (d.c. fault current) เกน 6 mA (RDC-DD) แทน RCD type B ได
2. ต าแหนงการตดตงเครองตดไฟรวสามารถตดตงไดทแผงวงจร ต าแหนงกอนเขา EVSE หรอภายใน EVSE ได ทงนกรณโหมด 2 แนะน าใหตดตงเครองตดไฟรวทบรเวณแผงวงจร หรอกอนเขาเตารบ หากไมมนใจวา IC-CPD มเครองตดไฟรวทเหมาะสมแลวหรอไม
3. RCD type B ตองไมตดตงภายใตวงจรทม RCD type อนอยทเมนของวงจรนน ๆ ขอยกเวน สามารถละเวนการตดตง RCD ไดในกรณท EVSE มการแยกจากกนทางไฟฟา
(Electrical separation) เชน ใชหมอแปลงแยกวงจรหรอหมอแปลงแยกขดลวด (Isolating transformer)
3.2 วงจรยอยทจายไฟให EVSE ตองแยกตางหากจากการจายไฟใหกบโหลดอน ๆ 3.3 วงจรยอยแตละวงจรสามารถจายไฟให EVSE ได 1 ชดเทานน 3.4 สายไฟฟาของวงจรยอยทจายไฟให EVSE ตองมขนาดพกดกระแสไมต ากวา 1.25 เทาของกระแสดาน
ไฟเขา (Input) ของ EVSE และไมต ากวาพกดกระแสของเครองปองกนกระแสเกน 3.5 ก าหนดใหใชคา Demand factor เทากบ 1 ส าหรบโหลด EVSE ในการค านวณหาขนาดสายปอนและ
สายเมน ยกเวนมระบบควบคม Demand แตทงนวงจรยอยทจายไฟให EVSE ตองม Demand Factor เทากบ 1
3.6 แตละ EVSE ตองมเครองปองกนกระแสเกนพกดกระแสไมต ากวาพกดกระแสดานไฟเขา (Input) ของ EVSE และหากเปนการอดประจไฟฟาโหมด 2 เครองปองกนกระแสเกนตองมพกดกระแสไมเกนขนาดพกดกระแสของเตารบ
MPESTD-001:25xx
- 5 -
3.7 ต าแหนงตดตงเตารบโหมด 2 หรอโหมด 3 (กรณมเตารบ) แนะน าใหอยสงจากพนผวการจอดของยานยนต (Parking surface) ไมนอยกวา 0.75 เมตร แตไมเกน 1.2 เมตร
3.8 กรณตดตง EVSE ภายนอกอาคาร วธการเดนสายไฟฟาวงจรยอยก าหนดใหใชวธรอยทอฝงดน หรอรอยทอเกาะผนงเทานน
3.9 การใชตวคณปรบคาขนาดกระแสส าหรบค านวณพกดกระแส 3.9.1 กรณเดนสายไฟฟาในชองเดนสาย ใหใชตวคณปรบคาขนาดกระแสตามมาตรฐานการตดตงทาง
ไฟฟาส าหรบประเทศไทย พ.ศ. 2556 ตารางท 5-8 ทกกรณรวมทงรางเดนสาย (Wireway) 3.9.2 กรณเดนสายเกาะผนง ใหค านวณพกดกระแสโดยใชตวคณปรบคาขนาดกระแสตามตารางท 1
ตารางท 1 ตวคณปรบคาขนาดกระแสกรณเดนสายเกาะผนง
จ านวนวงจร 2 3 4 5 6 7 8 9 - 20
ตวคณปรบคา 0.85 0.79 0.75 0.73 0.72 0.72 0.71 0.70
3.10 ในบรเวณทอยต ากวาระดบผวดน และในพนททเสยงตอน าทวมถง ควรมมาตรการหรอระบบปองกน
น าทวม 3.11 เครองตดไฟรว ตองมปมทดสอบการท างาน (Test button) และก าหนดใหมระยะเวลาการ
ตรวจสอบการท างานของเครองตดไฟรวทกระยะ 6 เดอน
4. การตอลงดน
4.1 การจดวางระบบสายดนแรงต า (LV earthing arrangement) 4.1.1 รปแบบ TT คอ สายดนของบรภณฑจะตอลงดนแยกอสระตางหากจากการตอลงดนนวทรล
รปท 6 การจดวางระบบสายดนแรงต าแบบ TT
MPESTD-001:25xx
- 6 -
4.1.2 รปแบบ TN-S คอ สายดนของบรภณฑแยกตางหากจากนวทรลและไมมการตอประสาน (Bonding) เขากบสายนวทรลนอกจากตอรวมกบนวทรลลงดนทจดเดยวทต าแหนงหมอแปลง ซงระบบนจะใชเฉพาะกบผใชไฟฟาทรบไฟฟาแรงสงจากการไฟฟา และมหมอแปลงเปนของตนเองเทานน
รปท 7 การจดวางระบบสายดนแรงต าแบบ TN-S
4.1.3 รปแบบ TN-C-S คอ ใชสายนวทรลเปนสายดนสวนหนงของวงจร และมการเดนสายดนของบรภณฑแยกตางหากจากนวทรล ณ ต าแหนงทสายดนมการตอประสาน (Bonding) เขากบสายนวทรล
รปท 8 การจดวางระบบสายดนแรงต าแบบ TN-C-S
MPESTD-001:25xx
- 7 -
4.2 กรณรบไฟฟาแรงต าจากการไฟฟา สามารถเลอกรปแบบการจดวางระบบสายดนแรงต าของ EVSE ได ดงน 4.2.1 รปแบบ TT สามารถเลอกปฏบตไดดงน
1) กรณท ารปแบบ TT ทรบไฟจากระบบสายดนแบบ TN-C-S ตดตงไดทงกรณตดตงภายในและภายนอกอาคาร โดยหากตดตงภายในอาคารใหมการประเมนกอนวาไมมความเสยงทบคคลจะสมผสกบโครงบรภณฑไฟฟาอนทถกตอลงดนดวยระบบการตอลงดนเดมทเปน TN-C-S กบโครง EVSE หรอโครง EV โดยพรอมกน หรอมระยะหางไมนอยกวา 2.0 เมตร ทงนสามารถใชมาตรการในการหม/กนได และใหมระยะหางระหวางหลกดนของระบบการตอลงดนนกบหลกดนของระบบการตอลงดนอนไมนอยกวา 2.0 เมตร พรอมตดตงปายแสดงขอความเตอนอกษรสด าพนหลงสเหลอง บรเวณ EVSE ตามรปท 9
รปท 9 ปายเตอนกรณ EVSE ใชระบบสายดนแบบ TT ทรบไฟจากระบบสายดนแบบ TN-C-S
หมายเหต เฉพาะผใชไฟฟาในพนทการไฟฟาสวนภมภาค ตองปฏบตตามขอ 4.2.2 เพมเตม
2) กรณท ารปแบบ TT ทงระบบ ตดตงไดทงกรณตดตงภายในและภายนอกอาคาร โดยตองมเครองตดไฟรวส าหรบทกวงจรไฟฟาทจายไฟหรอทกเครองใชไฟฟา ไมวาเครองใชไฟฟานนจะเกยวของกบการอดประจไฟฟาหรอไมกตาม
หมายเหต เฉพาะผ ใชไฟฟาในพนทการไฟฟาสวนภมภาค ตองตดตงระบบปองกนแรงดนไฟฟาตกและแรงดนไฟฟาเกน (Under and over voltage protection system) ส าหรบวงจรทจายไฟให EVSE เพมเตม ยกเวน EVSE มระบบปองกนแรงดนไฟฟาตกและแรงดนไฟฟาเกนอยแลว
4.2.2 รปแบบ TN-C-S โดยตองมมาตรการอยางใดอยางหนงดงตอไปนเพมเตม 1) คาความตานทานการตอลงดนมคาไมเกนคาตามตารางท 2
บรภณฑการอดประจไฟฟาน ใชระบบสายดนแบบ TT
หามตอสายดนนกบระบบสายดนเดมแบบ TN-C-S
MPESTD-001:25xx
- 8 -
ตารางท 2 คาความตานทานการตอลงดนส าหรบการระบบสายดนแบบ TN-C-S
ขนาดเครองวดหนวยไฟฟา (A)
ความตานทานการตอลงดน ()
15 (45) 2.5
30 (100) 1.25
> 30 (100) ไมแนะน าใหใชวธน
2) มอปกรณปลดวงจรการอดประจไฟฟา ซง เปนชนดทสามารถตดกระแสไฟฟาสายทม
กระแสไฟฟาทกเสนรวมถงนวทรล และสายดนออกพรอมกนภายในเวลา 5 วนาท ในกรณทมแรงดนไฟฟาสมผส (Touch voltage) ทโครงบรภณฑเทยบกบดนเกน 70 V
หมายเหต เฉพาะผใชไฟฟาในพนทการไฟฟาสวนภมภาค สามารถใชการตดตงระบบปองกนแรงดนไฟฟาตกและแรงดนไฟฟาเกน (Under and over voltage protection system) ส าหรบวงจรทจายไฟให EVSE หรอตดตงมาพรอมกบ EVSE แทนการปฏบตตามมาตรการตามขอยอย 1) หรอ 2) ได
4.3 กรณรบไฟฟาแรงสงจากจากการไฟฟา และเปลยนเปนระบบไฟฟาแรงต าผานหมอแปลงไฟฟาของตวเอง สามารถเลอกรปแบบการจดวางระบบสายดนแรงต าได ดงน 4.3.1 รปแบบ TN-S ทงระบบ 4.3.2 รปแบบ TT ทงระบบ โดยตองมเครองตดไฟรวส าหรบทกวงจรไฟฟาทจายไฟหรอทก
เครองใชไฟฟา ไมวาเครองใชไฟฟานนจะเกยวของกบการอดประจไฟฟาหรอไมกตาม 4.3.3 รปแบบ TN-C-S ทงระบบ โดยตองมมาตรการอยางใดอยางหนงดงตอไปนเพมเตม
1) มการจดโหลดไฟฟา 3 เฟสใหสมดลอยางเพยงพอ โดยใหมโหลดตางกนระหวางเฟสไดไมเกน 20 A และคาความตานทานการตอลงดนไมเกน 5 โอหม โดยใหมการตรวจสอบการใชโหลดทก 6 เดอน
2) ปฏบตตามขอ 4.2.2 ขอยอย 2) 3) มมาตรการปองกนไมใหสายนวทรลจากหมอแปลงไฟฟาไปยงบรภณฑประธานช ารดหรอ
เสยหาย โดยตดตงสายไฟฟาในรางเคเบล บสเวย (หรอบสดก) หรอชองเดนสายเทานน 4.3.4 รปแบบ TT เฉพาะวงจรจายไฟให EVSE ซงรบไฟจากระบบไฟฟาทใชการจดวางสายดนแบบ
TN-C-S ใหปฏบตตามขอ 4.2.1 ขอยอย 1) โดยไมรวมหมายเหต 4.4 ขนาดสายตอหลกดนและสายดนของวงจรยอย ใหเปนไปตามตารางท 3
MPESTD-001:25xx
- 9 -
ตารางท 3 ขนาดสายตอหลกดนและสายดนของวงจรยอย
ขนาดสายเฟส (ตร.มม.)
ขนาดสายดนต าสด (ตร.มม.)
ไมเกน 10 เทากบขนาดสายเฟส
16 – 35 16
เกน 35 เทากบครงหนงของขนาดสายเฟส
5. การอดประจไฟฟาโหมด 2 5.1 เตารบตองเปนชนดมขวสายดน และมพกดกระแสอยางต า 16 A 5.2 รปรางและลกษณะของเตารบ มดงตอไปน
ก) เตารบ 1 เฟส 230 V พกดกระแส 16 A ตาม มอก.166 ชนด 2P + ข) เตารบ 1 เฟส 230 V พกดกระแส 32 A ตาม มอก.1234 หรอ IEC 60309-2 ชนด 2P + ค) เตารบ 3 เฟส 400 V พกดกระแส 16 A ตาม มอก.1234 หรอ IEC 60309-2 ชนด 3P + N + ง) เตารบ 3 เฟส 400 V พกดกระแส 32 A ตาม มอก.1234 หรอ IEC 60309-2 ชนด 3P + N +
5.3 เตาเสยบตองเปนชนดมขวสายดน และจะตองมรปรางทสามารถตอเขากบเตารบตามขอ 5.2 ไดอยางเหมาะสม
5.4 ไมอนญาตใหใชเตารบชนดหยบยกได (Portable socket-outlet) ในการจายไฟให EVSE 5.5 ทบรเวณเตารบ จะตองมปายแสดงขอความเตอนตวอกษรสด าพนหลงสเหลอง ตามรปท 10 โดย
คากระแสและก าลงไฟฟาทแสดงใหเปนไปตามตารางท 4
รปท 10 ปายแสดงขอความเตอนส าหรบเตารบโหมด 2
จดตอไฟฟา EV EV connecting point
…... A, …... kW (MAX.)
MPESTD-001:25xx
- 10 -
ตารางท 4 ขอความแสดงบนปายส าหรบเตารบโหมด 2
พกดกระแสเตารบ ขอความแสดง A kW
1 เฟส 16 A 1 เฟส 32 A 3 เฟส 16 A 3 เฟส 32 A
16 32 16 32
3.7 7.4 11.0 22.0
6. การอดประจไฟฟาโหมด 3 และโหมด 4 6.1 ตองมเครองปองกนกระแสเกน และเครองตดไฟรว แยกส าหรบแตละเครองอดประจไฟฟา หรอหวจาย
อดประจไฟฟา 6.2 กรณเครองอดประจไฟฟามหวจายอดประจไฟฟามากกวา 1 หวจาย เครองอดประจไฟฟาจะตองม
เครองปองกนกระแสเกน และเครองตดไฟรวภายในตวเครองอดประจไฟฟาลกษณะ Built-in ขนาดพกดกระแสไมต ากวาพกดกระแสของหวจายอดประจไฟฟา โดยมจ านวนเครองปองกนกระแสเกนและเครองตดไฟรวเทากบจ านวนหวจาย เพอปองกนวงจรไฟฟาแยกส าหรบแตละหวจาย และตองมเครองปองกนกระแสเกนส าหรบเครองอดประจไฟฟาดวยทต าแหนงวงจรยอยดวย
6.3 กรณเครองอดประจไฟฟามพกดกระแสตอเฟสดานไฟเขา (Input) มากกวา 60 A จะตองตดตงสวตชควบคมฉกเฉนดาน Source Side ของเครองอดประจไฟฟาภายในระยะ 15 เมตร และสามารถมองเหนสวตชควบคมฉกเฉนนไดจากต าแหนงเครองอดประจไฟฟา สวตชควบคมฉกเฉนน จะตองเปนชนดทสามารถตดกระแสไฟฟาสายทมกระแสไฟฟาทกเสนรวมถงนวทรลออกพรอมกน และตองสามารถเขาถงไดอยางสะดวก ขอยกเวน หากเครองอดประจไฟฟามอปกรณตดกระแสไฟฟาฉกเฉนทสามารถตดกระแสสายเสนไฟ
ทกเสนรวมถงนวทรลแลว ไมตองตดตงสวตชควบคมฉกเฉนนอก 6.4 ส าหรบเครองอดประจไฟฟาทตองการการระบายอากาศ ตองจดใหมการระบายอากาศทเหมาะสม
และตวเครองอดประจไฟฟาจะตองตดปายเตอน ค าวา “ตองการการระบายอากาศ” หรอ “Ventilation Required” ไวดวย
6.5 ความยาวสายขาออกของเครองอดประจไฟฟาไมควรเกน 7.5 เมตร 6.6 กรณเครองอดประจไฟฟาตดตงภายนอกอาคาร แนะน าใหมการตดตงระบบปองกนเสรจ 6.7 ส าหรบอาคารชด อาคารส านกงาน และลกษณะทคลายกน ตองมปายแสดงขอความเตอนตดไวท
เครองอดประจไฟฟา ตามรปท 11 ทงนยกเวนกรณบานอยอาศย ไมตองมปายเตอน เนองจากไมใชพนทสาธารณะ
MPESTD-001:25xx
- 11 -
รปท 11 ปายแสดงขอความเตอนส าหรบเครองอดประจไฟฟา
MPESTD-001:25xx
- 12 -
ภาคผนวก ก. มาตรฐานอางองส าหรบอปกรณตาง ๆ
รายการ มาตรฐานอางอง
EV conductive charging system อนกรม มอก. 61851 หรอ IEC 61851
EV wireless power transfer system อนกรม IEC 61980
IC-CPD มอก. 2911 หรอ IEC 62752
RCD type A มอก. 909, มอก. 2425 หรอ IEC 60947-2 annex B
RCD type B และ type F มอก. 2955 หรอ IEC 62423
RDC-DD IEC 62955
Isolating transformer IEC 61558-2-4
Socket-outlet มอก. 166, มอก. 1234 หรอ IEC 60309-2
Plug, socket-outlet, vehicle connector and vehicle inlet
อนกรม มอก. 2749 หรอ IEC 62196
Emergency control switch UL98 หรอ IEC 60947-3
MPESTD-001:25xx
- 13 -
ภาคผนวก ข. ตวอยางการตดตง ข.1 ตวอยางการตดตงส าหรบผใชไฟฟาทรบไฟฟาแรงต าจากการไฟฟา
กรณท ารปแบบ TT ทรบไฟฟาจากระบบสายดนเดมแบบ TN-C-S (ส าหรบการอดประจไฟฟาโหมด 2)
รปท ข.1
หมายเหต ดรายละเอยดเพมเตมตามขอ 4.2.1 ขอยอย 1)
MPESTD-001:25xx
- 14 -
ข.2 ตวอยางการตดตงส าหรบผใชไฟฟาทรบไฟฟาแรงต าจากการไฟฟา กรณท ารปแบบ TT ทรบไฟฟาจากระบบสายดนเดมแบบ TN-C-S (ส าหรบการอดประจไฟฟาโหมด 3)
รปท ข.2
หมายเหต ดรายละเอยดเพมเตมตามขอ 4.2.1 ขอยอย 1)
MPESTD-001:25xx
- 15 -
ข.3 ตวอยางการตดตงส าหรบผใชไฟฟาทรบไฟฟาแรงต าจากการไฟฟา กรณท ารปแบบ TN-C-S ทงระบบ (ส าหรบการอดประจไฟฟาโหมด 2)
รปท ข.3
หมายเหต ตองมมาตรการเพมเตมตามขอ 4.2.2
MPESTD-001:25xx
- 16 -
ข.4 ตวอยางการตดตงส าหรบผใชไฟฟาทรบไฟฟาแรงต าจากการไฟฟา กรณท ารปแบบ TN-C-S ทงระบบ (ส าหรบการอดประจไฟฟาโหมด 3)
รปท ข.4
หมายเหต ตองมมาตรการเพมเตมตามขอ 4.2.2
MPESTD-001:25xx
- 17 -
ข.5 ตวอยางการตดตงส าหรบผใชไฟฟาทรบไฟฟาแรงต าจากการไฟฟา กรณท ารปแบบ TT ทงระบบ
รปท ข.5
หมายเหต ตองมเครองตดไฟรวส าหรบทกวงจรไฟฟาทจายไฟหรอทกเครองใชไฟฟา ไมวาเครองใชไฟฟานนจะ
เกยวของกบการอดประจไฟฟาหรอไมกตาม โดยดรายละเอยดเพมเตมตามขอ 4.2.1 ขอยอย 2)
MPESTD-001:25xx
- 18 -
ข.6 ตวอยางการตดตงส าหรบผใชไฟฟาทรบไฟฟาแรงสงจากการไฟฟา กรณท ารปแบบ TN-S ทงระบบ
รปท ข.6
MPESTD-001:25xx
- 19 -
ข.7 ตวอยางการตดตงส าหรบผใชไฟฟาทรบไฟฟาแรงสงจากการไฟฟา กรณท ารปแบบ TT ทงระบบ
รปท ข.7
หมายเหต ส าหรบการท ารปแบบ TT ทงระบบ ตองมเครองตดไฟรวส าหรบทกวงจรไฟฟาทจายไฟหรอทก
เครองใชไฟฟา ไมวาเครองใชไฟฟานนจะเกยวของกบการอดประจไฟฟาหรอไมกตาม
MPESTD-001:25xx
- 20 -
ข.8 ตวอยางการตดตงส าหรบผใชไฟฟาทรบไฟฟาแรงสงจากการไฟฟา กรณท ารปแบบ TN-C-S ทงระบบ
รปท ข.8
หมายเหต ตองมมาตรการเพมเตมตามขอ 4.3.3
MPESTD-001:25xx
- 21 -
ภาคผนวก ค. รายการตรวจสอบการตดตง 3. ขอก าหนดทวไป
ขอท รายการตรวจสอบ ผล
3.1 ก) มสายดน (การตรวจสอบโดยละเอยดเปนไปตามขอท 4.)
3.1 ข) มเครองตดไฟรว (RCD) type B พกด I∆n ≤ 30 mA ชนดตดกระแสไฟฟาสายทมกระแสไฟฟาทกเสนรวมถงนวทรลออกพรอมกน และมขนาดพกดกระแสไมนอยกวาพกดของเครองปองกนกระแสเกน
ใช RCD type A หรอ F รวมกบอปกรณทสามารถตดวงจรจายไฟหากมกระแสลดวงจรลงดนแบบกระแสตรง (d.c. fault current) เกน 6 mA (RDC-DD) แทน RCD type B
สามารถละเวนการตดตง RCD ในกรณท EVSE มการแยกจากกนทางไฟฟา (Electrical Separation) เชน ใชหมอแปลงแยกวงจรหรอหมอแปลงแยกขดลวด (Isolating transformer)
3.2 วงจรจายไฟ EVSE ตองแยกตางหากจากวงจรอน
3.3 วงจรยอยแตละวงจรจายไฟให EVSE 1 ชด
3.4 สายไฟฟาของวงจรยอยทจายไฟให EVSE ตองมขนาดพกดกระแสไมต ากวา 1.25 เทาของกระแสดานไฟเขา (Input) ของ EVSE และไมต ากวาพกดกระแสของเครองปองกนกระแสเกน
3.5 คา Demand factor เทากบ 1 ส าหรบโหลด EVSE ในการค านวณหาขนาดสายปอนและสายเมน ยกเวนมระบบควบคม Demand แตทงนวงจรยอยทจายไฟให EVSE ตองม Demand Factor เทากบ 1
3.6 แตละ EVSE ตองมเครองปองกนกระแสเกนพกดกระแสไมต ากวาพกดกระแสดานไฟเขา (Input) ของ EVSE และหากเปนการอดประจไฟฟาโหมด 2 เครองปองกนกระแสเกนตองมพกดกระแสไมเกนขนาดพกดกระแสของเตารบ
3.8 EVSE ทตดตงภายนอกอาคาร วธการเดนสายไฟฟาวงจรยอยก าหนดใหใชวธรอยทอฝงดน หรอรอยทอเกาะผนงเทานน
3.10 มมาตรการหรอระบบปองกนน าทวม ส าหรบบรเวณทอยต ากวาระดบผวดน และในพนททเสยงตอน าทวมถง
MPESTD-001:25xx
- 22 -
4. การตอลงดน
ขอท รายการตรวจสอบ ผล 4.2 กรณรบไฟฟาแรงต าจากการไฟฟา
4.2.1 รปแบบ TT เลอกขอยอย 1) หรอ 2)
ขอยอย 1) ท ารปแบบ TT ทรบไฟจากระบบสายดนแบบ TN-C-S - ตดตงภายนอกอาคาร
- ตดตงภายในอาคาร และมการประเมนแลววาไมมความเสยงทบคคลจะสมผสกบโครงบรภณฑไฟฟาอนทถกตอลงดนดวยระบบการตอลงดนเดมทเปน TN-C-S กบโครง EVSE หรอโครง EV โดยพรอมกน หรอมระยะหางไมนอยกวา 2.0 เมตร ทงนสามารถใชมาตรการในการหม/กนได
- ระยะหางระหวางหลกดนของระบบการตอลงดนนกบหลกดนของระบบการตอลงดนอนไมนอยกวา 2.0 เมตร
- ตดตงปายแสดงขอความเตอนอกษรสด าพนหลงสเหลอง บรเวณ EVSE ตามรปท 9
- หมายเหตส าหรบผใชไฟฟาในพนท กฟภ. ตองเปนไปตามขอ 4.2.2 เพมเตม ขอยอย 2) ท ารปแบบ TT ทงระบบ
- มเครองตดไฟรวส าหรบทกวงจรไฟฟาทจายไฟหรอทกเครองใชไฟฟา ไมวาเครองใชไฟฟานนจะเกยวของกบการอดประจไฟฟาหรอไมกตาม
- หมายเหตส าหรบผใชไฟฟาในพนท กฟภ. ตองมระบบปองกนแรงดนไฟฟาตกและแรงดนไฟฟาเกนส าหรบวงจรทจายไฟให EVSE เพมเตม ยกเวน EVSE มระบบปองกนแรงดนไฟฟาตกและแรงดนไฟฟาเกนอยแลว
4.2.2 รปแบบ TN-C-S โดยตองมมาตรการอยางใดอยางหนงดงตอไปนเพมเตม ขอยอย 1) คาความตานทานการตอลงดนมคาไมเกนคาตามตารางท 2
ขอยอย 2) มอปกรณปลดวงจรการอดประจไฟฟา ซงเปนชนดทสามารถตดกระแสไฟฟาสายทมกระแสไฟฟาทกเสนรวมถงนวทรล และสายดนออกพรอมกนภายในเวลา 5 วนาท ในกรณทมแรงดนไฟฟาสมผส (Touch voltage) ทโครงบรภณฑเทยบกบดนเกน 70 V
- หมายเหตส าหรบผใชไฟฟาในพนท กฟภ. มระบบปองกนแรงดนไฟฟาตกและแรงดนไฟฟาเกน แทนขอยอย 1) หรอ 2)
MPESTD-001:25xx
- 23 -
ขอท รายการตรวจสอบ ผล 4.3 กรณรบไฟฟาแรงสงจากจากการไฟฟา และเปลยนเปนระบบไฟฟาแรงต า
ผานหมอแปลงไฟฟาของตวเอง
4.3.1 รปแบบ TN-S ทงระบบ 4.3.2 รปแบบ TT ทงระบบ โดยตองมเครองตดไฟรวส าหรบทกวงจรไฟฟาทจายไฟ
หรอทกเครองใชไฟฟา ไมวาเครองใชไฟฟานนจะเกยวของกบการอดประจไฟฟาหรอไมกตาม
4.3.3 รปแบบ TN-C-S ทงระบบ โดยตองมมาตรการอยางใดอยางหนงดงตอไปนเพมเตม
ขอยอย 1) มการจดโหลดไฟฟา 3 เฟสใหสมดลอยางเพยงพอ โดยใหมโหลดตางกนระหวางเฟสไดไมเกน 20 A และคาความตานทานการตอลงดนไมเกน 5 โอหม
ขอยอย 2) มอปกรณปลดวงจรการอดประจไฟฟา ซงเปนชนดทสามารถตดกระแสไฟฟาสายทมกระแสไฟฟาทกเสนรวมถงนวทรล และสายดนออกพรอมกนภายในเวลา 5 วนาท ในกรณทมแรงดนไฟฟาสมผส (Touch voltage) ทโครงบรภณฑเทยบกบดนเกน 70 V
ขอยอย 3) มมาตรการปองกนไมใหสายนวทรลจากหมอแปลงไฟฟาไปยงบรภณฑประธานช ารดหรอเสยหาย โดยตดตงสายไฟฟาในรางเคเบล บสเวย (หรอบสดก) หรอชองเดนสายเทานน
4.3.4 รปแบบ TT เฉพาะวงจรจายไฟให EVSE ซงรบไฟจากระบบไฟฟา ทใชการจดวางสายดนแบบ TN-C-S - ตดตงภายนอกอาคาร
- ตดตงภายในอาคาร และมการประเมนแลววาไมมความเสยงทบคคลจะสมผสกบโครงบรภณฑไฟฟาอนทถกตอลงดนดวยระบบการตอลงดนเดมทเปน TN-C-S กบโครง EVSE หรอโครง EV โดยพรอมกน หรอมระยะหางไมนอยกวา 2.0 เมตร ทงนสามารถใชมาตรการในการหม/กนได
- ระยะหางระหวางหลกดนของระบบการตอลงดนนกบหลกดนของระบบการตอลงดนอนไมนอยกวา 2.0 เมตร
- ตดตงปายแสดงขอความเตอนอกษรสด าพนหลงสเหลอง บรเวณ EVSE ตามรปท 9
MPESTD-001:25xx
- 24 -
5. ขอก าหนดเฉพาะส าหรบการอดประจไฟฟาโหมด 2
ขอท รายการตรวจสอบ ผล 5.1 เตารบตองเปนชนดมขวสายดน และมพกดกระแสอยางต า 16 A
5.2 รปรางและลกษณะของเตารบเปนไปตามมาตรฐาน
5.3 ทบรเวณเตารบ มปายแสดงขอความเตอนตวอกษรสด าพนหลงสเหลอง ตามรปท 10 โดยคากระแสและก าลงไฟฟาทแสดงใหเปนไปตามตารางท 4
6. ขอก าหนดเฉพาะส าหรบการอดประจไฟฟาโหมด 3 และโหมด 4
ขอท รายการตรวจสอบ ผล 6.1 มเครองปองกนกระแสเกน และเครองตดไฟรว แยกส าหรบแตละเครองอดประจ
ไฟฟา หรอหวจายอดประจไฟฟา
6.2 กรณเครองอดประจไฟฟามหวจายอดประจไฟฟามากกวา 1 หวจาย เครองอดประจไฟฟาจะตองมเครองปองกนกระแสเกน และเครองตดไฟรวภายในตวเครองอดประจไฟฟาลกษณะ Built-in ขนาดพกดกระแสไมต ากวาพกดกระแสของหวจายอดประจไฟฟา โดยมจ านวนเครองปองกนกระแสเกนและเครองตดไฟรวเทากบจ านวนหวจาย เพอปองกนวงจรไฟฟาแยกส าหรบแตละหวจาย และตองมเครองปองกนกระแสเกนส าหรบเครองอดประจไฟฟาดวยทต าแหนงวงจรยอยดวย
6.3 กรณเครองอดประจไฟฟามพกดกระแสตอเฟสดานไฟเขา (Input) มากกวา 60 A จะตองตดตงสวตชควบคมฉกเฉนดาน Source Side ของเครองอดประจไฟฟาภายในระยะ 15 เมตร และสามารถมองเหนสวตชควบคมฉกเฉนนไดจากต าแหนงเครองอดประจไฟฟา สวตชควบคมฉกเฉนนจะตองเปนชนดทสามารถตดกระแสไฟฟาสายทมกระแสไฟฟาทกเสนรวมถงนวทรลออกพรอมกน และตองสามารถเขาถงไดอยางสะดวก ขอยกเวน หากเครองอดประจไฟฟามอปกรณตดกระแสไฟฟาฉกเฉนทสามารถตดกระแสสายเสนไฟทกเสนรวมถงนวทรลแลว ไมตองตดตงสวตชควบคมฉกเฉนนอก
6.4 ส าหรบเครองอดประจไฟฟาทตองการการระบายอากาศ ตองจดใหมการระบายอากาศทเหมาะสม และตวเครองอดประจไฟฟาจะตองตดปายเตอน ค าวา “ตองการการระบายอากาศ” หรอ “Ventilation Required” ไวดวย
6.7 ส าหรบอาคารชด อาคารส านกงาน และลกษณะทคลายกน ตองมปายแสดงขอความเตอนตดไวทเครองอดประจไฟฟา ตามรปท 11
MPESTD-001:25xx
- 25 -
ภาคผนวก ง. ตวอยางการประสาน RCD type B ง.1 ตวอยางการประสาน RCD type B ทถกตอง
รปท ง.1 รปท ง.2
ง.2 ตวอยางการประสาน RCD type B ทไมถกตอง
รปท ง.3
